Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 4, 2 December 1861 — Heaha ka pono o ka hoolaha Nupepa? [ARTICLE]

Heaha ka pono o ka hoolaha Nupepa?

Ma ka nana ann ma ka mooolelo 0 ka Baibala, inai kinohi\jl-hiki maii 1 Ueia niAnawa, e ike pono no kakou, he nui ka hana ana, me ka noonoo um o k» jw>e pono i ka wa kahiko» no ka h(K>laha ana i ka B£tibala« ila nu>i no na Keneiuri, e ne<e maiie ana me ka iiui no o na keakea e alaki mai ana i ka wa e hoolaha ana i ka BaibnJa. Ina e naua kakou ma ka Haikehemua no ku Pai@ftala Hemo- • lek\ e ike jK»no no kakou inaaina i iaha mua aku aii ka ole!o ake Akua. . Ua niii !tio m hualu e iho oi ilialo, a e pii maiie ai ihin», i lohi al ka hoo- | hu armi ka B4iibala. k. Nolaik, i»e pono no kakou ke ku, y|a nana, a noooeio no hoi ii ka mea e 9 ka Hookiha N upep«u Ke ka- /.*- *

naiua nei paha kekahi poe me kai olelo iho iloko o lakou, heaha ka pono oka Hoolaha Nupepa. Ua olelo ia n»a ka Puke Aokiko, penei. ka wa e noho pu ana na kanaka im kahi hookah». o ke kamailio maolii ka mea e maopopo ai na olelo.** I ka wa e kaawaie ai, o ka palapala ka mea e hoike pololei ai i na manno. "Ua kanakolu makahiki a keu aeko kakou ku ana, aole i loaa la kakou keia mea hou, o ka Hooiaha Nu(>e» pa. Noiaila i kupono ai ia kakou ke manao, he hana maikai ka Hckv laha Nupepa. Malaiia kakou e ike ai i na mea hou mai na aina e mai, a me na keua o kekahi mau Aupuni o ka honua e waiho nei.

Aole oia wale no, ma na Nupepa no hoi kakou e ike ai i na manao kupono a ke Aupuni e hai mai ai i na makaainana, malaila no lioi kakoii e ike 'ai i na manao o ke alii , a ine ka hana ana a ke Akua ma kekahi mau aina ma ka honua nei. Nolaila, e manao maopopo no kakou, he waiwai io no ko ka Hoolaha Nupepa. Malaila no e waiwai mai nei kekahi poe imi waiwai o'na Aupuni naauao oka honua nei. A no ka ike no hoi paha o kekaly mau haole e noho nei ma Hawaii nei, iie hana waiwai ka Hoolaha Nupepa, nolaila, ke hoomau nei no i ka Hooiaha ana i ka Nupepa.

A no ka puka ana mai o ka ia i ke awakea ma Hawaii nei. Noiaila, a lawa ae ia na maka o na keiki Hawaii, a kupu mai ia ka manao makeniake me ka hauoii e iioao, ae Impai i keia hana,he HoolahaNupepa. A i ka hapai ana o na keiki Hawaii o ke kaona, ua iiiki io no ka mea i makemakeia. Aka, eia ka hewa, ua nui na naiu e poi pinepine ana, a me na kaula liilii e keakea aua i ke alanui e hiki ole aku ai ka poe huakai liele ma kahi a iakou e inakemake ai. Eia keia, aole paha 0 kakou mea kanalua, a kuihe, no ka Iloolaha ana i ka Nupepa, no ka mea, ke iini nui nei kakou me ka makemake i ka Nupepa. Auhea oukou, e na hoa iauna o ka hui Nupepa, a me ka poe e inakemake mai ana i ka Nupepa, mai hoopuka aku kakou i na oielo ano hoopaapaa ine ka manao e hoilio maoli aku i ka Nupepa Hoku Pakifika. No ka mea, he keiki hou no ia, aole laiika ai pan. Kia hoi keia, aoie no paha he haumana kuia, a haumana kaniana, a ainara paha, i ike koke iiia-iloko o na la pokole; aia noa loihi na makahiki, alaiia, ike na haumana. Pela no ka poe hoolaka holoholona, aole e laka koke i na ia pokoie, aia no a liana*pinepine, alaila, laka ka hoioholona hihiu. Ina pela, alaila, e ike pono no kakou, pela no ka Hooiaha Nupepa Hoku Pakifika; Aole no paha e maikai koke iho iloko o keia mau la pokoie, aia no i ka hana malie ana, a maa iho na kanaka Hawaii ia imna, alaila, puka mai na manao maikai. Aka, ke hoohewa e aku nei no kakou i na keiki o ka Moana Pakifika. I nui ke aiio e na hoa o ka iuhi mua, e hooikaika, a e hoomanawanui hoi. Eia nae keia, ua nui no na kui e keehi ana nia kela aoao keia aoao. Owai la ka niea e owala ole ana 1 E kaupaona i ka mea kupono, e hahai aku ai i na kanaka oka aina hanau. • W. N. PuALEWA. Honolulu, Nov. 1861.