Ka Nupepa Elele, Volume XI, Number 43, 7 June 1890 — KA MOOLELO O Daiolena. [ARTICLE]

KA MOOLELO O Daiolena.

A iio ke mio nialuhiluhi "maoli o konu mau ami no keia kaua hnluuia nn~hopū puT 'ni iho la oia e na koa a lawe īa uku la no ka hale paahno. Moe a muke aku la ua Mii.rowina ia a kakou n'o koha'ahn, «ole n«« oia i houpoiwo ia mai e na kna, aka, oia kui iuku aku iua koa a he mau tauß;ini o lakou i pau 1 ka niake. 0 Kaiohna hoi , i koua lohe aun uh pia kaua kaue, uwe ae la oia me ka uuau ehaeha lna ole, a ku i>e la o:a a hoi aku Ja no ka home o koua makua! alii.■. . ■! 1 koiia hiki ai a aku i ke alo.o kun; inau luakua, hoike, aku la oia ina nie. a jmu me ka o'aio wale.no, a oia ka kona makuakane i pane uiii ai pene.. Heaha no hoi keiu ujuu hana au e n'iii kHikiimuhiiie au i hana īho nei, iiuiu no iioi oe e haua me k» nalo, he oiaio, o kr> kane au i haule ui ue i kti hewa 'ua innkeuiake uo au holu n.' a'ii houle uon», iua nae hoi i iiun» olua u>e ka nul", heuhu hoi ka'u mea e huua aku ai io "lua i keia wa, oiai ua poino n«» olua mamuli o ko olua ru»u inaiiao pouoiiiio. K wuiho knua e ku inea heluheiu i ke kumaiho ana no Kalo iua a me kona muKUiīkane, » e kumaiho ue kaua uo Mui'owuu i keia mauawa.

Oiai oa Muro«'iūit alu e waiho u muke unu inaluuu o ka papaliele. a i kona |»uubo ti|)u ap, iKe ifio lu oiu vi« ku oi» īloku o kj» V°' l)0 u ' ne k>i likiu. , . Nopooo iho lu oi.i i kaaa ruca ku|»ono e haiia ai, u hoohulo iho l» oin, e lioao oia e wawalii 1 ka h-.le puahae anu e paa nei. liuko o keKi maiiawa ua lulau akn ia ua keiki »lu iua Iniu huu « pi'uunu uia k& puis o ku hule t "a huki m»i Ih pia me fe.a i|itijka lpu, u nohpha ae la kekahi luml holookoa o Joko o q.a hale puahao ala. Komo ho{i ak" la no keia ma ka elua oka lumi u wawahi h«q a}fu lu no a nohaha ae lu ia mau lumi elua. | fceia wa, ua loaa ia Murowina he muuawa maikai ioa e puifa a 110 ia mea iko ae la oia i ke aliikou e kaulona |>ololei mai una 1 kana (>a puuapann imuu o!m nei, ua pane aku t& oia penei; Mai k>iu )jou < p i kena pu imua c kuu mau makw o ik.e auanei oe i kou loaa pouo aka i kuu puupuu, a kaka ko wawae.

A»le i pau podo ae ke & mau olelo a ua Murowina ala ua kaui koke mai la ka pu, aole nae i ide mai ka poka a ku iaia uei, ua lele h.uhewa wale »$-.la iio i»a k*ihf 1 Hoi hoii iho la ua aliikoa ala e hpopiha i kana pu pauapauu aka, mamua aa o ke komo aua iho o kaua poka ua kapalulu e aku la kona lue i ka puupuu haokila a ua eueu nei a kakou, a buji kaaaini aku la koua alo, a ru#ke loa aku la. [ ka wa i uiake ai o k&la aliikoa, oia i uo koua wa 1 holo aku »i n oili aku lu iwaho a emo 'le ku aua keia mawaho » ka puka pu o ka halealii a kahea atiii ia kem i ke ahikou e kiui uua ma ka puka pu. Ē wehe uiai i ka |-qku. Paue mui ke eliikoa maloko euui penoi. Owai mawaho? Owau uo o Murowiua, wuhi una i pune aku ui. Wehe iu m«i la ka puka me ku ni nuu ia ana mui, uia o ko wai inoa oe e manao uei e komo iloko? Ma o ko Kalolma iuoa, ka uiea uaua i olelo kauoha mui la'u. 0! ina pela aole oe e ae ia ana e komo iloko. No keuha iuai! wahi a Murowiua i paue aku ai, u hiu aku la uia i kekuhi o kuuu mau puupuu ikaika loa u loaa pouo uku īa ma ka lae a puhu aku la oia iiuua o ea houua a uiakt» ioa aku lu.

I ka nuke ioa ana o keia aiiikou ua komo ioa aku la keia a pii ;uih i alapii. Kikeke aku U keia i ka j»uka, aj pan<a mai la kekahi mea uialoko mai ] j "Owai uiawaho?" . o«'au no keia o Murowiua, "a o l>;ii-{ oleiui Opio hoi. j 1« \va koke uo ua Uemo koke nua: lu ka puka u o iiua nialuua o kauā iii>o a uwe iho ;aj Uua me ka ehaeha nui.

Pane 'akh la nae ua Murowina. ala, aole #u e loihi !oa an» me 00, no b mea h hoi knke a-kn ana no au uo ko'n home ī keia po. aole. «u e nuho hou ana. Pano mai lu o Kalolina, pehea ia oe i — hemō" niai neiV I wawahi ia mai nei e u'u ka hule paahao,-oiai, ua ike no oe a<>le e hiki ia'u ke hoomanawanm no kela. wahi i ho .kahi hora. . l'one hou mui la iu> kaua ipo, -anlei no he'mea hewa ina no kuiii» e noLo nna i keia wahK no ka mea, ua īke no lioi oe aole iiu e hele wule e imi ia oe, iua e noho pu ana kaua, aolie uo lioi he mea hiki ke komo wule mai lanei. Aole au e pouo e noho h<>u n<c oc, !. ka ruea, he i ui kn'u-iiiau eiu-mi i <e;a w» ma keia mipmn. E hJio no aii e hoi uu ko'n liupuui. a hiki hou mai ana no au, u ia wa aur.nei u'u e hoi hou mai ai, oia ko'. wu epulunii aku ai ina p<-e maiii.n ; no a pau, a e lohe ai hoi ua aupuui u iia.n o\vun ka h» lu ekiini ■>. ka tkii ma <iiu hana. i Pane i>ku la ua K.uluhua n]>>, i.ohe

pulia au e ae-meiu o.e e hunn iiiui ,ai. U» laoluu kuu unau i ku uOQ iloko o keia w», o ko'u manao no e uoho niai uo kan.i, i m no ka ;tlailo, <1 k'i k«U« nt:Jce ntu.il i li Ao!« i<•! e ae ana, ina nu oe e uqu ai)j> ia'u. aluil». e irjiihnku ann n > an, iiu ka inea, lie ole kan uihu! Ii 'iia. ■' ' ' i Maliope ilio o keia niau kuk'ui >vini-ft laua ua j>tine aku !a p Mui'owina c ae njai oe ia'u e kii ae au i ko'u mau wahi ukaua, a hi>-> liou mai an ahii]a, ia WH au e ike lio]te aku ai ia oe. Ae 'i.ui la ua Kuloliua aln, a lioi iiku lu ua MuMwiua nla. I koMurowi»a lioi iiuo, uu hoi loa .iku la ua kuiki ahi u liik' i k» inokii, • kau aku iu oia a hoi aku la uo kona : uipuui. llokoo kekahi ram la loihi ua ku aku la ka moku no ke aupuoi o (.Mona. | Leie aku la o.a iuka o ka aipa, g i aloha aku la oia me kona niau innkua, hoike aku ja oia iua mea a j l>au e {.i[h aua np knns niakaikai, kona hoike pu aaa aku e holo hou-una oia no ka hoala ana aku i kekahi k&ua loa ua au]iqni aia i houhoka ia ai ona.