Ka Nupepa Elele Poakolu, Volume IV, Number 50, 12 December 1883 — Ka Moni Hawaii. [ARTICLE]

Ka Moni Hawaii.

Ma ku ana mai o ka mokuahi Mar?pmt i lte b»toUiiaiai Sabati nei, ua loaa mai ka iMp» miM 0 ko kakou mau dala Hawaii, i Mki nka ka hulnn i kti i 1110,000 ma ka hapalua keokeo 'wale no. O na hoakaka ana 110 ai. iii hh^ala, a me na mea a pau e pili an ho u& d&i& neb na hoike mua ia aku no 1» eaen .ipa om kolamu 0 ka kakou nei pepa i kahi mau pule liu wa!e i hala aku nei : a he mel makahejfa wale no paha na iioakika hou ioa aku,« koe nae paha ka hoi - ke ana ak'i no īia me-i e pili nnp i ko lakou miau waiwai io maoli. ■a Mt ke ku anā mai 0 kelā a me keia' mo- i kuahi 0 n» wa i haia ae nei, ua līlo i mea pahenehene la e kahi poe kalepa o keia kuian&kauh*le, ame ke aiuka hue aupuni, — 110 ka ioaa koke ole mai 0 ke daSa a kakou i hooima. aku m e hanaia. Ua maopopo no tD8 aa meo i olelo a i hoolahaia, e hoinoino ana, no ua di,4a nei j aole nue j»aba, no ke dala ka holao- " ia ana, aka, no ke ano lili . maoli 10 kekahl i aa lali 0 ka Aha Kulnna e nolio nei. . - - Ano, i ke I«« Ahaolelo o ka M. H \ HfeO, ua han" a ua hooholoia kekahi k&nawai e Loemana ana i kh hanaia ana o kalii dala puiiul ao kakou e U;t,.aii nei." Ua haiia mai nnkoa, m»hope koke iho no o ia Kuu, ua - - -hooaaa-opopoia-^E-a-hooko Ja- ana o la kanawai tna ka hoaoiā ana e hūli i knhi a me ka poe na lakou e hana i ua dala nei no kakou. Ko na mikaliiki elua , aole 1 ioaa iki ka poe a rae kah i e h«n«ia ai, a hiki wale mni j ka manawa i halawai hou ai ka Ahaolelo ma ka 16- . 82. Aiā hoi, ma ka pau ana 0 ka Aha Ku« hiaa mua, a komo aku ka Aha Kuhiun hou; a ma waena 0 na hana mua loa a ka Aha Kuhit»a i hooko ai . rae he la , o- ka hana ana x «1 dnia nei k-ekahi. Ke ole e hoopoina ole niaī ko makou mau hoomanao anu e ko makou me.i naoa i hoike mai, me he la i ka uwliīii'i o Sepatcmabd o kela makahiki iho r.ei i.'a !;:;a wi «a an<> aku ka nwna e hana ui Mr Spreckles. Ua haiia inai makou, ua hoomaka koke 0 SprecMes ī ke kuai ana I ria auka dala e pono ai j 9 mahope, kakali K.ku o ka hanaia aua o ke ana e pono a; «%e kuniia. aaa a paa pono ke dak. I ka. han&in ana 0 m daia nei. ua uiiniia 110, e like nae tia kuhikuhi ana 0 ke kana.wai i hoom&aaia ai o kona hnoala »na ; oia hoi, e hanaia ua mau dala nei, o kolakou mau wuiwai io, e like no ia me ka waiwiī io 0 ke da!.a Aīiieiiki. O ko iakou nui, ka puipui a me ke ieauaiaha, e like loa no ia me ke elala Ainerika, & he 420 mau huna. kona waiwai io. e like loa no t»e ke dala Amerika. Ano, i keia matt la, ke hoea hou mai nei na olelo h-*i tToi.no a ka poe kue, - aohe ka he piha po 110 0 kona waiwai io, a he 80 wale no kene-, ta koaa kumu waiwai ma ka hoohehee ana a ka-»oe kue i ua dala nēi. He mea kahaLa n& i& ia«k©ti ka ike ana, ia nei like no kakou me kahi mau lioahaaau. nupepa 0 ka« kou, eia nae, ua ike aku nei iakou la he 80 w&le no- keneta ke kuma wai wai io o ke daia U-a*aii. I AoiēPika aku nei anei ō Pilipo ioas Kawaīnui tna. Kalua mi, a mekahi poe e iho 0 ia aluka "okomo" i ike aku nei i ke enii 0 ka iiaou'a ana 0 ua dala nei ; a i loaa ai ke kaU-leaana 00 ke emi o ke dala Hawaii ? A i ole ia, he wahī inauu anei i lda wekiu, ka mea nana i iiai raaī i ka iono 110 >ka emi im> o ua dala nei ?' * Aohe, eia iho no 0 ■kst »©e kalepa Aianui .Moiwaiime a'meka: poē loio Alanui Kauhumanu, a mo ka poe h&oli e huki nei i na ihu 0 Pilipo a 0 Kawainui tng, 0 lakou ka poe i haku hoino ae nei no ke emi hao o ke dal& Hawaii ; a na keīa mau Hawaii hapa lioi i hoakea ae me ka maopopo oie mawaena 0 ka lehulehu Hawaii»- ; Aka, ua maopopo.no ia «nakou, o ke kumu nui naua i hoonaue ia hkou e hoino 1 ke dāia Hawaīh i kumu no ia e hoala ai i ka hookāhuli I n& mnnao Uoho o na ieaj>aka, m&liope o jbō lakou, a pela lakou e huna mau neī i ko lakou mau kue ana i ke au- : Funt. I kumu e hiki ai ia kakou ke hoomaopopo pooo, aole ke aupunl I hoohehee i kel* mau daia ma na hale hana dala e ae, aka. maloko ponoi no 0 na hale hana dala 0 Amcrika ; « ina he mau, hann apuka keka - hi i h&naia, aiaila, e olelo aku anei kaleou,. ' i im lianaīa k mea hoemi kumu Wiiiwai ine ka inanao hanāino mai m kakou, a mai ke aupuni haaaloha mai w o Amerik» ? Aole loa ! E like rne ka hilimii o na mauao a Amerika maluna 0 Hawaii no kona hooko pono me k« pololei i kaua 1 nn u tnon e ae like o>j — pela no ko mnkou hiiinai i ka harxa j pololei i& mai 0 ko dala Hawaii ma na heie hoohehee dala Amerika ; a inaluna no hoi 0 keiu 1 me keia apana dala i hanaiu, ua kuni im km Vio&ilorm aupuni o kela a tne Ueia hlile o kekahi mea nui e hoomaopopoia ai 0 te eiaio ole 0 keia mau mea e kanmilio ja ^ei 1 ke eml i ke c0 kenotu. oia no hoi keia: I k& wa i iioomaopopoia ai 0 ka maniwa e 110ōtt*te ia ai 0 11 & mn« dala Hawaii nei, i: »i& hoi, ua hoouna aku ko'kakou a,tt.pll:n,i I IM ol«lo kāuoha i ko kaiom Elele Knhina

iiiii Was)neion:i 1« hoomaopopo a ku j ke A 11 - | pum o Amoiika i ka hmm iniu i kekuhi kuikulii ilaln, i mea r liiki ai ke kaonaia ke kk»in<> ;uia akn o ko knkou mau da!a i Ani ei'ika, i\ pola bm Lo .AnuM-ikii 0 komo niai ui ;ie; 0 kAkoa. T k.i ike cn:< 0 ke KuNui ? .Aracr.k;: i kei?. kum.ulimio,, na Oonon nu' oia, r, un mahn'p mr,i rar ka lawe pumehana ana aku e noonoo ia. A ma na lono iiope mai nei, u a hai ia mai makou g waiho ia a.ku nna paha ia mea rro ka noonoo o ka Senate iloko o lea Senate.