Ka Nupepa Elele, Volume XI, Number 45, 21 June 1890 — HAIOLELO A KA LOIO KUHINA AKEPOKA NO KA PANE I KA Mea Mahaloia ke Kuhina Kalaiaina iloko o ka Ahaolelo o ko Hawaii Paeaina. [ARTICLE]

HAIOLELO A KA LOIO KUHINA AKEPOKA NO KA PANE I KA Mea Mahaloia ke Kuhina Kalaiaina iloko o ka Ahaolelo o ko Hawaii Paeaina.

E Mr. Peresidena, i tamu e hoomaopopoiH) ia ai ka pobthihu a me ke kulana manawa o keia mau Kuhiu» j ia We ae ai nnaluna o aku i ka il»tDUkn, c hoole mai i i kooa mu» ma ka o>h»na, e "a hoohahke i kekahi hoollaiike mawaena aka «ss£>.«* 0 ke -Z iiko me keia e Me kakuu i o ko n# Aiim JL f Hp me* i ike foa»p#f£> ia, aia k« a>ana p*alikōa o \e aj«fe,i »du % *■ U n. % kekahi kumu ! i,tfltt>oua iuau Kuhi- * ?, WiDßb|jtfhtt t k ; e<a hnna hnouīu ho'ohaun«ele, aa *okakukM pm,u me ke aiuk'ua', 0 ka pnaliio i jre«'u, «j' oiea* e n.'aopow» to* aī la'u, kok%fft«u ke 6luki/a knnwu <s nsalamt» «lōko o ka^&aia-a'k-H " HcnaM«?3li. «L^ 1 k» Lookitfcau£& h«l« W "®*® >tnNtif o kakxuj aua hoeuaa uku i tr» kiu" e hulee h o na iot kalo naauk» o hot me .ka ka kpkui e luoa au ta ia aoa, ioa. »wau nh«? Aoie aoei e iakiu ka« i leb«iena teo oai e Mke ae o« Paeiaam; e l»«e aku liin! E law« aku yi*al . £ k%u eo* ke kea' E kau ma ke kea! He aiea m<*opopo poao loa e h«a» kkou »n» h"na o»a ano oiai, >ia iho la no ka leo uwe o Lakena i pu#aa 1« ai, i k*.iu ioua Koke iltaj££i na e ilr. F*?t*sid«*iw, m* hiki uo ke apono ia MA.ia «uea, & tie mea maopapo, a«.ie he lookaiu a*U mea e pale aku ai ui& ko'u Jjjki hiiinai ia. aole mea lioolialn « iakou e hoolōhe aai ai, * ona !eo nfuaoa bo ko*u alaalu i>oo aiw, ame na leo ukiku no ko'u ku . iono poo oihana, e oh ia na lt*o naiia e ahipu • pio wnle ka'u iuau olelo wohew -- »e a pao. Nolaila, e Slr. PereBiden>, a »e» kulnng huoweliweli e ik« U nej i kei* »au ke ka lahu?, ma kahi no la o keia »«u ekolu, 5 komo wa!e mai ai iioko o ba'u.oih*na me ke kukana ole, & lawe aku ika oihnna («akai uxa ko iakou !irha no k» lukou mau haua iho oiu kek*-* »r tnca" a lakou e hele mai nei iiuua o keia H»le, a e hQ4«j e hooumma «e, a.e hmkala ae i® kkou iho niayiuli o ko lakou ho[K>bopo e pil- »na «w'u a me ko'u ka kua* wna, aole a« e toan«u nna hoa kekahi o Huie e 01*0*010 au* a»smu* o oa metk k paa i oieio la iho aei eke Kuhiua k«> auiaa, e oana #aa oukou i ku uhf.i ia ake kanawai ma ko ia*au aoao, be kuleiina paie kupona kai ike Ja ao k* aana i h«u« a»; u ina aela i Uwa poou ka iakou «'choweii<3 aua, alaU». ua akaka u« i lakou i ke a «a kupoeo e hao*i ia Ukou. Ua akaka i»'u »<>]« n<3 I» heu o kei* 11*1« e waoaoiu an,a"u» kwa aa kunau p*le no ko lakou K»u»w»i m*. Oke kumu hupe ak« e Mr. ieaa, 01* oo ko Ukou p*le oo )h k«u« aai, a ux« u kuiuu au e kam*i;so «ku ai i keia ai*uaw*, Nolīū a,« like soe ka'a i kaaiaiiw mua aku oei e Mr. Fcrc«j<kna u« o»ahe*e .iw na kuum p*k* iio*o q eiu* Akah,», ka boea uui o kekahi pUiki* &i* nwiwwa, a o ka lu«. k* v>lelo o«au kek*kahi <5 kokua pu au.t. ua ha.tu. <** hoi )>e hoeweliweu hoohaun«ē!e. A«w e |*i<* »ua i k?L luaheie »ttA, ua IUO hupe l«a ke Kuh<ua K*lsi»i»a » h»>pe io«, a ua hoopuk* ae 1 kekahi wooieio k»hiko a *«e »ho ia h< wookh obumu kekau», i kuuiu e htfcias Kc hccssu.\ he poiiw w ke- ♦ Uu wai «M ftiāiufta o k»kcu, a o ke<* io t "l'k»s * h\H*ih niu siua, 0 fc*BA tto w ma*racu* 0 K, W, a V, V. Ak* v pok< Ao©,S? Vr. IVpcs Uen» e e nsina jv«o kakou i m olek) ooike, aa* 1 ii*o ai ī k«M kamu e ka mauaa A«n he inlikia «<kac' e»U ir«ai ana <n*i WiU tuaa ko>KĪn«M <6*u* 1* maunwA,, a < n\M iho ia* m Uwa vka »a«*o k<i{>a»o el- i»*«aa i-u,.kv. U%6k o »4u »o oi*, e Mt Pmsī #eii»4(e k>bc oVK> *a'c «0 ka &Aj»aaui o M«* ibo ke f«t 4 . j v -.hv o* i kekahi •Mft.««a ;ua »* akaaī, * m*i kekah; i*f», n» v>a k * W k »e < k t h hvv4i*hi as«t i tMaUh« ar * «he IKU INA I.M» m kct*

Da liele #kn ktin p<>f iaia n hai nku i kekehi moolelo, a tia hele »ku pnln» i k.-kalii poe o aku» 8 hM »ku i kekalii moolelo i hiki loa mai isi»> ' ] maluoa o ia kahna oia e lawa inai uei e hooipio, o kekahi paha o ia mau olelo, ua hiki mai kia, a « kekahi. hoi he alie wale no, nialia paha, uS' poinp oia i kn pololei maoli o ke ano o na oleln, ke nonoi mai nei oia maliinH o ia kahua keia Hale e 3»ooiibIo ai, a e hoahewa iho ai i keia man kanaka «lua, me ka lohe ole ia mai 110 lann iho, no kekalu KaraiBia koikoi loa, oiahoi ka paipai ana e 3hoohaunaele kipi. i Ano, * Mr. Peie8idena, mai ka hoohua ia Ana ' o 1te Kanowai, o ka rnla i ike maū ia ma na aina s? pau i ikeia he naaijao, aole e hiki ke hoahewa ia 'kekahi k&nakn ke oīe oia e ku pale mai aona jhō, e i» anft kela a we keia k<<r.a1:a he alo a alo, me ka j>oe "»ua oia i hooph. No Mr. %flikoki, oia liia ka papahele o keia Hale, a ' loaa iaii he kuleana e pale nona iho. * 4_ Epili ana no hoi uo V. VrAkepoka, aole i loaa' "iaia kein ttjleapa e pale nona iho, £ ka- ' Jo'a3io ajbō nui akn aiī'a au iona" aoaō, pala ina aa noua, a waiho akn hoi i ka hapno aa'olelo pale no Mr. Wilikoki, nana no e Xno, a Mr. Pere«<lena, he uiea hiki ke hoonia•opopoia, e pili ana i keia mau olelo e hooili ia uei ?*i|(ft1una o V. V. Akepoka, na lawe ae ke Kuhina 3talaiaiua i na ano he lelinlehu wale, ma ke ano " lie kin he luna hoopii, he lunnkana-wai-, he kiare nei oia elilo i mea li-kanaka idena, i kumu > ike unaopopo ai, hoopololei oī<t ma kekahi o _uau ano, h« mea maikai a knpouo maoli no e ukali aku i kana alakai ana, a o hoi o ka mooleu» !vw naka mai, "*CtJS"maHao ® Mr. Pere.'-irlen;i, aia kekahi nirtofeo o ka Baibala e olelo ana. 11 0 ka aaa t ka pahikaun, e inake no oia i' Ua ike hoi ke Kuhina Kalaiaina i' kap{)jK>.® hoi }io;)e akn a ka moolelo kahiko, Iwna, a moolelo iloko pohoi o keia makahiki uukn i hala hope ok.i, a nnn iaia, e {oanao an;» au, e nee aku 8ku i hope i kahi ana i hoomaka mni ai. M»a»ati e hoomaikai aku iaia uo kana a e ukali akn hoi iaia ma kana WiO pau, a e luku rt1cu hoi iaia me kana ponoi no. fef<siden«, o ka nhnne i komolii. mri na o ol§lo paue a ke Kuhina līanoil*? nel, oia hoi, ma kona »n<>, aole 'hp#alahala pilikino, a aole ,no hoi he m«kue ia V. T. Akcj»oka. Ano, e aa aku uei au e hoike aku, he £ Uk<? ole loa' me ia ae 1h, a he oi loa ole waoli no; he mua loa ko lakou no Au;*uni aua, a n.e ke kuee *»a, a he inaina kahiko ke ku nei mano ekolu makahiki a oi aku i hal» T»ooScunmia mai kahanū, a rae ke fiTfciee iuo mamuM no ia o na hoao ana fcekahf 1fonnbalika taa H.waii nei ma Aoponi Moi. |W ku lion inai kekahi hoohalahaia ana an, o Mr. Pe+eaielena, j i hookuuiii mai ai, e Loohnule i ka m« &lce Kalaiaina, he manao hooŌO koūa ia V. V. Akepoka, a e ' tnm ano kuee kona inia u»«koīu ' sku 1», a e m i; a e hookoi ) m)cu mai īr iaaii&i v$?9 i kAx Ta, aj8&luutt o La; .ttOTtt Sbo al i. nti manao o ka hoakaka j oielo no koUa inau manno ■aouo'» jg»*ap«t pjati hana ia V. V. Ak«poka e! iea keia kumuhaua. © ldr. I*erwi4ena, oiai au e mauao an« ! hoi f n$uke uiaopopo i» Hoko o ka| " 1887, ua hoala ia he ahahui maloko o keia kulanakauhalo,! .Ahahui Hawaii, n ua moLala »c ; ' litx£' lūihlkul a kaa mahlo ona ke Aupuni, ma- ' ° a 0 Kuhina K&*t|gijSjIjL »• a'u a me kekalii poe Keonimaua e . flte*nei, e Mr. Peieaiūeua, he pje hookahuli Aupuni, a hele- ( *!rote£a^MIo u aple maanei, he poe L-Ja pu lakou j aoa ae o ka hookahuli Aupuui o ■ «oala ift raa kela manawa, ua komo j yi& nj4to , fj '8 £an iloko o ia ruea. EMr. Fero1 a etua paha nu wa a keli Ahāo ka mokuahana, aj a hoopuapiia i ulu o kela mau hojpaapaa an#, : 'ia ke Komite alak.ū o ( o Umikumamakolu; ana a waiho aku.iiuua o ka Tfmtfr»tnatattkolu I iila, he tikīki na iooa o ka poe e u:auao Oihana no ka Bcpubalika hou, ' * r, ' v - Akepoka kekahi o ū X* Takon he halawai ms ke&W »!!»&o ke keeua haua o ColO Bauato o Bihcpa, a ras i hele aku ai ma. kek iwaS,*~JJk. s lan« tiiiki no ka Peneaie īie, a o kekahi poe o na o mea, Ue poe haua hu' fi *Bnrua Ma, a no ia niea, i » me ia kumu hoi i LoolM||rynBi MfrimL a ma ia iuauav a mai ho: i HhMw'&E-ana u hoea waie i Leia 4 TFjKTjp5<tgUeaii uuu lohe ok la uo e keia M®Spitf*a atfeeāue, r aua e hiki Lt uiakoa ke Loo. Jtenāe1» l'oka (Fostcr; i Pen>aidea< Havraii uei, iua aolu ka mokua0 Hr. Kakiua uie līr. Akepoka. j Oj«||M«* oi:ela km* ana ma o kekahi La!awai, ;'H| w'wVpe mai ma ka hule o Mr. K&19iK|i« ae hof nia ia halawai aua, ht na hoa o ka Ahahui mui loko mai lft8 ote o ka 1t-hulehu*holookoa, uiai Q fta boa a hoea ilalo loa ī kaj lo(i hoi mai ka Ihua ae no e ioa*. » oa hou ia ka p:>io hua » Vi V®to paulikl au:i, a h:ki wali. i km, >8* Wo Ha huaolelo Uooweliw - h P*ti o ka Ahahei, uo ka U:oJ i p«a « oihaha a oia uo ka pakua o ka hoobati Anpaui. ■" Aole i psu. Vc<imaba ka Aiuiii<!elo no elua pul' 1 h»K hoi «<al Hei o Rev. A Os>troiu o lvv.Ilni kaoa bvtakafakn uei no 3;ipan:i. we/& O kt koho i» aha ae Uvi o ka, A'.i . Kv. h&n, ua pan aa &oo hauwahwu & pau. aalav»i «ua aa Komltc o ka Hui K«Lk:ua « ahiahi o ka Poaono, ho»r* T. M.V ke k..\;i a Hou. A. Kauhi iloku o ka llule A'. av* Io«a i U o Waialur, iv,e KooUuloa iwaiMAinaa* laale « lii.e tne k.!. i'.i k«9 knbjoi»-^tc