Ka Nupepa Elele, Volume X, Number 4, 11 August 1888 — Na Alahaka Hao a me ka Hoolaupai Aina. Na hoakaka a Mr. Dillingham e pili ana i kana mau kumuhana—Ka pono kuleana kaokoa imua o ka Ahaolelo--Na kue mai kahi i haupu ole ia. [ARTICLE]

Na Alahaka Hao a me ka Hoolaupai Aina.

Na hoakaka a Mr. Dillingham e pili ana i kana mau kumuhana—Ka pono kuleana kaokoa imua o ka Aha-olelo--Na kue mai kahi i haupu ole ia.

O ka uinau e pili ana i ka hoomae i alanui kaamahu malunn o ka mokopuni o Oahu nei, ina kekaui mau manawa lehiilehu. ua hooulu ae i na hoike mpnao like ole mai kekahi poe,lo - hulehu mai, o pili ana i ke kupono a [ kupono ole, ka maikai a me ka pomaij kai a pomaikai ole. He hila kanaw-.ā kai hanaia e haawi ana i ka pono knleana kaokoa ia B. F. Dillmgharo a me kōna mau hoa, a ua waiho ia'ku imua o ka Ahaolelo i ka makamua o .keia Kau. Mahope o ka hala and o kekahi manawa o ua kanawai la iloko o_ ka lima o kekahi komile ua hoea lion mai la, a ma ka lakou hoike, ua kapne ia ka inoa o ka mea nana i lioolala i ka hana* a mo ke kapae pu ia o ka huiua kokua, me kekahi mau hoole.li i manao ia. Ma ka imi ana kekahi o na mea kakau o keia pepa i ka oiaio, ua lpaa mai la keahi niau kukai olelo mikomik® me ka mea nana e noi nei ua pono kuieana kaokoa la. A pen.i iho ke ano nui-o \i#'mau kukai olelo nei: Kinau—E Mr. Dillinghain, aole anei he bila kanawai kau imua o ka Ahaolelo, ma kou inoa ponoi, no kekahi pono kuleana kaokoa e hoomoe i ala kaamahu ma keia mokupuni? Pāne—Ae; o ka hoihoi ia ana'k'u nei no ia ma ka hoike a ke komile, me ke kapae ia o ko'u inoa me ke oki pu ia o ka haawina kokua. r -—He mau kue no anei kekahi ī kau kumuhana? k .. a 4 , i(1 , r ' - Ml ' • v-JO ij i J o ,< , i ; i, , tit « ; VJ •> I ,fflO€ ! ». M. > ! i m<i, uu ...i. . • .. t v j haō o Hunolnlu nei. A ua hoole paa ! aku au i keia meaaole au <? hana pc!n a ia maiawa, ua hoike mai ift -aa Hoa nei ia'u, e umii a holapo ia ana »t. e Skiatser ma a e hiki ole ana ia'n ke ! hana i kekahi mea. N,—lna e lilo ia oe ka pono kuleana kaokoa, a'aila, e hoohaūa akuana anei oe i ke alahao mamua o ke knmuhana hookahua kanaka o na okana aina? ' P.—-Ae; o ke aiahao a hiki i ke awa o Puuloa, ua paa m»u ia'u ka muna. oia no ke ki no ke kumnhana hookahua k&naka o na okana aiua. E hoomauao iho ana no oe, ua koi akn au' ia oe i keia niea he elua makahiki i ha!i< ae ppt i ko kauii hoie'pu una nuilnu o ua mau ain'a la. Ua hoomaopopo kokela uo hoi keiu mea o Mi. Gr!bble, ka euekinia o ke aiahao o na aianui nhana ia nei, mahope o ka'hu'a >ua o ua la eha me «'u o ka hek aui» mal&ua o ua auih la, mumuli q kata ; uoi. Uu hoike mai keia i koua nvij UBO, o ke kaamahu io r.o ke ki e luki ai i Ke kahua, a u;- koi uiai 3a iu*if e j hooikaika i loaa ka poi.o ku ; oai n kaokoa no k&nuk* !u »• akahik'. -\l ahii «i hoi ia pono ku'i»;u\a knakoa:" wahi a'u i iunnu ;<ku u No ka mea,-' wahi t pano raui ;ti, 'uolw e ioiUi ke dala maanei a ma na unui e paha ke ole ka pono kuloaua kaokoa." Ua makemake o Mr, iu'u e haua koke i kek«»hi uoiiko me ia, me ka haawi aku iuia i ka uiaua uo umikn uamaloa mahiua, e olu ai mai EueUni a mai Araerika inai paha i kuua- , jono pa keneta o ka hninu i mak»> ' make ia no ke kaamalni. 0 k*';-.! (m»Hop<> o ka noon-.v> «Kahole au .- h<*>le t«ku au. w,«m o Va n:a.j <v i : * mea pono loaa i k > Haw.u. ' poe ka manawa no k.i !jvvo ~;> a . 'pono ti «»nUt , K' 1 v |o hauu. Ma ko'u ma;.a \ i.o »>p,. uu-J hu kau;' : k v .-k . i pa-kenela, e laxve U ke ka! da'a. A o koKaln hoakaka hou- [ a'u i waiho aku ai. i? ; » { ij] o ! ka mana . ke uu.hao i; ' |ko o ka hma o ki kahfi ui o ko auia alaiia» h». n,u pouo o .ia o ks kuuiuliaa* Uwka^"!*

kanaka ma na okana afnay '0 ka Mr ' Gribblo j>hne i keia, e makemuke ana lakou i kiiuaono pa-kenetti o ka huiik kumu waiwai io o ia kumuhana, iue ka ho;ke ole mai i na kumu maopopo no ka m<ili:hia o ko'u mau kuleana. N'.—A heaha la hoi ka he\Va ō ka lona ana hc kanaono p'a-keQeta o ke 'kumupaa ia lukou ina he kumu ia. o hoohulomua kpke ai i ke iiumuhaua 'hookaui»ka i na aio.i, me kn lawe pu ia mai he huina (lala nui iloko uei o ka aiuu?

P._o ko'u kumu kue, oiu tio keia; ina au i kakmi ii'oa ia auo aelike i mnnaoia. niaila, e lawe ia'ku ana l<a mana a p;iu o kp kumuhnna mai ko'u pohoUma aku. Oiai la howhala au [ ka hupanui o ko'u manawa no ekolu jobkaUiki, t»c na tauaani daia iehuiehu oo ka iioaii» ao» i ke»a k umuhaua aua hookuihe i» i»u no ka onou maoh ia mai e haawi aku i ke kumuhaua ia baij a i 01 loa nku lrtj,i malalo o na ku- ; tiit o ke knuoha ia ntai e "ku a ht a~ |wi «ku," o ke auo powa pakaha a ka 1 poe malihiui akalii tio a hiki mai. A 0 kekain' knmu kne, oia no ko'u hooJilo ia i houi.]Jii]j)UUK o ka hele anaimuao ku Ahi'.olelo. e noi ai i }iono knle?'ua kaokoa no kekahi kumuhana, ka mea hoi ii'u i hoolilo mua aku i ka uiana o īa iiuna ia hai me ka ike ole ia. jN.:— Ua loaa iu.oi m. os . na liooia p:,likino uo ka loaa ona kc;kuu uia keiu aiua? I l . —L'.a ia ua iuanao e kapoe waiwai o keia a>u;>, iua e ioaā ia'u ka pono kaokoa a me ka haawiua ko&ua, alaila, e loaa ana ia'u na da}a a pau i tuakeraake ia. He inea ku ika pono 1 ka poe mea dala kuluko, e ioaa ia lakou he manuwa kupuno iio ka hoole eia no hoi kekahi , ua ]'o«a ia-u na hooia uo ka hoehui ia niai o kekahi mau aina wiiiwai uui e kōkoke la mai ke Awa o Puuloa uo ka pomaikai oka Hui kawmahu. N— Ua kuhi au he bila kanawai kau no ka poai ana i keīa niokupuui? P*—Aole i like loa pela. E haawi aūa nae i ke kuleann uo ka hoomoe b€>u aku i ke alahao i na miiuawa e i ke > he kupouo, aka, no keia manawa, o kk mea uui oia no ke alanui u hiki i ke a \ a o l'uuloa. iN-—Henha t*m rn.,n „ «oi [ , - A,< ' .V . , 'ua ( m,|) k. l ; . • •«!*:.: n. •, , IUUi , rr.e k,. i .in j - . —. — „ka. F onu k« i, ua oaakemake e hoopna ia Ka uku ivokua i $5,000: aky, ua mauaa ibo ia au o« lawa ka #2,500 oota taea kupouo a pau uo ke kokuu. ii.,|"]\l>&ba mea ® hoomaopopo pouo la') kv kuma ake uui 0 Skiuner ma e o ia kBi * mau pooo kaokoa, ke uoonoo )a K ke l((aa q ' he 545,000 kokua . . , kukuiu ana i umikumamalua mUe w,...,;» ~ . , *n»»mbao ame Ka noohana aua uo ekolu qi^ Bs| jj e mea oiaio, oko iakou iuua law^ we (Mr. Gribble) ua hai mai oia ia'u, -v^ hiki jo ke kukulu ia ke uiahaka hao i N ke awa o Puuloa oo 015,000 o ka mile, a mahope o ka paa he hH-i wale uo ke hoohlo ia ua luuia uo ia hana niu Ladana uo #40.000 « ka miie. He oiea maopopo, ua hookahua lakou » kw lakou uaau puuwai e pakaha i na kumuhaua hookahuu kauuka okaiui «ina a pau, a me ua kumuhaua kaanaahu a pau me ua h(H»Uio koikoi, e Uke meka Mr Oribb'e i pane mai si ia a, \ ko*u w» > hoole aku a» o hio i maiuu popt>ki no takou, i ka oleio aua m«i pen» v ; e hooliio aoa ; u i ko daia » e hakoko aku oe iioko ©• ka Ahaoleio." i K,—A pehea ka hoipeaa oia man olelo malun i o kuu noouoo? ■ koe aku au iaia no kona knakoko, a ua haawi ako iaia \ ka h»a*rma mua loa e loaa &i oo* m«u maKe'e ko ksyhke ea uiea e ue a pau. oi*iiope oka haawi ia »na i mauawa kn|»ono no ka ho«hu ana i ka !akon dala iloko oke kumuhana. Ua j>auo mai ao!« oia V*e ?a meA, a p«la jiho ia kein kumuhana o ku jici, a iu Ika Abnul<6o e Hooholo uo ka o { Im khulehu, * to« ka po'olei a ko I <> na mea * p«u | Unohi ia m*i ke uupep* Kium, « t Aug- 9, 1888. I | X% ka no?io v . : -. aiia īho, I E uaiwa iki nn> Hunakahi, J i Pmwa au la hiklMo ik» l«o. j liMk ua wali ka:;ahok\ s Tela V v) ha ka iua;.; lo , iU a oVk»hi uu" poa i Ua i . ,k|U>U iU ko o Kuoa i koU nv . po akn tvi. A!. |hhAo a "| ;Wul ' 1 0 0' • - *i.o o kiai <4v4li* * .