Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 12, 15 February 1862 — Page 3

Page PDF (1.60 MB)

Ka Nupepa Kuokoa.
Ua ku mai no hoi o D. Manuia, kahu kuia o Kohala Hema nei. He wahi palapala pokole, ua poina kina palapala loihi, wahi ana. O ka nui o na haumana 128. Ua maikai ka h':pa nui o keia poe haumana. E hoomoe ana kekahi kula, no ka emi ana o na keiki hanau, he 23, make he 28, ua oi he o o ka make, imua o ka hanau. Ma ka nana ana i waena o na apana elua, ua oi ka make, imua o ka hanau. Mahope iho o keia mau mea, ua lilo ka ana i ka noonoo i na hana o keia makahiki, ua nui na mea i hooholoia i mau rula no na kula. Ua hakuia hoi i wahi himeni, e pili ana i na kumu. Eia noia malalo iho nei. 1 La hauoli pu, No na Kumu-ao, Mai Hamakua mai, E ??i auanei, Lai makou la, lai la, Ua lai auanei, Yes Yes Yes Lai la, lai makou, Lu la lai la, lai makou, Lai la la, la la la, la la la. 2 A hui aloha, Me na kumu no, O K?h?la nei, E lai auanei, Lae makou la, lai la, Ua lai auanei, Lai la la, lai makou, Lai la, lai la, lai makou. Lai la la, la la la, la la la. 3 Olioli pu. No ka puka ana. nei, o ka makahiki hou, E aloha happy new year, Lai makou la, lai la, Ua lai auanei, Lai la la, lai makou, Lai la, lai la, lai makou, Lai la la, la la la, la la la. Ua pau ka hana ma ia mau la, ma ke ko-lu. Hoike na kumu ma ka Helunaau, Hu in?helu, palapala aina. Ua makaukau no na kumu ma ia mau meu, ua nui nae ka ua ma keia mau la, aole o ka-na mai, aiai na kuahiwi o Maunakea, a me Maunaloa i ka hau. Ua hoi aku na kumu ma ka ha o ka la, a o ka pau noia o ka makou hana. Me oe a ke aloha, e ka Luna o ke Kuokoa. L. LAIANA, Luna Hoomalu. Z. PAAKIKI, Kakauolelo. Waimea, Hawaii, Ian. 7, 1862. He Hailoaa Baibala. Ua hoike mai o J. W. Lipoa, i na ninau Baibala, ma ka Helu 7 o ka Nupepa Kuokoa. Nolaila, eia mai na ninau, me na haina pu. 1. I ka wa hea i hooliloia'i ka Lani i Keleawe, a me ka Honua i hao? I ka wa e noho ai na Iudaio ma Kanaana, ke haalele lakou i na kauoha a Iehova. Na Mose i ho-ike mai ma Kanawailua 28: 23. 2. 1 ka wa hea i hooliloia'i ka Lani i Hao, a me ka Honua i Keleawe ? — Ua like pu me ka haina maluna ae. Oihanakahuna 26: 19. 3. Owai ke kanaka koa he papale keleawe ma kona umauma, a me kona poohiwi ? — O Golia. 1 Samuela 17: 5, 6. 4. Mahea i lawe mai ai o Davida i ke keleawe a Solomona i hana ai ? — Mai Tibehata mai 1 Oihanaalii 18: 8. 5. Owai ka poe nana i wawahi ke kia keleawe o ka hale o Iehova a lawe ia mea i Babulona ? — O Nepuzarakana ma 2 Na'lii 25: 13. 6. I ka wa hea i waiho pu ia'i ke aa o ka laau, mo ko keleawe, a me ke apo hao ? — ka wa o Nebukaneza. Daniela 4: 15. 7. Owai ka inoa o ke kumu a ka poe Ke- leawe ?— Tubalakaina. Kinohi 4: 22. 8. Owai ka mea nana i olelo oku e lilo ke keleawe, a me ka hao i kamaa? — Na Mose. Kanawailua 33: 25. 9. I ka wa hea i hooheheeia'i ke keleawe noloko mai o ka pohaku ? — I ka wa o Ioba. Ioba 28: 2. 10. Owai ka lahui kanaka i hoohalike ia ko lakou lae me ke keleawe ? — O ka Iseraela. Ezekiela 22: 19, 11. Owai ku mea nana i olelo aku ? — O Ezekiela, 12. I ka wa owai i hookumuia'i ke kolu o na Aupuni, he keleawe ? — I ka wa o Alexanedero Aego ke keiki a Pilipo ke 'lii o Madekonia. O Helene ua Aupuni la i hookumuia i ke Keneturia 3 mamua o Iesu. A he kao kane huluhulu keia alii, pela ma Da-niela 8: 21. Ua hoike ia ka ninau ma Da-niela 2: 39. 13. Owai ka holoholona i oleloia ua like kona mau iwi me ka auka keleawe ? — O ka Hipopokamu, Ioba 40: 18. 14. Owai ka mea nana i ike aku na mauna keleawe elua ? — O Zekalia. Zekalia 6: 1. E ke hoa e ! E kikoo i ka maka a akea ; a heluhelu iho i na pauku i haiia. E ka hoa, ua komo anei oe i na kaikuono 1189, o ka Buke i kapaia o ka "Baibala." Ua maapopo anei ia oe na lala 400 o ke Kanawai o Ioredane. Mai hele oe i ke kahua kaua o Hamadota. Me ka Mahalo. G. M. KOHA. Keau?ula, Waianae, Feb. 12, 1862. He Mau Ninau Baibala I HOOHALIKEIA ME NA KI GULA. E J. W. Lipoa, ke ninau aku nei au ia oe e hai mai i na haina o keia mau Ninau Lae Keleawe. A i ole ia oe, ia lakou la ae. 1. Ma kaili hea o ka Halelana kahi i pa mua ai ka hamare a Noa? 2. E kuhikuhi mai oe i ke kanaka naina i poa ka opea o ka puaa imua o Iehova ? 3. E lalau ae oe. a hoike mai i ka laau nani i oi i na laau ma Edena ? 4. Nawai i hana ka mea ana hora a Ahaza? o. Pehea ka wehewehe ana o Davida, i ka palekaua keleawe o Golia i kona make ana ? 6, Ehia na hua palapala o ka Baibala ? 7. Na ka la hea o ka hepedoma i hailona ia Matia ma ka helu Helene ? 8. O ka Buke hea kai hoike mai i ka malama o Tamuka ma ka helu Hebera ? E aho ia mau ala, o ke ka nono ka o ka lae o ka hai keiki, ke hoouna maikai ia aku nei, me ka lana o ka manao e loaa i na Hiena hae o Babulona. Me ka Mahalo. G. M. KOHA. Keawaula, Waianae, Feb. 12, 18?2 Pane aku. E ka Nupepa Kuokoa e ; Aloha oe : Ma ka Helu 14 o ka H Pakipika, ma laila au i ike ai i na olelo pane mai a ka mea huna i ka lehulehu, a pee wale nae malalo o ka Nupepa. O kela wahi palapala nae a E. Palea, ka mea paha ia i pau ai ka manao pihoihoi o ua mea la ; a o ka mea no paha ia i kanaho iki ne ai, i hookapilipili ae ai no ke kapae ana i ka inoa mu ku mea e, (ma o Palea la.) A o ka mea ka ia e kanaie mai nei e kapa ?ai nei he "kuhihewa" o E. Kekaula, a he hookamani hoi. kupanaha ! he kuhihewa anei ia me ka hookamani, oiai ua ae maoli no o E. P. e kau i kona inoa me ka makemake no hoi ? l na pela, heaha ka mea e wehe ole ai ka alu o ko maka, i ike la hoi oe i ka hookamani a me ke Kuhihewa o ke kai o Mamala, ua ae maoli mai anei ku kai o Mamala (mawaho ae o Honolulu) e kauia konu inoa "? He keu ka Nuwao nui o kai ! A ua pane ia mili wi hoi e hele e ninau ia E. Bond, a ua hele no au e like me ke kauoha, aka, na hai mai no o E. Bond e like no me ka'u i noonoo mua ai, penei ku Bond. "Na kekahi kanaka no ka manao, aka, hookomo nae malalo o ka Nupepa," kahaha! ku i no hoi ua pololei ka hele no ia a like pu me a'u i hoike aku ai ma ke Kuokoa, Helu 5. No ke aha keia pee malalo o ku Nupepa me ka hoike ole i kona helehelena a me kona inoa ponoi ? Aole anei no ka hookamani makau wale keia pee malalo o ka Nupe-pa ? "Heaha la ka mea i kapae ai o E. Kekauia i kona kukulu manao ana na Palea?" "No ka hookamani makau wale,'' wahi au, ke hai uku nei au me ka hookamani ole, no ka makemake no o Palea o kona inoa ke kau ma ua kukuiu manao ana la, e Iike no me kana i hai aku nei ; aole no kou hookamani a makau wale. E aho paha e huli kakou i hope i ke kumu o ke kamailio a kakou. Eia ke kumu o keia kamailio, ma ka Helu 2, 3, o ka H. Pakifika, malaila na olelo a Kekaiomamala, Kuapuu, Kaleilehua, e i ana, "Na na kumu i keakea i ka Nupepa Hoku Pakifika a na lakou i huna i ka malamalama malalo o ke poi." A ma ia mau kumu manao elua ua lawe au i kumu hookahi penei, "Kuhihewa," a amiloko mai oia kumu, emaheleia elua, a maloko o keia mau ma hele. e ninau aku ai nu i ka poe a pau i pane mai nei, a e pono no e hai mai i na haina o na ninau a pau. 1. Ua huna io anei na kumu i ka malamalama ? 2. No ka huna anei o na kumu i ka malamalama malalo o ke poi, ko oukou mea e ao kula la ? E loio la ? E noho Lunakanawai la ? A pela aku. 3. No ka huna anei o ua poe la i ka malamalama ka mea i loaa mai na pono a oukou e hookakaha la ma na alanui o ke kaona o H.? I hemo aku ai na kamaa la-i ? Nii walu pa-upa-u kapa Ha-waii ? Kahi puakai iliki pa-u paka ia ma ka pohaku, a koe ke nui o ka ili e ulaula wale ana me ka uhi ole i ke olohelohe ? 4. No ka huna anei o ua poe la ka mea i kukuiu ai na kula ma keia Aupuni? Ko ka Punahou, Lahaina Luna, ko Hilo a me ko Waioli ? 1. Ua keakea io anei na kumu (Misionari) i ka Nupepa Hoku Pakipika ? 2. Nu na kumu anei i olelo aku e ona i ka wa i kukulu ia ai ua A. ii. Nupepa la ? I mea e lilo ai i mea makemake ole ia e kekahi poe ? 3. Aole anei o na haunaele ka lakou i keakea mai ko lakou puka ania mai a keia wa ? 4. He mea maikai anei ka ona ? Eia ka ninau hope, "Aole anei i hana ia ka ona i kekahi la i kukulu ai iia Aha Hui Nupepa la ? Ua pololei no ka'u i pane aku nei no oukou no ka huaolelo hohono, a pilau, no ka mea. o kekahi lala no o ua A. H. N. ia ua noho no iloko o ka Papu kahi h?hono a me ka pilau. Aka,. ke hoomanao nei au i ka i-a Baibala "Ke kapa nei kekahi poe i ka pouli he malamalama, a i ka malamalama he pouli, i ka awaawa he ono. i ka ono he awaawa, pela no oukou e kapa nei i ka ona he mea maika, a pela aku." E KEKAULA. Iole, Kohala Akau,Feb. 4, 1862. He Himeni NO KA HAKU O HAWAII. 1 Kaulana keia wa, No ko kakou Moi, Ka Haku o Hawaii. Auwe! Aloha nui no!! Auhea oe? Eia no. Auhea oe? Auhea oe? E aloha auanei. 2 E hoonaniia ke Akua, Ma na laui kiekie, He malu i ka Haku o Hawaii, Auwe ! Aloha nui no !! Auhea oe? Eia no. Auhea oe? Auhea oe ? E aloha auanei. 3 No kou la hanau ke aloha, No ko makou Alii. Ka Haku o Hawaii, Auwe! Aloha nui no!! Auhea oe? Eia no. Auhea oe? Auhea oe ? E aloha auanei. 4 E Alekanedero Liholiho, Me ke Alii wahine no, Me olua ke aloha nui, Auwe ! Aloha nui no !! Auhea oe? Eia no. Auhea oe ? Auhea oe? E aloha auanei. Manuahi. Manuahi!! E ka Nupepa Kuokoa ; A oha oe : — No ka mau o ke kani kupinai ana o na leo i ke a mau la, inawaena o ka Hoku Pakipika, a ine oe kona hoa alo ma keia mau kai ewalu, e hoino mai ana ia oe. ma kekahi mau olelo kupono ole. Nolaila, ua iana mai kahi manao, e kuu pau aku ma ka waikohu o ka inika, a me ke keokeo o ke kalana. Ina nae i komo ia oe keia mau hua nui e kau nei maluna, i loko o ka iini o kou puuwai, alaila, e oluolu keia waihona, a ka manao i iini ai. ua maopopo no paha i ka hapa nui o na kanaka e noho ana ma keia mau mokupuni, ke ano o keia mau hua nui e kau haaheo ae nei maluna. Oia hoi keia. Manuahi ! Manuahi !! o ke ano o keia huaolelo manuahi, eia no ia. oia no ka waiwai i haawi wale ia mai, ma ke kuni ana i kekhi mea ana i makemake ai, ma ka hale kuai, a ma kau wahi e ae no. A ma ke emi no hoi o ke kumukuai kahi. Nolaila, he manao mahalo ko'u i ka poe nana e hoopuka ka Nupepa Kuokoa, i ka nui o ka mea manuahi, a me ke ko io o ka lakou mea i olelo ai. Penei e akaka ai. O ka Nupepa Kuokoa he 52, oia ka mea i kuai ia no na dala maikai 2 i ka makahiki hookahi, a o na Nupepa Kuokoa elima, he mau pepa manuahi no ia. O ka manuahi mua ia, eia ka lua o ka manuahi, o ka Alemanaka, e haawi wale ana i ka poe a pau i lawe i ka Nupepa Kuokoa, a hookaa mai i na ($2.00) alaila, e haawi wale ia, he mea nui keia i manuahi ia, no ka mea, na ka Alemana ka e hai mai i na la o ka makahiki, a me na mahina, a me ka pouli ana o ka mahina a me ka wa e inika ui o ka la, a e na poo ai. Eia ke kolu, o ka hana ana i kii hanohano, o ka Hae Hawaii, e hoikeana i ke Kilohana pookela o ke Aupuni Hawaii, a me ka nani kiekie o ka Moi Kamehameha IV. No ka mea, o ka Hae no ka mea nui ma nu Aupuni a pau o ka honua, i ka manawa kaua, i na i lilo ka hae o kekahi aoao, i kekahi aoao, alaila, o ka lanakila no ia. Nolaila, e lanakila ana ka Nupepa Kuokoa. Eia ka ha o na manuahi, o na dala he ($10.00) i haawi wale ia i ka poe akamai i ka huli mele no ko kakou mau alii, e hana me ka maikai loa, a e hoonani aku i ka Moi a me ka Moi wahine, a me ke alii opiopio. Aole anei keia he manuahi ? I kuu manao, he mau manuahi iho la no ia e ku ai i ka makemake: Nolaila, auhea oukou e na alii, a me na kanaka, a me na kamalii, a me kekahi mau hoa o ka Nupepa Pakipika, e nana mai kakou a oau i ka nui o na manuahi, o ka Nupepa Kuokoa, a me ka nui o na mea hou kekahi, a me na kaao maikai, kupono i ka hoohauoli manao, iwaena o ka lehulehu, nolaila, e nui ae ko kakoa mau manao, a e nana i ka nani pau ole o ka Nupepa Kuokoa, e like me ka la e aui ana i ke awakea. Nolaila, i na e makemake ana ko Lahaina poe i ka Nupepa Kuokoa, e kii ma kahi o D. D. E., a i ole ia i kona mau luna lawe Nupepa, D. Kahaulelio a me Mahoe. E awiki mai o hala ka wa kupono, no ka mea, o na Nupepa, he mea hoomanao i ka lehulehu. Pela ka manao mahalo i ka poe nana e hoopuka nei ka Nupepa Kuokoa. E aloha aunei. N. KAUANINIULA. Kilolana, Lahaina, Feb. 8, 1862 Manao Pane. E ka Nupepa Kuokoa; Aloha oe : Ua ike iho nei au i na olelo pane au e J. P. Kauwalu, ma ka Helu 18 o ka Hoku Pakipika. Ia'u i ike ai i kau mau olelo pane, a me kou hoopii i mea i mamuli o J. W. H. Kauwahi, ilaila ka oni ana mai o ko'u puuwai, a me ke kapalili ana o kuu akepaa , e pane hou aku i kou mau manao. No ka loihi paha o ka waiho ana o ka'u mau olelo pane ia oe ; nolaila, manao paha oe, ua kanalua au a kuihe, i ka pane mua ole aku i kou mau manao hookohukohu, a hoopilimeaai mamuli o J. W. H. Kauwahi, i kapa mai ai oe, owau ka hoopilimeaai. Ea, ke hoike aku nei au ia oe, i kahi e no au i hele ai, akahi no au a hoi mai i ko'u kulanakauhale. E J. P. Kauwalu, e malama ia oe, o ku auanei i ke A-u, i ka i-a wawahi waa o kuu aina. Ke ninau aku nei au ia oe, " Aole anei i noi mai ka Luna Nui o ka Hokii Pakipika, i na dala $2.00, i uku no ia Nupepa, i ka makahiki, i ka poe a pau e makemake ana e lawe ia Nupepa ? ! Oia nae paha, o hoike mai oe, pau kou noho Luna ana no ka Hoku Pakipika. Ea. na oki no, hoopilimeaai ia no oe mamuli o J. W. H. Kauwahi, o hoopauia mai auanei ko noho Luna ana. Eia hou keia, ke ninau aku nei au ia oe. "Ua lawe anei oa i ka Hoku Pakipika me ka uku ole aku i na dala $2.00 no ia Nupepa ? Ua haawi wale mai anei o J. W. H. Kauwahi, i ka poe a pau e makemake ana ia Nupepa, a pau ka makahiki ? " A i ole hoi ia, o oe no hoi e na Luna haawi Hoku Pakipika. Ea, auhea oe ; ina hoi he Nupepa haawi 1 wale na a pau ka makahiki ; e aho hoi owau kekahi e lawe ia Nupepa, a o ka poe a pau o kuu one hanau. Ke ninau mai la paha oe, "He makole anei ko'u maka i ike ole ai ia Wini e kahea leo nui nei maloko o na Helu Manuahi o ka Nupepa Kuokoa, e waiho mai $2.00, alaila, loaa aku ka pepa pai Manuahi ia ia ? " Ke hoole aku nei au ia oe, " Aole au he makole ; aka, he mau maka maikai holo okoa no ko'u. na pono a pau a ke Akua i haawi mai ai ia'u mai ko'u wa uuku mai ; o ko'u mau po-no no ia e noho nei." Ke ninau hou mai la paha oe, " Ke manao nei au o oe mua o kaua ke wehe i ka aa o kou mau maka, a mahope ko'u." Ke i aku nei au ia oe, ua ike no ka oe he aa no kou mau maka ea, heaha la hoi kou mea i ninau mai ai ia'u ina ua ike iho la oe ? Oia nae paha, i kena ia'ku ka ipu makani a Laamaomao, e kokua ia oe i ka wehe ana o ka aa o kou mau maka. Ke hoopau nei au i ka'u olelo ana maanei, a i pane hou ia mai no; alaila, e pane hou aku no au. Ua pau keia. Ke hoi nei na keiki o Punahoa luna, ua uhi ke ohu i Halai. K. W. KAWAIAHAO. Punahoa-luna, Hilo, Hawaii, Feb. 3, 1862. * Ke kauohaia'ku nei na Lunakula, a me na Kumukula, e hooili mai i ka inoa o ka poe Hanau, Mare, a me ka poe Make, i hoolahaia'i ma ka Nupepa Kuokoa E kakou mawa-ho o ka palapala ia H. M. Wini, Luna Pai o ke Kuokoa ; ai ole iu, e haawi ae i na Luua o ke Kuokoa. HANAU. SOLOMONA— Ian. 28, ma Hauliwai. hanau o Solomona, na Mahoe me Kalili. MAKE. ———————————————————————————————————————————————————— AMOE— AUWAINUI— Ian. 20. ma Hol? aloa, Kona Akau, mare o Amoe Pake me Auwainui, na H. L. Sheldon laua i mare. KAHILIPULE— KAMAHIAI— Feb. 2, ma Holualoa, Kona Akau. Hawaii, mare o Kahilipule me Kamahiai, na H. L. Sheldon laua i mare KAHALA — KAMAKA — Feb. 9, ma Kaakopua, Honolulu, mare o Kahala me Kamaka Nohua, ua Rev. L. Kamika laua i mare. MAKE. KAUALUA— Ma Hale Alii, Honolulu, make o Kaualua. KEAUPUNI— Feb. 2. ma Kualoa, Oahu, make o Keaupuni (w.) KAMAKAI — Ian. 26, ma Kualoa, Oahu, make o Kamakai (k.) he nahu ka mai i make ai. LUAKA — Ian. 30, ma Kaaawa, Oahu, make o Luaka (k,) he nahu kona mai i make ai. NAWAI— Ian. 8, ma Kaumoali, Hamakua Hawaii, make o Nawai (k.) MEHEULA— Ma Hamakua, Hawaii, make o Meheula (k.) KEOKI— Ian. 2, ma Kawaihae Kai, Hawaii, make o Keoki (k.) KAAE— Ian. 3, ma Kawaihae Kai, Hawaii, make o Kaae (k } * KAHANANUI— Ian. 27, ma Kalaoa, Kona Akau, Hawaii, make o Kahananui (k.) make emoole. K?AKUAINULAMA— Feb. 10, ma Pualoalo, Honolulu, make o Kea?uainulama (w.) he p?h? ka mai i make ai KUAALU— Ian. 30, ma Keawakapu, Honuaula, Maui, make o Kai?ilani Kuaalu (w.) he ??? me ka umii ka mai i make ai. KAIAIKALELE— Ian. 12, ma Mak?a??e, Hana. Maui, make e K????k???le (w) KA?ULE--Feb. 6, ma Haneoo, Hana, Maui, make o Kamule (k.) he puuku no k??a?a KKkaie?ia. KAAKAU— Ian. 9, ma Makiki, Honolulu, Oahu, make e Kaakau. (?) HULI?LA— Ian. ? ma Nuanuak?, Kaupo, Maui, make o Huli-hia. KAMALUKAI— Ian. 4, ma Kipapanui, Kaupo, Maui, make a Kahalekai. KAEHUWAWAE— Ian. 6, ma Kou, Kaupo, Maui. make o Kaehuwawae (w.) PU?I--Feb. ?, ma Papa, Kona Hema, Hawaii, make o Puhi (w.) PILIWALE— Feb. 6, ma Holualoa, Kona, Hawaii, make o Piliwale (w.) make emoole. KAPELA— Ian. 29, ma Pakini, Kau, Hawaii, make o Kapela (k.) KIHA --Jan. 31, ma Pu?l???, Kau, Hawaii, make o Kiha (w.) ELISAPEKA.— Feb. 9, ma Apua, Honolulu Oahu, make o Ea ?apeka, (w.) he kaikamahine hanau ho?, elua la o kona ola ana ua make no. * Ua make o H. A. Neilson, ma ka la 12 iho nei, a ua hoolewaia ma ka la 13, i ka hora 4. He loihi kona kaa ana i ka mai. No na mea ai o Hawaii nei aku i loaa ma Kapalakiko. [this section not recognised] E ike no kakou na keiki Hawaii i keia mau mea i hoikeia maluna, he mau mea e mau ana ka loaa mai i ka po e hooikaika mau nei i kela makahiki i keia makahiki e hele nei, no ka mea, ua kokoke no kakou e noho nei iwaena o na aina puniole hikina a komohana, a ke ike pinepine nei no kakou i na meku e holo nei ma ia ano iwaena o kakou A i na paha he oiaio, e holo niau ana na moku mahu lawe leta ma nei hope, mai Calefonia a K?na e wawaia nei ma na Nupepa nei o kakou, e holo ana i no lakou mawaena no o kakou a ku mai no piha ma anei, a holo aku, no ua mau mea nei no hoi paha ke kahi i mea e pono ai ko lakou hemahema a lako holo aku. Pela no kakou e hoolakoia mai ai, e na keiki o kuu one hanau. Eia no hoi kekahi, ke noho nei iwaena o kakou kekahi poe koa kalepa kuonoono, he mau moku no hoi ko lakou e lawe mai uei i ko na aina e mau mea ka lepa auanei, pela no lakou e lawe aku nei i ko kakou mau mea kalepa i na aina e. A ua makemake nui lakou i na mea a pau e olelo ia nei e hana kikoa, a ke o elo nei kahi poe o lakou penei, "E wiki ! eia ka wa pono e ku a hana " A ma nehinei lohe au, ua paa ia la no ka wili hoo kaawale aa Raiki, a me ka io, pela no auanei e ma kaukau ai na hana e ae o ea oihana mahiai a pau uola la ka olioli nui e hoikeike nei, no ke ola maoli mai nei hope no ka hana mau ana. Me ke aloha. J. II. * AWA O HONOLULU.* Na Moku ku mai. Feb. 2— Moku mahu Kilauea, mai Hilo ponoi mai, no ka nui o ka ino o ka moana. 3 — Moku kiakolu Ani. Goo, Washington, he 180 na la mai Nubedel?ala mai, me ka nanahu, a me na waiwai ka-lepa e ae he nui wale. 5— Moku kialua Moi Keiki, mai Kahului me Lahaina mai, me 3 eke huluhipa, 3 pahu maiakeke, a me na olua he 20. 6 — Moku kiapa Am. Florence, (moku o P??nahoahoa,) kalewa wale no mawaho o Mamala, mai Hilo mai, e holo ana i ka okohola. 6— Moku kialua Odd Fellow, mai Koloa mai, me 80 paha malakeke, 120 pahu ko paa, 5 pahu waiubata, 9 pahu uala maoli, me na ohua elima. 7— Moku kialua Neke, mai Hilo mai, me 20 owili pulu. 228 pahu ko paa. 12 eke kope, me 11 ohua. 7— Muku kialua Kamehameha IV , mai Maliko mai, me na pahu ko paa he 40, a me na paila wahie he 10 7— Moku kialua Jenette, mai Maliko mai, me 60 pahu ko paa, 49 pahu malakeke, 4 eke palaoa, 4 eke pepeiao laau, ili bipi, ili kao, a pela aku, me na ohua eono. 9 — Moku kialua Am. Francisco, he 26 na la mai Port Townsend, (Keamolewa mai.) me ka papa a me ka laau hale, na Kale Olelo E ma. 9— Moku kiakolu Am. Storm King, he 9 1/2 na la mai Ka palakiko mai, e holo ana no i Kina, holo no i kekahi ia ae. 9—Moku mahu Kilau?a, mai Maui a me Hawaii mai, me 29 bipi, 32 hipa, 1 lio, 30 puaa, 2 waapa, 2 waa maoli, 16 pahu mea kanu, 8 pahu malakeke, 4 owili ili bipi, 70 pahu uala, 2 pahu ko paa, 3 pahu waiubata, 30 eke kope, 20 ili bipi a me na owili ili kao elua. 9 — Moku kialua Hana, mai Hilo mai, me 52 kukaa pulu, 2 eke pepeiao laau, a me 5 ohua. 10 — Moku kialua Moi Wahine, mai Nawiliwili mai, me 225 pahu ko paa, 406 eke ko paa, 88 paha nui malakeke, 3 pahu waibata, 1 lio, 7 puaa, 1,000 eke ukana ole. a me na ohua he 13. 10 — Moku kialua Molokai, mai ua awa o Hawaii a me Maui mai, me 20 hipa, 14 eke pepeiao laau, 20 eke uala maoli a me ipupupu. 70 apana awa, 5 puaa. 1 lio 2 waa, a me na ohua he 14. 13— Moku kialua Kekauluohi, mai Kau a me Kona mai, me 114 eke pulu, 26 eke pepeiao laau, 3 owili ili kao. 104 eke k p?l?palu. 1 pahu meli, 2 eke palaoa, 2 ili bipi, 9 puaa, he awa kek?l?, 8.000 alani, a me 44 ohua. Kau Leo ! KE KAUOHA AKU NEI AU I KA POE A PAU. E HOPU [this section not recognised] OLELO HOOLAHA. Waiwai o KINAU (W) } i make aku nei NO KA MEA, UA NOIIA MAI OWAU. E MALIU NO ka hooiaio ana i i ka palapala k?u?ha hope loa a KINAU (W.) no KIHU, Mokupuni o Kauai, i make aku no; Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau, ke p?li, o ka Poakolu, oia ka la 5 o Maraki, i ka hora 9 kakahiaka, oia ka la a me ka hora i ole-loia, no ka hoolohe i ka oiaio o ua palapala kauoha la, a me na mea hoole, i hoikeia, aia ma ko'u keena hookolokolo ma Malu-malu. Kauai. J. HARDY, Lunakanawai Kaapuni Apana Eha K. H. P. Nawiliwili, Feb. 3, 1862. 3t. Olelo Hoolaha. NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA HANOHANO o G. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie e Polani, no ka hookohu ia ia i Luna Hooponono Wai-wai no Nawai, o Honolulu, i make aku nei : Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poakolu, oia ka la 19 o Feb. i ka hora 9 o kakahiaka, eia ka la a me ka hora i oleloia, no ka hoolohe i ka oiaio o kela noi ana mai, a me na mea hoole i hoike ia, aia ma ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, Oahu. JNO. E. BARNARD. Kakauolelo o ka Aha Kiekie. Honolulu, Feberuari 11, 1862. 12-1t OLELO HOOLAHA. KE HAI AKU NEI MAUA, NA MEA NONA NA INOA malalo, ua hookupu maua i ka Uhu o Waimanalo, ko maua aina, oia ka i-a a ke Konohiki, a me ka laau kukui o kuahiwi, oia ka laau kapu o ko maua aina. E hiki no i na kanaka o ka aina ke kii i na laau a me na mea i aeia ma ke Kanawai, no lakou ponoi, aole no ka hoopukapuka Aku me ka imi waiwai. O ka poe a pau e kue ana i keia maa olelo pepa, e hoopiliia no e na a?a??a ke Kanawai. LIMAIKAIKA OPIO. KEONI KAMAKI. Waimanalo, Koolaupoko, Oahu, Feb. 11, 1862. 12 2t Lio Nalowale ! Lio Nalowale ! ! * UA NALOWALE KUU LIO WAHINE ME KA noho a me ke kaulawaha, me kahi pauku kaula pokole ma kona ??i, ma ka po o ka Poakahi iho nei, oia ka la 10 o Feberuari. He ulaula ka h?i?, me ka hao kuni aoo e ma ka uha akau. O ka mea e hoino, mai i na lio la ma ka Hale Leta ma Hono-lulu nei, e uka ao aa no kona luhi ana. J. KAPONO. Honolulu, Feberuari 12. 1862 12 2t E Makaala ! E Makaala ! MA KAHI O C. Brewer & Co., E LOA AI I NA kanaka Hawaii ka Waapa okohola maikai. Pena hale a na uao o pao, Aila pena, Wai hoomaloo pena. A me na mea e ae e pili ana i ka hoomaikai hale. C. BREWER & CO . (B?rua ma) Hale Makeke, Alanui Kaahumanu, Honolulu, Feb. 13, 1862. Olelo Hoolaha. E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU MA KEIA PALA-pala ke nana mai, ke hai aka nei au ma ke akea, aa hoopaa loa aku waa i ka ohi ana a me ke kii ana o Kanalua i na aie a pau o ka poe i aie mai ?'u e noho ana ma keia Moku-puni Oahu, aoe loa e haawi iki kahi mea aie ia ia. Ina kekahi poe i aie ia'u e haawi i ke dala ma ko Kanaloa lima, aole loa wau e ae ana i ke kaa ana oia aie mai ia'u. Eia keia, ua koho aku wau ia W. Ioena, J. Hookipa, J. Umi, Makaahoa, Kaipo, a me Kapa, he mau makai no Honolulu nei, o lakou ka poe nana e ohi a kii i na aie a pau o ka poe e noho ana ma ka Mokupuni Oahu, emi e poao ana ko lakou noho ana, a e loaa ia lakou ka uku ao ka ohi ana. a me ke kii ana i na aie, he hapaha dala a kela dala keia dala i ohiia mai e lakou, a ke kauoha aku aei aa i oa mea a pau loa, e hoo??h? i kela, a hoopii ia auanei oukou. AKAI, (Pake.) Honolulu, Feberuari 5, 1862 11-1m * KA LAKO HALE * Pahu Kupapau! [this section not recognised] LOLE MAKEPONO. AIA MA KE ALANUI PAPU. HALE KUAI O KEOKI OLEOLE : [this section not recognised] KEOKI OLELO E. [this section not recognised] Olelo Papa. [this section not recognised] Lio Nalowale ! Lio Nalowale ! ! [this section not recognised] OLELO HOOLAHA. [this section not recognised] Olelo Hoolaha I ka Lahui Hawaii. PAPA, LAAU HALE, Pili Hale! A me na lako e ae a pau, no ke kukulu ana i na hale. * UA MAKAUKAU AU E KUAI AKU IA OUKOU * I na Lako Kukulu Hale, me na Pa, a me na mea e ae i oukou i manao ai. NA : PAPA O KELA ANO, KEIA ANO. LAAU HALE, o kela ano, keia ano. PILI HALE, PINE. AAHO, KEPA, PANI PUKA, PUKA ANIANI. OLEPELEPE, KUI. PENA, AILA PENA, WAI HOOMALOO PENA. Ia mea aku, ia mea aku, no ke kumu kuai makepono, e emi aai malalo iho o ka kekahi poe. E aiki mai ana na moku papa o'u i keia manawa keia manawa, nolaila, e lako mau ana au. E hele mai ka poe kuai mai Hawaii a Nii-hau, e halawai me a'u, ke ke-iki kamaaina, ma-mua o ka hele ana aka la hai, i maopopo la lakou ka oluolu, a e luna ao aa ma ko'u wahi, mauka iho o ka Hale Hookolokolo KAMUELA, (kaikaina e Kimo Pelekane.) Honolulu, Ian. 17, 1862. 9-3m.