Ka Nupepa Elele, Volume XI, Number 51, 2 August 1890 — HAIOLELO A KA LOIO KUHINA AKEPOKA NO KA PANE I KA Mea Mahaloia ke Kuhina Kalaiaina iloko o ka Ahaolelo o ko Hawaii Paeaina. [ARTICLE]

HAIOLELO A KA LOIO KUHINA AKEPOKA NO KA PANE I KA Mea Mahaloia ke Kuhina Kalaiaina iloko o ka Ahaolelo o ko Hawaii Paeaina.

Ua hoen. ae la ke!a maawe hauhoa hoopopilikia wale ka "P. C. Adverti3er" o keia kulaaakauhale me Ke kakoo aua i ku balota kuokoa no ke koho ana 0 na ahi ahaolelo nia ka mokupuni o Huwaii, raa ke aoo e ;kue aku ana i kn ba!ota hoomaemae a īa mokupuni, a ua heomaka ia ae .'iekuhi nnpepa puka la ma keia ku Ikuakauhale n»a k<i īnoa o u Ka Mā M8W11" nia ia wa, Ua lioomaka ia kela pepa e ka Mea ke Kuhiiīā Kalaiaina a me ■ Sca.hoaioha pilipaa ona Mr. Kini. ,A ke hoom&nao nōi uii aia tna!ofed ōk& heth niua 0 kefa pepa tia hoola ba ae ieekahi knknlu manao l«rihi e kuejkaika loa ana i ka balota kuokoa ma Hawaii, » ua koi ikaika aku 1« i lia poe e koho ma ka aoao hoomae J raiae malalo OVe kumu he nui loa ka' «a poe Pelekaue ma ka baTot« kno <koa. O keia iho la ka manao i hoolnla ia 1 '"h.® mea pono e lawe ae kakou i poe Amerika wale uo ke ku kiai ma keia O U ko kkou mapuo ma ua wa I». I

paha he mea maikai kela no Hui e Amenka. Mr. .t > ke waiho aku nei au ma Ke ano i.ole o"ia ka manao kopono e $iana ai, eiai aole oia ka mamala olelo &ia inu Hawaii nei. Nolaila, e Mr. Peresjdena, heaha la ke kamu oka hoomeonopo nui a me ke akenui ana o ke Kuhina Kalaiaio» ' la» 6ke kue aoa'akn ī na poe Peloka x.e no ks hookau ia ana nialona 0 ka j»alota kuokoa no Hawaū, a'u hoi 6 2iaaoh nei ua pau loa aku i ke koheia, ii koe wale no he hookahi, a eia lakon ke noho mai nei maluna o ko lakou mao noho? Heaha la ke kumu o ko ke Kohina i&a'iaiaina hoomaopopo nui ar.a, a me »keitui ana no ka mea e pili ana i haakai noKanada f ina aole no *£ooa hopohopo, no kela huakai a'u a }&$ ua luauuo e ioaa tnai ana ia'u maiiūla, a me ke koho ia mai o na keoui ?3WiaA mai Hawaii mai, a me ko lukou i&e iea la he pulama lakou ika pono 1 kaulike oka lahui, a me ko lakou manao hoopouo ina haua keia aina, tt tna ia paha e loaa mai ai he mau keakea aua no kela kuikahi hoohni «iin* a lakou me na Moknaina Hui o! lAmenka. Ola iho la Ke kumuhana ua hiki tke Iwhao ia īloko o ka hui knkui •

%īr. Peresideua, o keia iho la ke kala 'Va i6e a'n uei, mai maa mai a hoea i keia wa. ' ' O keia iho la ke kumu i poioai ia ai keia hoahewa ana mai ui'n, •oMii no kuu ae ole e lilo akn 1 lala no aa poai uo ke kuai hooiīlo !oa ana i ke Kookoa ō keia aina. j Mr- Pere«iiena, he oiaio e like me' Wu i hoakaka iho nei, na halawai a kuke i>u au me keta mau keonimana V Kanakn, he oiaio ua kan au mahjna . o kela ahihiao kaulanu o ke Aiahao 1 Pttktplk* o Ka*jflda. fl« aiaio ua holo «Jka au ma ke ano he mahkiui poooi jub fca Peresidena c |c« Alfth*o Pakipika o KA»i»ads, oai «i «oho iho ia sva h« ©Swii \\ t eko!n U ma Moutrenl, a ua nn uia ke ano he k.nna'ka ike !sti!a, : me ko*u ike akea hoi ma {p hwhui •10« aku me keia aina mamuli o k» laina «uoka m«hu a me na uwoa o!e!o —a e ae au, mamali o ua 'oKo maikai o kek Alnhao Pakipika o Kn oada, ua o!uo!u a hauoll au ma knu ws i holo ai maluna o ia ka«. Kolaila, e like me ka hwhalahali: «.ke Knhina Kahuaina i hana ai, no ko lak"U ike o!e ka heaha !a e hana ana nu<!ai!a, a oia; ho: na ike au aoīe he wa knpono e ;u> u'u o boike iiku ai la lakou j k-i'u uu,u l)yw

Ua haa mua akū no au i ka Aha 1 Kuhina i kun wa no 1 pae mai ai, ina he ia lakon he elua mau hora kaawUo no ka haawi atia mai ia'u, alaila, e wehewehe, aku no au me ka piha pono no na liana a pati loa, a me kuu kukakuka pu āua me ke kanaka kalaiaina o Kanaela. / !Ke hoohalahala uei nae lakou no ko lakou maopopo ole i ka'u hana malaila. Ua kamakamailio pu au me Sir J. Macdonald a kuka pu hoi uie ia a mo ka hapa nni o kona Ahft Kuhina mamuli o ke kulaha 6 na hana o noi nei, no ka hiki a me ka Liki ole o ka hoohui ana aku i keia anpuni me ka aekai! komohana .o Kanada, ma o kekahi' laina moku mahu a uweaolelo paha, a oia laina moku mahn hoi e holo loa aku a hiki i Australia, ua kamailio a ua kukakuka pu au me kela poe keonimana maluna o keia kumuhana.

E like hoi me ka'a i olelo ae i»ei, ma okau pae liou an.a mai, un hai aku au ike Kuhiti« Kalaiaina a me koiia mau hoa kuliina, i wa e loaa ai oua elua liora kaawale o lakou no ka haawi ana mai ia'u, alaila, t»a hilii ia'u ke hoakaka piha aku i na kumu hana a ine na manao i hapai ia, a me kuu kuka pu aname na kanaka kalaiaina o Ranada a me kekahi poe eae he lehulehn. Aka, aolē i loaa iki ia lakou ua hora elua la ( aole no o hikon makemake e lohe i ka'u mau mea e olelo aku ai, aole no o lakou makemake e hoea mai kekahi pomaikai mai keka« hi wahi eae mawaho ae o na Mokuaina Hui. £ia ka ma'i, ina e hoea mai ana kekahi mea maikai mawaho ae o na Mokuaiaa Hui, "aole o inakou makeinake, oiai ina e hoea mai ana mai Kanada mai, alaila, he Kanadiana ia uiea, aole waiwai oia mea ia makou, o lawg aku ma kahi e."

Ano i» w»* aole loa lakou i hele mai ia'u »o aua a^u > aka naa, ua lawa ka'u waa ana e hiki ai ia lakou ko nipau iho no ka hooia oiaio aua aka i kumu e noii hou aku ai i na kumu ma o ke* kahi keonimana e aku. Eae mai ia Mr.- —e olelo aku ia oe e Mr. Peresidena, na nui loa ka lahou mau hana mai ko'u hoi ana ma mamuli oka hoohana ana a me ka hooojsikai ana ae, a me ka hoolawa pono ana i ka }?vkou mau hoolala ana no ka haawi ana aku i kfii« a'upuni, me ka hauhoa ia ona lima a me i.a wawae i ke aupuni o na Mokuaina Hui o Ani6ri3sa.

A aohe hoi o iakou e kuka ai maluna o kekahi pomaikal pu4m o loaa mai ana mai na hookele mai o Kanada, oia ke kumu o ko lakou lohe ol® ana. Mr. P©jregidena, he nui na kumu o keia mea, o kekahi o ia, oia no, ua hoohuiia kekahi hui iloko .0 fce!a kau makalii aku nei i hala m»Joko o aupuni he "Hui Te!egarapa Pakipi-i ka," ka mea i manao ia e hoomoa i laina uwea mawaena o Kaleponi me keia mau Paemoku. Aoa manao lakou i hookahi miliona a me ka hapa dala ko lakon kviron maiwai, a. ua pinnao pu lakou ao!e e uku kekahi mea paii i kekahi keneta hookahi o kela kumn waiwai. Aole i pau.