Ka Nupepa Elele Poakolu, Volume V, Number 10, 5 March 1884 — He kinai Lahui Maopopo. [ARTICLE]

He kinai Lahui Maopopo.

e K4^ .ĒLELE, ^poakolu ej āioka oei— "Mē ka naau kaumaha a me ka manaoia- " na poho au e hookanaho aku neēlmua ou, no kela Poomanao e kau ae la maluna; oia hoi Jreia: ClHe kinai Lahui mnopopo." E haohao ana paha oe a me kajehulehu, a ninau iho; Heaha la keiā kinai i ka Lahui? Nolailaveia; raai ka hāina a me na hoa'kaka i ana. O ka. hookaawaie ana i na.mai e-noho nei ma ka HaLemai Lala. ma ' Kakaako no Kalawao, oia ka manao 0 kekahi hapa ka^ kaikahi, o ' ka Pnai kue Aupum, a. aloha Lahui oie, i waiho aku ai imua 0 ka Makua Kipikona, ma 0 ko lakou mau Kanikeia, • Noiaila, i ka fioea-ana mai 0 keia lono, a pahola ae ia maluna 0 na mea a pau iloko o ka pa Mai nei, ua komo mai la ke anu maeel'e o ka li ma.kau^no Ua luakupapa-u kanu oia, oia hoi 0 Kalawao; kahi hoi i ik'eia aole loa e pakele, a e loaa k# "maha a me na hookanaho loihi ana o na la o ka poe i loohia'i Ueia mai, e like me na haawina pomaileai e ikeia nei, ma o ke kuk.ulu ia ana -0 keia Pa Mai e ke aloha o ka Moiwahine i kona Lahuikan&ka-. : Aka, ina o" :ka manāo ia 0- ua Poa.i aloha ole nei, 0 ka hookaawale no • im kakou no Kalawao, nlaiia, pa-papan kakpu he a-a ko ka hale. Nolaila,- e kuu Lahui iliulaula aloha, ka 10 0 kuu io, a me ka iwi o kuu iwi, a me na ilileeokeo hoi i aloha oiaio i "ka -ili«lauia. Ke poloai aku nei -keia"feo ia^-oukou. Oia hoi, o ke kiola ana i ka poe4i lonhia i .keia liai no JLialawao, ho mea auei ia e pakeie ai ka Lahuikanaka? Ke hai aku noi au me ke ka naiua ole; aole! aole Ioa 110 m hiki 1 ka naLowaie ioa ana 0 ka iliulaula; a piha mai ka • aina he ilikeokeo wale no. , , No ke "aha-'hoi? VNo ka mea, ua olelo kekahi _ poe Kauka akamai, eha hapalima wale no i koe, nolaiia, o ka poe aole i puka km mai i keia wa, ab m&hope aku, ike kakou e puka mai ana no. S«"ka manao o uā poe hoopii nei, no ko : kottHi I oh a-+— keia— 4»holk a na ka , nolaila, hoolkāika _mikou e hōōka&wale i k» poe i liohia i %»-'-pail' 1 m«a e . pakele a,i %* i«liu- -'

iehu. Ke hai aku nei no au imua 0 ka lehuleli u m e ka h oaleama nī olu, he h oopunipuni ia aloha 0 lakou; iia peo laleon malalo 0 lee koloka o ka hoomakaalii aina, oiai, na lakou no i kanu, « ulu, a kolo, a a-a, a Jau. a hua rnai la i ka hna, Iie eha hapalima o keia Laliuikanaku, «a kaleani, Nolaila, e hoakaka -a.ku - palia waa no ke ■ano q ka lawelawo ia ana 0 keia inai, i ka wa 0 na Kamehameha a roe Lunalilo ni&i, he aneane iwakalua niahahiki <ra ohi ana o •na mas no Kalawao, aole loa i loaa iki he wahi maha 110 ka lahuīkanalm ua like na Jfanaka rne he holoholona la. ka nnna ole ia ,s 0 ko lakou mou pono; aole no hoi he naap. pono ia oke ono 0 ka Mai, oīai, pohole ae no he Mti Fēke ia, īnahuna i ka Awa, he rnai Pake, popee iki iho he Mni Pake no ia, A.ia no ka pono o ka hala i Kalawao, ua liiie na hana ia ana nie ke mui ola, a kan ka ■ weli i na mea a pau. Ua manao paho lakeui, he oi aku Ka maemae 0 ka aina i na Papa Ola oia wa, elike me ka Papa 01 a © keia wa. Aq1c, no ka niea. iloko oia wa, ina e.kau iki kaamni iluna 0 kekahi me.a, 0 kona hoomaka uo ia. e holo pee. Oiai, ua k-> u km weli ia Kalawao, a nolaila, ua nui w;'le ka poe e hokai ana i na Home, ma 0 ka huna ana © na ma'kamaka no ke aloha» Aka. iloko iho nei o kē Au o noho •lōi mi a kakkāui l, ak^lii iio & imi po110 ia Lre ola 0 fea LiEīiiīiemika; m nio Oia 1 ke' ma a me ka inea 0 na uina mamaeu n-o ke ola o ka Lahuikanalea. A 0 ka, mea oi loa iloko © Kona Au, o ka aloha oiaio 1 ka Lahul - Hāwaii i mnu hookele no Kona AupunL e" like me Kipi'kona, KaukaPi'ka, a nie kek-alii poe lehulehu e ae. N"olaila/loJe loa makou a me Lahui , holookoa ehiki-ke'hoomakapo hou ia, e na olelo pelo a ka Poai kue ■ Mai Lepera. ' Nolaiia, o na hana o ka wa mamua, iie kinai L" hui maopopo. -. .. Ak'a,. iloko o keia mau makahiki a • Kipikona I noho Perestdena ai no ka Papa Oia, ua loaa ka maha 1 ka lahuikanaka, oiui, «a wae ia me ke akaliele a me ke" kupono na ! mai, 0 ba poe koikoHoa o k(i raai © Jakou ke iiookaawaie ia noKalawao; a 0 k-.i poe emi iki tflai 0 ka mai 0 lakou ka i hoao ,ia e lapaau e Kauka Pika' ■ ■ ' Aka, i ka hoao ana elapaau, ua loaa ka malia i koknhi poe, a o-kekahi poe ua hookuu ia. Nolaila. lve poinaikai nui keia i ■ loaa i k'akou e ka lahui, a he loaa ana hoi . -1 ' -•-.■. •:>?: ' • he wa'hi' manuolana? aka, ina elike me ke au manuia, o ka pii ae la no ia a hiki i ka 1 nai, loa uua. * _ _. . ._ • Noiaiia, ina akahi no a pau iho, alaila, ua hikiwawe ke lapaau ia, nolaila, no ka ©aa ana o keia wa1#t puuhonua § imi as i ke ola, alaila, ua pau ka m kau o ka lahkii, a he iehuiehu ka poe i pee ug*slO niakahiki a 01 i komo mai iloko »oi <f pt pa inai, a ua loaaiki hpi kaj maha; pela no hoi au, he pepee ko'u mamua, aole hiki ke kau, aka, i keia wa lee Kiki nei i&'u ke kakau. . Ua -lohe -kakou,:h.'e m&i -ola ole ka lepera , aole hiki ke hoemi hope " ia ma Ua lapaau aaa, a pehea--:ka. poe a pau e noho nei m-a Kakaako, h« -lepei*»- wale no anei? Aole, no ka mea^ua- maha: kekahi poe a »a loaa ka oiuolu i kekahi poe, a he ola maoh no ko kekahi poe ke nana-aku-, i iike ole nie na "la-o ke komo ana .ma-ipiiolaila, aole he lepera a pau loa. I na la-mua 0 Kauka Pika, ua 'nana no oia i kekahi poe, a olelo īho la, aole keia he lepara, aka, he koko - ino, he _ kaok&Q^(Syphilas) a he' inki noke lapiau ia, i ka hoao ana iho, ua ko. Aka, nui , ae la ka waha ©. ka poe -kue a me na ka-uka hoopilimeai a lakou i ke ola ole 0 na lapaau ana-a Kauka Pika. Aka, i ka hoea: a-na mai nei o Br. Arnim, ua hoike ae oia aole keia he mai lele elike me ,ke Smail Pox} aole no he mai Iepera a pau loa. Nolaiio, 0- na hana a keia'.poa-ikue, he kinai lahui maopopo, 'he-hookae a me ka lili "pilikina. E aloha aua-nēi ke Kapena a me na luina 0 ka Elele. .' . /•.-. Iesepa -K-.Ahuena. - Braneh Hospital. Feb. 25, 1884. ! ^ 89" Ma ke awakea o ka Poaono iho j nei i holo »ku ai ka mokuahi Alameda no Kapalakiko. Ua hoi mai nei ka Loio Kuhina mai Maui mai maluoa o ka mokuahi Lilinoe i ka Poalima iho nei ■ Ma ke aliialii 0 ka Poa'iima nei Feheruari la 28, ua hoao la ka hoomanmaa ana 1 ka uwaki e kau hv m& ka puoa oMr. Lucas. aole i holopono loa, aka, e hoao hou ; ia.ana no.»; > 1®"" Ua kapae ka Nupepa Kuokoa i ka ; manao hoopplolei i ka moolelo o kal'Laa« ! Mel e Leo Lea'1 0 ka kakou olali nei, 110 ka lawa ole e na kumu a lakou e kue mai ai I ka pololel o..'ua Mooielo la. . , 1 .KaP8" Oiai ka wa e hoolele ia ana ka pipi i o ka Mokuahi Lilinoe ma km uapo hoolei pipi, ua ati aku la ho elua mau pipi n pil i ' ma ka uapo 0 Borua ma. * ' 9ST Ua malamaia he ike Alii ma ka Ha- 1 Je Alii Iolaui, i ka Adimarala Hughes o ka j Mokukaua Adtm&rala Hai&foc)a, i ka puio | Lh&lajho hei. . " j $fSP~ Ua haAwi ae ka Lumakanawai kiekie ? he ah&aiuA noika Adimaraia Haghea a me na Aliimokm 0 ka Mokukau&'H&t&fod«f m& | •? '•■••.•;•••:: v| ■•"••.•• :srrv-: _ 1 kolaua hocne;ua maikai^ua hana i malama i«. • u'v, * . . ■ . i . - ' o