Ka Nupepa Elele, Volume XII, Number 6, 20 September 1890 — KAU AHAOLELO O 1890. [ARTICLE]

KAU AHAOLELO O 1890.

ī;.o<*na lUai Kola r>Ut' Mal. LA HANA 41. Nohn kii Haie liora 10 am. Na Ōielo Hoohalo. Na W. H. Iliekanl i wailao mai i ka olelo liooholo, o hoomakaukau ia i inan ruhv )\o ke komito o ka Hale , i kupono i na rula i maa niau' o'ia ano. Mahope ibo o na liamailio aua o na kamailio ana o ua hoa. ua*lioihoi hou o Rickarcl i kana olelo hooholo. Na Kalua i hoolaha niai, hc kanai,vai o kauoha ai i na poe © hooponopouoia malalo o ka laikini. Ho olelo hooholo, "o hookaawaleia he $5 iloko oka bila liaawina, nō ha auhan i ohi kuhibc\va i.i. Waihoia i ke Kuhiua Waiwai. Na Apiki i helulielu mai raa ke poo, he kanawai e hoonoho ai i lunakanawai hoōmalu no'Kan, Hawaii. Niniau mai o Von. Tempsky, ina ua 'noomanaia ke komite e lawe i kekahi moka holo pili»aina no ka holo ana i ke kahua ma'i 3epera. mawaho ao o ko W.iila ma moku. ; Ka Kalua i hoike mai, aole i kupooo 0 lawe ia mai kela mea imua o ka Hale, no ka mea, ua lioomanaia aku no ke komite na lakou no e hooholo i ka mea a lakou i ike ai !ie pono. Aole hiki i ka Peresidena ke haawi i kekahi apono no kela raea, ūo ka mea', aole oia he lala no kela komite. Peresidena, na ke komite no e hoohulo i kela mea. ]Sa Waipuilani i hoolaha mai: I—He1 —He hoolo i i ke kunawai hookuleana homo. v2— ai īko kmawai koho v .halota.. * * * ' Ka Kamai i he}uhslu mai tna ke $00, i iunakanawai hopmalu no Hana, .^aui, Na Kuhina Spencer, no ka pane i ka ninau a White: » I—Mai1 —Mai 1880 a hiki i keia la, lie 42 Pake a me Kepani i hookupaia. * 2—O ka mana e hookupa'aku iu lakou, ua loaa ia ma ke Kanawai Kivila ame na Kanawai 1881. 3—Ua apono mai ke aupuni i ka hookupa ana. no ka mea, ua kupono i ke kanawai. 4 —Aole au i manao ua koho balota na Pake ame na Ke[(anai i hooknpa ia. s—Aole5 —Aole i ninau mai ke aupuni o lapana,- iua ua ae ia nalapana e noho nsi maauei e koho balota. Na Kauhi i waiho mai, he bilu e'noi ana i lanakanawai hoomalu no Ewa, a noi mai oia e kapaeia na rulu i hiki ai iaia ke hoakaka pono i ka moolelo, aka, ua kue mai ka Peresūlena. Na Makuisa i hoolaha mai, i ke kanawai e lioololī i na home liilii. Nana hou inai no, e hooholoia e hoolaha aku ke Kuhiua Kalaiaina i 1S keneta ko ua pooleta oko na aiua e, me ka manao e loaa hou inai aua he 15 keueta. Kuhina Spencer. ke noi aku nei au 0 waihoia mai ka olelo hooholo ia'u, i hiki ai iVu ke hooponopono. Wuiho iai ke Kuhina Kaiaiaina. Na Hana o ka La. Heluhelu elua ia ka hila holu 30; 110 ka heonoa ana i na kai lawaia, Noi mai o I\. W. Wilikoki o !»oo 'moe :a ka bita no ka hiki 010 mai o kona kahu. Ileluhelu ehia ana i ka biiahotu 30. e hooloii ana i ke kanawai e piii aun ) ke koho ana i na hmakanawai apaua Kuhina Brown, k'ie niai no ka lawo ana niai o ko i k* kali moa oia ano iuiuu o koia Hah>: apo:i< ia, liila -11*, no ka hoopouopouo aua .i k 1 kaua ana i na kino kupapau. Na Kahookano i uoi mai, o haawii» 1 ko koimlo malania <Ma: ua apon<na. -U. o ho.'h'U a. i ka mokunu IU'J o ko kunawai kiv ila.

Na Lncas i i>m mai, c' kjilsaiipoerio<" ia ka bilfi, no-ka uiiia, ua lahi nu kwi-; ki hoo Vi;i;ipn: i ka hoe iwaho a īloko, a li-e l is keneta wale 110 kahi loaa, raa- i nao au aole i mii.loa ke 50 keneta. Wiliniana, ua like.pu ko'u manao me.ko ka Mea Hanohano, aka o ka mea apiki, aole i kuhiknhiia pouv ma ke kanawa:, a heluheln mai la oia ina kanawai la, " * liiokanl, aia he aelike ©le mawaena oleloiiaole meHawaii. Ma ka olelo liaole' he 50 keneta noj ka hapalua hom, a nia ka olelo Ha- | waii hoi lie 50 krneta no ka hora hookahi. Winmana, na kokna an e hoohoio ia ke kannwai, aole nae e liko me keia raa kahi aka bila e olelo ana na boe iwalio, e pono o heluheluia ka l>oe bele. Lucas, oka boe iwaho loa, oia ka boe ma keia aoao o ka boe bele, a aole n'n kue ana noka haawi ana \ komife. Waihoia .ka bila i ke komite hookolokolo. Ka bila 47, e piii ana 110 na hoa o ka Aha Knhina. O ka inanao o ka biia, e lilo i kanawai na mana hana a pau a k.a Aha Knhina, ina e kokua raai ana ka hapauui Patker, na'u keia bila, a na hbaka kaia na mea a pa« f ke noi nei au e kakaupoepoeia. 0. Brown, ma kekahi man kanawai i waihoi» mai i kela Kan Ahaolelo aku nei, ua waihoia mai ka ae lokahi ana o na hoa a pau o ka Aha Knhiua. Hoakaka mai ke 'lii Parker i ka nni o ka pilikia i loaa i kela inau pule aku nei, i ka wa,o na hoa o ka Aha Kuhina i hooka-hīili ai i tia luum o ke anpnni, a oiakona kumu o.ka lawe ana mai i keia bila 110 ka hooponopono ana. Kue mai o Wilimana, i ka manao o ka Mea Hanohano mai Honolulu niai, a ua makaukau oia e kokua īka bila. Hoak ika loihi mai ke 'lii BuehartU iio im mea e pili ana i keia bila, a ua noi mai oia e haawiia i ke komite hookolekolo. Hoakaka loihi hou mai ke Knhina Brown, no ha mea e pili hou ana i keia bila, aaa like no kona manao no ka haawi ana i ke komite hookolokolo Ho hoi liou ke'lii Parker i kona manao, a na haawi ia ka bila i ke komite hookolokolo. ' Hoopanee ka Hale. LA HANA 42. Hoomaka hou ka Hale ma ka hora 10 A. M. Mamiali ® ka pau pono ole mai o na hoa o ka Hale, ua noi mai ke 'lii Papai e hoopanee ka Hale a hiki i ka hoi nna mai o ua komite niai Molokai mai. Hoopanee ka Hale. LA HANA 43. Halawai ka Hale olīke mo ka mea maa mau. Na P.>iktpa?s Hoop'ii, Na Naw;ihi inai Hilo mai, ho oha mau lioopii no ka huna moknahi mai S:\na Diego a Honolulu. u ma Hi!o aku. Xana no mai llonolulu mai, aole v laikiui ia ka poi; waihoia a luioaoo pu mo ka bila. Na iieka, he 'palāpala hoopii mai kokahi mau limahana mai, e nkn ia aku iana i na ilal s lie 50 no ka haiui ana i kekahi aianui ma }li!<>■■, iloko e Ka M. 11. IHBO, noi ui;ti haasviia ī ke komUe wae, Kue uiai ko Kuhina lbx>wn. a olelo H»;a |«. aoho pouo vt ka haawi i kekahi itamu oia aiw i ke komHewiie, noi oiy e haawiia i k,< Kuhina Kalai aina, .q>ouoia, X * i\mji»,ULgs. he hoopii mai m!u >~a . v . .»■. ka wai n.a Pauoa v.ku.

ITi'-;nv.im ! ke koniiie o nn ahm aaj»u ■ i. ■ 2—Mui Kamoiliili mai e noi ana, e waihoia ko l;ula wai, a e kookaawaleia i ?5,000 no ia h;iawiii;L 3- Mai Honoluln mai, lie haua e hoololi ai 1 Alia Elele; waihoia raa ku papa. • - Na Paehaole, he hoopii o kuai ia -akn na ainn '2 raa Molokai i ko laila poe; w.nhoia i ke Knhina Kalaiaina. Na A. Hona ho hoopii mai līilo mai. i $1,000 no ka napo raa Manlna, i $5,000 no ka hoololi ana i ke kaliaa 0 ko alauui m.i Maulua; i §500 no ka uw<t*po iiin Niiioli ; i . v ?500 no ka uwapo uva.Kaawi.li. 'i • AWIh-hu a uooiioo pu me ka hi'a haawina. I Jfoi uiai p Boka, & kapaeia na ī-uia i j hiki'ai iaia ke heluhelu ruai i kaua ! mau palapala hoopii. i I—-Aole e kohoia kekahi luua niahi- j ko i lunahooponopono alanui2—E hoonoaia na aina aupuni 'ma Onomea i ka lehnlehu. 3—E hoemiia ka uku o ka Moi a nie| ko na Kuhina, a pela pa hoi ko na j kumnkula e nkuia akii lakou i ka ukn ! kaulike mai ka $1.50 o ka la. 4. -Aole e ko'hoia i poe nialihini ka| poe ohi auhau. s—o ka poe e 1o;ia ana he irl.;>o o ka la malalo o ke . e pono o ]>aa 1 hookai.fi wale no keena aupuni. 6 —l Halemai no llilo. HaaM-iia i ke komiie huikau. Kanoalii, he hoopii niai Hana mai: I—E noi ana i halepaahao ma Kipahulu. 2—Aolo o mahele ia o Hana i elua apanahookoiokolo. Waihoia nia ka papa a noonoo pu mekabila. Kamai he hpopii inai Haua jnai: I—E hoonoiūn im l«aa ula e «lu ana maluna o na aiua aupuni i na k-a-naka. . llaawiia j ko komite o na aiua au-l-uni. 2— E hoololiia ke kanawai o ua keiki 15 makahiki. Ilaawiia i ke Kuhina W*>i\vai. Coruwell, he lioopii Waikapu mai nie G(> ino», o noi ana e hoihoiia na aha hookolokolo a i elua ma Wailuku." Ilaawna i ise komite hookoloko'io. 2—l .$5,000 no kekaoi mau uapo ma ! Wailuku : iue Maalaea. Ha;twiia i ka Kuhina Kalaiaina. Mu!a, waiho mai oia he hoopii mai llonoluiu mai., e haawi ia na laikini t ka poa Pake e nialama ana i na lio a me iia kaa, no ka papa aua i na hooliinalima aua. Haawiia: i ke k*Hiiite hookolokoio Hpike Kouiiio Mau. 0. Brown, he hoike no ke kbuiite wae iua kela bila ona niau, mo ke noi mai e hooholo loa ia ka bila me kekahi lioololi e hoopau ai i na hoohalahala aua a kekahi muu hoa. Nana hou no.i noi inai, e aponoia ka hoike rae ka lawe pu mai me ka hila, alaila, o ka l»i!a i hooloiu'a k* k pai ia: hooholoia. j Noi e Mt«Npu?s i i»«»iawa hou uo la j k<«« V. :<(, A"« ?«. t e h;ui\v»a i ?«ana\va. j Me(-«r(<!V, o haawua i niauawa. \ iWiiaolo, e liaatvsi t i manawo. ! n»H»tuh-i mai Kvīlua i ko lakv-M i mr.na\va haiaaai. j Ma 01010 Hooholo. Na Kikil . \ hēhthel« mai ke | ov> pUi aua i ka II'.: \lAatr. Aa, a ! a !.o iuheln i .a i • v In k.i. awa» ej hook'h ana i k*. k t> 'u u pm.ku o k<j kunawni kn.lu, j | X» Mv.rq-sos 1' ke kfannw«i hoolo!#» j K0 kan;;W.vi h' n o : Na U'ok ii.l K< kaua\\,u o j mana i»«a I ko ki, i k,.ia o o a' i mokuahi !n> u • v\ o ,«n , iu.i t» .1»' pako. V Nwm» no, ko o « >' ..wM » u • h,« ia v ! i u >i ,!.< kauai '

N.i Piei.in.l,- i ke kiiaawai e kmiWri»jtii i luiinkaiMwai no M.;[okai. f .Kii Hana. o ka L:i. • K-iUmwai haiin koiolie i ca pooleta, hoihoi |iou ia. ■ Baueko 11010. KaiuMui o ka }>oe-ln">nhu hale ieta. Holo. _Kaiiawai e Jiaololi ai i ke kanawai hnnahiihu huie leta. ' 11010. Ileluhela elua ia ke.a mau bila: Kan-iwai hcf<>aoa kai konohikī.; Huawhn i ke komiie wae. * .; Brown, Loio Knhina, Andersan t 13u3h n rne !3iiker. - —" Kaunwui o na hora h;nni ma ka ael ke. ' ■ * ■ i lliinwi ui i ke Knmito W;ie. j Kaua.u .-si hiso.pynopoi.io kivila o ke| aopmu. ] Ha.'iwiia.i k<v-komite wao. i Koopaneo ka hale a noho hon i ka hora 1 :;>() pni. , l AUINA LA ! Hora 1:30 pui. halawai hou ka. hale. : K-iiiawai e ii.oouiiiiiiihiina ;»na i ke i <]nto"ni!iinna o ke kope mni na aiua e Waihum 1 k« koitiito kalepii. i K;'.nawai e hoonn niai i nu niakiih:-! ki iieie kuia i* nn koiki. Waihoia a hiki in vr kn mea nana ka hii.». <i ■iK}v'kt:-avv-i>le am« i—.eiua"; rn.it) iui»ak:in;i wai no k;» ii[>ana o Ha— ' l.l:i. ...!■■ ■ i ke koaiito hookolokoio.. ■ Ilapai-hon ia -ka noonoo una i ke ki.iiiiw.ii hueuū nai i 13 n:' makahi- ■ ki »• Ke keiki i eje kuia', ma kona he-| eina ami. ■./■- | JS"oi \p R. W. W1 h koki, Kal.ookan6, Kiiue-aln a ing ke 'in Oumwell 0 hooloa. Hoohnkiia. Hoopauee ka Hi\le. LA HANA 44. Hoomaka hou ka Hale ma ka h©raj 10 A. M. Hoike Komite Mau. Na Kamaki i ka.hoikea ke komite e pili an« 1 ka mikeke h' U Kikila 1 ka hoike a ka hapunai p ke kiunūe e hooie aua i ka ti'n»pii a Ahlo e k »i Hii i e nknm «>ia:i t«a da!a §3,272 ; $8ō iki kona poii-i ma ke ano hooe no [ Kar L<»y me H<»ou Hi» no ka hana; aua i kekiln hiawai tna Luukaha. | Na Oīelo Hooholo me na Btl s- . i Na Rickard iie hooioli kan wai mo-j knua 10 Kunawai kivi(a. Na Nawiihi 1 holuiielu umi i 'ke.kaimwai o ou pa uwea doi. Waih-iia mulah» o na r 111,1. Na ke 'hi Philii;'S 1 heluheiu mai i ke kanawai e kukulu;ni i laina mokuahi mawnena 0 Tahiti a. m*e Hawaii nei. Waihoia malalo o na ru)a. Kikila e hooj>au ai i na pauku 142, 143, 144,145 kamiwai-kmla. Wijite i ke k.m iwai o hoala hou ai, i keKalH m«u pauKu 2. 3,|4 o ka uiokuua 10 o ke kan >wai kahiima. Apiki i ke. kannwaī 0 hoo'oh ai i ke kanawui e pi(i una i na home hilii. | Kanhi i ke kanawai e liookaawak! ;»».(« 1.1 Ewh i Aha Jooma]u. 1 HanWiui i ke k.»m.te hookolokolo» ! Nawi>lv» \ ke k\u\w.o e pij\ | ka 'ania m<»k«Ahi iiruvaors t>San l)ie-1 sjo. Au.enku ltu>, H>L» a hikī'i Ho-| nohiln nei. 1 Na K .lua he <»'e!o ii-K<h»»h> e 1, ; hou »1 i k« la Sl o I it i i la kulaia no ko aMpimi, a « ka Hale. ll<vh«!oa. | Luoa* e pili ;ut;> i k» 'awe a knavi* ! ;on» »> »*ptv:ma n;a ha «aokupuni oj liav\a;i, Mani, iKiin'iimuo Ka»iai, Na llaui o ka I.i. | ll«|*«iW k;| 11« \ ku iMa ' H;<aw:u » ik'ko o k;i 11 i<e, k< 1 aiit l*tl p' ka !<i-iahooma s. : llana hou nve > .1 .nu M-a 1 na ha !onoo SH». th<. HaaWna i ke V >-n te o u i « br;lgo e u v>koa;. pn r«r k*

nouuou miu i,<> ko kokua lio i no ka Haleniin o Wuilukn. Haawna i ke Kora:tc Ola. Haiiii hou i na kahua o'na hale nja Ra!utk;taukiui §4,500. Ho!o. } LH<.> kahua hoomalu §5,000. Liolo. j liome Kapioiani, me na hlo o ka hoonee ans* §6,500. Molo.' Hoopaueo ka halo a nolio hon i ka hora 1:30 p. ra. AUINA LA. " Hoomaka iioa ka halawai hora l.:30 'Hapai houia ka no nioo uo ka ituruū maiuna ae a honholo loa in. J Makapolenā i ka haawiua no ka liome Kfcvkv Ka}>it>kni > §1,500. Unulu hou >a. Na )aatf l«|iaaa no.}c;i h.iawi ni)ini- ! waiea ana i §>S,OOO. 1 Noi o Waipnilaui e. pakui hou i $4j 0.00 i k»;ia ona lauu n»fikai, tio!e i mea i ino. ; j lvue o Kanhi a noi e hooholo elike j rne ka hi'.a. I • lioolol- o lV.»hao'e i. §8,500. | !i. W Wiiikuki i 0.000. 11010. Ku'ii- «i.ia n>a K'iiiiw.io, §2,500:. | Hoio. Muiama »na i na nui'i lepera uia M»i»kui ise 82i0,000. kni :n:ii ke Kuhiau K."'}-;i;titirt i ? Vf23i,000. " i | M-ahofie o ke kauiaiHo ana o na hoa | ua hooholnia Ka bi}a m<« ka hou-oii i I §234,000. | Xa Ka-.ikii Anpnui §55,000. Xoi o j Yon $AO,OOU. Muhope o na kamaiiio ana ua huawi īa i ke w.n-. ; lloupanēe'k* koniUe a botke aku ka lliile, ua hoohojota keknhi nian 'hnawina, o kekahi. ua b#awiia i ke kofnite wwe; upouoiu ka liuike. Koho ka noho ? komHe wae no tv< Kauka Aupum, Kiee, Hiod, Phillip?, iUn'eiwin a me N'waM. l T oopaneo ka Ha!e. LA HANA 45. Hoomaka liou ka Hale elike rae ka mea uiau. Hoike Koniiio Mau. Kahi-i i ka hoike o hoonee ai i ke ; kau kaapuni o Wnimea i Kohala. j Waihoia mululo o na rnUi. i Kalua i ua hoike eluu o ka bila ka- ; nawai e hooneo ai i ke kau hookolpj kolo o Lahaina i Wailuku. | Noi ka hapanui e liooholo loa i keia bila, laweia 'na hoike. a waiho ma ka papa nooiioo pu iae ka hilo. ( Mula i ka hoike a ke kdraite kalepal no ka bila kanawai e lioomaliualiua ana i ke o na kope mai n:i aiua e mai. Noi ke komite o hooholo loa i ka bila kanawai. W aihoia ka iioike a noonoo pu me' ka b;la. KikiUi i ka hoike a ke komito wae uo ka l»i!a kanawai o pili aua i ua uioīnki. , Nvū mai ke komito o hooholo lea i ka bila. r Waihoi>\ ma kapapa. j Na Olelo Hooholo. ! l',oo> Uoolelo hooholo o haawi *vku }fa* UU' t uiaiuUo i ; \ w\\i o W«ihv wa uo ke ai\A , \; , i k< kom\to holo i Kakwao i ka iv > | I kwair.. ' ■ !.*i;i. | | ; K;ūu<\ Uo hoolaha o pil : < :\na i ka hoopao hana au^ v kanu nua \ | j bv opium v. waiua. b,»ka, a peki aku K:iuhi hoolaha kanawai i aha Uoo , i umln no Waianao. I | Na WaipuOiwi i UookhA t»iii he ka ■ uawai o loa ai i ka hoouiae -! ! mao anw, I ] Holnholu mai oia «w ko jhhv i k" k:unY*;*! o hoopotu>j>oixo ai i na waln | !,o kamakam^. | i Kaho* kano h« mau ninau i k<6 Ku- ; hmu KaUiain»!» ina he uiau k j .iUpnni i keka ! • |>ooī' j , Na-.a no ho »«V!o hooho o * i' nv..'i k ik;ti k* aj».\uu o KoluU, w*-| ]■ >ia t« ■ , Us»o , e k» b;:.t ha&wi* . n«k. i

; Lneaa, bo o!f}o;;1ico!uilo e wm)jo koke iini ke k-.ruite ua \ « ka ] akou .boiki>. j Whito, hooiaha kauaw. i <■ piii ana ji keUaln mau nina leialii; Leauawai e an.l i n.i ioit> ona aha apana me hoomalu. Marques, he olelo hooliolo e }>au oa hoa o ka hale i kn holoholo, k.-mnhī, i ka Poaono, Augate 2j apouoia. Na llH«a o ka^La. Kon»te ka Kaohi ka lunahoomaln. Maiama ana i ua \v;ihi hoouln luriq, §10,000. . * ' , Hoomaha ka Hale. AUINALA. iSloho hou ka U, s !e tn ; v ka hora 1:30 PW. Ilapai hou va ka noouoo o ka ilama m?iuMa ae, fck bi!a. i'iika'o ka lehulehu $12,600 Hoohoioia. , Oihnna Kinai Ahi no Honolulu he j §85,000. • 1 Nawalii uo kn Oiiiana Kinui Aiii no j II» io §j,000.. Mnln. \ CoVnwLli, <.>ihaiu Kmui o Wailukp 185.000. !1,.10. j \\ ihkoki no īia ualiu piha oihau i Ahi e Honoluiu, §SXIOO. Haule. | Hona h; • !:!wai Ka ke komile e : mooooj | mau haawiua. Halemai Pupnie „<40,000. 11010. Na Kukui lhvi!a he : 527,000 waiiio ia a uooii'io !■(! me ka hoike a ke ko-m-te. . » Hoc).tafiiu ke koniite a lio:keia aka i ka ha)e, »a J;aoiro!<na na it.<oiu 'e ae a b6okahi i wait»e ia a hoea mai ka hoike a ke komite wae. H-fopati.ee ka IJale,