Ka Nupepa Elele Poakolu, Volume V, Number 12, 19 March 1884 — HE NANEA WALOHIA NO PISINOLIA KA DI KELAKELA O AINAEAU [ARTICLE]

HE NANEA WALOHIA NO PISINOLIA KA DI KELAKELA O AINAEAU

o KA ME.i 1 MāNAU KāāPAHU 2A AlAi E KONA MAU MAKīlA , AOHE ONA MAU LIMA. HĒLO 3. "-AA ; i OKA raea I oili aku m«i kona kihi akau ! aku a kakou i ske ai ma lrela helu u j nd. he iimn no ia, i mnkann wale ta mni e ; ku [okomaikai o na LaiaL mumnii hoi o ko j kauoha ana a kana koiki e !ain.u i ka wai ; rne ka ! ima ole. ; la manawa, lalau aku i kein-i ka wai n. ! 3ofia. hoohainu aku la i ke keiMkane a nna, ; n awe.ae !a hoi ke knikamahine; n iioko no ! ii ao o ia,uwe ona, na hoopuka ma? la oia ? j (•ekahi iiiau huaoIeL: ku i ka hnalohaloha a i hoomaikni hoi i konu makuahine, i A pau louia mau olelo hoomaikai i kona ! makuahine, kauoha aku 3a oia i kona ma'niahino e iaian alen kona kihi lienia i ka : wai, . . ! Ih manawa , ua hooko aku la no ka ma- i kuahme e like me ke kauoha a leana lei mae 1 ole h& kaikamahine. laia no i aneho aku ai e lalau kona kihi 1 hema. ua'puiwa hou ae la 110 oia i ka oili aua aku o kekohi mea mailoko aku o kona -kihi~liema^-K-hooman-ao -a-e-a-n-a-no hoi paKuoukou e ka poe heluheiuika mea mua i' oili aku mai kona kihi akau, oia no hoi kona iima ukau; a e koho iho no paha. ail'anei oukou? he lima no pa nwa lā i puka aku mai loko aku o kotoa-k-ihi"hemt.. - Ae, -peia-i-o n-o, he manao eiaio loa ia o oukou. He mea o m raea la i puka • aku mai-kona fe$ki lema aku, he lima no la, i makana itt *m»i 1» hoi e na Mana Lani me ka lokomaik&lA - ' - . I ka wa i puka aku ai kona iima liema, a loa a hei he makaukau kupono no ka hooko ana i kana mau hana, me ka maalahi oia i lalau oku ai i ka wai no 'kana kamalei, & iuia. hoohaimi aku la oia'iaia a kena kona make .vai. Sj , A paii' iiwiiā, t pili -5j>a no aa ua hoomaikai aku la oia#i kana mau keiki no keia mau makana nui a laua I haawi mai ail, A pau lfana hoomaikai ana i kana mau keiki, haliu ae la kona alo iiuna a puana ae -laikekahi mau huaolelo' hoomaikai i na Maua Lani 1 ka i'āna aku ; JB ke Kahikolu Hemoleie, ano i keia wa, ke ik« ■ nei au l ka nui o kou aloha a me kou iokomaikai, no ka mea, ua maiama a - . ua Mei niai oe ia"u a me ka'u mau keiki ma keia waonahele kanaka ole, a aole hoi oe i hnaiele mai ia makou e make i na holoholo na hihiu hae/ . A ua haawi mai lioi i ka 'nuea i ike ola ia e kekahi kanaka i na la I haia aku; a pela aku. A nolaiia hoi makou ■e puana ae nei i keia mau wahi. laiani : "He Akua Hemolele, Ke AUua no kakou." A pau kana mau huaolelō hoomaikai I na Māaa Lani, pane iho k oia i kana nmu lei aloha he ntau keiki. Loaa hoi ko'u mau lima, eia lioi kakou iioko o keia naheie kahi i kip'e heie ai; aole lioi -lea lohe aku i ka leo o ke kanaka,. aka,.e' ka leo wale no o rm manu ai pua lehua p.ka uka; a rae ka- -houhene hoi a ka loo o ke Kahuli ieo lea o keia aiua mamao, a kakou' hoi i ike ole ;v: i ko kakou wahi e hele-aku ai: a i hea !a e loaa « ku ai ia Uakou ho aina e ijLoho īa ana e ke kunaka ? Akn, o na Lani ka mea i vke, a iiuna no e kokua inai ia kakou. Kia no ho-i kekahi, ua liainū m ;< i ko olua mai'u^kaiio īa'u a me olua; aoie hoi i kipaka makai o ka aina, o krpa auunei kakou ina •'kauiiale, a loaa la kakou ko ola; a ka , ua kipaku niai uia ia knkou ma keia wahi, ma kuhi i helo mii ia e n;v holoholona hihiu. v\ i Iioi o pau ai kulmu i kn at ia e ia r;nui ho!ohaJofia li i h i n" Nolaila, o ko.nu makemake ke hooko 5a e pono ai, a waiho Uem Uino inn kahi ana i kipaleu ai īa kakon eliele aawanm tro.ai, me ka hoooianawanui .i na 'lnea, I ka pau ana o ka ianei olelo kaukan i na keiki, hii ae im no keia i kekaiii keiki raa ke alo, a o kekahi k«iki hoi ma ke kua; a hele ak« la no ke ala hahele, Ho mau ia loihi ko lakou nei hele ana i ka nahele ■ loloa, me ka piiikia nui ā ka poioii, a rnc;ke anu.huihui hoi o Hcajbfifi? a ua heie _ akMU ha wahi lole ona * me nā kf4ki : a pan loa i kaweluwelu; a hoea aku la iakou nei mii. kekalii kipuka oneanaa iiuna pfitoo o ke kuahlwi, a hookuw iho la oia Ekan'a mau keiki ilaīo,. a noho iho ia oia e hoolnolu no ka maluhiluhi, . r> • *

! laia nei e noho ana me ho leaumaha o ka. raanao no ka pilikia o nn k'oāi. \ no ka poloii, ua-au ae la kona mau maka ma o'a maanei j o ua kipuiea la, e ake ana o. ka ike aku i kau | wahi mea e hoopiha aku ii i ka honpo lewa ■ : iewa, j laia e oanea ana i ka nsna, me ka noho J hoonanea iho la i ka p» olu mai a ke ahe i makani o ke kuahiwi, aole no he rnea a kona i maka i ike nku ai, a ke aneane aku 3a e iho ; ka ia i ka iUkai. Mahope iho o lea pau ana o kana nana ann i kahi e ioaa mai ai ka naea e hoopau in oi ka pololi, ua ku ae ln oia iluna a heie a3ia la e nana \ wahi kupono e lio<-,umoe ino ai oi « a me kana mau keiki m po. lala no i hoomaka ae ai e ?fu iiuna, ua ike aleo ia oia i kekahi Dia wahine o ku an.a malalo o keknhi kiminlaau nm ma kahi kojfo!ce loa i im lakou wahi o noho ana. Uoko. 0 m man;uv«i, na inanao ae la keia he !ann kupono l:ela j k;i ni, n hoomaka a kn !a oia e liei g e hoao. faia 5 hoomakn aku ai a he!e. ua ike m | la u a Dia nei iaiav a hoio aku la om i3oko u ka olulanu. A h i k i aku [a o Piūinoili ma kahi e ku ann ua knmulaao nei. na hoao koko nkiula no oia i ua laau 3n, 3 ike io iho la oia 1 ka ono. I kooi) ike ana i ka ono 0 ua laau Sa, ua ! kii koke aku la o?a 1 kaun mau keik i me ka j awiwi, a-la we mai |.a in laua e ha.nai, no ka j mea, ua nm loa ko laua polali. j ilanai iho la 0 Pisinolia i kana mau ke1 ilea a maema, heie aku la oia e huli i wahi kupono no lakou e moe ai ia po, a loaa aka 'ia kekahi puha laan, hoomoe aku la oia i kana mau keiki malako, aMa aku 110 hm iiwwaho; e hoomanawanui ana hoi I ke ann huihu? 0 ka hau o ka po, /Sf " -"fa fakoire hiamoe -irm it po, a i ka'hapa--lea pnha o ka po, u t r ; ho 100 ae ta oia i ka halulu ino 0 kekahi tre-t maluna o kahi a lakou e hiamoe ana. 1 kona puoho ana ae a naha, ike aku ia -«a Pismolia nei i kekahi Manu nui e kau ana iluoa.o ke kumulaau. laia e nanea ana i ka aana ana I na Man-ū'nei,' ua puiwa ae ia oia i ka pa-e"ān.a iho o kekahi teo māihma iho o ua kumulaau nei, a ku^ihewa ihe la' kona manao he kanaka ia keia me a e paneili© nei. " . • I kem ajup.twaT nuolie lct L a ala iiuna, a kuu pono aku 3a kona iaaba iluna o ke kumulaai^ a lohe hou aka la oia 'i ka pane. hou ana iho o ua leo la, penei : O ka moe ka kau, e aSa ae oe a hele koke aka3 ao ka mea, eia ae na hoiohoiona hihiu ke hookokoke mai nei maanei. f kona loiie pono ana i.keia maa huaolelo e paipai iiiai aaa iaia e heie, ua ala koke ae ia oia a hele aku la me kana mau keikr- A ia lakou no 1 hoofh» ka aku ai $ heie, ua lele aku ia ua manu oei inamua. Ua hoomau aku la lakou nei i ka iiele ia koena aku 0 k:i po, a hiki i ka pau ana 0 ke kipuka, ua owehewehe mai b kai ao. la mnnawa, ua komo hou uku ia lakou nei iloko o ka uluiaau ioioa e iho aku ai a» kela ■ aoao 0 ke kuahiwi. - ; I ka malamulama loa ana, ua hiki aku la ; lakou niaialo 0 kekahi kumulaau . nui i liele ! a lufu-u i na hua; a noho iho ia lakou ma-" lalo o koua malumalu, 6 hoonim ana i na hua ono 0 uh kumuia»u ia. A pau ka lakou Lioonuu ana 1 na hua niomona 0 ualaau ia, ua ku hou ae la lakou e he!e. Aka, ia iakou i anehe aku ai e hele, ua ike hou aku la oia 1 ua naanu nei i ke kika- ! kaha mai iluna 0 ka laau, a pa-e hou ana ; no ka leo, E ka 113 Pisioolia, mai kai hou |aku kou maii ki'ipnai iaiua, 110 ka mea, aia I na holoholona'iiih"iu hne be nui mam.ua 0 ue i alanui n'u e hele aku nei, a noiuila, 0 noho i iho oukou mamiei a h 1 k i i .ka mnnawa a'u. e j knooh:. hou ?iku ai ia onkou e. heie. 1 j l;a lohe ana o ; k, n ainn olelo < mai- kekahi moa anu i inaopupo olo » i, »na j ; no hoi i manaō wtte ai mai keia L\i.nnu no ; . paha e ka« nei iluna 0 he kumulaau; no ka ! Inui loa o-kona manao kaha-iua nolaila, ua . hoooaka ae la oia i keia inau lmaolelo : i • K lohe iiei n 11 he man huaolelo e iike me ka ke kan'aka, ak , ao!e nae he kanaka ma keia wahi a'u e ike nei. Nolpih, ma o keia leo a'u i lohe iho-nei a mai ia oe mai nomaA ■0 keia Manu 0 kau kehakeha mai uei iluna 0 ka lanu, atail«s e hoike mai oe, a e iiio no iiii i hoa'loha nou.- - • •- A pau ka Pialnolia mau .hua©Ielo 1 paae aku ai, ua lele koke iho la ua Manu nei raai kahi ana i kau mua aj, a ma kekahi ialt e kokoke, ana i kahi a ko kakou Piaioelia e noho ana me kana mau keiki. laia i kau ai ma ua wahi la, ua hoike miopop® mai la oia iaia |ho 3uu& 0 ka-.kakou Piainoha; a ia .manawa, akahi 110 a pan ae'ia ka pohihihi a me ke ktiiālua~o ua FisiQ®līa¥iL ^ _ No hih* wa „ . ; .