Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 13, 22 February 1862 — HE KAAO NO KEKAHI KEIKI ALII. [ARTICLE]

HE KAAO NO KEKAHI KEIKI ALII.

IIKM' 2. I Oia ka lua o ka hoomaopopo ana o ke alii. he kanaka ike io keiu. Ilele aku l;i ilakou nei, a hiki ma kekahi liale, e koko- ; ke ana i ke alanui, kikeke aku la lakou nei i ka puki, welie ia mai la, komo lakou nei iloko, aloha mai la ka mea nona ka hale, a aloha aku la no hoi iakou nei, nana mai la ka mea nona kn hale, i ka malihini o kona ike ana i keia poe kanaka, nana mai la ia, a ua iike ka maikai o : nn mea eono o iakou, a o ka hiku, ui oi aku kona maikai niamua o na mea eono o lakou, a ua oi aku no hoi mamua o na . kanaka maikai a pau o ia aupuni, kena niai la ka mea nona ka hale ia lakou nei e ai, i ko lakou aina ahiahi, a ai ihola lakou nei, a pau ka ai ana, aiaila, ninau mai ka mea nona ka hale, "Mai hea mai nei oukour' Olelo aku la lakou nei. "Mai Beritania mai nei makou,' ? 4< A e hele ana oukou i hea ?" wahi a ka mea no!na ka hale, |{ l hele mai nei makou i ka makaikai/' ninau aku kekeikialii. t;Heaha ka mea hou o keia aupuni V* i mai la ka mea hale. (l O ka mea hou o keia aupuni, he nane na ke aiii wahine, oia hoi ka inoopuna a Papa n a laua o Wakea, a o ka mea e loaa'i o ka nane a ke alii wahine, o kana kane no ia, ua hoikeia keia nane imua o na kanaka inalihini i hiki ianei, aole nae i loaa, a no ka loaa ole, ua pau lakou i ka inake, aneane he inau | tausani ka nui o lakou no ka ioaa ole ia lakou o keia nane a ke alii wa- ; hine," i aku la ke keiki alii i ka mea noka hale. ' Manao wau, i na e naneia

inai la'u ktia nane. a!;ii!a. no ia iy'u." ia manuwa u kainaama i loho ai i k;; olt*lo a ko koiki aln. liolo koke aku la ke kamaama a hai nku ia i ko ahi >vahime. n»e ka i aku. "l'a luki niai ma ko'u liale kekahi jhk» kanaka mahhmi. a ua ninnu mai lakou ia'u i na mea hon o keia aupuni, n hai aku la au ia lakou. o ku nane a ke alii waiune, ka mea Imu nwi keia aupuni, ia wa a'u i hai aku ai ia lakou, o ka nane a ke alii wahine ka mea hou o keia aupuni. alaila pane mai !a kekahi o lakou ia'u, a me ka olelo mai, 4, lna e hoike ia mai ia nane ia'u, alaila, e h\ia no ia ia'u/' ia wa a ke alii wahine i loho ai i keia mau olelo, kena koke mai la ke alii wahine i kona Luna Koa, a me na koa, a kii ia mai la lakou uei, a hiki lakou nei ma knhi o ke alii wahine, i kona ike ana mai ia lakou nei. ua hke na mea eono, a o ka hiku o lakou, N ua oi aku kona nani mamua o ko ke alii wahine, a me na kanaka a pau o kona nupuni. Hookipa mnikai aku la ke alu wahiue ia lakou nei, iioko o kona hale, a haawi • * mai Ja i kona moe i wahi no lakou nei e moe ai. a o ka mea nana i moe ka moe o ke alii wahine, oia no ke keiki alii, ia po no, Imouna aku la ke alii wahine i kona iuau luna, e houluulu mai i na kanaka a pam o kona nupuni, maloko o kt»na pa alii, a houluulu ia mai la na kanakaa p.iu. I ko lakou nei nla ana ae i ke kakahiaka nui, puka oku la kekahi kanaka o 1:».kou nei iwaho, oia hoi o Panapololei. ike aku la ia ia manawa ua piha loa ka pa o ke alii wahine i na kanaka, hoi aku la hi a hai aku la i ke keiki aln, la manawa iho, kii ia inai la lakou nei e he!«* <• ai i ka ama kakahiaka. a pau k;i ai mia. lawe ia aku la ka noiio alii o ke aln uahme iwaho o kona hale, malaila, e ku ana ke kahi kumu laau nui. o kona mau lal >. ua hele a j>aa pono ke ana puni o kona aupuni, noluila, aole e komo ka la ih ko, a ua ulu maikai na inea kanu, malail i i akoakoa nui ai na 'Ln a me na kanaka, me ka manao e hoolohe i ka nane a ke aiii wahine, ia manawa, kena aku la ke niii wahiue e kii ia lakou nei, a hiki inai la lakou nei, ike aku la nn 'lii a me na inakaamnna ua like na mea eono o lakou. a o ka hiku, oia hoi ke keiki alii, ua oi aku kona nani mamua o ko ke nhi wahine, houiuulu ae la ke keiki alii i na kanaka ona, a akoakoa pu me ia, alailn, nane* mai la ke nlii wahiue ia lakou nei, pem i: -'Aia a loaa i kekalii o oukou ka puka o kahi i noho ai o Papa ma laua o Wakea, alailn, o ka'u knne no ia." la wa a ke alii wahine i nane mai ai, noonoo iho la kt.ia i ka hana a na kannka o ia nei, ninau aku la keia ia Ikeloa, no ka mea, o kana liana ka ike, ; E Ikeloa, auliea ka puka o kalii o Papa ma laua o Wakea i nohoai i mai la o Ikeloa, <( o ka puka o kalu o Papa ma laua o Wakea, i noh« ai ea, o keia kumu laau nui e ku nei la, a i na oe e ikaika, a hemo keia kumu laau la oe, alaila, loaa ia oe ka puka kahi i noho ai 0 Papa ma iaua o Wakea, no ka mea, hokahi wale no aa o keia laau, a ua iho pololei no ia a hiki i kaiiai o Papa ma, laua o \V r akea t " a lohe ke alii i ka olele a keia kanak», oia hoi o Ikeloa, alaila, ku ae la ke alii iiuna, hele aku la ia a ina ke kumu o ua iaau nei, piipai ae ia ia i ke kumu o ka iaau, helelei iho la k<>na iii a pau, huhuki ae la ke alii i ua kumu laau laau nei a hemo, alaila, hamama ae la ka lua, i oku la ia i ke alii wahine, "E ke aiii wahine, eia ka puka kahi i noho ai o Papai ma, laua o Wakea," ia wa ake keiki ahi i kuhikuhi aku ai i ke alīi wahine, 1 ka puka kahi i noho ai o Papa ma laua o Wakea, alaila, ae mai ia ke alii walnne. A ike ae la na kanaka a pau o ia aupu!ii, oia ka ka puka kahi i noho ai o Papa ma laua o Wakea, piha ioa iho la ko lakou naau i ka olioli, no ke akamai

ii i r»l. nk< n Keiki. hwa nn. uaw hou n:.v. i.i ko aīti wa ; i:iiC tua keiki aln nei. »•''iM.'i •'Kkolu li«> o niakou, n«> »J. r»o I'a- ; ;j. n r,<t W-ikea. ;i i'oko o kr:a »nau lio i ■ i■:. f ko'iikulii mai o<* i k<» u !;<». 2 rne k-. Pap'». a iii'" ko Wa!.« A lolie ke ke- ! .1 ai.i i k*-i:i u uie n ke alū vva!ii:ie. alaih. n Leia no ka !.a»ia a na kanaka , s i niii'iU keia ia Hooloiielon, no ka j, ; « i. <» kana !»ana k:t lioololn-. a mamuli ( !.-i )i<*oa i kaj>a ia ai koua inoa. 4i E Ho».S- l.eioa. o kau ita<ia hoi j»a!»a o ka lohe/' ai.n'a. huii ilio !a ka fK'|>ciao o ua o IIoo- ! .l.' loa il ilo i ka honun, a lohe i!»o la i kao i'.uiiu a f'af n ma laua o Wakea, "O k i !io e!ec!e o l'apa, oia ke h<.oj.uka e ia jji i.inia. a o ka li'» uiaula aku oia ko \\ ak« a. a o ka lio keokeo ko ke ahi waiiine, o;a mauoj)c loa." Ia wa a Hooloheloa i lo ;ni ka ohumu a l'apa ma laua o Wak<-a. alaila. liai aku la ia i ke keiki alii, • li k»' alu. i na e lioopuka ia mai ka iio i■!'-ele, e oielo oe o ko Papa ia, a i na e [iuka mai ka lio ulaula, e o!e!o oe o ko Wakea ia, a iua i puka mai ka lio ke«)keo, e olelo oe o ko ke alii waliine ia/' alaila, hooimka ia mai la na iio, |>uka mua mai ka lio eleele, hai aku la ke keiki a!ii. ike alii wnhine, mf ka i aku, 4k O k» 1 - ia !io iii) I'aj»a ia." (./• /' i' p "i.)