Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 15, 8 March 1862 — NA MEA HOU O HAWAII NEI. [ARTICLE]

NA MEA HOU O HAWAII NEI.

O*ZT ile nui mi palapala a na makamaka | i hiki mai, ua makaukau hoi no ke pai ana, aka, no ka piha loa, nolaila, aia a keia mau j puka ana ae, alaila hoopuka aku. I Ua hoi aku ka mea Hanohano Luka , Keelikolani, ke Kiaaina o Hawaii, a me kana kane Issac Y. Davis ma ka la 3 iho j nei o Maraki. Ma ka Mokumahu Kilauea,! a me.ko laua mau ohua pu hoi. ! i 117 Ua kohoia o Lutancla F. C. Kruger ; ma ka halawai ana a ka Puali Koa Honolulu; Kifles ma ka po o ka Poalima, la 2S o Feb. i Lutanela mua no ia puali. O Samuela; K. Rawson hoi i Lutanela alua no ia puali.l Hau nui.—Ua palapala mai o Z. P. Kumukula, o Waimea, Hawaii, i ka nui o kai hau o Mauna Kea, a me Hualalai, ma ka la; 15 o Feb. nei. He elua hapakolu o ka inau* 1 na i uhiia'i e ka hau. El/ 5 * Ua loaa mai ia Kkoki Olelo e, na waiwai hou o kela ano keia ano, mai Europa inai, na Makalena maikai a me ke Kalakoa maikai. A ke kau nei ma kona Hale Kuai, ■ inauka iho o ka Hale Unihepa hana kamaa, ma ke kihi o ke alanui Papu me ke alanui ī Kalepa. O ka poe e ake ana e komo mua i ; na Nu Hou, e aho e naue ae ilaila e kuai ai. | Ua ku mai ka mokumahu kuua Ku.j sini o Calatala, ka inoa, he 14 la niai Kapaiakiko mai. Aohe mea hou mahope mai o; na mea i loaa mai nei mo ka moku kiakoiu kalepa War Hatck. Ua ki\kau mai na ma-| kamaka o na haole e noho nei maauei mai' Ka(ialakiko mai. £ hai mai ana he poe • maikai ioa na'Lii o ua moku kaua nei, he poe Keonimana lakou a pau. Na Koa Hoohoolouo. —Ma ke ahiahi iho nei o ka Poaono o kela pule, ua hele makou! e makaikai i na Koa Kaua Lio ma Kulaokahua. Ua nui lakou, a ua hiehie no hoi, e! lilo ana paha ia he puali koa Hanohano I«i; tna Hawaii nei. Aole nae i maamaa ioa,: mahope aku paha e akamai loa ai, no ka mea, he poe akamai wale no ka poe Hawaii; nei i ka holo iio. j

Ua ioaa hou la makou he paiapaia e piH ana i ke koho b«t!oca nia Koolaupoko, a no ko makou maoao, ua nui. a ua lawii. a kaumaha loa na mea i pane mua ia iho nei, nolaila, ua nianao makou he pono ke hoopau na aoao elua, i ka hoopaapaa ana ma ia mea.

\£r Ua hiki mai o Lopiana F. Eihers,) keia makanmka o kakou ma ka hale-kuai puka-aniani-nui o Kaie Olelo-e ma, ma ke alanui Papu. He nui na waiwai hou ana i iawe mai nei, mai Europa mai, ma ka moku R. W. Wood. \a iole ona ano a pau. E heie no iiaiia e nana'i. Luna Kanikela Beritania. — L'a koho houia he Luna Kanikeia hou no Beritania e noho ai maanei, i mea e pani i ka hakahaka i hookaawaieia ma ka make ana o Gen. W. Miller, (Keonimiia.) E hiki koke mai ana paha ia i keia mau mahina ae, o W. F. Synge kona inoa. He mahuahua no ka uku no ia noho ana, he 87.500, no ka makahiki hookahi Kaa. i ka pali o Ni'uanu.—Ua loaa ia makou he palapala na J. Kamauoha, o Kamanuwai, Honolulu, i kakauia ma ka ia 4 o keia malama, e hai mai ana i ke kaa ana o kekahi kanaka i ka paii o Nuuanu me kona iio pu. Aole nae i eha ua kanaka la, o kona iio kai eha ma ka wawae hope. He mea maikai ia kakou ka poe e hele ana ma ia ala nihinihi, ke akahele ka hele ana, o poino auanei kakou. Ma ka la Sabati, ka ia 23 o Feberuari iho nei.

Lala Kiekie.—La lilo ae nei ka mea Kiekie, Ke'Lii, Ka Haku o Hawaii, i kokua Puuku, (Quarter Master) no ka puali koa " Honolulu Rines." 0 keia mau hanae hui ia nei, e kona makuaeane alii, he mea ia e ao ana i kana kamalei i ke ano o ka noho ana, ke makaukau ae kona manao e apo mai i na mea i aoia'i ia īa, a lie mea no hoi ia e hoonui ai i ke aloha o kona mau makaainana, ka hoohaahaa ana, a hoohui ia ia iho me kona poe kanaka. E ke Akua, e hoola i ko makou Haku o Hawaii nei. Mare.—Ma ke ahiahi o ka Poaono, ka la mua o keia malama, ua mareia o James Auld ia Miss Uwini Taihuna, ke kaikamahine hanau hope a Taihuna me Wahinekapu. He nui na makamaka i hele e makaikai i ko laua mare ana. He ahaaina ma ia ahiahi, ma ko laua liale, ma ke alanui Nuuanu, mahope iho o ko laua hoohuiia'na, ma ka nakii palupalu o ka mareia'na. Aia me na mea i hoolioliia na manao pumehana, a iini hoi e hoopomaikai o ka poe pai i keia pepa.

Hipa hou. —Ua loaa mai ia Kale Olelo-e ma, maluna o ka moku-kiakolu Hawaii, o R. W. Wood (oia ka inoa o Kauka, o Koloa, Kauai,) he mau Hipa-kane Marino, Eono ka nui. Ua lilo ekolu o neia mau hipa hou ia Mr. Cornwell ma, o Waimea, Hawaii, hookahi ia Wm. Wepa. hookahi ia H. A. Widemana, o Lihue, Kauai; a hookahi ia S. N. Emesona o Waialua, Oahu. He mea pono keia, no ka lawe ana mai i na hipa ano hou, mai na aina-e mai, no ka mea, ua oi aku ka uku loaa no ka hulu hipa, i na he maikai ka hipa. E hooulu no ka hipa maikai hookahi i ka hulu nona ke Kumu-kuai, i like me ko na hipa inoino elua. Ua loaa mai ia makou he palapala na Hapai, e hai mai ana i ka wai nui ma Hamakua, Maui, a penei kana olelo : "I ka la 25 o Feb. nei, ua haule mai ka ua nui ano e, ua hoomaka ka ua i ka hora 3 o ke ahiahi, a ao ia po, a hiki i ka la 26, ua pilikia loa na kahawai ma Hamakua, Maui, pau loa na loi kalo, i ka wai, ua lilo ka aina i mea ole, ua paa pu na loi i ke a-a, ua olelo aku au i na kamaaina, Auhea ka wai i like pu me keia ? hoole nmi lakou, " he oi keia o ka wai nui," nui maoli ka pilikia o kanaka Ua loaa mai ia makou he palapala na P. N. Aka, (Pake,) o Hamakua, e hai mai ana i ka pii o ke kumukuai o ka pepeiao laau, ma ia wahi, penei kana elelo : "O ka pepeiao laau, pii maoli ke kumu kuai ma Haiku, i Maui, ma ka hale kuai o kekahi Pake o M. M. Gower he 7 1-2 keneka o ka paona hookahi, nolaila, owau kahi Pake kuai pepeiao laau, a lawe aku i Honolulu, aka, o ke kumu kuai ma Honolulu ua like no ia me keia, nolaila, he mea hou keia. Aole o Ukai, Ahee, Ahunako, ma Honolulu, eia no lakou ma Haiku nei, ua pau ka holo ana aku a keia poe Pake i Honolulu." Ua loaa ia makou, he palapala na D. W. Kaiue o Waialua, Molokai, i kakauia i ka la 3 o Feb. e hai mai ana i ke kaikoo nui ma Molokai. A penei kana olelo: "Ma ka Poalua, oia ka la 28 o Ianuari iho nei. Ua hoomaka mai ke kai nui ma Kona, Molokai. Akahi no a ikeia ka nui o ka nalu maanei, ua olelo mai na kamaaina, aole lakou i ike i ke kaikoo e like me keia mamua. Ua pau na loko i-a i ka wawahiia, a ua naha, a inoino ke alanui ma Keanoaio ma Kumimi Ua komoia na hale o Timoteo ma Halawa, a ua wawahiia ka lanai, ma ka po o ka la 29, he kaikoo nui no, a me ke Olai ikaika ma ka wanaao, ua elima paha Sekona ka manawa i hoonaueueia'i ka honua, a me na hale, Ua hapahapaiia na mea iloko o ka hiamoe ana. Kupanaha na hana a ke Akua Kiekie loa." Hoku Ao. - Ua manao na Luna o ka Ahahui Misionari Hawaii, e holo aku o Hoku Ao i ko Nuuhiwa Pae Aina, i ka la Akahi o Aperila. A ke makemake nei ka Puuku malama Waiwai o S.N. Castle Esq., e hiki

e mai na ohua misionari, i lea la 15 o Maraki: peia na puolo iiilii. r»a pahu. na uala, a me keia mea keia mea no rna misionari, ma Fatuiva. i Noiaila. mai hoopanee oukou ena hoahanau, a me na makamaka ; aka, e hoomakau- : kau i ko oukou mau mea aioha, ame na mea manawalea, no na misionari ma koNuuhiva Pae Aina, a hoouna koke mai ia Mi. Kakeia : laua o Kuke, ma Honoiuiu nei.—Hoku Loa. \ Ka 44 Hoxolclc Rifles. v —Ma ka Poaii- ! ma o keia pule aku nei, ua heie ae ka Puaii | Koa " Riflese paikau ma Ainahou. A ma- ? I iaila kahi i haawiia'i o ka Medala ia R. B. ; | Neviiie, kekahi o ia Puaii, e iike me ka oie-, j lo ana a ka Moi Ka.mehaheha IV., ke Ka- ! neia oia Puaii. E haawiia ika mea eku ,ai ka hoailona ma ke ki ana, he makana, he ; mea gula poepoe, a o ia hoi ke kumu o kela hele ana ma Ainahou ma ia la, i haawi aloi j ai i ka makana ia R. B. Neviile ka mea i po- j , lolei loa ma ke ki ana i ka hoaiiona, i ka ia j 31 o lulai IS6I. Ua heie mai ka Moi me kona kahiko KaI nela o ka Puali koa " Honolulu Rifles."

Ma kona kaa hou ka holo ana mai. Oka Mea Kiekie Ke'Lii Ka Haku o Hawaii, a me ka Mea Hanohano, T. J. Dryer, Comisina o Amerika Huipuia. e noho nei ma ke alo Alii o Hawaii nei, o laua kai hoio pu mai me ka Moi ma ke kaa. O na Alii ukali i ka Moi, o ka Mea Hanohano, William C. Lunalilo; ka Mea Hanohano, Jno. O. Dominis, ka Akukana Kenela o ke Aupuni Hawaii; ka Mea Hanohano, D. Kalakaua ; ka Mea Hanohano, P. Y. Kekuaokalani; ame Kanela R. McKibbin, (Makihina.) Ua kahikoia lakou ine ka Hanohano nui. Ua ihiihi maoli no ka Moi, ma ia la, a he nui ka hauoli o na Makaainana ona, me ka mahalo, i ka ike aku i ko lakou Moi e kahiko ana ia ia iho i kona ihiihi Alii. Ua eleu loa ka paikau ana, aohe \\*ahi hemahema iki. Ua maikai no na hana a ke Kapena, J. H. Brown, i ka paikau ana, ua hele wale no a ulumahiehie, maikai maoli ka hana a keia poe haole. Ke lana nei ko makou manao no ka puali koa pualu Hawaii e hoomakaia nei ma Honolulu nei. Oka Mea Mahaloia G. M. Robertson, ke Kapena oia Puali, a o ka Mea Mahaloia William Webster, ka Lukenela mua. E hiki mai ana (ke hooikaika kakou,) ka manawa e hoopaa iho ai makou i ko lakou mahaioia'na ma na kowa o keia Nupepa. Nolaiia, e hooikaika oukou e na keiki Haw r aii i hookuiia'i ka oukou Puali Koa ma ka wekiu o na papa koa e ae o Hawaii nei.