Ka Nupepa Elele, Volume X, Number 11, 29 September 1888 — [Illegible] Samoa. [ARTICLE]

[Illegible] Samoa.

Lanakila na 0 Tamasese } — O j Maatafa ka % i^ana,— Hponkaia he kaua hoofe e kokn —Make ; kekahi Beriti»nia. Malalo th-> nei e i ko makou poe heluheln na lono .] hoea, m-ū 1 o kakou nei mai ma i o Suinoii, kahi a ka mo'ui kaua A,«. r ika Adamu e kiai la malaila. .Ua loiia uiai lioi keia o na | palapala i kakau ia mai e Ke-ihi-iniiu. alii I moko oluna o ua moku kaua i, aua pai ia u Looiahn ia m» nupepa Wiki-poha o 'kakou, a eīa iho ni mea « makoui wae ai ; Ke Kiiiuu « ke Kaia. Mamua sku nei, ua hoopuka a> la ke Kuhiaa I\"ui o ka Moi 'L'amasese % i ;ekaiii o'elo kunhaua, a me he Lt mala!o o.r.t kau 0. a. no-a ua Moi, e knuohn -ana uo nlelo kuahaua la c lawe m„i ra kan a ka tv po.u i ka lakou mnu kukf>a moena maikai iWa Mui, oiai he <iaia ia ir.au moem ma Sarau--0 Ua iilo keia Usuoha-i. me« m kemake ok ia ai e na kanuka, a. ua piena loa iakou i'ii. Ua makemAe tiui hoi u a Tamasesc e kapa iam iho - v hook»ais\n< tio», o 53blietoa, a o ke k.a o •<s. j.noa 1«: " he,kokaulana." Ija maoao ua mo; L; -me keia ui l e hana aku ai i mea e manaoio TO ai s, n i ohana u ae o Samo!i ud huli hoi ma' o Malietoa oinio i Samoa a ua hou ae Ta i Moi. Ma keia mea, ua hoole loa «a Alii e p<| i keia «;>anao o ua Moi li; he aeno ko lakou e hook aku ī kekahi mau mukemake e ae; a no keia iooa MaLietcaj aohe o labou hoihoi iki. No ka nui o ka hoopaapaa ae 1-1 ka Aim Kuka, a ma ka la 1 iho nei o keia mai.ma, ua holo uku la iloko o*k-> ulun:iheit: !:;! W.:. Ki» Haaakh i.i i ® -na.'" > . > i !ll;> O !tL > >1 ; i„ >r h' ' Kp: ■ r ia nk ■ i > « -ī.i o 3 ?do a1 ka -f t v.i k.t v i -s'-i ,i r. >k"pun , ;. t ke Loio mai la e ;i-„ j i .-..; 1 ,-i keta pot iamoa, O ka poe hoi !-r « c Tamasesc. a me kp na ohana. ua pauaiui ika haaleie iaia. 0 kona wahi e uoho nei ma ke ano poo »upu--01, aia ma ka lae o Malmuu mawalio iki aku o ke Kulanakauhale, me 200 a. ka 250 Uanaka wale no. Okakala ua llulu o ka Hokukaua Ainei'ika Adaius. M.a ka la 9 c keia inahīna ua kolo aku ka moku kaua Gertmauia A Jler he elinv' mta waapa i piha 1 na kanaka Samoa u< ka mokupunī o Manono, he ailana keia mawaena o ka**mokupuni o Upolu me S'vaii, a kipoka pahu «Ru !a i kekahi wahi kauha'e. Ua olelo ae na Geremani», haioaia kei>imei e inaluhia ai ka wai« wai ona Geremani. ..ka oka mea oiak nae 1 mei e inalHma ī ai lea inaluhia okt Aaprm o Ttm <sesc. Oa kue koke ia ke Kap"~n» o »a Mokukaua AmerĪKa Adams i keia hana ' ka Adier, ma ke ano I moku kaua ne «ekain lahui naauao; nia m pane ma la ke k«psna oua m )'v\. :.;a Gercmania 'U 1 ka kapena 0 ka Ac:.:.u e niasu oiu i k< Kanikela Geremani. ■ Sa.v.oa, oia o Bur ker. On« k&naka : oiokukaua i !u-»\ < aku fli i Manono ua 1:1: k ; -.u !oa 1 kou i«1 t »na aku ī«ka o (.a aina a pu!■ i in; k*«hale o uka i ke a!.s . ol.ila ua hoi hoi nai ia i hope u e ke ho'olea ole o ki iakou hana. K"A AEKLO fi KlKk U& naua oio-vvnr}>oho a n)e na jV;I „ ai . I l«i ona Amer kt„e k« poe ■; k.. X..m(.ses-tjav-%0. ua hoouee aku ■. U4 i kokahi uiau hale elu ;uu'hu,, ~ka o ka ama e ,j kekaUi Amenk», o K , ■- A«ier»ku < .jpuMo&n& Uuu4 ■ u;» hoolei k liilaU), (Me he la. u ~',u aui uoi< iiai»H J mo ia anā o ka H «aamuli o n» j •an% hooponopono ;l IU ci crcuulu , a 1 Samoa, ahnla, ' )U «. k v * u tu , <huluv ka!ae*oka 1: : \«kai I 1 j ULELK KAI , \ c^\U>\. j Ua hoohikikk k., i. ko Auowku Waua Atucr ki AdHt>s v-ra U © fee iumoe o k* v- m ka l» 12 i.ho « 0 k «t»uU oka lele >.ci «u,t m*i 1 k>k«h i -] P°** 0 keto * h » i w , nw k a ! keke paapaaina a«a «:;» u ua pa m .. M lar 0 Malu«u, ht» aue.ine ?00 a Si«o I - m»i ka mok«i »ku. * j ka in«4 | vM> u a iol- ka;u U jiak» poe k",n «ul*»- kjk {^ pu at4| } U * t<€ la * * i nui o ju 4i n^a ja «a «040 a v>U; k , a c i u * W4 » *'* a i ? ooo kafc*-

tca o' Wa po'e kipi 1 kahea 010 i i aku.ia wa' e'kali ana-me ka makaukau. Onii koa kei» oka Moi Matauft, oki Moi hou keia a na-āomuA kipi ia-Tan>;i»ci:e i kōlio ai i nioi no lakou, a o i?a i-noa o ua mbila o Mntaofa o! Ma!iet> a. Mahupo 3 ka hoouka ia fina o ke kiu t no leekahi mnu hwa «a lilo aku la i ko< o Matujfa na auwaha eli o r.a koa o Tnsnasc;se, a luhee akū la na kanaka ito!»o o ka naneleiiele, a au akū la iloko o ke kn kekahipoe i ici2 kapakai. He «»u< o kei.i poe e auhee nei ua pau i ka pepehi a m>tke » me ka hoe ■ haia e ka poe o Mau.ta. . . -Ma ka~ht>ra oki wan-aaa ■■4ifa-aini ia poe o Maat*fa papu hope 1o« o 'l'non(asese, iue ka hooiīnu ro »ve o !«e kaua r»oekolu horA hou-'aku, a ua iiko hoi ia me i& i hoouka ia ai ko k.tuv, PANIKU IA KA MOI TAMASESE A ME KONA KUHINA NUI X T a paniku ia ka Mo ; Tamasosc kor Kllhina noi a me kōna poe ka-nakn r»a-'c:r lae o Malmuu, oia no hrī Jf«na w»hi -nolio wahi noho poo Auj-,ini. >a na pu o k,i mokukann. k~. Alwn", 1 ? .* p>ni « l;i ia lakou, a me kekuhi'inahele o na k<>*v luuu> u ke aumoku he 65 ko lakou nui. i He 2 inau kanuka ī make \ ute UO pot- i hoeha ia ma ko Matuara aoao Ma ' > hoi he t io ,po« ī '««ke. «o'e : Anaopopo ka nui i ; ta poe i lūo'i-a ii. \>c he le nue ma kahi o 50 a 6o ka,nui 0 nn kanaka i make a hoeha n>a n- aoao « elor., MAKE KAfll K A NA K A t VEI. BKAN l-l ' O kckrhi kanaka o non:t x;i ino;t o Mr. ! Bisset ua make maule wah' oia m.a ka p i 'mai a kekahi 0 na knnaka e Tamasese. 1 Ua kn ka pu-n-i 0 kek-'hi lo'na ok i mokukaua Gererannia Adler i kek >hi peka. tnai uka mai o ka aina. Ke jEanoha a kra Moi Mataafa. Ua hoouna aKn la ka Mi l Vl;itaafa h, k«.uha 1 ke Kauikela Geremania e_h»i a.l>_ ana iai i, ua makeke oīa o.lelē ki'ua 111 '.•? rta o Maiuna, a he mea pyno ke lawe aliu i kona poe ka,nakn t a 1 ole e ;ioitio no luko 1 Piena na Geremania. ' Ua pii ioa ke kai o b» ukiuki o ke Kani. kela Gereu>ania i ke Kapeim o ka mokukan.i Adanis a nie ka Hupe KaniKe . Amerika no ka paipai ara. i ka poe S.atnoa e hakaka, a ina no ka aole i ia Ktkou ina no ao!e e ulu kiia haunuele a pepehi ia ka haole Beritania. U.i hoole !<e Kunikela Geremauia a me ie- ..•A.uhina Nui Brandies lioi.e. i p li no laua <a i:owa„ '