Ka Nupepa Elele Poakolu, Volume V, Number 13, 26 March 1884 — DON LE OREVELA HE KANAKA HOLOLIO KAULANA A O KA Olali hoi o na Waoakua o Teseta [ARTICLE]

DON LE OREVELA HE KANAKA HOLOLIO KAULANA A O KA Olali hoi o na Waoakua o Teseta

1 Q L E e ike ia ko kaua akamai,' lll wahi a Le Oie\feia ia Ke Hauna. "no ka'inea, o kahi a kaua e- ku nei a heie aku, ■' he wahi keia aoie i maa i ka noho ia e na . iioloholona hihiu. A c like hoi me ka'u i oielo aē nei, e liookuu ia kela. iio hihio me na pu-a o na iioloholona e ae. alaiia, e ae Hke ia kaua e aluaiu manawa iluna o ke kula lehu lepo a tne na uiulaau ahi. a o ka mea e -paa ai o ita lio ia,- laīa e iilo ai ka :■ hauohano o kela la ukai hōlolioiona..'* . _ *£Xfo ne au i na mea a pau e ke kanaka ' hookanok' .wahi a- Ke Hauna ia Le Oievela, SiTie walii keia na'u i hele a kamaaina iloko . o keia mau .kuahiwi, aole- nae he kauaka ' nana wan i oi.e],o'paktke mai e like me oe. Ke oL o ma| nei oe ia'u ma ke ano kamaiii aoie I makaukau I ka noho ana ma'una 0 ka noho paniolo o na poe hahaī holoholona, aka; iloko o keia hora wau e hoike aka ai ia oe, o Ke Hauna ka oi ma na huakai hele kuahiwi a pau i ike ia. a nolaila mai 1 kuui o", ia'o na hoomalkal ana o ke kulaiioko nhale o Teseta. Tvo iiai ae nei au me ke kanalna oie Iniua o oukou e w i o il M > mai pun; r na olelo pai ke J a L i i"i I" o, V.L, k; . no Ka :rca. c h'a - ? . ~r -? 't r,f i •, mi ao e oe .;r ■> •= - ■ al malalo o kekahi enemi/' • ! O keia mau kanaka opio eloa. kē „ w ;.i enimi ra.au nei laua i ua wa a. pau.. ae Jik\ J .ow tre ka Le 01erela mau olelo nun ae ' Uui e hookuu ia kela lio ahiu iia:i i c 1 kula. luula leha lepo akeā, aoie hoi "3uko o. •'iha pa, he mea lioonimkiuki io-a iho la ia ~-,-r Hlauna, a no kona hilaliiia ke ae ole aku i kn Le 01evela olelo. e hookma i kela lio ahiu ma na kao kuahiwi. ua ae mai la o'a me. ke ano kunaliīhi o kona mau ■ heiehelena, n me ka iknika oie hoi o kana mau oleio. Hoohoio ia ae Sa e keia anaina ne ekolu oiui Keuniie. -Ratia « nuoa a "huohoia i na j raea e 'holopono ana o na imna uoai ho!o- j ,_liolyn.a, a ua h&awl ,j» hoi ka. maoawa no i' iaua a elua e ālualu ai maluna o ke kula j lawla, lie ekolu liapaha hora ka loiiii mai ka J manawa e ike ia nku ai o ka pili aaa o ka j mea alualu mahope o ka- holoholena 'hope I loa o ka pu-a. , U'Le OleveIa; e like me kona mau marmo oluoiu, peia no ka waipahe o ko na inau. manao i ba hauwi ana aku. i ka uianawa' mua foa no -Ke Haūtia;A"ftia wale no ka wa kiipono !oa no ke alualu ana aku ī keia iio ahiu, raam.ua o kona komo kīno ana aku ma na lihi kuahiwi. Ina e komo keia lio iloKō^ o na iilulaaii lnhipea e a ta ana e ke ahi, a hehi-hoi kona mau kapuai i ha ielin lepo » ke kula waoakua, ua olelo ia maloko o keia moolēlo, aohe lio ma " na palena o Tes-eta.a p'uni ehiki ealualu i kela I'io ahiū a paa. Mo ka mea, ua olei'o ia e na poe -ah_ai holoholona mana i ho-a. mai na kuahiwi t mai, aohe i ike ia keia Tro e lakou mamua, a 'ōa olelo hoi "lako.p I kona kolo i ka wa I Iio-a la ai na u'ulaau I ke aht„ o keia lio. ulanla make poo o ka huakai loihi o.na holoholona a pau, no lakou hoi kn huīna ua hiki aku i ka haneri tausapj.o kela f me LeL Aoloholona. O La mea mua loa. , i tiaiia-i-i. e 2ia Komite no keiu hana, oia hoi.kaaa ana aku a Le OIevela ia Ke Hauna e ana kipuka ili Ta laua mamua o ka hooko 3a ana o- keia ■ "uhai holohoiona, He iwilel ka loilil o ke'kipuka ifl, a, ua 'hanaia hoi kekahi hipuu p.aa loa ma na kaulaili a Jaua elua, a fi0 hiki .ole.hoi ia iaua ke \veh.e i keia hipuu ke ole . e okioki ia kekahi ili. ! O koia ano*lbipitka ill, he mea hou loa. 'ia ia Ke Hauna no ka liooliei-ana, no ka mea, aōle pela īeana klpuka iii h'oohei e' be.le ai . i.k^-ilaalii MIoiiolona, aka, he mahuahua ' iki §e npmua o leeia, He oiaio no paha ta}-. ina oia ittsln»a o kekahuaākea a molae-^ lae, ahila,, ua kuponn nn paha mo Loin.npp .. ili ka iiēle aiia aku'a" hoohei, aiaila, e k'Wmo-ke kaena a ia kanaka, aia -.maluna - o fee kahua^alualu maikai. ' O k'e --kahua e _ iikejne keia ke ano, a Iie līo. ahiu inn kan ' moaie'alual'u ai Iloko o na haneri tausani,o na hēloholooae... lap^e. liolo -aha maluna o -Ue,. ; - ' kūla .1 m ia e -ke āhī,_ iie mea -'paakiki loa ia no ke e hlii al ke aae aiuālu a paa " keh, llo,«:hip llole© ■# -ka .. he ekolu liiphh&;h:o« wale aennaluaao ke kulana kahua ino a pela hoī i haule ino īoa ai o Ke Haj un»ia LaŌle^ōla rae kona luao manaohaa».! kel mamua o ka hoomaka ia ana o keia whal holoholona. . . ". Ma keia wahi e na poe heluhelu, e iioo» ; : ko ai 'ka mukemake heluhelu mooleio : «hai o im holoholona hihiu muwaena © Kc Hauna a. me Le OIeyela. Mamua s ko ; kakou kamailio aai no ka lio ahiu i; kōna

wa i hookim ia a e lele aim oia ni-a ke k<aa, o i:-i hoic:lolc;•.:.: e ae ;r.e iiē mea ja. l:e msu ilio wa!o wo i;o lokoi; kiekie, e ho2;n:w opopo mua kakou t na olelo hope loa tnawaena o "Ke Haana a me Le 01evela, a 'oia hoi keia malalo ueī penei: £ īi'iu ana o Ke Hnuna maluna' o kona jīo keokeo nani me ka liiehie nui, alawa ae }a otfj a ike alea la I ka, lio -'ulaula aliiu. e holo āiia iin ke poo o na holoholona e ae a ■pau, kuli ae l\ oia imua o ke anaina, a pane mai la .s keia mau olelo: "Ma ko'u koho wale aku," wah-i a. Ke Hauna "he eha a oi mlle a kela lio ahiu e holo la iloko o ka laina poepoe o na holohoona mai a\i aku? a',n. hoi i manao wale ai. he hapaha hora ke kowa mai ko'u wa e ,pitl ai mahope o ka holoholona hope loa a *htki. i ka wa e paa ai o kela lio ahiu iloko o ka'u kipuka ili, A healia aunnei ia <ka keia kanaka haakei e kamaillo al īa'u ma ke ano hookeno oo s;ana mau olelo mua. Ē hilahi'- oee.w r a, a e huli Iioi aku no kona walu '»e e uuwana m,ai ai, a e iawe pu aku ai e'ā a hookelakeki. una a ke kulanakaihi'i!: Ifoseta i haawi niaī ai maluna iho o't;,-He Oiali no nu waoakua o no hoionoiona oihin o Teseta nei iloko o keiahora.'' O kei?. oleio akena a Ke Hauna iaia iho, ua īiwiiaoio ioa no kekahi poe, aohe kau e haale r.i kana. mau oielo ke' manao oia e hooko i kana m^a i olelo aij nolaiia. 0 k-;I.: ai:ō Imnaka noi. ua haawi ae la lakou ikekahi mau leo huro hauoli, a iloko o ia wa o Ke Haium -i h«nle!e iho ai i ke kahuahoomoana o ke anaina kaoaka nal, a kuupan aku la oia i ka mama o Kona lio keokeo iluna o ke kula lehu lepo, a iloko o na minute pokoTe wale no he umiu oi, ua nalowale aka la o Ke Hauna iloko-o ka "po-uli lepo e ]uihi malie ia ana e ka makani, a e h' ^ nu i o ho1 p:.hn me ua lio uhai holohooii i ji t i lra J ele kuahiwi a honi j ka 1 j a oo keia.. I io keokeo t oi pakēlu i il a ka u'iu i n i lioloholona hiliiu ' a ! l /n r uiL/e . C: ksia iiolo ami a Ke Ilae ~ „ i.a aku h oia e na koiiiiia an-ah. ua hikL oia- i ka hapakolu o ka : :: "I:i o na hoioholena hihiu. a. he eha a e ,e ka mamao mai ka lio ulauia ahiu e iiolo' onn. 'ma ke poo o na holoholona He n$ū o ka pihoihoi nui o na mea a'pau 1 ka wa i lial ia, mai ai g na kiai, ua pili aku o Ke Ilnmia mahope o ka iaina loihi o na li Aohoiona, a e kaukoe ana oia imiia ()■ iia luina. loihl ma kahi a ka lio ulaula ahiu e holo 1.;. O Ua mau o ka a o ke ah ! na kae kuahiwi a me kona mau lak :a: m.aloo hohono e a. ia ana. oia kekahi kumu i:f. : .ioc : : or. : »,e ;s ^ ° rae ka liuhu 0 e, . C eai „.a ha u ana o ka ■; i.e w; \ la. na. komite -ra i;c.ro e ka „,o iīlaulo. ahūu • :.];āv.'.er.a o na puu eiua, n ua piha eiima ;.::.e r. e, Kj.:u~c.e o ua ho nei m*. i in Ke Hanna.mai, a e hoomau ana no oia i ka holo ann i kahi ana. i iko ai i ke komo ana o v;a lio nei. Ke heie nwiwi mau noi ka manawa, a ke haule hope loa aku nei hoi kela mau olelo mua a Ke Hauna i kauiailio ai i mua o keiei anaina kanaka nui iluna o ke kula laula akea. He mea iioehaeha loa hkeia'H ka mnnao o Ke H auna, kona haaiele ino Joa ! ia ana e keīa lio ulaula, a he iiikl no hoi ia ia ke ike iho, o ka iīo iilau(#e liele ala, he' holo kiau wale iho no kana, a ' o ko ia nei hoio 101 i huupan maoli oia i ka mama o i e i0 eokeo e like mo ka hiki iaīa'ke liolo, em «ae, aole he mau iioailona e hiki a " koho ilio no kona iihi kokobe-atcurno Jva -mea^-oia mau ke kewii-o-ka iio ulaula o hele la mamua ma ke kowa o na puu elua. He hapaka liora a oi keia holo hoomnu ana a ua Ke Hauna nei, ua hala ae la ke kowa o na puu ma kona kuu, a iloko hoi eoia wa oia i lohs aku ai i kek/ahi halulu nui o ka honua i ka wawae o na hoioholona e hehi nei, a eia iakou ke liuli hoi hou mai nei i hope o ke kula Lula akea. Mo ka inea, ua iioao aku la na holoholona e ' komo iloko o ke kuahiwi, a ua nui ka a o ke ahi e owela anaj na Saq laau, nolaila, na ia mea .1 pa kanalima iho i iea hiena pupule o na holoholona hihi'u, a pelu hou mai 'ia lakou i hope, a o ke Alaiaii o na lioloholona e heie nel niain ua, ont no ka ]io ulauia ahīū a Ke Hauna e manao nei he hik: iaia ke liopu a paa oia iloko o kana kipukaili rae kona kuhihewn, nui, Ē ilke mo na lau laau e. momoe nnn i ka -pa a kekahi makani koionahe i-:ka la «iaiie, pefo j!io ia o Ke .'Hauna i ike aku ai i ka lio - uia-iAa-a-Kiu-e -ijo]oTrta-H— tutrj -a na uu ke~ko wa 0 na puu me ka mama nui. Ua hookahaha ia ko Ke Hauna manao ka ike ana «ku he lip!trkiau. w»le no ka keia lio, a he iioio. nui h oi ka na hoioaoiona mo hope mai ona"', aka, 510 Aowa ioihi ioā nae mawaemi o ■ lakou aLmg'ifeia 'iio. INo ko ta noi ike ana aliii i ka iio ulauia e hoio poiolei niai ann i ona ia. nolailn, nmnao ae ia oia, ' aohe ona waiiī e puka aku ai iwalio o ke kula la'ula " palahalaha ke ole oia 'e holo aku--ina kona aiohele e' ku mal -ana, Wehe koke ne la oia :i kana kkuiī Hi a' paa ma kona lima roe Jconr pukui «lalie aaa ae;i 1» kajulawjhfl o . ^k'ona J|b ma kae alan.ui, a ii-o^o o '-ia«w& oil 1 ©wili malle a;e -al i; kaha kipuka ili "1 ka ,tewa, "I -olai ka-lio «hiu i hiki «aai ai .malu« •'»& o 'kekahi wahi" leiekiēiia] m h8bpuiwa" WeeAa ka mauuo pupule @ kek II©., j kona ; ;,ik« niui foa aaa .uiai i keia moa'kiu# ola fts

• knnahn, a ku iho la kōna mau kupuai i Eea . iionUe. a puehu ix lti ae la hoi ka lenu iope J ma o a maanei o kona mau aono, — kau mai la kona poo iluna me ka nana pololei in Ke Hauna.. a e hulili ana hoi kona mau oe.ehi maka i ka lewa me ka huini nm, i | No knhi wa aku. i ....