Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 16, 15 March 1862 — Page 3
Ka Nupepa Kuokoa.
Hailoaa
O NA NINAU A G. M. KOHA.
Ua hoikeia mai e G. M. Koha ma ka Helu 12 o ka Nupepa Kuokoa.
E G. M. Koha, ke kanaka akamai o Keawaula i ka pehi ala. Ua ike au i kona lele ana mai a haule ma ka puka wailemu o Kalihi, nahaha liilii a puehu ae la me he opola la. a ha-ha, ke hala a la hoi, he kuhi no paha kou o Davida oe i liki mai ai i kau, mau ala. Aloha mai au ia Kukeliikahaoa, ia oe, e pela mai o Keuka, au i kaena iho ai i ko komo iloko o na Kaikuono he 1189, o ka Baibala, a koe nae hoi he e 311 Kaikuono ia oe i ka hopipipi paha ou mau maka ea.
Eia mai na ninau me na haina pu.
Ninau 2.— Makahi hea a ka Halelana kahi i pa mua ai i ka hamale a Noa?
Haina. — Ma kahi no a Noa i manao; mua ai e hoohui i na laau elua a ekolu paha: a hoopaa iho ia lakou me ke kui, e koele; mua auanei kahi hamale a Noa malaila.
Ninau 2. — E kuhikuhi mai oe i ke kanaka nana i poa ka opea o puaa imua o Iehova?
Haina. — Aole, e ke hoa, mai koho wale aku oe ua poa o Nineroda i ka opea o ka puaa imua o Iehova, o ka hahai wale no i ka holoholona kana. Kinohi 10: 9.
Ninau 3 — E lalau ae oe, a hoike mai i ka laau nani i oi i na laau ma Edena !
Haina. — O ka laau i ikea'i o ka pono a me ka hewa, mai milimili aku oe i ka laau o ke ola, o ku ko luna. Oia ka laau i oi aku ka nani maloko o Edena. Kinohi 3: 22. a me 24.
Ninau 4. — Nawai i hana ka mea ana hora a Ahaga ?
Haina. — Nau ha, he lohe ole ka kou na Iehova na Isia i hoike mai ma ka Mokuna 38 : 8. Mai noho nae oe a na na iho ma 11. Na'lii a ke hoka iho la hoi.
Ninau. 5 — Pehea ka wehewe ana o Davida i ka palekaua keleawe o Golia, i kilina make ana ?
Haina. — Me ka lima, a me ka pahikaua i oki ai i kona poo a lawe ia mea i Babulona. 1 Samuela 17: 50, a me 54.
Ninau 6.— Ehia na hua palapala o ka Baibala ?
Haina. — Ua manao lana au o na olelo i unuhiia mai ai ka Baibala mai noho nae oe a nana iho, he A. ia kakou he E. i ka haole, o poaloia ko maka e Z. he 26 ia, a e kuhi ana nae paha oe, ia oe wale no ka buke i kapaia he Baibala, ia'u no leahi, e lohe nae oe e 2,728,100, oia na hua palapala iloko o ke Kauoha Kahiko, a e 838,380, i ke Kauoha Hou, iloko o ka Baibala 3, 666,480, na hua palapala, i ko nele ninau ole nae paha, ninau mai oe ia'u i ka ninau Akioma, a ia lakou ae hoi.
Ninau 7 —Ma ka la hea o ka hebetoma a 1 hailona ia Matia, ma ka Helu Helene ?
Haina. Kahaha ! lalau ia ala au, kuhihewa oe na ka Baibala i hoike mai. He la ka mea na na i hailona ia Matia ; aole e, he mau Lunaolelo i ko lakou halawai ana iloko o na I-a he umi, mahope mai o ko Iesu pii ana i ka lani, he Poaono ia ia kakou, he la Sabati ia ia lakou. Oihana 1 : 12, me 17, me 26.
Ninau 8—O ka buke hea kai hoike mai i ka malama o Tamus ?
Haina. I ko ike no nae paha i ka olelo Hebera, pololei ko waha i ka olelo ea. O ka Buke Moolelo o ka poe Hebera i kakau ia e IALINS, aia malaila ka malama o Tamuza.
E ka hoa, ua ike no anei oe he mau ninau ala no kekahi a'u e kanono ai ka lae o ka hai keiki ? I ko manao nae paha, o oe wale no ke kanaka naauao i na mea o ka Baibala, i ko hele ana nae paha i Lahainaluna; aole owau kekahi, noho pu no hoi paha kaua, uolo i pau pono na makahiki e 4 ia oe, o ko holo mai no ia i waho nei, eia ka i holo mai oe i ka pehi ala iloko o ka Baibala.
E waihoia kau pehi ana a hoi na kumu a kaua. ina paha ua eha wau ia oe, a me ka ole no hoi, i ko launa ana nae paha me kahi haole hanai pipi o luna ae o Kulaokala, nana e ao ia oe, no na wahi kalo e 4 o ka pule, i ae la paha oe akamai au i ka olelo Hebera, a me ka olelo Latina. I hewa la hoi ka honua i ka lele mua, he hope ka ke Akua.
J. W. LIPOA.
Kaneohe, Koolaupoko, Mar. 5, 1862.
He Palapala
MAI KALIFONIA MAI.
Ua loaa mai nei ia makou keia palapala mai ko makou elele i holo aku nei i Kalifonia.
KAPALAKIKO, Ianuari 4, 1862.
E ka Nupepa Kuokoa ; Aloha oe:
Hookahi mahina i hala iho nei mai kuu pao ana mai ma keia aina. Holo mai nei wau e hooluolu kino. Manao wau ua makemake paha kuu mau makamaka ma Hawali, e lo-he iki i na mea a'u i ike ai, ma keia aina eli gula.
Ma keia moku aina o Kalefonia, elua pae mauna nui e moe ana mai ke Komohana Akau a i ka Hikina Hema.
O kekahi o keia pae mauna, ua kapaia na Mauna Kahakai, (Coast-range.) Ua ike ko-ke ia keia mau mauna kahakai i ka holo ana mai o na moku mai Hawaii. He kanalima paha mile ka laula o keia pae mauna, a he mau awawa momona kekahi iwaena o lakou.
Hala mai keia pae mauna a ma ka aoao Hikina Akau. he aina laula, a palahalaha. O ke awawa nui keia o ke awawa o Sacramento ; he kanalima paha mile ka laula.
A hala mai keia aina palahalaha i ka hele ana'ku ila Hikina, loaa hou ka lua o na pae mauna i kapaia ka Sierra. O luna pono o keia pae mauna ka iwi aina o Kalefonia. Malaila pale mai o Kalefonia, a pale aku ka moku aina o Navada ; a ma ia loko aku. i ka hele ana'ku i ka Hikina, loaa'ku o Utah, oia ka aina i noho ai ka Moremona, o Mauna-pohaku.
Aia ma na mauna o Sierra ka nui o ke gula o Kalefonia e eli ia nei.
Ma Kapalakiko, ua kaawale na maunakahakai, ma kela aoao, a me keia aoao, a komo aku ma ke kowa mawaena, a maloko aku ua akea loa, he kai kuono nui, a maikai loa no ke kumoku ana. Ua kokoke kanalima mile ka loa o keia kai kuono o Kapalakiko. Eia ke Kulanakauhale o Kapalakiko, ma ka aoao komohana o keia kai-kuono. E holoholo mau ana na moku-ahi he nui ma keia kai, a ua paa-loa lakou i ka muliwai o Sacramento 170 mile. He aina momona loa ke awawa o Sacramento ; he nui ka poe ma-hiai, a he nui ka ulu ana o na mea kanu. Hookahi wale no mea hewa, oia ka wai halana nui.
I ke kau, maloo loa ka aina a puehu ka lepo, e like me Honolulu. A hiki aku i ka hooilo, oia na malama o Dek., Ian., a me Feb., pa mai ka makani Kona, mai ka Hema mai, me ka ua lani-pili, a hala na pule. Wai kahe na kahawai, a pii ka wai maluna o ka aina ma kela aoao keia aoao, a lilo ke awaawa o Sacramento i Moana wai nui.
Ua kukuluia ke kulanakauhale o Sacramento ma ka aoao o ka muliwai o Sacramento. Elua pule i hala iho nei, pii mai ka wai halana maluna o kela kulanakauhale, a ua komo ka wai maloko o na hale a pau o ke kulanakauhale. He umi kapuai ka hohonu o ka wai ma kauwahi.
Pii na kanaka ma na keena maluna o ko lakou mau hale a haalele i na keena malalo no ka piha i ka wai. Pii kekahi maluna o kaupaku o na hale e noho ai. A ua hoolanaia kekahi mau hale, a lilo loa aku i ka wai. Make kekahi poe i ka wai ; a nui loa ka poino a me ka pilikia o na kanaka o ia kulanakauhale.
Nui ka poe waiwai mamua, i lilo 5 keia manawa i poe ilihune loa. Lilo ka ai o kekahi poe i ka wai, a wi lakou.
Nui nae ke kokua o na kanaka o na kulanakauhale e ae, i ka poe pilikia a poino o ke-ia kulanakauhale. Kokua nui mai lakou i ka ai a me ka lole, a me ke dala.
I ko'u wa i ku mai ai i keia aina, i Dekemaba, ua maloo loa ka aina a panoa. I keia manawa, i ka haule ana o ka ua, a me ka pa ana mai o ka makani Kona, ua uliuli loa ka aina, a ua nani loa. Akahi no makahiki ua nui loa e like me keia.
Mahope a palapala'ku wau ia oe no na halepule, no na kula, a no ka eli gula ana.
Na'u no me ke aloha.
KAUKA KULIKA.
Ka Hale Mai o ka Moi Wahine
E ka Nupepa Kuokoa e ; Aloha oe :
I keia mau mahina iho nei, ua hoopuka aku na Luna o ua Hale la, i palapala noi aku i na ekalesia o Hawaii nei, e kokua mai ia lakou no ka pilikia i ke (iala ole. Ua ae aku no ka poe a pau e aloha ana i keia Lahuikanaka, e kokua mamuli o ka hana o ua haie nei ; no ka mea, he hana pono ka ua Hale la, ma ka hooikaika ana e hoola i ka poe mai i komo ilaila. Nui ka poe ilihune i lapaauia, a i hoolaia malaila. Ua hoonohoia ma ua Hale la, i Kahuna Lapaau naauao, ka mea i aoia ma ia Oihana.
A i kuu hooikaika ana e kokua i ua Hale Mai nei, aole o'u oluolu i ka hana a kekahi poe e hoonoho wale ana i na Kahuna Lapaau Hawaii he nui wale.
I kuu manao, he hana epa wale paha ka kekahi poe i ka hele kaapuni ana i ka aina e ohi hapaha imua o na Kahuna Hawaii, a he poe aole no he Kahuna mamua, ina e haawi i ka hapaha, e lilo auanei i Kahuna. Oia ka hana a kekahi kanaka e kapaia ana kona inoa, o Kaaikanaha. Ma Kauai oia e ohi ana i na hapaha imua o na Kahuna Lapaau Hawaii. " Ua hoounaia mai au e ka Moi, e ohi i na hapaha, a mahope loaa ka Palapala Hookohu Kahuna Lapaau." Olelo hoi oia penei, " He kapu ke hana kekahi i opu koali, ke loaa ole i Palapala Hookohu Kahuna, ua kapu hoi ka halalo i kekahi mai, ke ole ua Palapala la." Nui loa na Kahuna i Hawaii, i hoonohoia, e 4 a e 5 paha, ma ke Ahupuaa uuku. Ke hai aku nei au i keia hana a Kaaikanaha, me ka manao he kanaka epa paha ia, a ua pono ke hoopaiia oia, no kona hapai wale ana i ka inoa o ka Moi iloko o kana hana naaupo e hana nei.
Owai o Kaaikanaha ? Nawai oia i hoouna e ohi hapaha, a e hoonoho Kahuna ? Malama paha he wahi ike "ko kekahi o ua poe Kahuna nei, he nui nae ka naaupo. Haalele kekahi poe i ka laau maoli, a pepehi i ka Puaa, e ai au a inu i ka awa. A i loihi ka mai, pepehi hou ka lua o ka Puaa, ke kolu paha!
Eia ka manao, ua oi aku paha ka nui o ka poe mai e make ana no ka naaupo o keia poe Kahuna, mamua o ka poe i hoolaia ma ka " Hale Mai o ka Moi Wahine."
HE PUNAWAI AILA A-A.— Ma ke kulanakauhale o Venago me Penselavenia, ua paka ae ka aila mai ka honua ae. Oiai e kohi ana kekahi poe paahana maluna ponoi iho o kahi i poha ae ai o ka aila, aia hoi ua kolili ae me ka ikaika nui i hiki ke kiekie o kona pii pololei ana i ke 60 kapuai,
Manao Pane.
E ka Nupepa Kuokoa; Aloha oe ;—
Ma ka Helu 18 o ka Hoku Pakipika, aia malaila ko kaua kumu manao e kamailio pu ai, no na mea e pili ana i ke kohoia ana o na Lunamakaainana o keia Apana, e hoike nui ia nei ma ia Nupepa. a me ka wehewehe ana i ka Pauku 809 o ke Kanawai Kivila, i pili i ua mau Luna nei ; owau kekahi luna hooikaika balota no S. Hanemo, a ma ia hana au i hoo-ikaika nui ai, a ike maoli aku no au i ka i manao o ka poe e paa ana i ko D. D. Baldwin balota a me ko J. D. Kahookano, ua pane maoli mai lakou, he mau hepedoma mamua aku nei ko lakou kii maoli ana i na balota o na mea nona na inoa maluna iho, a ma ka hora 10 o ia la, ike au ia D. D. Baldwin e kamailio pu ana me kekahi mau kanaka elua, no laua na inoa i paiia ma kela Helu o ka Hoku Pakipika, a ma ko'u lohe ana'ku i ka hua noi a keia mau kanaka i dala na laua i mea e hookaa ai ko laua mau auhau, ia wa. hoomakakiu aku au i ka D. D. Bald-win pane ana mai. " Heaha ka olua e hoihoi mai ai ? " Pane mai laua, " He mala ko." Pane hou mai o D. D. B., " Aia au a ike." Pane hou aku la laua. " E haawi mua mai oe i na dala no ko maua mau kino, a o ke koena aia oe a ike i ke ke ko." Ae aku o D. D. B., a pela ka'u ike i ka hana a ia mau Luna. Eia ka ninau, " He kipe auanei ia ? " Ua mau ko'u ike ana, mai ka hora 10 a hiki i ka hora 3 ; a ina ua kipe laua nei, alaila, ua kipe pu me kekahi mau Luna a'u i ike ai ia la. Eia kekahi, ina he poe malihini no na Apana koho e mai, hooikaika loa o J. W. H. Kauwahi i kona balota, pela ko'u ike, he kanaka no ka Apana koho o Kaanapali mai. o Kuheana kona inoa ; ua ike au ia ia e lawe ana i ko J. W. H. K. balota, ina ua makemake o J. W. H. K. e hana pololei, e like me kana e hoopuka nei ma ka Hoku Pakipika, e lakou nei, a e lakou la aku hoi, a me ka poe o Apuakehau, he hana pono anei keia o ka haawi i kona balota i keia malihini i hala ole na malama ekolu mamua ae o ka la koho, pela i hoakakaia ma ke Kumukanawai, no ka poe malihini mai, e like loa me keia, a i kuu nana ana, ua mau no kuu ike ana, a ke pane nei au, e hoopuka aku i keia mea a'u i ike ai, o ka poe kaa ole o na auhau ma ko D. D. B. balota, ua hoole ia, a ma ko J. W. H. K., poe kaa ole, ua komo no, ua kii au i kekahi poe e ae he 12, e nana pono, a ua like ko makou ike i keia hana. Eia ka ninau, " He hana pono anei keia a lakou nei ? " A mahope iho, hiki mai o Kalei humuhumu lole, lawe mai i ka balota o J. W. H. Kauwahi, a o John Baker no kekahi e ku pu ana me makou he 12, a lohe makou i ka pane mai o ka Luna Auhau, aole i kaa kona auhau, alaila pane ae la ka Lunakanawai, " O kela kanaka la, ka mea humuhumu no ka lole wau la, kaa no ka auhau o kela kanaka la." Alaila, komo kona balota, pela ko makou ike like.
Ke manao nei makou, aole i ku iki ia i ka hana pololei, e like me ka mea i hoopukaia ma ka Hoku Pakipika, o ko makou ike no J. W. II. Kauwahi, John Baker, i ka wa o Kalei i komo ai iloko, a ma kona lima no kana balota ia wa, e pono i ka poe e hahai ana ma ka pololei. e like me ka Hoku Pakipika e hoolaha nei, he pono ke kii ae i ka buke inoa o ka Ia koho, e nana i kela mau inoa o Kuheana ; no ka mea, o ka Hoku Pakipika. ke hahai loa nei i na olelo a J. W. H. Kauwahi wale no, wahi a'u ina no e koho hou ia keia Apana ; alaila, aole no e nele ana ke hoho hou ia o na keiki i alohaia e ka Lai o Lele, he mau mea wehe pilikia maoli no o D. D. Baldwin ma, o kana hana no ia o ka haawi i ke dala me ka moraki pu i ka waiwai o ka poe hele aku e aie i kona dala. Aole e manaoia ke akamai kukalekale, e kuhikuhi ai i ka hana a Beritania, Amerika, a me Farani, o ka waiwai. Aole kakou e waiwai ana malaila ; aka, o ka poe waiwai no ke waiwai ana ia mea — ua ike iho la no hoi kakou, me ka puu dala pohukuhuku e hiki ole ai ; no ka mea. o kahi o ka ka-kou loaa e noho nei, noloko mai no ia o na pai ai. O ke pai-ai, aole ia he puu dala pohukuhuku e lilo aku ai i ke aupuni, aole he paulele nuiia'ku ; nolaila, pehea la kakou e manao ai e waiwai ana kakou i ka rama ? O kuu kaikaina ponoi no, aole i kaa kona auhau, a ua komo kona balota no J. W. H. Kauwahi, a me J. H. Kaiheekai, a ma kekahi mau la hope o Ianuali iho nei, kaa kona auhau, eia no ka palapala hookaa mai ka Luna Auhau mai.
Ea, auhea oukou e o'u mau hoa o ka ike oiaio, e nana pu mai kakou, ina ua ahewaia kela mau Luna ma ka hoaie maoli i ko laua dala : alaila, pehea kakou i ka malihini o kahi e mai, a me ka poe i kaa ole na auhau ? A ua aeia ke komo ana o na balota no J. W. H. Kauwahi, a me J. H. Kaiheekai, a me J. Baker, i hiki ia kakou ke manao, ua hewa loa keia mamua o kela. A paneia mai ; alaila, e owaka ka uwila.
A. KINIAKUA.
Lahaina, Maui, Feb. 7, 1862.
Ahaaina Kamahao
Nupepa Kuokoa ; Aloha oe :
He mea mau no ia ma na aupuni a pau o ka honua, ka hana ana i ahaaina olioli no ka la hanau o kekahi mea punahele, a mea make paha, a mau la nui o ke aupuni. Pela i hana'i o Mr S. Freadway, ka wahine a ka Luna-Makai-Nui o ka apana o Lahaina nei ; i ahaaina olioli no kana keiki no David Barrows, no kona hoi ana mai, mai Amerika Huipuia mai. He mea mau ma na aha-aina a pau ; mamua ae o ka la ai, ua kauoha i mua ia ae ka poe hanohano o ke kulanakauhale, e hele ma kahi e ahaaina ai, aole e hele wale aku ka poe aole i loaa na balota ; a he rula mau no ia.
A ma ka la 5 o keia malama o Maraki, hora 3 o ke ahiahi, o ka manawa no ia o ka ai ana, a me ka lai malie ana o ka poe a pau, i kauohaia ma ia la. Ua hele mai kekahi mau haole hanohano ma ia la, C. S. Bartow, P. H. Treadway, D. D. Baldwin, a me kana wahine, W. Ap. Jones, a me kana wahine, E. P. Bond, a me kana wahine, D. F. Hutchison, a me kana wahine, a me kekahi mau mea e ae he nui. A he nui no hoi na wahi kanaka maoli, a me na wahine i hele mai ma ia la ahaaina; o ka lole o na wahine a pau, he puahau wale no, o ka lole o na kane, he ano okoa ko kekahi, a me ko kekahi. A o keia wahi hapauea kekahi i kauohaia mai e hele ma ia ahaaina, a he mea kamahao no ia i ko'u ike ana.
Ninau mai paha auanei kekahi o oukou, me ka i ana, " Akahi no ka paha ia a ike i ka ahaaina kamahao?" He oiaio no ia, akahi no au a ike i ka ahaaina nani, malu. noho-malie. haunaele ole, walaau ole no hoi. No ka mea, ua maa no au i ka hele ana i na ahaaina he nui, a o wau no kekahi i hana me ka'u mau keiki i ahaaina, aole au i ike i ka nani lai, e like me keia. A mahalo pu no au i na kuene, nana e hana ka mea ai, a me na mea ono he lehulehu, me ka maikai o ka hana ana, a o ka Luna Nui o na kuene ma ia la, o P. Kalaikini,a he nani no lakou. Nolaila, i ko makou ai ana a maona, mahalo mua iho la au i ka mea nana ka ahaaina, no ka maikai o ka hana ana, a he rula pono ia e hana ai na poe a pau e makemake ana e hana i ahaaina, a e hana me ka noho malie. Aole nae i pili i na'lii keia paipai a'u, no ka mea, ua ike no lakou i ka rula no ia mea, a me na mea a pau, a lakou e hana'i, aka, no na makaainana iho no keia kauoha, oiai lakou e hupo ana.
Pela wale iho no kahi manao mahalo la, no ka mea, he mea nui ka ike ana, i na hana nani o ko maua lahui kanaka, a e pono kaua e paipai pu e hana e like me keia, i ike lakou a hoomanao. Nolaila, me oe ka mahalo e ka Nupepa Kuokoa, a me ka mea na na ka ahaaina, oiai e mau ana keia hana maikai. E hoi ana kahi hapauea o Wailehua, ua ahiahi.
D. KAHAULELIO.
Lahaina, Wailehua, Mar. 8, 1862.
He Mau Ninau.
E ka Nupepa Kuokoa e : — Aloha oe.
Noka lana ana mai o ka manao kanu. laiki, o na kanaka ma Kalihi nei, e like me ka paipai ana mai au mamua iho nei, aka, no ke ano maa ole o makou ma ia hana. Nolaila, ke waiho aku nei keia mau ninau i mua ou, a nau ia e huai pau mai i ke akea penei:
1. Ia wai e kii aku ai ina anoano kanu me ke kumu kuai emi loa ma ka paona?
2. Pehea hoi ke ano o ka hana ana ma ke kanu ana?
3. Pehea ke oki ana ma ka wa e oo ai?
4. Pehea ka hana ana ma ka wehe ana i kona aa?
5. Mahea e kuai ai ka ke kanaka maoli?
6. A heaha hoi ke kumu kuai o ka paona?
G. W. KAHIOLO.
Kalihi. Feb. 1862.
Pilikia! Pilikia !!
Eia maanei he wahi pilikia no kekahi moku kiakahi, i holo mai Koolau, Maui, mai, no kona kaki ino i na ukana o na ohua penei ; no ke eke pepeiao $1.00 mai ke nui a ka liilii aole wahi mea koe, aole nae ko'u he ike maka, o ka'u aikane, oia kai holo mai maluna oia moku o Kapali, kona inoa no Wailua ia. Eia kekahi ohua i holo pu mai a halawai maua ma Honolulu nei, o ka inoa o ua Moku Ia o Ema. Ke papa aku nei au i o'u mau makamaka a pau o Koolau, a me Hana, mai kau mai oukou maluna oia moku he nui ke kaki ana, o Molokai ka moku kupono a me Hana.
P. R. HOLI.
Honolulu, Maraki, 6, 1862.
NA KE AUPUNI.
OLELO KAUOHA !
Ma ka Lokomaikai o ke Akua,
KAMEHAMEHA IV! KE ALII O KO HAWAII PAE AINA,
ILOKO O KONA AHAKUKAKUKAMALU.
KE HOIKE aku nei, i mea e hookoia'i ko'u Kumukanawai, nolaila, ke kauohaia'ku nei na Hale Ahaolelo o ko'u Aupuni; e hoakoakoa ia lakou iho ma ko'u Kulanakauhale o Honolulu, i ka hora 10, a me ka hapa o kakahiaka o ka la 1 o Mei, M. H. 1862.
Ua haawiia malalo o ko'u Inoa, ma ko'u Hale-Alii i Honolulu, i keia la 12 o Maraki, M. H. 1862, a me ka awalu o ka makahiki o ko'u noho Alii ana.
( Kakau inoaia, ) KAMEHAMEHA.
Na ka Moi. ( Kakau inoaia, ) KAAHUMANU.
Na ka Moi, a me ke Kuhina Nui.
L. KAMEHAMEHA.
OLELO HOOLAHA.
E halawai ana na Hale Ahaolelo elua ma ko lakou mau Keena, iloko o ka Hale Hookolokolo, ma ke kulanakauhale o Honolulu, ma ka la i oleloia maluna, ma ka hora 10 o kakahiaka, no ka hoomakaukau ana i ka lakou mau hana, a hiki ae i ka hora i oleloia maloko o ka Olelo Hoolaha a ka Moi, alaila, e hui na Hale Ahaolelo ma ke Keena halawai o ka Hale Ahaolelo Alii, i lohe ai i ka olelo a ka Moi.
L. KAMEHAMEHA.
Kuhina Kalaiaina.
AWA O HONOLULU.
Na Moku ku mai.
Mar. 7—Moku kialua Josephine, he 22 la mai ka Aina Kukae manu mai.
8—Moku kiakolu Am. Europa, he 16 la mai Kapalakiko mai, me ka eke leta. a waiho no. holo loa i Kina
8—Moku kuna Odd Fellow. mai Koloa, Kauai mai, me 350 eke ko paa, 150 pahu u alakeke, 11 hoki, 22 pahu waiubata, a me 8 ohua.
8—Moku kuna Queen (Kuini.) mai Koolaupoko mai, me 4 pelehu, 2 manu nene, 1 puaa.
9—Moku mahu Kilauea, mai na awa o Hawaii a me Maui mai, me 96 kukaa pulu, 5 bela pepeiao laau, 19 bela hulu hipa, 64 pahu uala, 15 pahu bipi, 9 eke kope, 5 pahu ko paa, 2 pahu waiubata, 4 ili bipi. 20 pai poi, 2 pu awa, 3 pahu keleawe, 1 waa, 22 bipi, 3 lio, 23 puaa, a me na waiwai Hawaii e ae.
9—Moku kuna Hana, mai Hili mai, me 64 kukaa pulu, 56 pahu ko paa, 100 lli kao, 6 eke pepeiao laau, he paka kekahi, me 17 ohua. i
9—Moku kuna Manuokawai, mai Kau a me Kona mai, me 25 kukaa pulu, 300 ili kao, 4 lio, 1 bipi, 4 eke pe-peiao laau, me 10 ohua.
10—Moku kiakolu White Swallow, he 17 la mai Kapalakiko mai, me ka eke leta, a waiho no, holo loa i Kina.
11 —Moku Tahiti Hornet, he 30 la mai Huahine mai, e holo : loa ana i Kapalakiko, me 90,000 alani, i ku mai e kapili
11—Moku kiapa Amerika Benefactor, he 18 la mai Kapalakiko mai, holo loa ae no mawaho, kiola mai nae he
11—Moku kuna Keoni Ana, mai Kauai mai, me 11 paila wahie
12—Moku kuna Moikeiki, mai Kahului a me Lahaina mai. me 20 kukaa mauu, 5 pahu mea kalepa, 50 ili bipi, 2 owili ili kao, me ka pepeiao laau, &c.
Ke kauohaia'ku nei na Lunakula, a me na Kumukula, e hooili mai i ka inoa o ka poe Hanau, Mare, a me ka poe Make, i hoolahaia'i ma ka Nupepa Kuokoa. E kakau mawaho o ka palapala ia Ii. M. Wini. Luna Pai o ke Kuokoa ; a i ole ia, e haawi ae ! na Luna o ke Kuokoa.
HANAU.
KAPANIAU—Feb. 26, ma Olaa. Puna, Hawaii, hanau o Kapaniau (k) na Pinehaka me Keaka.
KEAUPUNI—Feb. 15 ma Kaumana, Hilo, Hawaii, hanau o Keaupuni (k.) na Nahaloaa me Pake.
PETERO—Ian. 21. ma Kapulena, Hamakua, Hawaii, hanau o Petero (k,) na Haaheo me Kamakamanoanoa.
KIWINI—Feb. 21, ma Papaioa, Kipahulu, Mani. hanau o Kiwini (k.) na Wahinemaikai me Kaikaai.
KAUNUHIOLELO—Feb. 28, ma Kaapipa, Kipahulu, Maui, hanau o Kaunuhiolelo (w,) na Kaleimakalii me Kaaikaula.
PILA—Mar. 2, ma Papauluana, Kipahulu, Maui, hanau o Pila (k.) na Pila me Kanele.
MARE.
DANIELA—ELENA—Mar. 4, ma Kaneohe, mare o Daniela me Elena, na Rev. B. W. Pareka laua i mare.
MAKE.
KAMAA—Mar. 10, ma Manoa, make o Kamaa (w.)
PAEWAHINE—Mar. 5, ma Kualoa, Koolaupoko, make o Paewahine (w.)
KAHOOKANO—Mar. 4, ma Palauea, Honuaulua, Maui, make o Kahookano (k.)
PUHILI—Feb. 26, ma Olaa, Hilo, Hawaii, make o Puhili (k.)
KAAIA—Feb. 15, ma Kaumana, Hilo, Hawaii, make o Kaaia (w.)
KAAIUAHIOLE—Feb. 21. ma Papalapuka, Hamakua, Hawaii,make o Kaaiuahiole (w.)
KAHIKI—Mar. 13. ma Manoa, make o Kamiki (w.)
KANAKANUI—Feb. 23, ma Kainalu, Kona Akau, Hawaii, make o Kanakanui ( k )
KAWELO—Feb. 16, ma ia wahi no, make o Kawelo (k.)
KEAUPUNI—Feb. 18, ma Wailoa, Kipahulu, Maui, make o Keaupuni (w.)
OLELO HOOLAHA.
HE MAU HOLOHOLONA HELE HEWA, AIA ma ka Pa Aupuni ma
Kualoa.
1 LIO KANE AHINAHINA — aole hao.
1 LIO KANE HAULIULI—hao K.
1 LIO KANE AHINAHINA—hao N., ano e kekahi hao.
1 LIO WAHINE PUAKEA—hao Z., 18 ano e kekahi hao.
E Kudala ia'na, i ka la 21 e Maraki, oia ka Poaono, l ka hora akahi o ke awakea. JUDD A ME WILDER.
Na Luna Pa Aupuni o Kualoa. Kualoa,
Koolaupoko, Oahu, Mar 14, 1862. 16-1t
OLELO HOOLAHA.
Waiwai o J. NAAKAAKAI, i make aku nei.
NO KA MEA, UA NOIIA MAI OWAU, e B. K. Holi, no ka hooiaio ana i ka Palapala Kauoha hope loa a J. Naakaakai (k,) no Wailua, Mokupuni o Kauai, i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau, ke pili, o ka Poakolu, oia ka la 3 o Aperila, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia, no ka hoolohe i ka oiaio o ua Palapala Kauoha la, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ko'u Keena Hookolokolo ma Malumalu, Kauai. J. HARDY.
Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Eha.
Nawiliwili, Kauai, Mar. 8, 1862 16-3t
Olelo Hoolaha.
KE HAI AKU NEI AU IA OUKOU APAU, E ka poe hali Pepeiao Laau i Honolulu, makehewa ko oukou hali ana mai, he poho ka hali i Honolulu, lilo i ka moku, lilo i ke kino. Ua hali mai nei ka Lunakanawai o
NIIHAU
i kana Pepeiao Laau, poho kona Pepeiao Laau, pela ko makou ike ana. N. KOLOA.
Honokaupu, Honolulu, Feb. 21, 1862 16-lm
No Kona!
KA MOKUMAHU
'KILAUEA,'
E HOLO ANA NO
KONA !
E HOLO ANA NO O "KILAUEA" MAI HONOLULU aku, i ka Poalua, i ka hapalua o ka hora 4 o ke ahiahi, e like me ka mea i oleloia malalo nei, penei:
LAHAINA, KALEPOLEPO, MAKENA, HONOIPU, KA- WAIHAE, KAILUA a me KEALAKEKUA.
N. B. E holo mau ana o "Kilauea" i kela Poalua, keia Poalua, i Kona a me na awa e pili ana, a hiki i ka wa e hai hou ia aku ai. JANION, GREEN & CO.
Luna H. S. N. Co.
Honolulu, Feb. 26, 1862. 13-3m
Makemakeia.
UA NUI KA IINI O KA MEA NONA KA INOA MAlalo,e lilo i hunona na kekahi mau makua maikai he makemake no e noho ma na Aina Kuaaina. Ke hooiaio nei au no'u iho, no ko'u poino ole ma kekahi o na lala apau. a he kanaka opio ui no hoi. E ninau ia
JNO A DUNCAN
Hale Pai Palapala, Honolulu, Mar 12, 1862 16-1t
HALE KUAI BIPI.
Alanui Nuuanu.
AIA ME KE ALANUI NUUANU, mauka iho o Kolopo, makai ponoi iho o ka Hale Kuai Palaoa o Love, kahi e loaa mai ai o na kanaka pau o ka Bipi momona maikai, a me ka Hipa, a me ka Puaa, i oi ka emi o ke kumukuai mamua o na wahi e ae apau.
IRA RICHARDSON.
Honolulu, Mar. 12, 1862. 16-3m
BIPI
Momona Makepono.
MA KA HALE KUAI BIPI KULA na kauhale o H. Couawela, malaila kahi e loaa ai ka Bipi momona, Puaa momona, a me ka Hipa momona, a me na mea e ae he imi wale oia ano, no ka ku imi loa. E hele mai na kanaka a pau, i ike maka i ka
MAKEPONO,
A i pau hoi ke kuhihewa. Aia ma ke Alanui Alii, ma ka aoao ma Waikiki o ka
Hale Kupa Pahu, ma Polelewa.
H. CONAWELA
Honolulu, Mar. 13, 1852 16-tf
Olelo Hoolaha.
E IKE AUANEI OUKOU E NA MEA A pau loa, ke nana mai oukou ma eia palapala. Owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, o ka'u wahine mare o
Pakaka!
Ua haalele mai oia ia'u a me na keiki, ua hele aku i ka manuahi a hala na malama ewalu. Ke hai aku nei au ina mea apau i hoaie aku ia ia, aole loa au e hookaa i kona aie, e kii no oukou ia ia, KAMOA
Kalihikai. Kauai, Feb. 19. 1862. 16-lm
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA HANOHANO o G. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e KAMAHA, no ka hookohu la ia i Luna Hooponopono Waiwai no Maau, o Honolulu i make aku nei : Nolaila, ua hoike ia I na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poakolu, oia ka la 1 o Aperila, i ka hora 10 o kakahiaka, uia ka la a me ka hora l oleloia no ka hoolohe i ka olaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu
JNO. E. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie
Honolulu, Maraki 10, 1862. 16-2t
OLELO HOOLAHA.
UA HOOPII o Kainoa kue I KANA KANE o Ahiaua. no Kaumakapili, Honolulu mamua, e hooki i ko laua mare ana, no ka haalele wale ana no na makahiki ekolu o Ahiana, i kana wahine. E hanaia keia hoopii imua o ka mea Hanohano o John Ii. ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, o ka Poakolu, nia ka la 19 o Maraki, i ka hora 9 o kakahiaka, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie
Honolulu, Oahu, Mar. 10, 1862. 16 1t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA HANOHANO o C. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e KAMAKAIEAEA, no ka hookohu ia la i Luna Hooponopono Waiwai o Kanakaole, o Waikiki i make aku nei Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 15 o Maraki. I ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo mai Honolulu, Oahu.
JNO. E BARNARD
Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Maraki 1, 1862. 13-2t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA HANOHANO o G. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e MAUI, no ka hookohu ia ia i Luna Hooponopono Waiwai o Kahina, o Honolulu i make aku nei : Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 15 o Maraki, i ka hora 9 o kakahiaka, ma ia la a me ka hoea i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD
Kakauolelo o ka Aha Kiekie
Honolulu, Feb. 27, 1862 15-2t
Manu Olioli.
AIA I KA MEA NONA KA INOA MA lalo nei, he mau Manu Olioli, oia ka oi o ka manu maikai loa oia ano i hiki maanei. A ke hooio nei oia i ko lakou loa i ke
Mele ana.
E hele mai, o hala auanei ka wa hiki ia oukou ke kuai mai. E kuai emi loa ia'ku lakou.
Aia ma ka Hale Kuai o Hale Olelo E ma.
Ma ke Alanui Papu. D F. EHLERS.
Honolulu, Maraki 7, 1862. 15-1m
KAMANO! KAMANO !!
1050 PAHU KAMANO MAIKAI LOA i loaa mai nei. A e kuaiia aku e like me ka makemake o ka poe kuai mai. Ma kahi o
6-3m. H HACKFELD & CO. (KALEMA )
OLELO HOOLAHA.
Mea Makemakeia!
KE MAKEMAKE NEI KA MEA NONA KA INOA MAlalo iho, e kuai aku i ke Kukane (Citron) a me ke
KUKANE MAKA,
a e ukuia no ke kumukuai makepono, i ka poe a pau e lawe mai ana ia mea e kuai me ia. Nolaila, ke kauoha'ku nei au i ka poe i lako i na hua KUKANE MAIKAI! E hele mai ma ka'u Hale Kuai, ma ke kihi o ke Alanui Alii a me Alanui Maunakea, e pili ana ma ka aoao ma Ewa o ka pa
O Keoni Miki.
WILLIAM HORNE.
Honolulu, Maraki 5, 1862. 15-3m.
HOKI! HOKI !! HOKI !!!
I NA HE MEA Hoki NUNUI, KUPONO I KA hoounauna, a manao e kuai, owau ka mea makemake
KIMO PELEKANE.
Honolulu, Feberuari 1, 1862 11-3m
Kau Leo!
KE KAUOHA AKU NEI AU I KA POE A PAU, E HOPU ana i na holoholona hele hewa, ma ka mokupuni o Maui, i kuaiia penei q. e hele mai e hai mua ia'u, mamua o ka lawe ana i mau holoholona'ia i na Pa Aupuni, noka mea, o ko'u hao kani ia. JAMES LOUZADA. (KIMO LUSEDA.)
Waikapu, Feb. 11, 1862. 12-6m