Ka Nupepa Elele Poakolu, Volume V, Number 11, 12 March 1884 — KA NUPEPA ELELE POAKOLU [ARTICLE]

KA NUPEPA ELELE POAKOLU

-B»»e&5ri/r : ~ flĪABAKI 12, 1834.

Ke 0!a o ka Lahui. "Ako i keia wa, a t ke Au ho'i o ks nohn — M 'ōT""āji"a~o~ka~īfca'a i — KalnlwnH, — mTr-kar-Trcrmx' K.ilaunu ou e llawaii: n mamuii ho-ī o ko oa manao haaaao -ana I kohō. aku ai i ka Mea Mahaloia" Watter M "0ibson (Kipikoea_) i-Kuhma-Nut, a i P_er^sidepa hoi;no ka Papa Ola, a mamuli :hoi o na hookele aka--heie ana a kana kauwp hoolohe, akahi waie H'O' & h-oooiaop^po pono la ke ola o keiā Laīt«I. . ' , He mea nui keia na kakou e nana ponoi me. ke akaheie. aoie me ki hppuh'ppualu-' iu. Uiai -apl-e no paha oukou i poina i na hana aloha a ko kekou Moi , a. me kaoa kanwa hoiilohe e hana nai^.e h-ooikaika nei, a e huli nei i na kumu e ioaa -mai al kekahi nvanaolān* no ke 'ofa o- keia lahui. E huli aku kakou a nana i na hoike mike iloko o na makahik: I aui ako, la, a e muO'pop© nd auanei, aoie ī oi a ku ka make iio Tf6 o keia roau mahlna i hala ae :tieis"oja hoj 0 laKuaii Feberuari, -I ko'ka. wa.i hait, ' ' * " - " i*3 'āka., e lik^me k& mau o ka manao lili, r opukeemoa iloko o na Hoahanau «.umakaiE ia oe e HaWāii, ka mea Mahaloia H «ltei M Gibson, ua hoopuka aela laua ma ka Laaa pepa o ki puie ī huia t kekah.! mau ītu.īi&e iih rno to« }&>&- a~nie k<; fnea e nohu . .. e5> ■aana, nei maluna o laua, me ka olelo ana, :<Aohe he mann o ka Makia o ke Aupuni o lialaKaua'"' a pela aku. He mea ano nui keia au e kaī Lahui Haw.; :i e nana inai ai no kei « mau hao.a hookīekīe a ua inau Hoahaoau nai. Hl e aiu f ūēā, uu haule ka Makia o ke aupua- o ka -Lani KalukauM iloko o keia A u o La hoio- * mua e nee nei ? līa inakau anei oia i ka huii aaa i ke ola a me ka pomaikai o kona lahui aiohā V Aolet a aoie ioa no; aole oia 1 nana ih.o i kon« ihiihi, akn, ua īho niai la oia aiai kon» n.olM msi. a- hoohnlike iho ja :a ia iho uiike n>e kenahi kanaka ia.« eia_we rJ;u maialo aka o* kekaliī' mea, a lioo-3katka ak« la oa ke oJa, a «ie ka pomaikai o keum mau niaka«inaia.a. * A- lieaīia lioi keia pilikia .o ka lahui a na Hoahaanu e k;ila leo- n«i mai' n-ei? A heu* li.i. hoi keia p«.'« nui okoa a ka lahai e k«makena a hnuhuui' aku ail Eiike me ka. mou o ko UiUa oiau niniiaa lhi i ka iiiki a ko kakou iloi i hilioai ai, a paiianī ae- k b-3i me ba manao hoop«la:maka o hoopiikneaai i kā " poe e liookikina nei ia laua □e he m.tu pipi "la uā lou ia xva ihu i ka «wea, peia na laua i lioopuka mai nei i ua ni-.U {{«UliiiO ilOJf>nujpuo-- noi -a so.ua.. jx_ aka Ta e huna i kekahi mau har.eri ola e ahu īm kaki tuai ia maluoa o ka Aioku Akuiikuii 3 ke au« ka hookele an» a kr -iiihmiii & iaua. (il.inaie Kaaka| a hoopuka ta imua tra e-ka iaiiui « ka pomo a 4aua i haku ai maloko o ko 1 . - ti a keena i noho ia e ka maea a me k<-> polopulona. Aka, elike no nie ko iaua hiiinai ole ia i ke ka.ii koho Baiota Iho nei3 peia no auanei laua e"hIQnai oie ia ai e ka lahui a Mlī" i ko liaua hop'-na. £ hoomanao e ka Lahui Hawaii I ke ano <? kou ku/*ua i keia au o k:i hoiomua e oee Si! , he t»ea faoi s ike t>ie ia iioko o- na Keneturia i h&la &e mahope. Oiai ke au e noho ana na Kamehaineha a me Lunalilo ma ka Noho haiaunu o keia he iihulehu loa, e hiki &ī ke noolaupm mai I kē' Aupuni, a o kekahi kumu iroi a lakou i hoao ikaika loa «i, o k« loaa o keka hi Kuikahi Panaiiike noawaeoa o keia Aupuni a me A-menka Huipuia. E huh aku kakou a nana aku i hope, oiai . ke au o ka noho Moi ana o Luualilo; iioko o keknhi Kau Ahaolelo, ua hooikaika loa na Kuhina e hool.lo ia Puuloa ia Amenkii Huipuia, i kumu e loaa mai ai ke Kuikahi P«natlike, aka, «a haule n*e bo lukou mau t " manao; omi, ua- pnliki mai la na mikaainamaalohm aina. aloha Lahui, a pela aku, me . ko lakou mau mahao minamīna no ko iakou aina aloha, - " ' *A i ke Uau ana ae nei hoi o Kalani Kau. liiuaikeanuwaiāieale s ka moku, ua hoae ikaika oia no ka loha mai oia mea hookahi: . aka, aole jine o>a i hoao e hoolīio i kt-kahi " wahi lilii ou o HawMi i kumu e io'ia mai ai • _ ke Kt.ik«h\: A heaha k >na i hana ai ? Ēia, ua hoio a-k« !« oia i ke .Auph.ni;o Atnerika Huipuia. ua lauiii tne ko iaHa mau" Mana Nui, a u« hoomaikeike āku hoi ia lakou i na pomniki he a nui e loan mat ana ma o ke Ku-ika-hi laj a «a loaa ka ae ni-<i ia .lakou - mai, a ke ike nei oe e Hi wuii*i keia la, i ka hua o īa hooikaika ana a ko kakou L»ni M'0.i. . " * - E like no me ka nui o kona makee i ka poho, a (iie ka pomaikai ou e Hawaii, nolaiia, ua hoouna aku la oia i kek>hi mau Komisina inalalo o m ka»oha a ke Au[>unx o Haw&ii, i na Aupuni Nui o ke a6 nei, r>o ka huii aha i aa pomaikai o kona Lahui a me koaa Aupuni; a ua ikemaka kakou ia mau ■ h« na aloha ana, tna o ka hooko ia ana o kana mau kauoha. ( I hoike no kana maii hana alplia io ia oe o Hawaii, ua hoouna aieu la oia- ma o kans kapwa hoolohe la, i kekahi mau Virigine u Poawal Laahia i Amerika Huipuia, i mati

kokua i ic% poe i loohīa i kn m.as Loper;i, ā ke ikemaka nei knkou a pau ia niau hana aloha, he -niea 1ioj i jke mua ole ia I ke- aa0 na Kamehameha a me Lunuliio. O lieia " in mnhina oin kek-ihi o na hana aloha a Haiani. i 'kona Lahui, a ua iawe hapa mai no hoi iiia.koo, -a hoomai-Keike aku irou-> • ukou, i kumu e ike ai oukou i ke kulana o Kno'a Aupuai, e hookeie 'īa nei o kona Aha Kuhina hoopono, .Ē LlKii roe ka i«ea maii o ka O'pukeeimo-L ka awaima, a pelu aku, pela no ka ao-ao kue 1 nn hookeie ana a hn Kuhina i ko kakou Aupum ? keia wo, e hr.,'iuku a. e pehi mau nei ia lakou oie ko lakou mau manao liookano a me ka iienkek Uti haohoo rn.au mukou. no ko lakou ku. nu e hoino xaaa nei I ka Aha Kuhina o Kipikona, ka. Afeta Ii.u-h.iRa hoi nana e i>ai» . lakiuiiei 12. Miiwaii .loko o-J»a. Kolomua a rne ! ba naauaa, ■ - . He me.< kphahe ao hoi. iloko 0 ko ma» 1 ko*j «oonoo meikai a rxr, oisi. ke au e noho ■ ! KulliO:.! aiia - kekah j poe o us aona- rnan u huluj)ki neī. aole laa lakou i ala mai a hoi- , ke 031X3 Imao 0 ~ Tehulehu? i na kee a ua' ( Pce Kuhiea rei a ia poei i hana ai. Aole | $10 p..i:a oukou 3 poma ! kekahi miu iiaoa ' laj.cTvafc īoa i hai.a m i ka wa e noho ann j kp Ahn h, iilna F l Holo ma. i ke au 0 J ka noheālii* e ; U 1 ī unaiilo, Ke huii a »ana ? ku kak-iu 3 h (□<=» B*txootnaopopo pono' !ho x na mea 1 haiaia e aa Aha'Kuhlna la' au ol aku te mo a me ka maea ©la maixi u ae o ne make <10, e Hawnii, a lakou e kukaliki, e. kukala ie» jaui nxai nej ro >loko o ko Iakou m u wah»ōielo; a pela no me ke nu 0 to Aha Kuhina 0 Hanale Kaaka nia, «o»e ioa no iakou i ku mai ma ka aouō-e makee ana i ka pono a me ke oJ-a.o«*e HaWiiii, a iioi-ke aka imua ou, .110 .na hana-pono ole a lakeui i harta ai; aka, 1 ka wa. 0 Kipikooa i rolio ee pei ma ka Aha Kuhina, n hoike mai 3 kona manao aluhla lo i ka Lahui 1 Hawaii. a me kona makee maoli i ka ihiihi 0 keia lahuīkanakii, akahi.. no lakou a iioa- >' wak-i r-.e i ko lakou mau waha, a hoopuka nnav ivX 3 na huaolelo i kupono ole^ i keknhi kaiiaka, siH.auao- ke hoopukn^ me ka hoio-o ana aku iaia ka m'ea i paumaele<ole na lima s keKahi m'au h-ana ekaeka. j Da u-j. a ninau iho makou ia ma kou ihol | Heaiia la 'ka hewa nui a ka Aha Kuhma a . Kipikana 1. hana'i a lakou @ makawelawelaloa nei! Heaha ia 'ko-iakou mau pomo i ka . Aho Kahina o Kipikona? Heaha hi ka I111īna nui o ka iakou mau dala 5 pohwi ba Aha Kuhina o h'pikona. a lakou e kala leo iiui nei ma ko kkoa enuu waiiauielo? Heaha ia ko lakouhīiau waiwai mak«mae i hao : waie ia © ka Aha Kuhina o Kīpikona? He- ; aha ia ka poino 0 ka lahui Hawaii malalo o na Uookeie aua a ka Aha Ku&ina 0 Kipiko- , aa ? A oial ina^®» iloko xr lea fxib io moeu1 ao keia «iau mea, ua ku mai la he kahuaka. iiuua, o mak-ou a ho-i-k-e mai la me ' k&> moakaka Iea o kona ieo, aoie, ā aole loa 1 han.'i ka Aha Kuhiaa o Kipikooi I kekalii . mau hana 2 poino ai o Haw.tii. Nolāila he meā maopopo ma ka noonoo ama iho a e loaa auaoei ke ano eiui o ko la» I kou h-Oi-OO' an « 1 ka Aha Kahina o Kip'ieona, | oia BG bo lakou puni ole aku I na Alapahi j a ua Auna manu hulu iike la. a e kinai i n» I pomuikai ou e Hawaii. " • } A oq ia puni ole aku ' 0 Aha Kuhina 1 naauao o|Kipik©ua i ka iakou mau apuhi,aoiaila ui aa-u ae la ko lakour> mau wa'ha'i ka makani, me k-e kai-a leo. nui aoa. "Ua poino -0 Hawap., malalo o na hookele----ana 3 "ka Aha K'uhina 0 Kipikona" - a pela *4tu; a heaha ka lakou niakniia i [oaa mai no la ha» na — ua pelu i& ko kko« mi«u kuli iiaio a 9 hoohalike ia auanei lakon ipe Nebukaneza, ka mea I hooMshaa ia kona -kulaiia a like me ka holoholana, e kolo ana lialo i ka,-bo» nua a e, ai >ina i k>« weuweu,