Ka Nupepa Elele, Volume XII, Number 14, 15 November 1890 — KA MOOLELO O NA ALII O SEKOTIA. I ke Au o ka Moi Edewada o Beritania i ka M. H. 1296. [ARTICLE]

KA MOOLELO O NA ALII O SEKOTIA.

I ke Au o ka Moi Edewada o Beritania i ka M. H. 1296.

"Na kukai olelo mawaena o ke kaika- "" mahme itntevana a me ke koa opio ka Haku Uilama Walaka." "He mau la mahope iho o ko makou hiki ana māi, ua lawe ia āknla kuu makaakane i Kelina a e like no 'me' ke>'tf%no mau ma ke kulanakauhale ka hoopaa olein me na mea paa pela no ko'u noho ana i keia wa; koe wale iho no ke alai ae a na pa pohakn inamua. I ka wa o kuu makuakane e Inweia maī aua ma nu alanui aia hoi .ia holo maila kekahi kanaka a olelo maila i kuu makuahine ke (kaikuahiao o Rutavana) oko kanaka 0 laweia, uaai nei ka mea i kapaia ka Haku Sekotia o ko kaikunano no ia; e laweia joai. atia oia no ka hoopnaia ana ma 3561 ioa. I kona lohe ana i kela mea ke kanaka i liai akn ai iaia na lele koke maila oia a puili maila ian me ka haalulu a hoike maila ina mea a ]>au ana i lohe mai ai "O ke kanaka « lawe isj mai nei uo ku hnopaahao ia ima, aōre ia he kanakae; o ko makuakaoe noia kuu kaikmwno aloha h-M ka Haku Botavau» o Sekotva, I aia i hai raai ai i kela mea ia'u he mea e puiwa a o ka pau aelā no ia 0 ko'u luhe a pau ka ike, a hiki wnle i ike ana eia ku ka wau ke holo nei ma ua alauui a me ko'u palepale ana i waena 0 ka uluaoa o na kamika a 1)39 ka huikau o na koa a hiki wale i ka paa ana ia'u o na lima o kuu makuakane. Ia manawa i ninau aku ai. Heha-hoi keia! Aa.hea ka hoi k t Haku Uilama Walaka i keia hora? A auhea hoi ka naiia kamahao wiwo ole ka mea i hoohiki mai ia t ti e huli , ana oia i aoe no ka hoopakele ana i kou kino a me kou ola? Aole laua i kela wa, a aia eia malalo o ka umii ana a na kaulahao. "No ko'u kaumaha a me ka mokuo ko'n naau, naia mea i lioalo ae i ka ike a ko'u raau maka i : ka wa na koa i haalele mai ai i a ma« kon a heaha ka epea i ike ia, ua puu ko'a noonoo a hiki i ko'u ike ana eia. ka wau ke holo nei maloko o kekalii kaalio e hoopuni ia ana e na lede le- : h.ul<shu «, tac ke ka\kufthioe o kvw\ mako.akan©' I ka o ki\ lioopotn!uhi aua ake a rao na walmaka hoi e hiolo makawalu aoa ma ko*u mau papalina ua hai maila koa makuahine ia'ueiaka maua malalo o ka malu o Taleneke, a ua hala aku oia me Kelekinakama no ka hoomau ana. 1 ka laua huakai. Iloko uo nae oia manawa ua ike no oDe Yalenete i na mea a pau e hana ia ana ka iunina wela o na kanaku i piha i ke aloha ike kaikamahine alii e loieleia

oei kona noonoo e na liana a ko alolia | ole. Ua liaalele maila oia ia mau i a | hoouna akala ia'u a mo kuu uiakaaLi-! ue i pio no kona hale. j 1 Kekahi la ae ua lawe ia maila ke! leta a kaawi ia muila raa ka licja»o! kua maknahine i kakau ia e kuu ma-' kunkane na'u; a ke leta hoi na ke ka-, una wahine mai ka Lede Rutavan, o 1 koike mai ana i ko laua mau hoemai-! kai pika nou a e hoike pu inai ana ho-: i ka weliweli o ua niea i hana ia ma-j luna o laua ma kahi au i hoonoh aku ( ai i a laua. Ua hoike pn uiai iiohoii ia, i na no l& i loaa mna aku laua īaoo i ko laua «a i hopu iu «i p<ihi pi ' likia i ili mai maluna olaua i ua no ua pakele mua laua. O kahi elele nana i lawe mai ke leta he Bnutexoiii< maik»i oia a nolie uo ona launa pu aku me Lede Ma iloke o kuna niau h<u> lala ana. Aka iaia i puka nku ai mawaho o ke keena kahi a maua e noho ana ua hopu ia'maiia oia e kekalū kauwa s De a nui ia la no ua pepehi ia oiu a m;.ke loa. i mi-a 6 hoike aku ii i kekahi poe oae, olia ihola ke aih> hoopai e kau ia ai iMuluuao iii Sekotia.

i Auwe! e ka Haku "Uil-aiiaa Walaka aoilo anei he mea liiki i ka mana -o kau ! pahikaun ke hoōmalu akn inaīuna o kehi poe kanaka pakaha nni wale. ; "t a kui mai o Ela. ila Yaleiielfe t kuu niakaahim e hawi. akn ika leta a oiai hoi ua n i pau runa no i a niaaa i kn helnhelu ui nolāila aole mana i kanalua ia mea ka haawi ana aka iaia e like me ;ioi; aka ua maka'u nae au ma kekahi «'ahi o ua leta la o kahihi aku ka poino malana ou. No keia inea ua huipu ia ?kul,i owau j makua ma ke ano he pio na na lima o ; ka enemi; aka o ko'u paapio ana e ike meia aole ia he mea no'u e weliwe- ; li ai i ua 'noie'au i hookaa.w<tle ia ihajr kuu [makua' knne mai. A oiai'ke kaxtniaha a me i;a luuluu e haawe iho ar.a malun i o'u aole loa e liiki ia'u ke letn aku i kuu makuukane oiai ua hookokoke loa inai ka hoopai i howa ia'ai oia he īuake. Mamnli oke kokua o ka letu a kuu makuahme no*ka ahewa ana i kuu r.iakuakane nolaila ua hooiiolo lakou e oki ia kona j>oo. "Ua kuknli ukn ko'u īnau knli i mua o Ela de Vaienete, me ke noi awa e hoopakēle ia ke ola p ko'n makuakaue. aka ua lilo jvale noi man moa waiwaiale i mua o kela kanaka maiiao 'uio ii' 1 ! wale. Ua ole'o mai oia ma ke kauoha mai Sekon;i mai aa apono ia ka hoopio ia nna ona Bekotia a e hoopau ia hoi ko lakou kajnv ana in lakeu he "Haku" a e knpaia ma mua aku ka "Ela o Ma" •' uiohni ia konn ofa!

"Ē wiki e ka hoopakele o kuu makuakano' e wiki e pale no koua ola. Auwe' e holo aku ma ka ino;i o ka aina ana i aloho ai, a e pale ;tku noua e kukuli no a«\ ;naanei a hiki 1 ko'u loho ana aku i kau 010 no ka "iioike ana mai 4 ka lanakila o ko'u makuakane mai ka make mai no ka mea aia wale no malnna ou a me ka mana 'lani e maha "ai na manao lana Helene Ma I ka wa ke koa opio Walaka 1 lohe aku ikeia mau olelo a ke kaikamahiuo ua holo koke aela ke anu maeelo ai puni kona kinomehekuialae houaua ma n'a wahi a pau o ke kino o Walaka uu pane akula oia i ko kaikamahin©;'un hakalia loa paha o'ai ua puka'ka hoopai 0 make oia a ua moku e akula paha kona poo. No ia mea ua kahea akula oia i a Ke e hookomo mai i ka elele maloko. Ua ninau aku o Walaka pehea ka loihi o ka maawa o koiil paana ma iiulina? He iwakalua-kuma-ma hora wale no hoxa; ua hele ia oia ka po me ke ao. Aok i pau.