Ka Nupepa Elele, Volume X, Number 14, 20 October 1888 — NO SAMOA. HOOPAUIA O TAMASESE. HOOLILO IA O MATAAFA I MOINO SAMOA. HE HAKOKO NO KA KANAKILA. KE KAMAILIO A KE KAPENA O KA MOKU MAHU AMERIKA ADAMU NO KONA HOA KANAKA AMERIKA. [ARTICLE]

NO SAMOA.

HOOPAUIA O TAMASESE.

HOOLILO IA O MATAAFA I MOINO SAMOA.

HE HAKOKO NO KA KANAKILA.

KE KAMAILIO A KE KAPENA O KA MOKU MAHU AMERIKA ADAMU NO KONA HOA KANAKA AMERIKA.

(Mai ka Nupepa "Ex!uniuer" o Kar«skiko.) Apia, bamoa.—Sepatemaba 14. Maj ka|la 16 o Augate ua hooikaika naka-| 4 >) h * * il ■ » ■* *" ' ' /'• , M "U: . 'M: k • ' i 1 !'.;! - * si ['i i.i"» i:ii. ,j, I > . ,i > Iniu i t ku kon . .. i?l i H" r r -C:. • Moi hoi i hoonoho ia e na a me ke kiola ana ao i na kua hookaumaha a na Geremania i hookau iho ai maluna o lakōii. He hookahi mea i hiki i ke Kuliina Nui o Goremania raa Samoa Brandies, oia hōi ka hoopaa pio ana i kekahi kaukaualii Samoa ma Mulinuu, a mamuli o ka hoomalielie ana iaia, i ae mai ai na kanaka Sam'oa e huli hoi no ko lakou mau home. He kanakol'u o keia poe i ae ole e hoi, he poe opiopio loa nae ka hapa nui, A i mea e pio ai lakōu, ua lioala 'ae la o Brandies i puali nona ka helona he 550 koa, no ka lele poipu ana aku maluna o keia poe kamalii, aka, aole nae i hooko ia keia mau lioolala ana a ua BrāncīfcsV. oiai. i ka ike ana mai o keia poe kamalii i ka heluha nūi loa o keia poe e hele aku nei e hōopomo ia lakou. ua hoomaka koke lakou e holo, aka, ua ki ia aku la nae lakou i ka pu, a make iho la he 3 o lakou, a he hookahi hoi koa o Brandies i eha. No keia hana ino a ua Kuhina Geremania 'k. ua hooi loa ia kn inaina o na kamaaina, a hoala hou ao la lakoi* he [>uali ikaika I<>:. ae, a lielo hou mai, la maluna o ke kuahiwi a knkuln iho la lakou he papu ma Faloula, nia ka la 3 S<-pt. he wahi hoi ia he 5 mile mai Muiinuu mai. ī keia w.i. na kuahaua ae la o Brandies i na kauaka | Samoa e kokua aku iaia no kahounhoo | ana i koia ana hoi 1 akn ai iluvpoe*-W kaiuwai." Aole nae he hooiono ia o koua 100 kuahaua ua [kauaka Siuaoa. aka, ho mau wahi jhh- i |uaku loa kai hele mai inma oua. l":vj 1 <a *, ,t. la nav u.i kamuaiua o Tu •.- , v .uv F U i «<.■ na katiaka 0 Safata ma ka papa a lakou i kuk.i :. ui ma F«leula. KA 01.K1.0 .V AMKKIkA. Ma keia manawa ua hai akn o 1 l«>:irv k»\ !uokvtkau-x Auum A : ia ina o posuo aua Ka v ; i vmi o kokahi k:\naka A«n,>i,ka ma k;" ma\» haiv-» n> a, «»>**. \ ■ i 1 oia t ka *iv>|*t ».u j . e na.ia k«M-i ■ , . ! 1 V- tf i ]. v t 1 v, ■!.■■., . . *VM ik.»*. K'u «l»U V 1.4 " ;

- ; --- - - . . īno koua ike. aua 1 koua liulana uawalij"Cīi]i T ua kukfi3usiiku 1 v <>Tftiaasese c l/ii kala akn <inii jio o>h i !sd pje a pau i.kiō mai iaia ke ae iiae iakpu e hoi 110 ;o iakou nian l,onie. — I—71 — 7 . U lona mai la koin palapala i kanaka mo ka hoilioi oio oko lakou naau ;ikiL, hooliolo i.ho la nao lakou * e kiiui'ha- aku ia o hoopau loa .at>ia Brandi©s mai ka oioana .ne-, a e hoih 'i hou .mai'i na alii Apī, Tni a me kek hi poo e iho i kipaku i;i ;io me fia maoppo ole o ko lakon. mnu heva ii hana ;»i. me ka hookolokolo ole ia mamua c ko kau ana ī ka hoopai. Oiai ai. ka manao ke aupnui ma ka Mma o B:';uuli.fis. a īuo kc Kanikela Oei-emauio, nolaila, ita hoole ia mai hriieia"ii'jl ri7X kamaama, a ua noi ia aku ka moki.';aua Geremania Ad3er e k«kua mai. lĀe elua.haneri koa i hiwa pono me na »;t;a kaua i hookan ia iluna o ka moku, a haaiele ilio la ua moku la ia Apia ■»'> Faasaleleaga a me Manono no ke- pnhi- ana i kola mau oia ike ahi. Maliope •iho o ko kukaln ;t: a ae a Bmndies e puhi ana oia t n;i kauhalo oka poe e ae ole ■ aiia e kokua iaia. l"Jolaila, ma ua la 'la i lohe ia aku ai ka nakolo mai oka h : -o ona pukunialii, oka rnoku Aillei'; oia lioi, ma kona hiki ana i kekaln"];anhale o Mauono, uh hoomaka uia eki pokn pahu i keia kauhale e nolh; .. ,ūia e na i>oe \\ahiu<j wale no me na kelki liihi, oiai laa hele na kane e hui ma ka papu a lakoti i hoala >ai ma Fai(!Viia. ! Mahope iho o ka lakou ki nn aha, ua lioio aku la īualuna t> i :i v.-;ia]'«a' 3ie uo kahao ana a me kr. aihue fuia mai i na wuiwai e loaa ana'ia lako\i. Oiai iakou e hana ana i keia i'pau. hana eleole, aia hoi hoea mai la lie puali nui o na kamaaina a Lomaka iho la ka poe kolohe e hok>, aka, lje nui & lakou aole loa i ike liou lia ma ko lakou hiki ana ma ko lakon piau home, oia hōi, he hookah; hapaIkalu o,ua piiali la o Brandies i nalowale loa. ; Oiai he nui na kanaka Amerika e 'nohonei.ma Bamoa, nolaila, oia ke: 'aiipuni o Amei-ikalee liuliu iuii ekokua ;i na Samoa o ka aoao Malieloa, a aole ipaha e liuliu a ike ia aku kekalii mea ano nui. ! Ma ka la 12 iho nei, na komo mai jla kekahi hapa ona koa oka aoao | • !""* ■' i • . t k;. ua i uhi |- 1 '> * > ik' '< 1.0. lanakihi ' " ; ■ T • 1 k<r..k»hii poe j)i> ka- nn jiiKi• ' ',auV ilio i ua ]>o 1« a kau |akti la īakuu ma na waapa a holo aku ia no ko lakou mau home, aua hoopakele ia lakou e na koa a me na sela |o ka moku Geremania. mamuli o ka ioleloana- aia ka lakou malmia oka lepo o ke aupnni Geremania, a nolai-jl-a, aohe kuleana oua koa o Malietoa e komo ai malaila e kaua ai. Ua kupilikii loa ka aoao o Tama\sem, a e aneane ana lakou e haawi pio |mai, koe wale iho no ma o Br&ndi®s a |me na Geremania. Ua ae akn na ka - |naka Samoa a pau e Jaws mai i alii no |lakon. Ko manaolana liei ko Kale poni poe o hooikaika aku ko lakou j iioko o ka Aiiaolelo uo ke koi ana ia Bavai:d e hoouna i na kokua ana ma Bamoa, a hiki i ka wa ekuai o ke aupiaii hou malaila. He kanaono poe i make a elia iloko o ke kaua, a me ke kapena o kokaiii moku Palekane mamuli o na poka huikauoiai e ku: ana ma ke alapii o ka hale o ke Kanikela Hawaii.