Ka Nupepa Elele, Volume X, Number 19, 24 November 1888 — HE MOOLELO WALOHIA NO NA'LII O SEKOTIA I KE AU O KA MOI EDEWAKA O BERITANIA I KA M. H. 1296. NA LA O KA ELEELE-NA AO OMAMALU O KA HOOKAHE KOKO HE NANEA EEHIA. [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO NA'LII O SEKOTIA I KE AU O KA MOI EDEWAKA O BERITANIA I KA M. H. 1296.

NA LA O KA ELEELE-NA AO OMAMALU O KA HOOKAHE KOKO HE NANEA EEHIA.

[Unuhi t i • " MOKUNA 11. Ē Mariouii ! i hea iho ai o Wa'aka 1 kana wahioe me ka|naau i"nleale i ka pihn h»aoli. Alawa koke ae la o M«riona i k<»na lohe ana i ka leo i knluma i kona m«ū pepeiae, a hoio mai la oia e puili i kana me ka piha haUoh, me ka hiulo mukawalu an« o na waimaka » ki hanol ma kona o»au papalina nohenohei ; 110 ka inea, o ke kuawale raoa an;;' keia o kana mea alohu mai iaia ~ak: j i, a mamult, hoi o ka hoea jna rn ,i o keia malihini i pauniaele me ke ';oko, a i loohia hoi rne ua pal<pu; oa inaiao <>ia e ike hon 010 mia paha < a i kana aloha Aka, eia »ia iouia ona me ke o'a, a mo ka pnlekana; nolaila s ua ane 'kopouli oia i ke aloha me ka hauoli. Eia in oe imua o'u «; kuu aioha! i j»ane hou ae ai oia. O oe io 110 auei«keia; i hou ae ai o Mai-ioua. Iu manawa no hoi 1 kulu īho ai he ma» kuio koko mai ka lae iho o Walaka, a iho la ka umauma hhalaha v ua iu uohea Ja. Auwe, © kuu W»!'?ka; i ho« !io ae ai ota. Heaha kei» ou, ua e)v» oe? Mai hopohopo oe, e kuu 'loha; he wahi pohule ili wale imi; e h kuuai ua pakele ke ola o ko k .k v u ho.a kanaka. iie kahe nei ke koko mai :u oe iu«i, a ua hiki ole ia'u ke ioom ua vunui v uana t Ku i keia, p«»iuo oe, He mea oiaio nui ioa M»»ia aioha i kaua kt<iie; nolaiia» ua <jia, he' eha kukonukonu loa kai l«..ohni maiuna «> kaua kauo u'uha. i Oiai l«ua e kauuuho uiia. 'juli ao la ke kanaka osift a i U Ko" t lana nei ko'u nuaiao Milie k«m ! hot*la> £ I A«>le, i pioie »ku ai o W .laka; aka, ! ! he u- ihi poli«»!o iki w; le n«. s | la Wiu pale i.e la :> M ruui« \ kaj laui»ht. VB jM>«»«) kiina kax* ihope, aj waih«* wau» kahi o k« eha. um hoi, hej: eha niii, ua :4aa pu ia ka :ii, u u.āLo ; mai ka iwi t? k* yu a iu, ? j

Nana aku Ta o Waiaka i ka belehefe nH n kana w.ihine, na hele a haikea, nolailH, piane aku la oia i kana■■wah-inf. > Oiai, ua-'?.!<e mai nē> au he akainai loa oe i ka lapāau, nol ila, ke-waiho Ji'tn nei an ia'u ily> niul'lo o kau* man lapaau ana. Ma keia man o'lelo hoolana manno a Walaka i ka wahine, na huli ae la ka ui Mai'iona a hele ak,u la e hoomakanhu ii'i kn pono o kaVni kane al ]m ? a iioko ona mnte pokole, ua pa« ae la ka eha o Walaka i ka wa-hi i'a me ka laau, a oluoiu maikai mai la oin. I ka pau ana o keia mau hnna, nana pono niai la ka ia Walaka a pane mai la. < K Walaka ka owan no o Don,tid ka EiA o Mar, ka niea lioi ) aie i kona ola ia oe o ka* opuu hiwaliiwu o Sekotia E hoonani ia hoi ha knu mau lima; i pane ae ai o Walaka. No ka hoop»=krele na ola niiileamāi-' " loh o k.uu aina makuahuie nei. E hoonani mau ia me na hnawina o ka poniaikai; i hooho m-ai ai kw Ear' 0 Mar, Oiai ma keia po i ike ai ifa Kanaka o ka Hema, eia n<> lie hookahi ■kaniika koa, d oha uina, e noho nei ma Bekoiia, me ka makee i kona aina hnnaff, a me kona poe hoa kanaka. i Ke kali ole i ke kau "an'a i hoopai mniana oku mea hewa, a 1 kuliole hoi 110 ka huīkala ana i ku mea mihi. Heaha keia mau h;-na pakaha.i uinau mai ai ka Lede Munona, oiai kf>na uhane e*ii(H)noo ana me ka pihoihoi no kana aloha. (ie mau hana pakaha anei kekahi e hana ia mai ana no ka'n knne? Aoie wahi e hlki ai r tia _ manao lokoino o ka poe naau aw-ihua' ke nana mai no Sjr W;lliam Walaka, ke !<on wiwo ole 0 Sek'..tia nei; fpan'e aku. ai ka Ea.rl. Ak; ■, ;n ke i a 'po, u;; ike au ] nf) Uiiua ino powa. a waie a keh» poe koa r,elek- ne, oiai au e nanea ana me ko'u ohana ma ko'r< Kake'a U t!i\vul!, na. kinno nii !a keki.hi kanaka ; koioo i ka aahu'o ki l kahunai>ule Votia, u 'eono mai la 1 .'u e he>e pu ak'i- ue ia matyaSio no kekahi mau kamakamai ii0 ana i 0!eIo rr.:ii ai ia'u he mari;;,o huna; noluila, ine ka noonoo h>Mi 010 ae, >/a ku ae l'a iiu a lalau uku h i ka'i' pahikau » kaei ae la a hahai aku ja au, ia manawa no ho. i h..hai mai ai o ka'u wahi kanwa alnlia nei, (kuhi'ae'la oia i kahi kai.al-- • ' ; t',' ; tf -aK'Kekaīll kapa mai o ke alahaka o ka muliwai 0 Mauae, ua hawanawana mai la kuu kauwa hoolohe nei ia'ii e piii ae maua 1 ka pih paii, a ua ho.>ko akula.au. Ia manawa, ua kauoha mai la ke alakai o ua poe koa nei ia maua e hete. me b hoopnka pu ana mai i na olelo īne ioa a ku i ke ino maoli me he ilio a pana 'la maua, na ;ia oleloi kono mai ia'u e hoopuka aku i ua huaolelo e ehHeha ai ko lakou noonoo. • A iloko o keia manaWa e uuulīi ae ai lakou 1 ka lakou mau uiea k.fna a !ele makawalu mat !a maluha 0 maua, a ua h<toikaika maua no ka pale aua no ko maun mau ola, me hilmai an: o ko'u naau maiuua o ka makua hur, a i ko'u mauawa i pa m>M ai i ka'hauna pahi a koa, ua hina iho la a iloko o ko'u hiua ana ua lohe aku la Jau i ke poha ana mai 6 kekahi leo a'u hoi koke aku ai, ua hoea mai, mailoko mai o*kekahi puuwai koa a maemae, aia hoi. uhi mai! ka pouli maluua o'jia hiki wale i ko'u hookau ta ana maluua 0 ka lio, u[ akahi no au a ike hou, u lohe uo la auj i ka leo i ke kauoha anu ae; u e lawe! aku iaia noElaa .h-i noka lapaau ana."] la munawa a\l i liooin^op.'po iho ai >uij pakele kaau mai na !ima ae o ku poe pakaha, a he hookalii a'u meu uui a'u 1 noouoo nui ai ma ko liilahele a maKou i hoi mai nei; ovvai la nei hoola, nola | ila ke ike nei au i keia wa ano. na ko j Akna e ia oe e ;ke kauak iopo i noho ahi ia e ke alohu a uie ka wiwo' A 0 Hlo h' i oe :i hoola no koJ ; kakou*ina nei; h e oJ<4w?rUi hko* 'mainaleoo ko kakou! mmi tnai ko lukon tnan lua ! kupapau uiai: i ] L T a ■ 'la o S«jkotia i ko (L'o;* ona koa, a 1 'me ka wiwo o na :w<wo ol«\ g r • WiHia*n Wa';>ku, k » 4»wpu;ia puna " h*>le a Hlku K.»ua!:d Or t wford. ka |ewe hoi v tm k « wiwb o'e o St*kot:a ! nei mai A» kwhua kana| we iwe'i o na. !a o F* ka Noi. f * Oi«i k:|ia mun knkai oīēk» o- !v>ln' a)>H. ua h&lokiki mai U\ kekah: kuuw,; o ke kakela a kulou mpi iu kihm o ko 1 laiiou tiakt\ a mai ta oV* i louu kaUHia h «:

Ua hoea naai t»©i ma Ic«ia moknalii oMr H.H. Birnpaon he agena no ka kinipopo Spalding i Honolulu nei, a oia nohoi kekahi o na poe kini - popo e lilo ana oia ka mea nana e nou ke kinipopo. . : Ma ka aoao o ko Honolulu nei poe [ao J. H. WoUehou.su Jr ka moa hopu. - Ua manao ia e ku mai ana 0 Alanieila i ke kakahiakanui i loaa ai he ma— nawa e paani ai, e hookuku ana ko ka aina noi poe me ua poe malihini kaeaea nei. Mawai ai.a la ke eo?