Ka Nupepa Elele, Volume XI, Number 22, 14 December 1889 — KA MOOLELO O Daiolena. [ARTICLE]

KA MOOLELO O Daiolena.

Aole no hoi ī liulin, aiahoi lnen mai la na muu ho la e alakui iu nna e kekahi kanaka lilemakuie. Ona auo o keia mau lio, he lio hu lupala me kn lio keokeo. - O ka-inoa-o ka lio huluphla o Wa liula, a o ka lio keoikeo hoi o Ohme iio. P.aje mai ia tia kilokilo la, e hoike mai i kuu makemake ia'u, ina ua iiee oe i kou lio ku[K>no. ' Pane uku la o Ale Mi.'no, o ke.'u lio o ka lio hnlupaia. Ao, na ponoaohe kina o ia lio ma kona mau hiio a pan, he ho hooloho a he helu eknhi hoi oka nam a ma ka maemae m;i na haua a pau. A o na waht a pau aa ahuwnle *mna; o kona mau maka, me he aniani la j , iinua o ka mea e n»na ian;\ ma ku ani j j ani ke ahuwale odu mea u pau. ' j j h niiiin oe iaia īna mea ap»ti ao ej j makemake ai, ua hiki lob no i>. a ! 1 hana e like me i», ma na mea a pai> a; |ka mnkemuke e haua ai, tia I;^wy, ioa ! 1 īaia a he akamai lua ofe hoi ma ke ;

kaniailo ana a like me ka ke kaui.ka. Paue ak'j la o Oluie H-trae, o k"'u makouiake ia, aun ake nui i>u e kau maluna oia ano lio a'u i niakemake uui ui. . I ka niHkankau ona pau, kauiike akia la iaua msltfha oua lio iī ia wa koke no i haalulu iho ai ua lio hulupalii alu me ka naka aua i kahi nookalii, mehe mea aii} uu maka'u tōa 1 kekahi mea. j _ No keKaui mau Sf>fyoua loihl keia nakrt anu o ua lio ala, u.-» uiuau k< ke aku la im Ale Miauo aiu i koof< £na.

ke kilokilo jb«aha la ka mea a ke»a lio e haa nei i ki>hi hookulii he pahu ia'u? Pnne mai ia ka pui»; Lilia wai o ka makemuke o ka lio acj e kau r la, e hoike t»e i kyu nuau mapao aonu i kau hata wahiue. oiai, oka hooiliua paa ia o kou tnau manao wpau, no ka mea ua hoiKe n>ua iho ue» qe e hoiko 'wuu oe i kou oiau maaao npan mumaa o kou heleana ma keia hr.aka\ i Icat» ,ai hoi he mea naua e bjoike ako i hope i kou ohaoa a pau uo kau huakai hele.

Ahe, ua poina loa ia »u ma kem huakai. aole au i manaomua e kaa uo i ka lio ka hoomaopop*? una no keta mea, no ia met«, hele a£ la oia a ptoe aku la i kana haia waoine penei. E ko'u haia wahine eia au ke noi aku nei i kou oluolu, eia au ke nei muhope o ka'u htii»kai, a ke aoho nei hoi oe mahope nef tne kn ni-uu kauniaha no'o, he oiaio, «»ia ku'i. k no imua, aka, o ku'u nonaea | au aia no iit i hope nei uotj), no ka mea, na ulo >ue knoa he not nu wahi a k< ua t hele ai iloko-o ka a me ka nni ona pupilikia, he mea j)itio nohoi, he metv mokumokuahua hoi keia uo ka uaau. Aka, e kah nae oe no'u iloko ona ia he 60 mai keia la akju, a i hula kem <r.au la u'u e hoike aku nei iu oe uj* make au. Fane mai la kana haia wahino, ho oiaio kena otau olelo &u t\ j>au e pime ūtt»i I», a o ke ata nae *'u e h*u uku ai u« pokihili: uo ia i h'u. l'ane aku la, he inou no naua e »ila kai, uol-o:.«, kfc haawi ku noi au i-' t»e i '.eki.lii kamaa o'u neo, a oia yu»« «ei kdU meu nana o aliikai a hiki 1 KiAupUu» o kaua. 1 -aiake viae au, hoi a k<t oe, a ha; wt u ku i ko'u Aioha hope» t ka ohunu a puu o kauu, a 'me na Makaumana pn mo kou ho ike i>u a kn, eia 6« la ua make i ke Aupuui a ke Aloha i m ai, Aloha 00. E hoomauao iho kauii e k.i mea he-' iulv? n o koU» kuoiu», i* A.e Mi«'S *- |,'<a.vt ;tkt! !» «>i;> oo ieu hn» o k.»tu' k -Mu i o komo :>na, n.-» p»a kamnu auuih o hoi naua h«ua t »h»kui nn>i i ke ta Aupum.

I ka:pi».u iyia o keia mmi huaolelo, ua kaiia ak\f lā lana nei hele. Lv hoom.iu«©"uiau hoi kaua e ka mea heiuhelu h.e hQi>kahi wale tio k;imaa ma ka wawa(J o Ale Miauo, oia hoi ko kaiiaa iua ka,'wawa* akuu. Oiai Uio la i kd ha!o, ke uwa niai la ma o a iloko o t>okolē walo no ua nalo akuik Jafla uei. '

I 'E hoovftnao kaua ©kā iīj"-a helu- ! helu wahi, lie aupuai aku 1 ke'u» i fce kamahao a mt? ke pohih ni ho uui akaua hoi e iue maka 1 f<ku ai i llooa .mau ano a pau. a e ho- . omuuao mui» hoī kaua he hoakai imi kat\e keii.','oĪH hoi ke kupueu Duiolena !-e ->U' ō..4iā pohihihi. Hoomjra »-Kr'a laua oei i ka holo ana a ma ke kae o kekahi mi:liWrti ijor£kea. I pa makaui, a ! a hoi ka waī Kfe;A*sfia malie loa la, a oa ano ahinhi kj£'gifku la a e oiti ae an» hoi ka ae ana hoi i koo& ma imi) piha maluna o ka ili alia!i '» ki unillwai, a e oaouka ana hoi me ne <ty'jj(ij|f»ia la 1 ka po pouli. I pane ao ai ke kilokilo i kena hi'a Alttj^ljano: AllO e lftte ma kaua? malana o keia Ka iuoa o keia muliwai o " manao. 1 ' i kapa ia ai keia inu'. w i .yeia, no ka nui lauua ole o mu kool?ajswale, he wahine kupaa a ui niii ! utrjii, nolaila, i nui ke ku[»aa !<uū 'lialrfi, puni no ka hoi oe i ka mah l& pau kou īke ho"u aea i ka ama h»oau.t ka, i nui kou kupaa a me k'u i iia enem e alai mai ana ou, aiaila, e pomaikai aua «ei kuua. Pane la o Ale Miano, aole au i ike ia ne£o ka luli wale, ka punihei w<.Je akiwi n« haoa pelo a pau, a ma 1» ar!</fic e ku uei a hiki i keiā hora a kaua e kamailio oei.

E hili ih>; oe i kau uwepa ma ka aoau o kou lio no ekolu niau.awa, a e ika no auaaei oe 1 ka le|e uua aku o kou lio, a ua'u uo hoi au e hele aku uiiil ope. la ioh<a ana ao o ua Aie 3liauo <a i kei» tuu.u huaolelo, oi«. uo kema sva i hili iho »i i kona lio, a o ka wa no ia i ieia aliu ai u>a lio la iHti)uaa o uu mu hw)ii ln me he Oiakani kololīo la. Ma keia h;le ana a lauu, ua.pau aku la ko Ale aMi.mo ike ana aku i kona hoa, k.i iho o ka 3io la lilo, a ua. kupono keia mau wahi lalaui niele noua, ' . , L.«we e ke kiu lilo kuu hoa I ka Ehnkai o Puaena. Oiai nae keia e lele a;oa, ikeaku la Ke;« h» 1 . leh;iiohu. wale o Ub kanaka opv e ku ruui ana imua oia uei malu t.a o ka iliwai, ua Hke ko h.koo hele atut rue he uiua rua!<»o la, » knhea mai i. i 'u nie ho mea la ua kamaiiina muu. Eia pai e awiv.-j uei, ua olelo mai ne' ko kaue ia makou e uoho mai ka ko!i niaatiei a hiki mai oia. Aohe nao <»ia nei pane aku, hao uo k» liili, a hooi loa ia akh ]a ka hoio o ua ho !a me be olapa uha na ka uwila. Ma nei »o e kuupau aua i ka holo 0 ko ia nei ho, aia'uo ha tnoa hoowuIpwah* ma«uua oia u«i, he poe wah.ue hoi e tten mai aua, e Ale Hiauo, eia makou r\& kaikuahiue: o ko knue, ua oielo mai nei oia ia m:tkou e kali mai<©»a neī a hiki mai pia. Aoho «\o hv> maliu ia mai, u» Looi • ioa aku la keia \ ka hjolo o ko i» nei j lio, a :ia Uke me ka im|> ana ihoo ka i maka k;. ua mea o k«[ luu : | ■? !: uo hoi la Jko ia inei »iju hoi loht> auu jketa ikahu o kc*uhi i alawa ae j n«J ha«iA o ke ki:ckilo pua lilia uu ka e uhai mai uo. Aoltt uo hoi o iu uoi uuua hou aku 1 ln>po, kau uui aku ta ko ia uei wa »>ao o ka pue kv ke aku|ma kela aoao, jo ku uiea upiki loa u«0; aohe oia nei oi. u ik, aka nw Jceh» ;,<uu>. j \o oi;i, <» o'u iu»i» hjoa hooni w;*t o kcv uunea, o I >oni,.ti;«\v ; uun ku ouu a puka hou aku i keia pu 'i» ««• !