Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 5, 16 December 1861 — HE KAAO NO KA-HAU-NANI. I umuhiia maileke mai e ka Olelo Geremania. [ARTICLE]

HE KAAO NO KA-H A U-N ANI.

I umuhiia maileke mai e ka Olelo Geremania.

I waena o ka mauawa mo ma na wahi anu o ka Akau, e noho ana kekahi wahine alii ma ka pukaaniani, e nana ana i ka helelei o ka hau iluna o ka honua, e like me ka hulu o ka manu. Noho no keia humuhumu a niea nana aku ana keia i ka helelei iho o ka hau, a ku ka liina oia nei i ke kuihumuhumu, a haule ekolu kulu koko iiuna o ka hau ; nana iho la keia a o ka maikai o ka ula o ke koko iiuna o ka hau, i iho keia, " Ina piha e loaa ka'u keiki, alaiia, e ake au e like kona aiai me ko ka hau, ka ulaula e like me ko ke koko, a 0 ka eleele e like me ka eponi." Aole 1 loihi loa mahope mai o ia manawa, hanau ua wahine nei he wahi kaikamaliine, i like loa ke aiai me ka hau, ka ulaula o na pnpalina e like me ke koko, ka eleele o ka laiuiho e like me ka eponi. A kapaia ka inoa o ua wa"hi kaikamahine nei o Kahaunani, i loaa no hoi ia ia nei a hanau, make ka makuahine. Aole no hoi i iiuliu, mare hou ka makuakane i ka wahine. 0 ua wahine nei, he wahine maikai ioa, no ka manao o ua wahine nei, oia wale no ka wahine ui, nolaila aole oia nei makemakeeike ia ae kekahi wahine ui e ae. A o ke aniani oia nei, he aniani olelo, i namanawa a pau loa a ua wahine nei e nana ai i ke aniani, o ka ia nei hana ka ninau, "Aniani uuku, aniani uuku, e hai mai oe ia'u owai la ka wahine ui 0 keia la ? " Oleio mai ke aniani, " O ka oiaio ka'u e hai aku ia oe e kuu alii wahine, o oe ka ui e ike ia nei." Alaila oluolu iho la ua wahine nei, no ka mea, ua hai mai ke aniani i kaoiaio. A o ua kaikamahine nei o Kahauna- % ni, ke pii ae nei keia, pii pu inekanani 1 na la a pau loa. 1 ka hiki ana o ia nei i na makahiki he umikumamakahi, ua iike ko ia maikai me ko ke kakahika kalae, a ua oi aku ko ia nei nani mamua o' ka makuahinekolea ona. I ka wa o ia nei i ninau hou ai i ke aniani ona, " Aniani uuku,anianiuuku, e hai mai oe ia'u owai la ka wahine ui o keia la ? " A pane aku ua wahi aniani nei, "O ka oiaio ka'u e hai akunei ia oe e kuu alii wahine, o Kahaunani ka : wahine ui e ike ia nei," Ia manawa, hikilele ua waliine nei i ka piha i ka huhu i kekaikamai)ine,no ka nui loa 0 ko ia uei huhu, aole e hiki ia ia ke moe i ka po ine ke ao. A kauoha keia 1 kekahi kanaka uhai holoholona o ka * nahplehele e hele mai imua ona, a olelo aku keia, " E iawe oe i kela kaikamahine a loko o ka ululaaau, pepehi oe a make, alaila hoihoi mai oe i ka puuwai i ike au i ka oiaio o kau mea i hana ai, no ka mea, aole o'u makemake e ike hou i kona mau maka. Hoolohe no ua kanaka nei e like me ka olelo a ka hnku. Ko ia nei lawe , aku la no ia i ua kaikamahine nei a loko o ka ululaau, unuhi ae la keia i ka pahi e hou i ka puuwai o keia kniknmahine hala ole; e hoomaka koke iho ana ua kaile&mahine nei i ka uwe, me ke noi aku i ua 41 £ iioo« pakele oe i ko'u ola, alaim aole au e hoi | hou i ka haie, o ko'a wahi keia e aoho āi o keia ulunahele." A komo ke aloha iloko "o ua kanaka nei, & ae aku keia me ka manao e pau kela i ka ai ia e na holoholona hihiu, i aku la ua kanaka nei, " O hek? hoi ha." Ia manawa, holo mai ann he wahi puaa kane hihiu. pepehi keia a make. wehe keia i ka puuwai a hoihoi i ka hale i mea e manao ia mai ai ua hana keia e iike me kona kauoha. Noho iho la ua kaikamahine nei oia , waie no, hookahi o ia nei kokoolua, o ka iau o ka laau. Hele mai no na holohoiona hihiu, aole hoeha mai ia ia neL U manawa, hoomaka keia i ka hoio, hoio wak aku h no keia iiuna o ka po

haku oioi, iluna o ka laau kuku.a hiki keia he wahi hale uuku i ke ahiahi, a komo aku la keia iloko e hooluolu ai i kona kino. Iloko o ua wahi hale uuku nei, ua like no na mea a pau ka uuku, aka, he maemae na mea a pau loa. Iluua o ke pakaulkau, ua kauia ehiku mau pa liilii, i na pa liilii a pau ehiku, ehiku mau puna liilii, ehiku o liilii, ehiku pahi iiilii, a ehiku pola liilii, a ma ka paia o ka hale, ehiku moe liilii, o\a halii o na moe, ua like ke aiai me ka hau. A i)oho iho la keia, inu kupa, inu iho la keia i wahi kupa uuku,a ialau aku la keia.i ke puna o kekahi pa, a i ke o o kekahi pa, i ka palena o kekahi pa, a inu keiia i ka waina o kekahi kiaha ; pela ka ia n«i lawe liilii ana a pau ka ia nei ai ana, hele keia a luna o kekahi moe, moe keia a o ka loihi loa palia o ia moe, ae aku ana keia he moe, pela ka ia nei hana ana a hiki keia iluna o ka hiku o ka moe, iluna olaila ko ia nei wahi i moe.ai. I ka poeleele ai* iho, hoi mai ka poe nona ka hale, he poe kanaka liilii, o ka lakou hana ka hele i ka imi gula iloko 0 ke kuahiwi. Pupuhi lakou nei i na kukui o nei ehiku, a maamaama ae la, ike iho la lakou nei ua hiki mai keknhi mea ilaila ; no ka mea, aole he like o na mea e waiho ana e like me ka lakou nei haalele ana iho. O ka mua, olelo iho la ia, " Ua 110hoia iho nei ko'o wahi noho uuku." O ka lua, « Nawai la hoi i ai iho nei iluna o ka'u pa uuku ?" O ke kolu, " Owai la hoilia mea nana i ai ihonel ka'u wahi palaoa uuku ?" O ka ha, " Owai la hoi kai mea nana i oe iho nei ka'u wahi puna uuku ? " O ka liina, " Owai la hoi ka inea nana i hou iho nei ka'u wahi o uuku ? " O ke ono, •' Ua oki iho nei kekahi me ka'u wahi pahi uuku." O ka hiku, " Owai la ka mea nana inu iho nei ko loko o ko'u wahi kiah'P'huku ? " O ka mua, nana ae la ia a ua moeia ka pela ona, a ninau iho la keia, " Owai la ka mea nana i moe iho nei ko'u pela ? " A holo mai lakou nei a pau loa, a olelo mai la kekahi, 4t A me ko'u." " A me ko'u." A nana ae le ka hiku a ike ia Kahaunnni e moe ana iluna o kona pela, ua pauhia loa i ka hiamoe. Hele mai la lakou nei a pau loa a nana iho la, a olelo iho, " Owai la hoi keia wahine maikai e inoe nei ?" Aka, aole nae lakou nei i hoala aku. A i kakahiaka ana ae, ala ae la ua o Kahaunani, a makiiu keia i ka ike ana mai 1 ua kanaka liilii nei. Aka, he poe oluolu loa keia, ninau aku lakou nei, " Owai oe, a pehea kou hikiana mai ? " A hai aku keia, " O ko'u inoa o Kahaunani." A hai aku la no hoi keia i ka mea a ka makuahinekolea i hana ai, a me ka hoopakele ana o ke kanaka i koua ola, me ka auwana heleanao ia nei, a hiki mai ai i uawahi hale nei. A olelo mai uia poe kanaka liilii nei, " E hiki no auanei ia oe ke malama i ka hale, hana i ka mea ai, haua i kahi moe, holoi i ka iole, humuhumu, a malama i na mea a pau loa me ka no&ikai ? Ina e hiki ia oe ke hana ia mau mea, alaila noho oe me makou, a na makou oe e malama." Ae aku la keiia, no ka mea, ua olioli loa keia i ka noho me lakou la, a hana i na mea o ka hale. O ka lakou ia hana, ka hele i ka eii gula, a ahiahi hoi mai i lea hale, ua makaukau na mea ai ia ia nei. A i kekahi la ae a iakou nei i hele ai, olelo niai ua kanaka liilii nei, " E lohe ana ko makuahinekoiea, eia oe ia nei kahi i noho ai; a nolaih, e malama oe ia oe, mai hookomo oe i kekahi mea iloko nei o ka hale. O ua makuah ine leolea nei,i ka manawa o ia nei i ike m iVa puuwai, oluolu iho la koia nei man&o; i ko ia uei kuhi ana ua make io keb,a koe iho o ia nei wale no ka wahine ui o ka aina. Koia nei hele aku h uo Ikoi ia me ka olioli a ku ana imua o ua waki aniaui nei, a uinau aku, " Aniani uuku, aniani uuku, e hai

mai, oe, owni !:i ka wahine ni o Wein la ? " Hai aku la ua \\-ahi aniani nei, •' 0 ka oiaio ka\i e hai aku noi ia 00, e kun alii \vahim\ he oiaio, o oe ka nani e ikeia uei inaanei» aia tna ke kuahiwi i keihi ona kanaka liiLii ehiku, kahi i noho ai o Kahaunani, hookahi kaukani kora nani mainua o kou. Ia \va, piha loa keia i ka huhu no ko ia nei ike ana iho la ua hoopunipuni ko kanaka ana i kauoha ai e pepehi ia Kahaunani, no ka mea, ua ike koia he wuhi kanaka hoopunipuni ole ua \vnlu aniani nei.* Noonoo hou iho b keia, pehea Wauanei e make ai, no ka meo, aole e loaa ia ia ka oluolu, aia a koo oia \vale no ka w\hine maikai ma ka honua nei, alaila keia oluolu. 3.V00n00 keia a loaa ia nei ka mea e make ai, ko ia nei hamo iho la no ia i na pnpalina o ia nei a. ano e i ke pena, a komo keia i ke kapa o ka poe kn!o\va lol?, n\e ka pj\keke ie, o ka ukana oloko, he mea kaiiki o ka wahiue haole, a ano eae la keia, ko ia nei hele aku la »10 ia ma ke kuahiwi i kahi o ua poe kanaka liili: nei; a hiki keia ma ka puka, kikeke ana keia, a kahea aku la ua wuhine nei, " He kaliki maikni, h»» mea kuai, owai ka mea kuai mai, i kuu knliki ?" Kiei aku la ua o Kahaunani ma ka puka aniani a aloha aku, " Aloha hoi palia oe, heoha kau mea kuai ?" Olelo aku la ua luahine nei, "He uwea, he uwea inaikai, he uwea o kela ano keia ano," a hoikeike aku la ua luahine nei i ka uwea, ua hnuaia a paapu na ano. Olelo iho la keia ia ia iho, " He wahiine pono no paha oe, e hookomo paha wnu ia oe, n oko ia nei wehe atyi la no ia i kn puka a komo mai )a ua luahine noi. Kuai keia a liio ia nei ke kaliki maikai; a olelo aku ua luahine nei, He kino maikai kou, )ie paa pono i ke kaliki ia, homai na*u e knliki aku, a ae aku la no hoi keia, aole oia nei manao he hewa ka ia la. Ha wikiwiki aku la no ia 0 ua luahine nei i ke kaliki a pnn, 110 ka paa loa, hina ua kaikamahine nei illalo me he mea la ua make. Moi wikiwiki aku la ua luahine nei, nae ka olelo iho, " E ike ana anei kaua, ewai la ka wahine maikai loa 0 kaua ?" Aole i liuliu loa iho, hoi mai ama ua (K>e kanaka iiilii nei. A pehea ko oukou inanno i ko lakou nei \va i ike ni i ka lakou nei mea nlohn e moe ana iluna o ka lepo, aohe oni, a me he mea la ua make ! Hapai ae )a lakou nei a luna, a ike iho la lakou nei ua kalikiia a paa loa, okioki lakou nei n pau ke kaliki i ka mokumoku, pohala ae la keia. Iko lakou la manawa i lohe ai i ke kumu 0 ko ia nei mea i pilikia ai, olelo mai lakou la, 44 Aole na he mea e, o ko makuahinekolea 110 na." A-ao mai la Jfikou la, " £ malama pono oe ia oe, i ko makou wn e hele ai. M I ka wa o ua makuahinekolea nei i hiki ai i ka hale, hele aku la no keia a leahianinni ona, olelo aku ln, ,l Aniani uuku, ani&ni uuku, owai la ka wahine maikai o keia la ? " Olelo mai la ua wahi aniani nei, "O ka oiaio ka'u e hni aku nei ia oe, 0 oe ka nani e ikeia imaaftei, aia ma ke kuahiwi i kahi 0 na 'kanaka liilii ehiku, kahi i noho ai o Kahaunani, hookahi kaukani kaoi aku 0 kona nani mamua o koa. n Ikawa o ia nei i lohe ai i keia oielo a ke aniani, holo ae la ke koko a ka puuwai 0 iii nei, no ka mea, ua akaka iho la ia ia, aole 1 make ua kaikamahine In. Noonoo hoa iho la keia, me ka olelo iho, u Heaha la auanei ka mea e make ai keia kaikamahine ? T ' Noonoo keia i kona akamai a pau loa, a i iho la keia, eia ka ka niea e make ai, o ke knhi omau lauoho, hana keia i ka laau make i ua kahi nei a pna, ho ano e iho la hoi keia ia ia nei a ano e, aok e like me ke ano ona i hele mua ai; he ano hou keia. Ko ia nei hele aku la no ia a hiki i ua wahi hale uuku nei, kikeke anu. keia ika puka r a kahea aku, 44 He kahi kuai, owai ka mea kua?mai?" Kiei aku o Kahaunani ma ka puka aniani, a

olelo aku, " O hele rna kahi e. aole e hiki ia'u ke hookomo ia oe maloko nei." Ok-io aku ua luhine nei i ka oleropahe- *' Ua pono no kou malama ana ia o»V' a unuhi ae la keia i ua kahi nei i hanaia i ka laau make, a hoikeike aku la, me ka olelo aku, " He kahi maikai, owai Ika mea kuai mai ai ? " Nana aku la keia o ka maikni o ua kahi nei, puni hou keia i ua luahine nei. Wehe aku la keia i ka puka a hemo, komo mai la ua iuahine nei, kuai keia i ke kahi, a olelo inai ua luahine nei, " Homai na'u e kahi ko lauoho," aole no hoi o ia nei manao he hewa ka ia la, o ko ia nei ae aku la no hoi ia. I loii noja pa ua kahi nei i ke poo o ua o Kahaunani, o ka pau ae la no ia o ka ike o ua o Kahaunani, hina iho la keia iluna o ka papa. Olelo iho la ua luahine nei, a make oe. Hoi keia me ka olioli, no ka laki io maoli iuo o ua kaikamahine nei, aole i liuliu, napoo ka la, hoi mai ana ua poe kanaka liilii nei ehiku. I ko lakou nei ike ana e waihoana o Kahaunani iluna o ka pjipa, manao no lakou nei, ua hiki mai no ka makuahlnekoiea. Huli lakou nei i ke kino o ua kaikamahine nei a loaa ia lakou nei ke kahi, i loa no a lu'ino ke kahi, o ke ola koke ae la no ia o ia nei, a papa hou mai no lakou la, aole he make hookomo hou i kekahi mea iloko o ka hale ke hele lakou. I loa no hoi a hiki ua wahine nei i ka hale, hele aku la keia a ku mainua o ua wahi aniani nei, a ninau aku no hoi e like me mamua; a olelo aku ua wahi aniani nei, " lle oiaio, o oe no ka wahine ui e ku nei imua o'u aia no ma ke kuahiwi i kahi o na kanaka liilli o Kahauinani, hookahi kaukani ka oiaku o kona najii mamua o kou. I ko ia nei wa i lohe ai, ua ola hou o Kahaunani, haalulu keia a puni no' ka piha i ka huhu. Heaha la hoi, " E make ana oe ia'u, ina o ko'u ola ke kumukuai." Hoi keia a ka iumi mehameha ona, hana keia i ka laau inake iloko o ka ohia, hqna nae keia ma kekahi aoao wale no, koe no kekahi aoao aohe ihapala ia i ka laau make, hana keia ia ia nei a makaukau, hele hou no keia i kahi o na kanaka liilii, a hiki keia, a kikeke anama ka puka. Kiei mai no o Kahaunani a ike i ua wahine nei, olelo aku, aole e hiki ia'uke hookomo mai ia oe, no ka mea, ua papa loa ia wau, aole e hoakomo i kekahi mea iloko nei 0 ka hale. " Hoomalimali aku ua luahine nei, a olelo aku, " Ua pono no oe ke hoolohe i ka olelo a kou poe haku." Haawi aku ua luhiue nei i kao hia, me ka olelo aku, u Eia ka ohia." A oielo aku keia. " Aole e hiki ia'u ke lawe i kekahi mea." Pane mai la ka luahine, "E makau ana oe i keaha ?" Pela aku ua wahine ino nei, aohe he mea make oloko. A o oki %o la keia i ka ohia, a ai ae la keia i ka aoao aole i hanaia 1 ka laau make, a o ka aoao i hanaia i ka laau inalee, haawi aku la keia na ua kaikamahine nei, o ko ia nei lalau akm la no hoi ia, i loa no a komo kekahi apana iloko o ka waha, o kd ia nei hina iho la no ia ilalo a make loa. Akaaka iho la ua wahine nei, a olelo iho la. "Aiai e like me ka hau, ulaula e like me ke koko, uliuli e like me ka eponi, aia la hoi i hea ua nani nei ou i keia \va." Hoi Ikoia ine ka olioli a hiki i ka hale, ninau keia i ke aniani. "Aniani uuku, aniani uuku, owai la ka wahine maikai o keia la ?" Olelo »\ku ua wahi aniani, o ka oiaio ka'u e hai aku ia oe, o oe ka wahine ui o keia manawa e ike ia nei." " A poeleele iho la, hoi mai la #a kanaka liilii nei, i hiki mai ka hana o lakou la, e waiho ima keia ua make. Huli lakou nei i ka mea i make ai, aole he loaa iki, kahi lakou nei i ka lauoho, hoauau me; ka uwaina, aole no he pohala iki ae, manao iho no hoi (akou nei ua pau ke o!a, a waiiio iho ia keia me he kupapau ala, hapai lakou nei a luna o ka mea kau kupapau ; noho like ae la lakou nei a ehiku, uwe a ekolu la, pau ka uwe ana. Mai kanu lakou nei i ke kolu o ka 10, o ka maikai no o k<: kino, nolaila aolo iakou nei i k»nu. Hooholp iakou nei aole lakou nei e maialo o ka lepo, aka e hana kakeu i pahu aniani, a.hiki ia kakou a pau ke ike i na manawa a pau. Hana lakou nei a paa jga pahu ar;iani, hookomo lakou nei ileko a pau ia, kakau lakeu mi i ka ii>oai, me ka olelo pu iho no, he kaikamahim e keia na ka Moi. Haf»hali lakou »eii a luna o ke waiho hookahi <i> lakou nei e kiai roau ai i na !a a pai* loa, , Ua loihi. ltx\ ka waiho iima o ua kai--1 kamahine nei iloko o ka yi«hu, aohe he inotroiki oke kino, oia inau no o k* % aiai e like mi> 'U hau, o lb ulaula e L lee we Itfe o b uliuili e like I

hele mai aoa maloko o ua ula laau nej f a ike keia i ua pahu kupapau oei, me na hua o)elo e kau aiui rnalunas o ka pahu; hele ioa raai keia a kahi o ua kanaka liiiii nei e mw ai ia po. oleio aku keia i ua kaoaka liilii nei. "£ haawi mai oukou nu'a kela kupapoutalaila e haawi au ia oukou i ka oukou mea e makemake ai." A pane aku ua kanaka liilii nei. "Aole e loaa ia oe, ina oe e haawi mai a pau loa ke kula o ka honua nei. ft Oieio hou aleu ua keiki nei a ke aiii, U E haawi mai hoi ha oukou 0 ka'u wahine ia, a e malama pono loa waā ia ia, no ka mea, aole e pono ko'u noho ana ke ae ole mai oukou." A aloha ua kanaka li lii nei i ke keiki a ke Alii, no ko ia la koi mai, he kupa]iau wale no hoi keia, noiaila, haawi ai ua kannka nei. Kena ae la no hoi ua keiki nei i na kahu ona e auamo i ua pahu kupapau nei, ia lakou nei e auamo ana, e pakika iho ana kanaka maluna o kekahi omuku laau, no ka luliluli ana o ka pahu i ka wa i kuia ai ua kanaka nei i kaomuku laau, oia ka mea i hemo ai ka ohia mai ka puu aku o ua kaikamahine nei, a ala hou ae la keia iluna a ninau iho, "Eia la wau i hea? A oke keiki alii, piha loa i ka olioli, no ka loaa ana ia ia he wahine no e ola ana, a olelo aku ua keiki nei, "No kou ola ana, nolaila, ua 01 aku oe ia'u maniua o ka honua a pau loa; ina oe e hele me a'u a hiki i kahi o' kuu makuakane, alaila e lilo oe i wahine na'u.' He wahine oluolu loa keia, ae aku no keia i ke koi a ke alii, olelo ia, i ka wa o laua nei e iuare ai e hoonani ia i na mea a pau loa. O ua makuahinekola nei o ia nei, kauoha ia aku e hele mai i ka ahaaina. I ka wa oia nei i komo ai i ke kapa a maikai, a manao iho la keia oia ka nani loa, hele aku keia a ku imua o kahi aniani, a ninau aku, "Aniani uuku, aniani uuku, e oe ia'u, owai la ka wahine nani loa o keia la ?" A olelo aku ua wahi aniani nei, " He oiaio ka'u e hai aku nei ia oe, he maikai no oe ma keia wahi, aka, o kg alii wahine opio, hookahi (ausani ka oi aku o kona nani mamua o kou. Ia wa, piha loa keia i ka huhu, a hoohiki keia,i na pela io, hula wau iloko 0 na kamaa ua hele a enaena i ke ahi, no ka mēa ua aa loa ko ia nei manao e hele e nana, owai la keia alii wahine opio. I kona manawa i komo ai iloko n kn. Hnle Ali! m'w«,ikc ktriu iu Kaliaunani; a no ka piha loa i ka huhu, ku malie keia i kahi hookahi, aole e hiki ke oni. Ia wa, ua enaena na kamaa i ke ahi, a lawe ia mai la, aole e hiki ia ia nei ke hoole, hookomoia na \vawae o ia nei iloko, hula no hoi keia a moa ka wawae, a hoomau no keia i ka hula ana a hiki i ka make ana. Pau ae la ka hoinoia ana o Kahaunani, a noho maikai iho ia hope aku me ka oluolu. O kalia i hoomau loa'i o ua makuahinekolea nei i ka hula, no ka mea, aole no e hiki ia ia ke ku malie, ua wela loa na wawae i ke kamaa wela. J. W. Ka hoi ana o Col. J. A. Parker. —-Ua hoi aku nei ina ka moku Hatri--50?», o Col. John A. Parker, ke Kanikela Amerika, ma ke awa nei o Mamua ae o kona hoi ana, ua waiho mai oia he palapala na ka lehulehu, me ke kauoha iho e paiia mahope iho o kona holo ana, a eia ua palapala la: / no Kanaia o Honolulu :• —E kuu mau makamaka:—l ka liiaalele ana iho ia oukou 1 keia la—a malia j«ha no ka wa mau loa. Aole au e hana pouo ia'u iho a iue ko'u uianao, i na au e hai ole aku i ka lokomaikai a ine»ka hana niaikai i loaa ia'u, mai a oukou mai. Ua hele mai an iwaena o ou- - kou mai k& %ina miunao mai, lte malikini me ka iauna mua o'le me kekahi mea o keia Pae aina, (hookahi wale no.) Mai ia la mai a hiki i keia la, iloko o ko'u koena oihana, a me ka hele ana mawaho; o oukou e na Amerika, na haole o na aina e-a puu, a me ua kanaka maoli, me ke koe ole o kekahi, ua hoike mai oukou ia'u i ko oukou manaoio, ko oukou mahalo, a me ko oukou lokumaikai. Omaomao, e omaomao mau ana iloko o ko'u manao, ka hoomanao ana ae i na la i noho iho ai iwaena o oukou. 0 ke ano o ka'u hana ana i n& ine& pili i liai'u oihana a me ko'u ano kmmka, i lea» ai ia'u ka hoouiaikiiia e ko oukoU mae&o mnikai, aole ia ioa'u e hai ae. O ka'u i&ea'. wade no e oielo ae, o ko'u hooikaika ana ma na mea a pau, me ko'u wahi ike uuku e Imna aku i ka pololei i na kanaka a pau. Ke waiho nei au ia oukou roe ka puuwai kaumaha, a e hoi ana i ka aina oliolii i na la koke iho nei niaiuua, aka, i keia, wa ua kauliilii a ke kahe nei kona kuko. Ke hooluoluia mai nei :»ae au i ka maoaoana iho, o ka'u hana Kope k>a maiuua o ko'u haiiiele ana ia Vtre|ia! abhaiaf o ka hoo> ikiukaekapoeaeikaino e hakoikoi loai * ana, a i poha uiai iiei malum, o ko'u ainakujpa. 1 ka haawi ana aku ia oukou i ko'u aleiha hope, aia pu me oukou ko'u manao afc? oluolu ko ookeu ola, ae pomAĪkai, a e olbli ka eoho aia. A no how, n» ka manao aloha loa. Ke aloha aku nei au ouleou. A. ParkeB, (Paka ) Kanikola mm Hm> oei o Asner>ka. 2:* 1841. He ka ni»kt>mskc i kakaa cs«i aei i &a palapala no ke AaoW, nae e hiki lee pAl"» i kna m ka |uHa laa. Nola» ib(,<« t»oo£&aatt*ftisu? a i& maoawA ' i&P B « na i ka h%\o. o ka lanaAn, «ia saa i* c& rae* a»£.