Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 3, 16 November 1861 — Pane Hope ia J. W. H. Kauwahi. [ARTICLE]

Pane Hope ia J. W. H. Kauwahi.

I KA NUPEPA KUOKOA: ALOHA OE: - Ua hiki hou mai ke kumu e koi hou ana ia'u e launa hou me oe, a oia hoi ke pale ia'u iho i na olelo a J. W. H. Kauwahi, me ka waiho aku ia mea imua o ka Lahui Hawaii, a ia lakou ka apono a me ka ahewa mai. Ua ike paha oukou i na olelo a J. W. H. Kauwahi, ma ka Helu 6 o ka Hoku o ka Pakipika. Malalo o ke poo Olelo pane ia Waianuenue. Ua ninau mai oia, owai la wau, me ke kuhi no nae he haole; no ka mea, ua manao paha ia, oia wale no ka ili ulaula i ike i ke kakau a me ka noonoo, a nolaila, ua manao ia aohe mea ili ulaula Hawaii nei e hiki ke kakau i na mea a'u i kakau ai, ana e kuhi nei he haole, ua hilihewa kou manao ana pela, no ka mea, he kanaka au i hanauia mai noloko o ka puhaka Hawaii. Aka, malia paha, ua hoolinolinoia kou mau maka e ka malamalama o kou akamai iho, a ua hiki ole ia oe ke ike i na mea ma o aku, e like me ke kanaka

i noho iloko o ka hale kukui, a puka mai iwaho i ka pouli, he poiuiu ka ike no ka wa pokole; nolaila paha oe i manao ai he haole wale no ka mea hiki ke kamailio aku ia oe maloko o na kowa o ka Nupepa? E hooki oe e ka makamaka i ka manao ana pela, a e hoomanao iho oe, o ka la e hoopumehana nei ia oe, oia la no kai hoopumehana mai ia'u a me ko'u Lahui, a o kahi nona mai kou ike a me kou akamai, malia paha e haawi mai no i ka mea e ae, e like me ka haawi ana ia oe. A nolaiia, mai kuhihewa oe he haole, he kanaka Hawaii holookoa no au. Ke olelo hou mai nei oe, i ko'u huna i ko'u inoa ponoi, nolaila, e kaulana ana o Waianuenue, aole nae o ka mea nana i hana. Kupanaha! O kou mea auanei ia e kakau nei i kou inoa ma ka Nupepa, i kaulana'i oe? He manao kupou koke ia e J. W. H. K., ke kuhi nei au he manao oe i kou Lahui, a o ko lakou pono la a me ko lakou pomaikai kau e hooikaika, aola ka! O kou kaulana a me kou pomaikai wale iho no kau e imi nei, a o ka pomaikai o kou Lahui, ua kapae ae oe malalo o ka malu o kekahi kumu laau i ike'a ole ia iho ai e ka la. A no ia mea, ua imi paha oe e hoano e i ke ano o ko'u kumu manao mua i hoopukaia'i ma ka Helu mua o ka Nupepa Kuokoa, i loaa'i ke kumu hoopaapaa. Auwe! Auwe!! E ka makamaka! Mai pane kupou koke hou oe pela, o heneheneia mai oe e na uhane o ka poe i make; no ka mea, ina kou he makemake e kaulana, e aho ia oe e wehe ae i kou mau maka a me ka maka o kou manao, i ike mai i ka oiaio a na ia mea oe e alakai a hiki i kahi o ke kaulana; aka, ina oe e manao he hiki i ke kanaka ke hele i kahi o ke kaulana me ka hele pu ole o ka oiaio a me ka pololei me ia. Ke hai aku nei au ia oe, aole loa oe e hiki ia wahi. Ke olelo hou mai nei oe, he makemake oe e kamailio loihi me a'u; aka, aia nae a hai aku au i ko'u inoa e like me oe, a i ole ia o ka pau no ia o kou kamailio ana me a'u, aole oe i ninau mai i ko'u inea ponoi mamua, no kou manao aohe no he mea aa e pane aku ia oe. No ke aha la kou ninau mua ole i ko'u inoa mamua ae o ka hoakaka ana ae i na mea e pili ana i ka'u olelo, me ka olelo iho oia ke ano o na moa a Waianuenue i olelo ai, ina e ninau mai, ina la ua hai aku au ia oe i ko'u inoa; aka, aole oe i hana pela; ua pane oe ia'u ma ka inoa Waianuenue, a e pale no au ia'u iho ma ia inoa. Eia ko'u wahi kauleo hope loa ia oe, e ao oe ia oe iho e kamailio a e ao aku i na mea e hoonaauao ana a e hoomaikai ana i kou Lahui, i mahalo mai ai lakou ia oe, a, i loaa'i hoi ka mea au e iini nui nei o ke kaulana. No ka mea, ina oe e alakai i kou Lahui ma na mea e hoonaauao ai a e hoopomaikai ai hoi ia lakou, e mahalo no lakou ia oe me ke aloha, a, ina oe e hoi aku i ka opu o ka honua, me ka waiho ole iho i kekahi waiwai na kou hooilina, ke hai aku nei au ia oe, ua waiho iho oe i ka waiwai makamae loa, oia waiwai hoi o ke alohaia e kou Lahui, a e lilo kau mau hana maikai i Kiahoomanao i kanuia iluna o ke kihapai o ka wa pau ole, a oia kahua hoi ka puuwai o ka Lahuikanaka Hawaii. Ke maikai nae kau alakai ana. Mai manao oe he 12 wale no mea nana e noonoo mai kau mau olelo a me kau mau hoakaka ana, aole, aka, he Lahuikanaka okoa, no ka mea, aia o Hawaii; o Keawe; o Maui, o Kama; o Oahu, o Kuhihewa; o Kauai; o Manokalanipo; o lakou ka poe nana e apono mai a e ahewa mai, ke pono a ke hewa kau alakai ana. No kou olelo ana mai no, o ko kaua kamailio pau loa keia, nolaila, ea! E aloha auanei. WAIANUENUE.

KA MOKU YANKEE.—Ua ku mai ka moku Yankee ma ka la 15 iho nei o keia malama. Aohe mau mea hou ano nui i hiki mai, mai Amerika mai, aohe hoouka kaua nui i hooukaia. Ua make o GoI. Beka, ka Generala nui o na koa pualu o Kaliponia, i na poka a na kipi, ma kahi e kokoke ana ia Wasinetona. Ke alualu ikaika nei o Col. Feremonta, (Fremont) i na kipi, malalo o Generala Price, oia ka Generala nui o na koa kipi ma Misouri. A ke holo loa la na kipi ma ka Hema. O Generala Sigela, ka mea ia ia ka papa koa mua loa nana e alualu nei na kipi. Ua paa ka Waea Telegalapa, (oia ka Waea olelo,) mai Kapalakiko a hiki i Nu Ioka, a ua hiki ke kamailio ka poe o Kapalakiko me ko Nu loka poe, iloko o ka hora hookahi. Ua oi mamua o na tausani mile ekolu ke kaawale oia mau kulanakauhale. Mea hou maoii keia. Ua lilo holookoa ka moku aina o Kenetuke i na koa o ke Aupuni. He 50,000 na koa o ka Akau ma ia wahi.