Ka Nupepa Elele Poakolu, Volume IV, Number 31, 1 August 1883 — Ka La 12 o Feberuari. [ARTICLE]

Ka La 12 o Feberuari.

* ā M»; ke e I i'kn'Mi w h j\>*a \1«>! % \ok ; u>r Iftgt\ ā PaN'' t.r,; ke kaiLn ft*m i m?J«ro.ī ? p«:e aku rcv ke kahua o ka "Omlw i 3» ho'nu s> L K a me ka Pae- : I» 1*8*3 "»!'• . , ne Jf©s a me lo kna ■£: ■ ■■ p msr i, a iwHke mokoa, ua auhee aku i i ko ka, hoo.malaiaalama *" " ■ 7' * ••• » " ' ' *"j;:«L;ā|i(V:" • W JW lm-1 fit. Iifcalēih.i''* haii' ue uhw se b€ia hoino i ka olima e nolio nei « |\%nepfe o <rr Aupuui, no ka. lilh i) k« iui no 3 ka 3r 12 o Fcbernari. M. H. .f m »■■'.. . .. .... - ■ 9~4, \ ai na limae ka poe manao " «e Aiii ka i ke koko, a oio koko :k* aaluna pakahi o ko lakou mao poo m Oia i»,i ;u koia. Oia puni koko no keuu e pua liiiii ae nei, a e pai liiiii niaa ae n»*>, a 0 ka wa kea ia auanei e houini hou «''* Hanini no mamwli o ka manno iao o ka po« Kina e hiipoi nei I ka aoao I Lanakila oie, mamuli o ia mau hana. Āka, e hana wa«e no, aole e hiki» e ime wmle no aole e iele. Oiai, ua Poni la ka noho ana Moi o keia Alii © Kala*kaua 1., iluko o ke koko a iakou i hookmke ni. Oa hanini iloko o ko lakou h«kamiksii. ana i ke koko o ke kaoaka Hawaii s knnak» Hawaii boi i linla ras» j , * Owui ti« o aa kanaka o keih mau k i makemake elloo.manao ae i na hana Iuo" a xa poe no nana i hoeueu e hookahe s Jre l;oko, «.ole paim jie hookaiii mawaho o io Johai, nana i luleu i na Lunamakaaii^aīia o ka poe a pau mawaho ae o keia poe he kanaha t3.u*a.ni a oi, aole iakou i f makemhke no ia raaa han», 4 ua L&ulehia ka manao o kg rr»ek kakau ma ka Paeaiiia^p. me('koDa rnau 2109^« aoa ma ka ia 16 a me ka la 23 e laoeāi hala ae . nei, Elik^ VI, He'u 24 e ®e 25. Oa ike ia ka hae. a jjke nahu' hou a"na ma' a ka moonihoawa s loaa iaia Iie koko hou e iike me ko Lonoaea, Moehonua, K ipi, PaLapala, Kaukaha..a me ka lehulehu o ]akou i p&ino mamuli o lra hana a ua. mopaluak lf» * •■«• .. _ E iawe mai kakon a e hoohalike ae* i m aim i hana ia i ka la 12 o Feberuari, 1874 Mawaena o S M Kiamakai^ 6 . W Pilipo^

me kekaUi poe e ihoj na pukaua Aa kakaole- - io o ka aoao o Ema, a o A Kahai a me W. L Moehonua, na pukaua*a " kakaolelo o ko Kalaxal*a apao, e iniaopopo aī owai ju q iekou o keia poe eha kn i kolohe. ^ - S II Kamakau | / A.r KahL - j ........ ... > Kup i<r | CT\VF:!iipo i , | W I/ Moohonua Ma ka A Kahai a W L īloehonua .aeolkaika. ana a. ... tie apo ilma īkaika hoi Wahi a Paeaina. Ma o na Hoa la o na Lunamakaainana. Ma ka' S M Kamakau ma laua o G W Piīipo hooikaīka ana a lie apo lima ikāika hoi wahi a makou. Ma o rta makaainana las kane, wahine a . me na kaenaiii, a, makoa no i Ike maka «L hoo ana i - k>i Balota iloko o ka pahu Baiota. " Ua kauoha I\ keia poe e S M Kamaka a ma", i na e koho na Lunamakaaiiiana eio o K ala kao a . la, alall#, e hookahe lakou i ke koko! E hoahnunaelel E pepehi kanakal E lukul j Ka Abr. Kahai ma hoi. Aohe a laua olelo hookikina a hooweh weli i na Lunamakaaiaana.. He hala wai wale no ma, ka hoahiki paa i ka.mea it lakou i manaoio ai e balota kapoe_ma o Kaiakaua. noho 'iho i ka. halawai, ka poe ma ka aoao o Ema e hookaaWāle aku. Peia, laua i hana ai me^i inaikai, aole me ke- kalohe. -aole me ke kipe a onoonou, a hookikina, a hooweliweli; aole ioa! I ka nahenahe wale tio a ko wale no ka mea a iakou i iini ai, Aka hoi, aole pela ko S M Kamikau ma aoao, hana aku lakou ma o na makaainana la. Ka poe kuleana ole iloko o ka Hale Ahaalelo, a na ia poe kuleana ole a S M Kamakau a rne G W Pillpo i hoeueu ai e hookalie i ke koko o ka poe I kuleana. Oia hoi, ka Hale Ahaolelo, ka poe i ae ia raa ke Kumukan%-wai». o lakou ka poe kuleana, e koho i kekaiii o na Alii hanau o ka Aina j Aiii no ka noho 1 na ua kalohe o W L Moehonua uia, heaha ko4hakou mea i hoopii ole ia ai? Aoie he nalowale o ke kolohe i ka maka o ke Ka~ nawai. Aka, noho mai uei nae nei mea kakau o ka Paeaina a hala na eiwa- makahiki me na malama keu, alaiīa, olelo ae no "ka Awiwi o ka Aha Kuhina o ka Moi Lunalilo a me na hana kalohe a Moehonua ma, i apo lima ikaika mai !a i na lioa Lunamakaainana a haule Lakou he rn.au pio malalo o ia mau hana eleele.1' Auwe no ka hai e! I

■CJīraa a\>T-o? • \ n «i i 1 ijtn,1 ifi .' J|rt.t)jjolf)ta..-.--u'ii ftf)onof> .inaliow i ha hi- j lna, i S īl Ki'iialeiii :a. me G'W' iPi'lipeH k'iie it Ahr. . i. nffe. _W' L Moehoiitii.s al v hen i ro m i k " ) i lum n ,8 Al Kt»nwkiin ī» nii' G 'W-Pihpu ī L? hyokah*> i ko koko o i»;i L'inam >kaai'\i!va i ia V o i'H'. 'ā r>. M ' * 19u! jj j Kj\'Ujhao Ae:: o II awaii. K -v Moiwat \ }il\K ElīM A — Hf Wom MA 0 K A- ^ KniīEWA IV, HE (IaIU', lioea a,e keia mna olelo ma lea Nupepa ko H-iwaii Pae Aina Bnke 6, Helu 94, |r 16 o laiie i hala ae mn, a ua pihn ka, lehuiehu i ka haohno i kei » mau olelo. 0> ei eia i b«i lehnlohu nn moolelo knauhao.o na A£ii i hoopnka ia aia-. !ra Nonanonu. ka j Hoku1 o ka Palilpika, ke. Eiiakeaī' 'ke A« | Okon a me kft Nuhou, o raa leew mai' Ipepa, i hoopuk* ia e ka poe akamai i hala aku. «a kue loa keia mookuauhun i k i lakou a u a kue^^hoi i ka pololei a rae ka oiaio. ■ Aole e hiki k* olelo ia. he wohi ka Moiwahine kanemake Em i ma o Kakuihewa la, ofai, aole no Oahu nei iā, kapu, aole no hei h© kapu i ili mai, akn, he kapu i hooili ia 'ku , a ma ka lalan: a me ke leuomoo kahi i iho mai ai o ua kapu 'la, i Iioehiu maoli ia ma ke kau ana i ka mea i hoolaa,' ia ma ka j uha a me ka haawe ia ana ma ke kua, a hooiaa ia me ka ike o ka lehulehu rae ke ku mai o ke kapu wiea ma kekalii a#ao a ku aku hoi ka woln. Alaiīa, maopopo he woli! ia, Aka, o ka oielo walo ilio no. in® ka, liaaleei leo nui ana nia ke pni punahele ma na nupepa me ke "kakuiu. ole tnai i walii kumu, a hoike hookahi o kahi i Wohi ai, he man *oleIo ano ole no keiā me ke kohu •de lea,. ILe kuhi nei hoi makou, ua ana la 'ka mea kakau o ka Pae Aina i ka hoopunipum a me ka epa, aole ka, eia no ke hoea liou' mai nei, Ke olelo nei.o "Kaleopuu ;i me Keoua" na 'K.eeaumoku me Kanoakaimoku? Ma keia' hoolaiia ana e '-hoole ai kama1 liiomo waiu.1'" aiia-YW i olelo ai ma kana Loopuka hope ana mai nei, a e hoihoi S hou ia aku no kana .iaIa,.,oia ffoi'kana mau i r 4 - 1 olalo e i ana. "aka henehpne hoi kamalii J <N 'J ' ku ae a' hina iho'L ' Ku Iho la no iaia. • . , i' Ma ko Hawaii hoomoe kuauhau o Kalam, <-%j j ninuiiamamao kq Kaleiopuu niakuakl'niL , aole a Keeaumoku, 0! keia ka pololei a u_ me ka mea i ho.opaa«ia § ka poe kahiko, ia ! ia-neī liooIoIJia'ae la, fie,Jiookahī no o laua i makuakane, • _ ? 0 ka poloieL 'ma ka makuahine ma o Kamakaimoku la, he hookahl, aJna na ma- , kuakane, he okoa a he okea.

xnn uuu uu ttciti m ui u u im ,mca aaiiuu u ka Pae A l Ol|]o iho, • 'o Haae k, noho ( ia Kekelaokaia?t» w, 3ianau o Kekmapoiwa w; a o Keoua L noho pio ne iaua me Kekuiapoiwa w. hanau'^o* Kamehameha'l, me^iaianinuimaiokuloku". lia lra moolelo' o ko Kahekiii waiiana ia ' ana e Kauhlaimokuakama a holo o 3a i Hawaii e ku ai kona makaia,.' ua maōpopo nia , ia moolelo ka' loaa ana. o Kamehameha I a mahma ii ftcna maiowai, a 5 ka ohumu | kipi ana o Ke.eauinoku Papiiiaheahe ma I !ii a Kailua, Kona, Hawaii, hoike *' maopopo' ia ae la, na Kahekili ke keiki -o Kamehasn:eha a lie hanai wale nna no ki . Keoua. Na Kahekili. i'haawiaku ia Kekuiapniwa, ina i hanau he keikikane, alaila, e kupn iho I oe sna ko'u aoao 'ia Kamehamoha Nui, ko Kahekili kaikuaana» aka, i hanau ne iio kaikamnhine e kapa iho nn oe ma kou aoao. O keia ks kun.i>3 i oielo akn ai o Kiiheinli ia Kikane, i kona wa . i hoouna »•» mai ai e Kamehameha e hele mai io Kahekili la, a i mai o Kahekili ia Kikane. * O hoi l' mai :-jeie mai ko Alii o eha, a auu«nu e nuanei ka U. Ē noho no ;« hooloho mai a ua uhi kapa eleele a ua kau ka puaa i ka ouku, alaila, kii mai i.ka aina ona !.'' Aole lie moolelo maopopo e, na Keoua 'ke keiki, oiai elua kane i ka iii o Kekuiapoiwa e noho ana ia manawa, oia hoi o Alapai, o ka mea maoli nana ka waliine, a o •Keoua hoi ka raea i hoonoho ia mni ma ma ke aho' he keiki na . Alapai, nana e malama, a la ana, ia Alapai ka moku o Kohala ia wa, iloko o keia- wa ka hiki ana.mai « Kahekiii mai Maui tnai. Ina ma ka ka mea kakau ma ka Pae Aiao kukulu pio ana, he pio no ke;t; aka, ma ka oiaio uae, aole ! Oiai na Kekelaokaiani o Kekuiapoiwa alua, o ka rnuli mai no o Kekelaokalani no.K.ekuiapoiwa Nui. a na Kekuiapoiwa Nui o Kahekili. " Aole keia he pio, he naha no leeia, ina i m»e o Keleuiapoiwa N ui ia Keeaumoku Nui, oia -ka pio, no ka inea. he mua, a he hope ponoi laua kekahi ine keknhi. No kahi *wa aku.,.