Ka Nupepa Elele Poakolu, Volume V, Number 27, 2 July 1884 — KEKAU AHAOLELO 0 1884: [ARTICLE]

KEKAU AHAOLELO 0 1884:

La ha-na 39 Poakaiii, I o n e. 23,. 1884. h " 1 t Halaw&i ka Ilale ma ka hora 10 a m e iik© me ka lioopanee 'ia ana. Ka Pereside"' na G K.hodes,ma ka no-ho. Pule ke Kahuhapule J Waiamau. Ilelulielu ia na liana 0' ka ia i hala a aponoia. JNa palai'ala Hoor;i Waih.© mai © Kamakele he p ikipnla hoopii «iai Mukawao mai he 139 mua e noi anii e liuna iu i laina Mokuahi ni.iwaeiia o Kapalakiko a me Kaiepolepo Maui. Waihoia i ke Komitc Kalepa. Waiho mai o Kamika he .palapala hoopii mai Wailuku mai, he 141 inoa, e noi ana e- ; hoonon ia ha k e ae a pau naa na kai KonoliiKi, & koe wale if$>"īfctt ia kapu Wnihom ma kn papa, a noonoo pu ia «e ka JB.il a e pili ona no ia meu hookahi. Wniho mai p Uole he paiapaln. hoopii mar ; na pake kulepa mal ® īlonolulu, e noi nna, nole e hooholoia ka liila e pili ana no ka muhima unu i na Buko Kulepa a pau ma ka Olelo T»e?ritHnia. Wuihoin i ke Komiie Hookalokelo. . ' Waihn rani o Ahola lie palopaia hoopii f mai Olowulu mni he 55 inoa, e noi m«i ana.

i': e hookauwale ia mi M Bil» Ha&win* i I ■ , dal& no k« hana aft& i uwepo ma i «p&na J ' Waiho ia anoonoo pu me= ka Bil& Ha&wina 1 "Wai'h^ mai.'o. Hikoki he palppak i' mai Waianae mai, .he.^inoa, e noi ma 1 «n& e kapae loa i ka Bila Hanako Lahui L,- Waihoia iaknoonoo pu me ka Biia. _ ' 1 . Walho mai © .'fUkikolct«ig P&īapala Heo< 5 pii mai Waianae mai jje-52 inoa, e noi ma aoa, e.kapae loa ia ka Bi!a Banako Lahui Wa-ihōia. ma ka P&pa a noonoo-. pu la M€ ■ ka-Bi¥lt; - ' "■ • ' •' • ' ■ • _.i Wāaho mai"0-"Dote lie Palapala Hoppi': mfti K-auai mai, iie 50 inoa, e noi aaa iwi la - kam-u-'.hookahPmaluna ue. ' . Waihoia» ma- ka Papa-;a noonoo>,.-j>u ia me ka Bila, Wailio mai o Kaunamano.. he Pai-apala Hoopli. mai Hamakua mai, he 80 inoa; € p-ili ana ia kumu.hookahi no. Waīhoia ma ka Papa a noonoo pu iii me ka Bila. Waiho mai o Gardner he Palapala Hoopii mai Hona mai, he 80 inoa, e noi ana e ' hookae waleia mz\ ka Bila Haawina i $20,000 no ka-hana-'ana i alanui mai (Uams • aku a hiki i Oopuola. Waihoia ina 1« Pa-i pe, & noono pu,rta tne ka Bila Haawiaa. . IIOIKE A NA KOMI'l'ii. ■ . Hoike mai © G. Brown ka Luna Hoomalu o kekahi Komiie wae, i ka hoike e pili ana no ka Bila Kanawai e hoololi at ka ■PaUku 480 o lee'Kanawai Kiwlla. Ua hooholo ke Komite, e wailio i ka Bila ma . ka Papa. Apohpia ka hoike'a ke Komite. Noi iiiai o A'hpio ka Luna.Hoomalu o-ke Komiie wae, e noonoo nei ī ka Bila Kanawai e pili utia i ka lawe ana i na Ieta. rhawaena » keia Aupuni a me A-merska Huipuia 1 1 i. wfi hou e noōnoo ai. Hooholoia. - N A Ol.EIO IIOOHOLO ME NA Bll,A, N'inau uuu © liikikoki, ua inakaukau anel k'e.Kuhina Kalaia mi e hoike mai i kana pane n<» ien Olelo īlooholo e ninuu an» i na 'i io.m iiiu i ka ILui Oeeu mua mu i no ka Utt-rapo :t ine k:> wai i hauwi ia aku ia Ilul ? ifc,ne mai ke Kuhlna Knlaiainn, npopo. 1 hīululu nwi iio oia ho Olelo ilooholo, © kiumliii aiui i kn k niiina wim w;ti © lioiko ] nnn i n iK! i> k Aluit>1>?In, s lie luūke o ssn l.iu.i] i »)īiiii{ e n;i I A ulmn o i e ehiii li'ki 3 [•■>?'.{ ikuiholena. * M< liiln. lu ne> i o ilju Ue O'lelo 1 looliolo e iiui uiui , » Lwe i i «niii ka 11 1 lu KiuiawM tiu lui huiiwi !3iui i uku hooiuaii no k;i vvatiiiii II 1 1 h miEuiik» e wniho nui nia ka .Papn, ."■ © lilo i iiuma nn ku ln apopo, ne ka helnlulu «ilu» iuui . fh,mluli )>ny o Aluolo, uia a iuwe i;i inai S «i Bj|n, nhiiln haawi ia i ke Komilo Hookololiolo Uooholo iu !n< Olelo Hooholo «t nie ka 1 'i oololi . 1 K luiu iii unū o Pilipo he Ololo I. looholo i k< nolui imii, o k« llilu IJ iiuwiou o- kein iiku) maknhiki, aole in lie pepa muikui; noloilīi e, iumwī hou ia ku l»ila Hanwiuu ina kn lnnu. o Ke Koinile Pai, n» ke pai hou niM mahum o li.i pep.i ui.ukai. llooloh mai u Uioluf <• 11001.100 i;i no ka T VI i f]«), w«in 1)1)11.) o iu« I [«•, le, a hiki i ktt u, t |)« u n.i liil.i tl.o-u. Iloohnloiu ka Lk lu I otiholo n 'iie ku iloololi. Lupueu iiu i'ula.. a HeUiiielu mni ip, ke īii Ihhop i kii I uiin llooiaalu <> kp I(om,ile I iioon u« u.ui i l,(i Oila. liauuwiH e hookoii-u <ii i 1 um'ii ui« ihi le ls ulu N u i o Punuhoii ,i uiuiu v no eim n n:i ine ) alu.akainui, a e uliu s.i lio i olii i «' ■ l'",U()(V ini n.i malailiiki elua.. Ua hoohoio ke !'oim!f o hooholo !o;i i ka iliin, me l.el. ulu inuu linololi kupono. Aponoiu Jai hoil'e u l<e Koinite; u w;iilioia ka T»ila mi lu H » keu 1 oi poe una, u e helahelu «'kolui.i iii.i 1 «i l'onhe e liiki inai ana, Mu hu kapiu. hou ia ana ō n;i rulu, uu helulu lu mai l:i o (L Browri ī ku lioiko ti Ix IComite Waiwai, e pili anft no ka Bila ST ;maw:ii e hoololi ai 1 kaWuku 500 o ko; KnnHWiuI.Civi.la Ua liooliolo ke ' IComite e hooholo loa ia ka Bihi. Aponoia lea Hoi ko a ke iComite« a wailioīa ka Bila' no ka Kakau I'oepoe nnn, a e heluhelu ukoluiu nuj ka Poalia e iiiki rn;u ana..., Ma ke noi a Kamika, ua hapaii oa liiina . o ka lin . . • Na Hanii q ka ,La. He iiui n.a kainuiliu ana no k«" Bila Haawina, a oiiu na Hoa° e lioaiialiā - ana i ko lakou manao,- a ma lee noi a Dole, ua hooro,ahft ka Hale a hui Imu lium 1 auina la. Halawai hou ka .līuio ma lai hora 1 p. mmahope iho- o ko hoomah'i ana. Waiho imai ke Kulnna Waiwai i. ka B'lk Haawina iniua o ke Komite o lea Hale, " Kapa&ia na rula, a. heluhelu mai la ke . Kakauolelo i lea Bila llarwinii no- ka..manawa niua loa, kapae hou i&.. na rula, a he- . lohekalua ia ka Bilu mr> ke poo wale no Waihoia i ke Komite Hoopohopono Bila Kanawai no ka hooponopono ana? akik waiho aku i ke Komile I'ai. Ma ko noi a Aholo, iw, hooholoia, e, hoonou ia-baBila Haa-wina imuo o lie Komiiē oMmHak.ilfftFo-a.kslu..

1 „ Mi ke kapaeia aai o ns rala, ua hoolaha ♦ - mt| la fea Loio Kuhina, e lawo mai ana » ōia he Bila Kanawai e papa loa n I ka i ma]am* iē' ana o kakahi. Hui Malu maloko i e. keia Aupu&i. . -r' Heluhelualua ana o ka Bila kanawai' e hoaloli ai ī ka Pauku 33 o kaKanawai hoo- - pai Karaima, e pili ana i ka Laihila» • Wali no ke Kakau Poepīoe ana, a e heluhela *- akoluia ma ka Po&ha. ■•••.' . - - Helūhelu aiua ana © ka Bila Kanawai e , hooponopono ai i ke kuai la ana o ka Wai1 oka; a ma ke noi, ua waihoia i ke Kemite wae ō-' noonoo nei i na Bila waiona. • 1 Helohelu ulua ana o ka Bila Kaaawai (Gusa)no ka hoomaamaauia aea i ke kulana kiuhaīeo HoaoI«!u5 imua o ke Komito o ka Hale. Koho ka noho i ke 'lii Walkcr i ' Luna heomalu no ke Komite» -' Heluhelu pakahiia na Pauku o fea Bil t, a no ka heoholo inua ia ana -o ■ ka Pauku 1 noiaīla ua noonoo ia ka Pauku 2.' ■ . Mahope o kekahimau kamaiiioana no ka Bila, ua waiho mia la o DoIe he hooholo, a ma, ninaa ia ana, ua hooholoia ka hooiolī, a kapae ia ka Pauku. . Ma ke noi a Nawahi, - ua hoopau'ia.ke Komite rae ka*hoike mai . mma'O. ka hale,ua hooholo ia ka Pauka 2 o ka Bilt\ eiike me ka liōōioli ia ana. Heopaneeka Ilale a iiui hou ma ka hora 10 A M o keia la. La hana 40, Poai.ua īone 24, 1 884. Halawai ka Hale elike me ka hoopan&e; ia ana. Petesidena G. lihoelA ma ka no* ho. ..P.ule ka 11^?. J. Wniamau, Helu heiu i;i lea moolelo o ka la i liala a "āponoiaH(«IK1v ,a na: Komite Kumau. Noi iMai o Kuulukou e S\au\vi ]\ou ;>l;u i manawa nona e nuonoo ai no kana hoiku o , ka hapa uuku o ke Koinile 13, Ilouholoia. • Waihp mai o F. Eauwu ho olelu heoholo, e noi ana, e uku ia sia Lilo :i pan no Ue pai anu i na lioiko „i uu liuhina, rarī!@kfi ae o l»N Jii muwina i IwoLaawak'ia e keia \ !vi I oli.lo; lloolioloia. ' , IV1:i lie noi, ua lieio li.elii mui la ka Loio linlun.a nh ka munawa uiua loa i ka Bila Kannwai ( papa loa ana 7, ke kukuLu anu i keknhi 7/ui ano mahi i kne i ke Kanuwni, 1 umloko o keia Aupuni. Kapaaia ua rula? a I1el11l5el.it nlua ia lekn hila uia ku poo wnle n.o. Waihoia i ko Komite j AmpouopoiK) Bilu Kanawai alailu i k:e Kounu lioukolokolo. Ma (ke 'noi, mt hookuuin ke 'Lii WidenMiiia © hoomaha no kelealii manawa ukaha ole lia loihi.

Li< luliohl linii o Uolo he olelo hooliolo e I iiioli.i iina i. ka Perinidono[o ka Papn llao - liana, e lioike mui j na J": pala Aelilee a pau e pili mi.i i iut pu.ahun." .-euhiki. .//ōoholoia. Ninau nuii o Pilipo, iin nmlmuleuu p:th; ke l(.ul'iioa o kō na Ainn © hoiKo piai i i»a lilo o iia LioinLinn t hoounuiu i un /iīim er eliko tne ka. olelo hooliolo i hooholoi :; niamuu aku nei ' Panu niai ke Kuhina. eio. /loolaiin mui ko ' Lii J. Moll 8mi(li, e luwe iniii ana oiii ht: ololo hooholo ano BiJu K.amiwaij e pili anu i īni puahana lapami. 1 kulike ui iiio ka oiolo iiooholu n i'/iki . leoki i hooholoia ai, uokiila, ua hoike wiai la ke liiiMna Wuīmh i wi lona u pa u, i - olii ia e nft Luna Anhau o ka WS3. Ma ke noi, uti hati\viift m lAikikoki la hoike a ke Kuhina Wuiwai © pili ana i iia loaa i ohiiii e nu Lunu Auhau. Ma lee kapaoia ana o iia rulu , ua holulie» lii mai ki ko 'Lii Biiiopa no k ft niniawa aiua loa, i'ka elelo hooh.olo ano liila Kmmwai, e kauoha ana i ke Knliina %Vaiwai e oku. aku iuai ka; wuihonu uku o ke aupuni i im Kahu Malama o ka //klemai Moiwahine, i nu dala lie $7,011.83. -Kapae Iiou M. na rula, a helulielu aiua ia ka hila mn ko poō wala ne,'a. wailioia no ko kakau poopoe ani, a e helulielu hkeluia nia ka Pouha. Kapae hou ia na rula a heluhelu alua ia ka-'hila ma ke poo, a waihoia n» ke kafeau poepoe, a heluhelu a koiu ina ka Poaliaō Hoike. mai . ko Kuhinu Kalaiaina i ka pane | kaoleLo hooholo kauoha ana iaia o hoike mai imua o ka liale, i'na poho ma-. muli o ku haawi wale ia nna ' © ka wai, na uwapo, a mo na ilale waiho - ukana i ka Hui'M^kuahi Oeeamea, mai ko lakou hiki. mui ana mai i Haw&ii nei. M;i ko noi, ua kauoha ia ka Lloike a ke Kuliino |Taluinina e pai. Hoike hou mai no oie no lea olelo hoolioio o pili ana i ka Mookuahau Alii ; ino l»< noi o hnawi heu in aku i manawa nona, no ka men, tia kaawale ka īkneaielonu m« I1hw°JI, n o ko Knkuuoleio hoi, lu? iuai konu i keia wp,. Ma ke ndi a Keau^ua hapi ia

Na " Hana ō xa la. \ Heluhelu alua aaa o ka BiL& Kan&w&i (*as inrua o ke Komite o ka Hale. Ke'Lii Walker ka LunahoamaLu. Oiai e noonoo Mtna,i ma ke noi ua hoomaha bt Hila a -hiii hou i k% hora 1 auiua la. Hora H&iawai hou ka Haio. Hapai hou ia ka noonoo ana i ka biia liiwai Gā.s imua o ka Komiie o ka H&le e like me ia maluna. Mahope o ka noonoo pakahi ia an& o n& Pauku, ua hoopauia ke Homiie, a ua hai m akn ka Hale, 'ua hoopanee ke Komite a ne'hou i ka Foaha. A(lonoia ka Hoike a ke K-omile. -Maleenoi ua hoopaneo ka Hale -apopo'honi Ps m. La Hana 41, Poakōlō, Iume 25, 188 4. lialawui ka hale mn ka liora 10 u e like me ka hoopanee ia ana &v. <Lc. āia ke kapieia <r<s o rula uu helhīa* iu mai ia o Kalua he paiapWa huopii mai Wuiluku mai e noi uial anu, e rc,pa 1oj, ana i ka noolhha ia aiia raai © ke ōali pepa iloko o keia aupani. koe v: afc no ke ekia, gula o Amerik;i HMpuia. u rn/ ke daia eilewu. Waihoh i !*e Ko.nile e ueunoa nei i ka moni. Na Kiimika iie paiupaia iioupīi laai Wai luku m .1, e noi ana, aol» -- up ii ka blb Hanako Lahal. W aihnia i ko e neonoo nei i ke. hloni. Na Kenealii iie p da p:\la noaeii nai Wniluku mai, e noi mai ana, a hoo'ulo h i Kaniwai no ka makma ana o Im kw* Kiuio apann aiu.i rna Wi iliiku, a icle hai saa Laliaiua. Waīhoia ma kr. Papn. Nu Hikikoki iie p.iL ip.ili hoopīiLuai Ha makua mr\ iie 182 inea, e noi az:i e karyc loa ia 'u: oiia Eanako Lihui W-L-ho: i 5 5\;« ka pjpa h nooooo pn i-,, oe ka hik. Nana mai no mai k wahi hookahi ru» i iio5 he 1S2 īnoū, e noi ana. aNe o kahi o Ki.uiiaei.ariq nin kp, aoao koh aa i ka b:h Basnko Lahui. Mti ko noi a iialua- i\i huawi ie ka m.h» r pak hoopii m» k,t lima o siu mamano. W'< Aol. iK. 'i'a'umh h'>onn mii Wa im ■ » Kauai inai. lie '105 īuoa. e uoi m. i aaa, u«,h p hooholo keiu liule Ahioleie i uek hii Kana^iii e h'iuwī ana i La p©nc '-aokoa i kekahi poa laikaikaiii; u uoh j.o l<o: e hoaholo i ku hila Hamakū Laliu'; ma ke m., uienopuUi (moauplyj. W uihaīa siasiiaa pu ia in e l»a bile B •nnko Lahui. Na lioiKE t\0«'IlTE Waiho anni ke Kuhina o ko ui s uu », i ka hoike e pili ana i na lilo pakhii r n» Homiaina Haw.iii i hennuni ia i'ho 3iai i u.v aina «, e like me ka ololo liool.olo I hooheio

ia ai e leuuolia ana iaia e lioiLo uiii ia kii.it ' 1 1 īlo. A.pomoia kn iioike, a vuiJ.o;j. i ka " Komite Waiwai. Na oleu» liookoi.o a rvn i. ! BIq ke noi, ua lulukeln mai fa he 'iii Kamiku no 1« in:inav»m unia J0a( |J0 CJ, ja hooliolo uuo hila Naoawai o noi ana o hookaawale jh oia lui bila Uaawinai 6(! dala, 13« kii lawe atui inoi i jt.t pnoluin.i la-pana iloko iie: o koia uepunL !vipft©h' n n rul;i, a lieluheln nlnaui La oklo hoaholo m», ke jj(»o walo mi; oiaj 0 neonoo īa ua ka hooholo Io.*i aku i J,*a olLo hnoheio na li®c iiiiilia o. liui 1*011 8I1U ka lioi'u • L uu inr . Ju. Hīilawai liou ka liule ma Ja ho ♦ J mi{. nn la mahope ilio o ko heomiah» ant. Ka noonoo hon ana, o ka Olelu lLoafjo|@ ' Bila ĪVtni:i'.vai a Kumika. Wīuhoin ha. Ole« lō Ilooholo no he !{ftka»u poepae asia6 a e heluhelu akolu la ma, k;t la apopo. Ma iee noi3 ur liapai ja, NA 11 A >' -V O KA LA. Heluhelu alua anīi o ka Bil& Hiawina imua o ke Komite o k.a Haje. Koh,0 k& noho i ko -'Lii Walkor i Lnna Hoomftlti :ke Komite, Ma Lilo Moi, ■ K® ka-Moi a me ka NohoaLii.;.$ 60.000.00 Ma k:i noonoo ia ana o keia haawina,. u& kn mai o Kalua, a noi. eiai li|§ lioshol® ia, ® like me ia. raa ka Bi.Ia Haawina,' oia hoi $50,000. Mamuli o keia noi, ua ku mai o Pitlp# a noi niai la o hoēmi ia i 845,000, mamuli o ke kauoha a kona mau huku. Ma ka ninaii ia una, ua hooholo ia -«like m« ku Biia llaawiiia, - , Ko ka Moiwahiae.... ...... 16 000.00 Ka Mea Kis>kie ka Hooilinn Alii 16,000.00 Ka Mea Kiekie ke Kama 'Alii Waliine likelike 12,000 00 la Mea Kiokii, ke i(ama Alii Waliino Kaiulani 5,000 §0 Ko ka Moi Puwkii n Kukaualelo... 7,000 00 Na lilo o ko illei Alii 20,000 0(1 Noi o Nnwuhi e wuiho ia keia //.lawina i keki'hi Komile Wae. Noi a Dole q Ii§f« iwiia, kela /Aaiwina i$1g.ooo. Ma ka ninau ia ana, ua hooholoia I §20,000. (E mm iiiu ka Aoae Eba.)