Ka Nupepa Elele, Volume XII, Number 11, 25 October 1890 — KA MOOLLELO O Daiolena. [ARTICLE]

KA MOOLLELO O Daiolena.

E kuu Wahine aloha, wahi a Murowiha, ke manao nei au he mea pono ai oe e kali ia'n iloko o na mahina he nui. Ia Mnrowina e hele nei i one.ua hoeu ae la he wahi ao mai ka paehu nia ae o ka iii houna I»ni. llniii i-h«> la t»a kukai ao malunā ae o ka ili khi, helelei ;iho la ho m«a ki - lihane ua. a akahi ho a hoomanao ae oia i kona makna a nie ka aina. " Ia wa ku iho 1« o Muruwina a paana ae la i keia mau huaolelo kauoba penei: E keia makaui aheahe e pa nei, ;aole anei oe e-oluolu mai ana.i ka'u nei

y ahai aku oe i. ka'u mau oleio. A e hoike akn oe i kuu mukuakane ia .Daiok'u.&. e no.h«.»/uiaj_ la i ke aupuui ō Silpua, a- penei oe e hui aku ui: I kauoha mai nei ko keik'i iu'u e hoike aku ta on i ka lohe, Aia ua. keiki. la au i ka moKupuaī popj)}kīH, un poloii, « tia.īii'hune. A ua h!o k» wahine i ka inea okoa« a ina he mukeri)ajfce kou a he aloha keiki paha, o imi aku oe a loaa oia 1 ke anpuui o Katiere. 0 keia aiiauei' kan niua e knmailio aku »i i kii mai ai'oia ia'n a'loaa i irhi aku au i knu wahine. Akahi okoa mai lu hoi kuu ukiuki j i mea naoa keia nv'au' hana i hana iho nei miihina o ko'u kmo.

O kei» man o!e!o a Murowiua, he mau oleio hoomaaaea Wi.l® no, aohe i maopopo iaia e hookn ia anu paha kona mau make'nake aole j>aha. Aka, e like me kana meu 1 kauoha «ku ui i ke aheahe (iiomakani, peia oo oia i luwe aka ui. A oiai oia ka moi Daio!ena e noho ana īioko o ka mm'ia nui. Aia hoi, pniwa ae ia oia i ka pae kupaoeha ana mai o keknhi leo mai ka lewa mai i ka pane aua m»ū peuei: E ka raoi Daiolene, i kauohaia mai nō> oe e ko keiki e kii aku oe iaia i ka.mokupani o Kaiiere, no ka tm poioo oia.

0a poleHi oia i ka ai ole, ua lilo ka wahine ana i ka mea okōa; e kii a ina he aloha keiki kou> e kii akn oe iaia a hoihoi enai, he makemake loa oia ipi i ka wahine aua. Iko Daiolena !ohe aua t keia leo kjamahao i ka lewa, ua ano pihoihoi koke ae oloko ona, a he mea ano e loa i ko ka moi uoonoo ia mau mioute. Mahope iho o kona nalu nui ana, ua hoomaopopo ae ia oia he oiaio nei leo e pae .ueL Haawi koke ae Ia oia i kekahi oielo kauoha i k* na aliikoa nui e kauoha i kekahi mokukana nui e hoomake.ukau koke i kpua mau hemahema. Ai K& pau ana o na hemahema a l&ko,pooo i na mea o ka moku, ka pu ka pok« a me ka pauka. A kauoha aku la u» Daiolena la i ke kapena o ka moku e hol'o i ke aupuni o Kanere.

Ua hooko koke ia ka holo aua o ua moku la malalo onu kauoha mat ke alii ks moi Daiuiona mai. Hoio aku la ua mnku nei malelo o ka ke kapenu muu lioolaln anu, a oiai aole i kau »ku o M<irowiua ma ,ka moku ma irt holo aun. Oi»i ka moku e ho!»> uei, a he mAU la loihi pah», hoen tsku ln k« nu'ku no ke anpuni o Kaner >. I ka moku no hoi m ku, ua hookuu koke ia iho la ka waapa, lele aku la ke aiiikoa me m» koa m«rina me kft hanohano nul a me ke eehia. I ka w> apa i pae aku ai iuka oka ainn, aia hoi ike koke ih<* aku !a nb Jakoo i kt> lakon alii opio e holoholo mai «n;» i k«haon«. 1 ka pae aa» aku, luhi lima pu iho I» lakou, kau tho tn «na ka waapa a hoi »ku la no ka m« k\>.

i Malunn akn o ku nu»Ku i hoikopihii aku aī o MorowiuH \ koua mooM< imu» 0 ke kapeuA a eia k;i ko Kapeun 4 !«ue mai a\Ue makaokau ka moku i k«i* wa uo ke k»ua, &kp o ku'u 0 uiuuu ;ik<i «1 ia oe ua maopop# u u $jt Ukou ihea kahi i ho!o hi? 1 i*ene aku !» 0 Mi»\>wina, Paiko»'! Pehea hoi auanei *u o ik< aku ai, fa kio!» make īa au luku o ka ā tm, ike «e o'u i ka rnea i liana ia *u j Malail* ka pohihlh! o kakou? wahj a ke kamnn. ] Auhea ookou, wahi a Murovnu«, \ : t ag au» »t 0 ua aka hj

au nia kuhaoue, a ik.e aku ia i kekahi moku e paaiki apa oluaa wala no o aa kia o ka moku. A aole i etno aa balowaIe aku la, a hoomanao ae la au o lakou no paba ia aole paha, aka me he la o Ukou qo. Paue mai la ke kapena, raa ka iuoa o ka inna o ka moi Laiolemi, a ma ke ola ou e ko makou moi. Ke hoike aku uei au ia oe, ua paa kun hoohiki, o kela a me keiu mea lana e loaa aka nīia' 'ia'u he kipoka wale ia uo ko lakou bope. lhea kakou e holo ai i loaa aku »\ kou poe enemi ia kakoy, a oia ka wa e hook» ia ui ke ahi e a aua, iluua o ka ili o ka wai.

P«ne aku !a o Murowiua, e hopiho ka moku o kakou a ma ia lonitu, kakou e hoomau aku ai a hikl i ke aupuni o ua uaau laepaa kolohe la i kuu wahina. • —— Ololaika! wahi a ke kapena. A kahea ae la ke kapena i ka mea ku hoe, e hooiho ka ihu o~ m6ku 1 ka hema, a niuiu ae la ka hope o ka mokn, iho aku la ka ihuiloko o ka ale. l'ann hou uko oa Murowina la, ioa | eloaa aku «dh ke)a kauaka ia'u, e īa ano. kehi kanak& c \ioko o na a}>an& (ohwlehu. A e knu aku no hoi au i ka hoopāi mainoino nialuna ona, wahi hou a Miirowina i pane ae ai.

E wiuho malio ilio kaua e ka mea heluheli) i ke kamailio ana uo kela Murowinu a me ka poo a pau o ka moku e holo nei. — —- — No ka mea ike kakou i kona pa!ekana ana mai kela, iioino noi mui. A e aui ae hoi kaua a nana aku no Mom>ana e anai ia la eka kalolie, a no ua eueu la paha keia mele. Hamahamau ka leo O ka ia kuhi hma Mai kohi mai oe Owau ke kalohe Aohe no na'u Ka manu i hale lea He lealea maka Noho ka iu<> iioko fle manu mui au No ka lewa nuu

Nana i kapapa Pau lokp o Kahiki Oiai ka moku o Ve ali Makalone e holo ana, e haulani ana ona ale, a e hooiho a»H ilaio j ka pe uwmi. A eholo aua hi me k» pakika lua ole i na ohuku ate ahiu o ka moana, a kīkaha ana na ia me he mau eheu la. A i ka ekdu o na la o lakou a koe ku i ka aina, a mai ka hoomaka anā no hoi o lakou e haaleie ia Muaowiaa a hiki i nei mau Ja. aia mau o Mi ka" lone riU ka aoao o Momiana kahi i holehole ai, e iniki ann, e lou ana a e honihoui ana 1)0 hoi. O ka huaolelo vp»1o no i paue ia mai e Ka nani Momiana oia 'ke^, Luhi nei kino ' Mamuli a kan apa Ina he manao kou no'u e liooko i kou makemake, e aho e oki eau i kuu pua, a h!o nuw kuu oia, & laaho-, iho oia wa e hana ai oe ' kou makemake a pao tne ka kakaiia ole, aohe īnea nana a kenkea aku.

Iloko o na hoao ada a pau a Maka lone, me kaoa mau batia a olelo hoo'veliw©li, aabe i »e tki aku ua ui la x keia twan mea. I kekahi po, ni« knka iho la ke Uilokilo me Makalone no kekahi meu, a mu keia kalea aoa alaua, i p»ue h\ ua Makalone la. l'ehea ia auuuei e hooko ia ai ko'u makemake maluna o Mamioua ka a'u e kuko uei i m aekoua a pau Aole ka oluu i moe ea! wahiu ke kik>kilo;

Aohe p«ha o'o laiina ako, pono loa hoi iua a» h»raohaujo iki aku i ke k«ala o he oki ha «o, K oki loa m«oli io no ka{\oi. Ae, «« loa«» i **nti t»o nu i ka pa. n»ko, » e loar nn» oss i ka m&i uae i keoH p*i>, Aia auaueī a v>°» hp» eoe a pee 111« k* «o*o maklo <> ku moe o ua aliiwahine !a, a0 k» hooāahea ko'u ano he kīno w«hi«e, a mia <i» m*tuh?luls\ «i e kui m&jj HUKnei oia īh'u e hoi e moe |>u »«e w, i hoa mona no k* maka'u īa oe Ik* «uane» eku ia !o:\ la »i ke'l i \v*Mn<» e k« hhimoe nu\ nl«iU o ka wa kopoi.o !oa iho U no 1* e !o&» «i, aoh»> « ae! I Aole i p&u, lUuoii 11» a*wn«o ko ik<' sku i oka huih e bvxHu*hui m&u ana i tu haua it*ii»uW, « e IMo »na i« he »!* kupoiM m«t»nue s i«H»k«i noi* umiuaa u»Uui hoik4ik<> u»u; & Mo Uo.