Ka Nupepa Elele Poakolu, Volume IV, Number 44, 31 October 1883 — ''Owai keia mea mai Hilo AK U NEI I HUIME ME PUUOHA U ma Honolulu ma ka malama o Mei? Ova ia o ?" [ARTICLE]

''Owai keia mea mai Hilo AK U NEI I HUIME ME PUUOHA U ma Honolulu ma ka malama o Mei? Ova ia o ?"

0 keia kefeaiii mau ninau i hooiromo ia e ka Hon. J. Kawahi ma kaaa pane ia T. I'uuohau, i lioopuka -a ma ka Paeaina o ka la 1 o Sepaterrroba; a oao mun: kolaniu 4, A nia kona man >o koho, me he mea 1a !>e manaoio la oia, rwTfa mea ana i kuhikahi ano mai nei, i hoike aku ia Puuohau ī na t _. roea i olelo 'ia e Puuohmu ma kana pn ne. Ua heiuheiu au ia m-;u aiinau, a nie ,na h&ina lioak^ka auo u ka Hon. J. iNawahi; a ua minamma au īa nnu mea ine ku mene- ^ inene; no ka mea, aole ka rnea nna e manao koho wale nei i kalia aku i ka mea holeio. ia e Puuohau, ma ke ano kokuu ia Puuohau a eneoii hōi ia INawuhi, e like hoi me kana pane* Ma ko'u aiio kuoko;< , ke uapa nei au i ka laua uian pane, a me ua hakukole aku hakukole ®ui a iaua kekuhi i kekaiii. aie he Htnu kanaka ia ao!<- i hoonaanao maikai ia . Ua hiki paha aa ipna a iaua , ina uo iioi inaluna o ke kumu olelo e n«ke ai. Ua Iieie na o)«lo ā roe na kolio' ana inawaho; a ke peu mui nei oa oloio i k;s|ji ma-na ai it ka•wi mai ai, trie ka kelu'pu mai. 'J ' Ma kuu heiuhoiu ana i ka Kawahi mau pHn« no keia rrwu uinau, inai ka iaina liO mti ft hiki i kfl a oi, na maopopo kona kalele aoa iluna o'u, me ka Lilimu akuimk#Jf, A ke hooiaio ae n«-t <> j u inma o ke nU«a7-owaa ka kona onemi; u ke* hoopili mai pāk<»ia 'i m huaolelo hoino uo'u ina ia pane

,ma, oie k,i ' mu, ' O iaina Jm ti.i u ana mn he kiiu', he Pai'H.mi i;i; om lioi, ho hooka)iv,iuu l\o ' mnn ino ia Nnwalii: iu malionmho i hn hoi'maim Knelpnni a Kd w inl," eie. .A ho helu pn- mai nei hoi iia o ,1 , INnwahi i.'koniaihai, i Lmn mau wahi kokua i haawi :n«i ai o nn la koliuliu ho noi i luila, n me 'M kohai' ane i h'ohi ehami; a ke olelo iho la. "ho enemi ino a u īain." A ko oielo h o" mai iwi no. 'nia imn'pnpo kona ipukn hale, i'e ene uuAoe hnei wie: r. imi na wnwae o Ka-'-'ie'n konn wn hi i .hanai :n r, i , ' ' X::i kei i mau o'elo a kn H e n . J. Nawnhi: pilia ka opn: iako- ka waha i ka mea e ole'o ai, Ē ka nupepa !io Hawaii Paeaina, e ae m'ai ia'u e hoopuka mnu pane aku no namea a INawalii i koolaha ae nei. Aole no k« ano e pa io pu me ia no kana mau olelo. oka, ma ke :uio e iioakaka i na niea oiaio, a. e paie i na olelo oiaio eke ī onou ia mai iluna o'-u e ua Hon. Nawahi nei. 1 Ua neonoo akaheīe o!e In. Hon.- Nawa-' hi no ka niea nahn na palupola ia Puuohau a me ..na olulo mahalo; a no m mea, ua hooili maī i komi Inaīna iinna o ka mea ana ī Iioike ano mai nei; a malaio o la koho ho-nua-ivale, ua hoahu mai nei oia he ino a nuī, maluna o ua mea !a ana i koho wale a i . E lolie oe e ka Hon INawahi, a me na tausani mai Hawaii a Niihau, aole loa kou hoa nei o ka aina hookahi, i hana i ka mea au e oielo mai nei. ma ke ano e hoino kiekie ia oe, e Iike sne kau o manaoio Ia; he ole a lie ole loa no. 2 Anle lon no hoi n r. i hana a I hoouna o o kekahi nnpe; a Hawaii» i kokahi mau ; Ulo hoike sno pihkino hoinoino ia oē, i koLj n.jno ai la hoi ia nia.u hana au. O Pu ur.'iw kai hoike ano mai nei nou, me ko'u h u i pu ole iki me ia ma ia ano hana, a hoolai.a :nai nei ia oo; aole loa owau. Eia nae hou ia'u niai' nei oe i hnlikeiie ai, me na huaolelo hooliilahi'a; aoie hoi i kou mea nana i hoike ano mai, a i hoike moa pu ia no hoi. Peliea oe i man.-o ai e hana mai ia'uupela '? Mamuli aoei o ka manao koho wele. me ka loaa pono ole o Ua oiaio ? Inu pela, owa-i kai enemH-ia oe ? O • Puuohau anei o ka mea nana i hoolaha.ia oe o oe no 0 "Polīee Guard.;' owau piha o kahi muioe haeleele i hona ele i kekahi mea hoinokiekie ia oe ? A ole au i liana a i hoouna e hooiaha Ia in a ke akea I kekahi -īnea e liomo ai ia oe. e like me oe maī ia ia'u ! Aka, ke maikai nei ho au iloko o ia m a u hana ao; a na ba lehuielui e liooholo no ia inea au i hoola ha ai. 3 Ke heiu mai.nei oe, i ko'u' (maioe haeleele) l^pā ana i ou la, (Nawahi) oiai na la makaponiunio, a nenōi ia oe; a wehe o Nawahi i kuiia miin e kokua h: oe e ka enemi ino e P' Ē i-:a Ueaiiano.'.aiio, nui a koĪKoi keiu m.-m oie'io aa; k 'mo i ka o:iu, a "iaoa i ka a-i, k'o mau ko.iua ;a "inaioo Laeleele/' E ka hoaūLun u o ka. aina hoekahi, ua mahalo aku no au i kau niau kokua aimia'o . -a nie kau mau nookipa uu.i Loi, e liieo no me J,'a u e lielu papa uiai nei. Ke kuh; nei au, aohe maknu i'oke o ia mea su i iiaawi maī ai, ma ke ane hoa k.anaka, kokoa aku a kokua rnb; c;ia ka he auhuhu a n>e ka oo'u.i-a pa no kai loko. & £ : G ee p:iir o iīa kanaka kauiana o iiawaii r.e: i-.ai iieiu mai i ke ake-a i kau mau mea ī i -ee . I haawi ai ī kou hoakanaka, ?. ka vira i 1101 ia | ai kou iok'ioiaikai. ' In?. y:c la hoi aoie ī huikau loa aku rae na t mea kahiko, ina r.o hoi ua hi'ki ke w'ae pono j ia, n. hoiiioi aeu no hoi 5 kau. Ua hala ae la hoi m. 1 Heaha ke kuieaiwi ma k-ii o ka helu ana s .... ... < ne: : mea i pau i k: ai ia, n hoolei la i ke oka i ka lua ? Auwe ! Liliha wa ie no hoi! ! - < Ua pono no ]a hoi paha ia heiu ana mai 1 au. ina ua ku ue au me ka moakaka a hana . i:so kuiuu ole.aku ia oe; alaila, he ahona e • hane peia. Ma keia ma u hoolalia ino au | *• ] ia'u, ke ikea nei i ke akea, aoiio kumu o kau j mun elelo hoino noTi i ke akea. O kau i i nianao wa'e a: no ka mea nnna j olelo a i j paiapala ia Puuohau. aole ion e l©an ma o'u I nei, ■' ) ...

O ua kokua no ko'u ohana ī noi ia aku ia i oe e kokua ae no ka manawa. ua līeilioi īa \ aku no, aole i iawe :i!o loa in; eia ka he mea lioia ia kola ;;sau mea. Heaha ke ano o ke koonimana kuulana o luiua ana ]>ola i kona hoa ? He ano no, , | i Uia rna u olelo iioolahu a ka Hon. Nawani, i nole lon ia )je mau o'hjIo e paio ae a.i j ka i ena , iua iia eha ia; -e- nio l«.»a ana i.wmuu i oluio i moa e iiaaliaa ai ke kanal:a, a he ho- : Ike an'i hoi, ua pau k-t ikaika, paio iluna o !■ ke kumu, a ua nn waliw-ili. Ē paio iluna o i ke kuhua, aole mawalio ae o ke kiiinu i iioo- ' kaiiua ia. al ka paio. A no nn koenn o na olelo homo a ka Mon. Nawiihi in "mmoe hae]e"je,': kr ];oopili pu in aku nei nno k.e ! ;i nuu wehowohe maluna tic; no ka ineu, aohe kumu oiaio kahi i ulu mai ai ua mnnao hnleu koie hoino pi'ikino; ]jo ulupuni wale iho n o mamuli o ke k u h i - I hewa a rae na noonoo wale. i I ka hoolei aoff i koia inau walii nmnao. e i no': akn nnn im 1 ke H ilo poe..j2-kaike ae. i | ka mea oiaio 110 koia nioaa. "Owui mea I i knpa ia o Poliee U uard ?'" Ua pano mai o JTniolian, '•'> N'ow.ihi no iop' aka, aole i ] lawa ko'u hilinai i Innu oiai b ua he niau j mea paio, A ioa .noi o Nuwahi io no u;s Poliea Guard nei, aiaīla. oiu kai enomi ino ni "niaioe imeloele;" no ka r.n^fT nana na I olelo pelapela loa i hoolaha ia e pili a q a ia "maioe haeloole," wahi a Nawuhi i hoike 1 . i

'•<no mai nei; hui }iu inai la hoi me keia, raonknka loa. ' ! Ua ileea ka laau ma ka hun. wahi a ka I Haku, He laau nui kein, a ua kaulkna, a I eia kekahi o kona maii hua l:e 1#walewa ] hela nei ī ko aleon, oia hoi keia: Uoino a kea i kona hoa kanaka imim o ke nken mn ka nurcpa, me na huaolelo awa-' nwa o lee manao innina, 2 l\a hoopili ma na ano jno. 3 Ka lielu mai i na mea ana i haawi ni: . na mea i manao ia ua poina a ua nalowale , loa, aole e ikea hou ia mai, M' Haeleklk. - . Hiio, Sepatemaba. 6» 1833. ' , ' 1