Ka Nupepa Elele Poakolu, Volume IV, Number 50, 12 December 1883 — "He Lealea Kalakalai, he Manumanu ka Loaa." [ARTICLE]

"He Lealea Kalakalai, he Manumanu ka Loaa."

U a loaa aku i ka lehulehu ka lono, ua } hiki mai i Hawaii nei kekahi kanaka Amenka, me na ope pUapala 1 ke Kuhina Nioho 0 ĪW Aupuni. " Ma ka hiki ana mai 0 ia kanaka. a e like no hoi me ke ano mau e ike maopopo ia aku nei, ua hoomaka koke ka poe tue-e -kalak-ea- nui. - t;E! m&opopo^-loa- epoioo ana kakou. Ua hana Iokoino aku ke Aupuni fia'W.aii ia " Amerilia} mahope 0 k& hoopau afc"0-Hawaii nei 1 ka oielo *e like ine ka Hm Laina Mokumahu Pakipika. Pilikia ke aupuni ia Kipikona. Ē ku mai ana he moku kaua Amenka, e hoopoina mai la kakou, ke ko oie ka lakou mau mea e koi inai ai.1! No keia pu.Ie i haia iiio nel, ua hoomaka enal ka poe kue ī ka hookanikam pihe leo < ku wo ana no na oiamina . pilikla e ka u m«i nei; a ma ka Paeaīna 0 ka Ponono nei, ua hoea mai ko lakou mau ieo hoomaka'uka'u no na poino e omamalu mai nei. mimuii ka' 0 ka uhaki ana o ke Aupuni i. kana oieio ae iike me ka Laina Mokumahu Pakipika, ma ka la we ans mni 1 na Fa ke Paahana ; Hawaii nei, a iw hana hou aku nei ke Aupuni 1 kahi oie'io ae iike hou me kahi Hui īUokuniahu okoa. Q kekaiii kinnu, no ka nana ewaewa a kapakahi 0 ke aupuni Hawaii i na pomaikai ksiep<i 0 Amerika e holo ana ma ; keia moana. Ina. o keia na kumu. i ke ma-

kou manao, aoie he mea pono ja kakou ke ! uwe 0 līke me ke aao mau o na kamaiii, | aole i kokoke mai ke Klluiu me ka uau hoo- ! pai, u« hoomaka e ka aaa, ua iekle \ ano e na wawae i na hula okoa. a © Ka ]-e- | Iehelena ua ano e. -Peia ke ano 0 Paeaina j ma ī koia mau ia. Ae, nawei uolahoie; ole lie hoa kamalii. -Aka, u.j maopopo no ia makou n pela no hoi i k-a leh uieh u, o ke kumu r.ui o keia miiu h'ooiele ha-uii nu; ana 0 Kawainui, iio ka manao no ia e aiakai hewa i ku lahui, a me ka-hoopiha iku hoi i oa ^manao awahua e kue mai i ke au pun 3. e iike me ko iakou ano e kupuni nei 111 e na aahu makalike t Ina, ua manao ki Paeaina e imi a e uhai aku paha mahope 0 ke kuamoo 0 ka poiolei a me ka oi ai©, a'aiia. he mea pono ia iakou ; ke ui a ke mamu pono hoi, ina, ua hana io s ke aupuni he olelo as llke me ua. trqna Mokomahu nei. * Aole lakou 1 huli a e\nmau ; no keia rnea? eia nae, ua liio e- īa l/kou la I ka uiiaki ana o ke uupiiui i ka ;-.e iike ine } ua Laina nei. E hke ruc ko makou nīnanU ( n.au ana e loaa"mai ka oiaio, pela-makoo, e : hoi'ke aku nei, ao!e ioa ke aupuni i h a n a i ! kalii ae like me'ka L->ina Mokumaiiu Paki- | pika. No ka lawe ana-mai do ho-i i na faj ke mai K.i n a mai, aoje no ke aupuni i hana ! i kahi ue like ine ua iaina la. Ina, aole ke ' Aupuni i hana ī kahī ae like ;ne ua Hui la; alailu, iinliea ka olelo hoohiki i wawahl iu? a aia hoi inahea !<a poino e kauikua u°i o . koua kunikau la e kau mai ai? Hookahi mea maopopo ma oa mea a ka holona e nana aku nn, a oia hoi keia, •'lle lealea kaiakala:, ne tno n umaiiU ka ' ioaaU Mi na moa e pili aaa i k.a iawe ia ana mai o m V» ke, aolo ke aupuni i hana ae iik<< ine uu Hui ia; a aole no l>o« 1: ; k.;aupuni e iawe mai nei i n.u.J&}kc-. 0 ke konio nna nmi 0 ua Pake i keia maii 1<. mamnli no ia o !fa mukemnke o lra poe mahi ko. No ka ia.-a, ) keiu, wu, ua liOOinaopopoia e ia ke mahuahua nmu nei ka pulea arn aku 0 na F«-3kC| a nw ia mea, ua' hoohakahnka ia ria naihi ko rne na lima ha na e pono ai ka iopa ana mai 0 ka ohiai maikai. 0 ka mea

•<A'c nui ni i im mnnnwn n pan , oia np ho| [ < poniaikilī limahana ; u i ka wa i maopopo 10 ai i ke aupuni ke hoolmiki a ko hoen ■ piukia ia mni fn ko kakou miu mahinn kn, Ua haawi aku ke aupuni 1 kona, «o:e e komo mai ; nka. ua hiki 110 nae i ke aupuni ke kaohi a ke Iioopau i ko I ;ikou mau leomo ona mni, i Imla a me keia nmo iwa n ke ;iupu.i. e mamio ai koaio ai:e- oikou mn keU hana ana ? He pilikia a.nei kekahi 0 nmanmln mat ana ma keia kumu ? Ina, he . inau. Wahi poino, na ni poino-ana ia o kahi | niea maikai I /4 110, ina na mea e pili ana i ko kakou noomaepopo ole aku i na pomaikai kalepa '0 Amerika, i ke ka nana ana, me he la, oia kekahi 0 na wahi kumu kāopaopa loa. , -ETo ka mea, mai.ka manawa mua loa mai i hoo-; maka, mai ai o ua Hui nei,- he umiku'Enalima j na makahiki i hala aku nei, ua nui a lehulehu wale na pomaikal a kakou i haawi aku ai. Ua kukuiu ia no lakou he uwapo, he mau hale papaa, a be man kah.ua e hoohu ui I ko lakou ianaliu. Ua hookuii waie ia

aku ia lakou na pono wai a me na pono : ukui ; a maluna ae 0 keia, ke uku nei iie uku makana kokua i na ra.ahina a pau. 'I ko makoii manao, ua nui a -paoi loa aku ko kakou kokaa ine ka hoohoīhoi 'ana aku i ka pomaikai kalepa 0 Ameiika tna keia moana.