Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 22, 26 April 1862 — Page 3

Page PDF (1.65 MB)

Ka Nupepa Kuokoa

 

ma."—E ke hoa ; lalau, o ka la 4, oia ka la i moe ai o Iesu ma ka luakupapau, ma ka helu Helene, a ma ka helu Hebera, oia ka la 1 o Zipa. O kau haina, he hi-hikaunoa i Mana. Eia iho no i ke aho kaakolu a Manaiakalani.

                Haina 8—" Aole ma ka Baibala ia Ninau."—E ke hoa, eia ka nui o na olelo i paiia ma ka Baibala, he 750, oia na Baibala okoa, koe aku 3,976 na olelo i pai oleia. Ua kau mai ke kaulahao ili puupuu, mai ka Penedituda o ka Hebera, a ke Sepesuadinega o ka Baibala Suria. E ke hoa, o kau haina, he hao kakaki i piha i ka opala, Eia iho no ma ke kaula kakai o ka ipu hao a ke Akua.

                O keia mau ninau a pau loa, he ninau oiaio loa, eia ka mea e loaa'i, e lalau oe i ke Tumima, a me ka Urima, ka mea nana e kawele ka maka, pau ke keae, a ike aku i ka lua dala o Ierusalema, e pu-iliia nei e ka pohaku Iasemi.

                E ke hoa, i nui ke aho, hele a wiwi, a nui ke poo; alaila, kahea ae i ke keiki o Kaena, i hele a konea i ke kai. Na kekahi Hoole Pope.  G. M. KOHA.

Keawaula, Waianae, Aperila 15, 1862.

 

He Luakini ma Moanalua.

E Ka Nupepa Kuokoa e :—Aloha oe.

                E pono palua ia oe ke hoike ae ma ke akea, no ka paa ana o keia Luakini ma Moanalua nei. I lilo ia i mea e oluolu ai no ka maka o ka poe i lawe i kou kino, a me ka ekalesia Karisiano, e noho ana ma keia Pae Aina, mai Hawaii a Niihau. Eia malalo iho nei kona loa, a me ka laula, ke kiekie, a me na dala o ka lilo ana i na kapuai laau.

                O ka loa, 36 kapuai, o ka laula, 21 kapu-ai, o ke kiekie o ka pae pou, 11 kapuai, o ka loa o ke oa, 13 kapuai, o ke kiekie mai kahi i kukuluia'i a hiki i kaupaku, 19 kapuai. Eia ka nui o na kapuai laau o ka paa ana o keia Luakini, a me na dala i lilo aku, koe nae na paia, a me luna.

O na kua.................               598 kap. $21,50

" pou, oa, paepae, kaola,     1142 "     41,50

" umii, aaho,..........                699 "       11,87

" papa kepa,............              1610 "     42,00

" " hele..............                     756 "       22,68

" noho awai............               522 "       20,89

" " paina,..........                     225 "       8,69

18,000 pili,.............                                 65,00

150 paona kui...........                             16,30

6 puka aniani,........                                17,26

1 pani puka,..........                                 3,75

4 pahu pena,.........                                12,50

1 Pahu aila hoowali,......                       6,25

Ami, laka, ki...............                            4,37

Uku kamana,..............                           16,00

Hoolimalima kaa,..........                        18,25

Huiia.....................                                  $821,80

Oia ka nui o na dala i paa'i keia Luakini, eia oia ke kukilakila nei, a o keia Luakini ka makahiapo o ke ku ana ma keia aina.

HE WAHI LEO KAHEA.

                Auhea oukou e na ekalesia Karisiano e noho ana ma keia Mokupuni, e hookupaa ana i ka pono io o ko kakou Haku o Iesu Kristo e noho ana ma Waiahao, Wailupe, Kaneohe, Waikane, Hauula, Waialua, Waianae, Ewa. E pono ia oukou ke hele mai ma Moanalua nei, i ka la 15,o Mei, e hiki mai ana, o ka la ia e hoolaa'i keia Luakini, a e hahao i mau hapawalu ma ko oukou mau pakeke lole, i mea e pau ai na mea i koe o keia Luakini.

                Eia i na kamaaina na mea hooluolu o na kino, mai kanalua, a kuihe, mai pi, a mai aua. No ka mea, ua maopopo ia kakou keia aina, he aina oi kelakela loa keia i na mea hooinoino i mua o ko kakou Haku, ma na M. H. i hala ae nei. Iloko hoi o keia M. H.

i e hele nei, ke ku nei kona Luakini, me he mea la ua ko ka welelau o ka oukou noi ana i ka Haku, a pela hoi oia e hoopono mai ai i ko kakou la e komo ai.

J. H. Z. KALUNAAINA, Kakauolelo.

Lapakea, Moanalua, Apr. 21, 1862.

 

He mau Ninau Baibala.

E ka Nupepa e ; Aloha oe:—

                Ua ike ae nei makou i na ninau Baiba-la a G. M. Koha, i hoopukaia ae e oe ma na helu o keia mau pule o Maraki i hali iho nei, me ka manao na J. W. Lipoa wawahi, a me na olelo kaena maluna J. W. Lipoa, a e hoihoi ia ia ae noho loa. Aole pela ko'u manao ia oe e G. M. Koha ke kanaka akamai i ka nounou pohaku o Keawaula, ua nana iho makou ia mau ninau i keia Nupepa Kuokoa loaa mai nei. Ua hemo i kela kama eu o olua, a pehea iho la hoi kau ? Nani kuu kokua ia J. W. Lipoa, ke kanaka ninau oluolu a kaena ole.

                E G. M. Koha ke kanaka akamai i ka ike i ke kahua palahalaha o ka Baibala, e koho ae oe a e hai ae i ka hai loaa o keia mau ninau Baibala.

            1. Heaha na hua Palapala iloko o ka Baibala, i loaa ai na hua helu 666 ? Ehia hoi hua helu e kau ana i keia hua keia hua, i lawa ai ka huina e 666 ?

                2. Owai ke kanaka iloko o ka Baibala i hoohalikeia kona inoa ke unuhi ae i ka olelo Hawaii o Kamaluokahaleku ?

                3. Owai ka malama iloko o ka helu a ka poe Iudaio, i hoohalikeia me ka Elemakule, ka paa o ke kookoo ma ka lima ?

                4. Heaha ka holoholona nui iloko o ke kulu wai hookahi i haule iho, mai kou lima iho ?

                5. E hoike mai oe i ka nui o na Dala i lilo no ka hana ana i ka hale lewa o ke Akua ma ka Waonahele ?

                6. Ua loaa ka mai iloko o kekahi, a ike ole aku oia i kona hoa, heaha ia ? ( Mai manao oe o ka hoomau hala aole ia.)  J. D. O.,

Puueo, Hilo, Hawaii, Apr. 1852.

 

Ka Hope o ke

KE KANIKAU O J. HENRY.

Kuu hoa mai ka makani o ia aina he i-a iki,

Hoonui aku i ka paakai,

Hoomahuahua i ka wai kuu kane,

Kuu koolua, kookolu, kooha i na keiki,

Kuu kane mai ka ua Lililehua o Waialua,

Mai ka ua poai puni o ke Moo,

Nana aku o ka la lailai o Kaena,

Auwe kuu kane—e,

Kuu kane mai ka hau noe i Kaala,

Uhi ae la paa oluna o Kamaoha,

Kuu hoa o ia uka koekoe,

Pupuu aku i ke anu o Waikoloa,

Loaa ka hana a loko e noho nei,

O ke kuko o ka lia i ko aloha,

Aloha ka hoa honi nene aala o ke Kupukupu o Kaneloa,

Auwe no hoi kuu kane—e,

O kulu keoe ka hiamoe a Henere,

O ala ole i ka halo a ka wahine,

                E Henere—e.

E ala, eia au ko luhi haalele wale,

Hoi kohana ka uhane o kuu kane i ka aina,

I ke kino wailua i ka lehulehu,

Ua uhane auau kai no Halelani oe,

Uhane kui lei ohelo o Mauliola,

O oe ka uhane kiei opua makani,

Huli aku ke alo i ka Hikina,

Nana i ka Ulu o Tahitit

Hiki ke aloha o ka wahine o Hiku i ka pua,

Hoao ae la me Kilioe wahine,

Me na wahine i ka iu kapu o mua,

E noho ana i kuwili i ka ekeeke pahu,

Hoi ka uhane i Kilauea,

I ka maikai kalu ana a na uhane,

E noho mai ana Kulipee ilalo,

E hookaawale ana i ke ala i hele aku o Henere,

Komo aku la o Henere i Halemaumau,

Ukali aku o Kuenawahine,

Loaa ka hoa hele o ke ala,

E makaikai ana ia Papalauahi,

Huli aku ke alo i Puukuakahi Puukualua,

Pa ka hea ke koolau o lalo,

E hoi i ke ao malama,

Nana ae ka maka ia Halemauliola, e ola—e

Hoihoi aku i Puuonioni,

Noho mai me Punaaikoae,

Hoaikane ae la me Kanikaa,

Hahai hele o Papio ai kaha,

Loaa ka hoa noho o ka lua,

Moe ae la me Hinaakeahi, me Hinaakuluiua,

Aohe no he maliu mai ia hope,

I ke kahea a ke kaikamahine,

                E Henere—e.

Eia wau ke keiki o kou wa keiki ole,

Ua huli ke alo i ka ulu u ka makani,

Ua hoi aku la i ka Pohakau,

Noho pu me ka maka o ke Akua,

Me ke kahua haipule o mua,

E noho ana i ka iuiu,

Me ka mohai o Henere,

I ike i ke one haa i Kilauea,

Hoi ka ukane iluna hilinai i ka houpo o Kane,

Auau i ka wai welawela o Kemiloholu,

Makaikai ka uhane ia Puna,

Hookaha i ka Hala me ka Lehua.

I ka lohi a ka papa o Maukele,

Makau ka uhane ia lalo,

Ikiiki i ka uwahi a ka wahine,

Hoihoiia aku o Henere iluna,

I ka pali kapu o Kahoalii,

Me Hiiaka, me ka wahine mana.

Nana i hehihehi kukulu o Tahiti,

I hele aku ia Hawaii nei,

Makemake ka uhane ia Hilo,

I ka Hala pauku me ka Lehua,

Loaa ia Wahineomao,

Hoihoiia aku la i Helaniku,

Launa me Laniwahine,

Aohe nana mai ia Hope,

I ka hoala a ke kaikamahine,

                E Henere—e, e ala.

Eia wau ko kaikahine aloha,

Huli mai ke alo i Puukualua, Puukuakolu,

I hoi mai nei au e halawai kino kaua,

Ua hala e oe i ka hora ehiku o ka po,

E o hoi ua lilo ka uhane i Hiikua, i Hiialo,

Ua lilo i na kaikuahine aala o Aiwohi.

Hoaikane ae la me Haunuu,

Ke kanaka o ka Palikua, Palialo,

Noho kahea ia ke Kaihaakulou,

Hoihoiia aku i Muliwaiolena,

                E Henere—e, e ala.

Eia hoi au ko hoa pupuu anu—a,

E uwe kakou me ke aloha.

Na'u na H. M. KAHINAWE.

Pilima, Oahu, Aperila 14, 1862.

 

                Aohe ua o kanamai o keia mau la iho nei.

 

Ka la Sabati.

E ka Nupepa Kuokoa e; Aloha hoolai oe :

                E oluolu paha oe ke hoike aku ma ke akea i na mea a'u i ike ai ma Honolulu nei, i ike mai ai hoi ko kaua mau hoa e noho ana mai Hawaii, a Niihau, i ka hana lealea o ke Kaona nei, a no lakou kela hua olelo maluna ; a eia no ia malalo iho.

                I ke ahiahi Poalua e haalele ana o Kilauea i ka lai o ke Kaona nei, a e holo ana oia ma kahi ana i manao ai e holo, a ia ia e holo ana ma ka moana ; ke noho nei ko ke Kaona me ka hoomanao ia ia no ke ku mai i ka la Sabati. A kokoke i ka Poaono, ke kuko aku la no ia ia Kilauea i ke ku mai i kakahiaka ae, oia ka la Sapati, i na ua ku mai o Kilauea i Ainahou, o ka iho lulumi aku la noia o na kane me na wahine, o kela ano keia ano i ka Uapo, a ina aole i ku mai o ke kali aku la noia a ku mai ; kani mai ka bele pule, aole wahi mea a heleia'ku, e ake no a ike ia Kilauea, oluolu ka manao.

                I ka wa e ku mai ai ka moku, o ka pipili loa aku la noia ilaila, a hiki i ka wa e hoolei ai i ka bipi, alaila, ia wa au e ike ai i ka haunaele nui, hookuuia mai ka bi-pi e lawe ma ke kula, ia manawa, hahai kekahi bipi i ke kanaka, o ka wa noia e hooho ai me ka leo nui o na kanaka mai o a o, a lilo ka la Sabati i mea lealea e like me ka la noa, a o ka holo nui aku la noia o na lio me ka bipi, me ke ano hahai o ka bipi. A ke hahai nei no na kanaka a pau, me ke ano uhauha maoli ia la, holo nui na lio, a me na kaa, o kela ano keia ano ilaila, e nana ai me ka hoomanao ole i ka la Sabati.

                A kani mai ka bele pule ahiahi, alaila, olelo iho la kekahi poe penei : " E pekupeku aku i ka poe hele pule, aole ka manao ilaila, aia ka manao ia Kilauea," pela ka lakou olelo.

                Nolaila la ea, e o'u mau makamaka ma ka malu pono o ke Akua, e nana mai kakou i ka haunaele nui ma Honolulu nei. Ua i mai ke Akua, i na la Eona oe e hana'i i kau hana, a o ka hiku, o ka la Sa-biti ia no Iehova no kou Akua, a o ka mea kupono ma ia la, o ka heluhelu i ka ke Akua olelo, me ka noonoo, a me ka pule ma kahi malu. O ka nui nae oia poe he tausani lakou, a oi aku paha me na lio he nui wale. Oia ka mea a'u i ike ai.

                E aloha hoomau kaua, ke hoi nei ko ka Lawelawela keiki ua ahiahi.

D. W. POLIWELA.

Lawelawela, Makiki, Oahu, Mar. 25, 1862.

 

                Ke kauohaia'ku nei na Lunakula, a me na Kumukula, e hooili mai i ka inoa o ka poe Hanau, Mare, a me ka poe Make, i hoolahaia'i ma ka Nupepa Kuokoa. E kakau mawaho o ka palapala ia H. M. Wini, Luna Pai o ke Kuokoa ; a i ole ia, e haawi ae i na Luna o ke Kuokoa.

 

HANAU.

                LAHAPA—Aper. 1, ma Waipio, hanau o Lahapa (w,) na Kaielemia me Hana.

                KUAANA— Aper. 5, ma Kalauao, hanau o Kuaana (k,) na Pihenui me Henelieka.

                MILEKA—Aper. 15, ma Waiau, hanau o Mileka (w,) na Manuela me Kamai.

                AMAUELUA—Aper. 20, ma Waiawa, hanau o Amauelua (w,) na Amau me Kahaoleaiaupuni.

                MOSE LIMA—Aper. 19, ma Manoa, hanau o Mose Lima (k,) na Lima me Keala Kaahaloapoe.

                LAIEIKAWAI—Aper. 21. ma Kaakopua, Honolulu, hanau o Laieikawai, he mau keiki mahoe.

 

MARE.

                NAHINU—NALIIELUA—Aper. 18, ma Kaneohe, Koolaupoko, ua mareia o Nahinu, no Heeia, Oahu, me Naliielua, no Puna, Hawaii, na Rev. B. W. Pareka laua i mare.

 

MAKE.

                KALE—Aper. 21, ma Kaakopua, Honolulu, make o Kale (k.)

                PAPA—Ma ia wahi no, make o Papa (k.)

                LAPIKA—Ma ia wahi no, make o Lapika (k.)

                PALO—Ma ia wahi no, make o Palo (k.)

                KUNOUNOU—Ma ia wahi no, make o Kunounou (K.)

                KAMAU—Ma ia wahi no, make o Kamau (K.)

                KINA—Ma ia wahi no, make o Kina (K.)

                KOIKAHI—Ma ia wahi no, make o Koikahi (K.)

                PAHI—Ma ia wahi no, make o Pahi (K.)—He piwa ko lakou mai i make ai, ma ia la hookahi no.

                KEONI—Mar. 27, ma Kalihi, Honolulu, Oahu, make o Keoni(k.)

                LUAKAUWAHINE—Aper. 15, ma ia wahi no, make o Luakauwahine (w.)

                KUAMAKE—Aper. 17, ma Waikele, make o Kuamake (k.)

                KAHUANUI—Aper. 20, ma ia wahi no, make o Kahuanui (k.)

                MAKAHUKI—Aper. 18, ma Honouliuli, make o Makahuki,

                LUPEKO— Aper. 20, ma ia wahi no, make o Lupeko (k.)

                LAHAPA—Aper. 1, ma Waipio, make o Lahapa (w.)

                NAPUA—Aper. 17, ma Waimano, make o Napua (w.)

                KAMAKALUNU—Aper. 18, ma Kawaiahao, Honolulu, Oahu, make o Kamakalunu (k.)

 

OLELO HOOLAHA.

                NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA HANOHANO o G. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e CHARLES WING, no ka hooiaio ia ia i na Palapala Kauoha o Lono, o Honolulu, i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poalua, oia ka la 29 o Aperila, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.

JNO. E. BARNARD.

Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Aperila 21,1862.  22-1t

 

Olelo Hoolaha.

                E IKE AUANEI NA KANAKA A pau, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho; ke makemake nei au e kuai lilo aku i kuu mau Kuleana Aina elua, aia ma Waiohinu, Kau, Hawaii. Apana akahi,

O Kaohe,

ka inoa nona ke kumukuai $500, oia hoi 2 1/2 eka. Apana elua,

O Waimalino,

ka inoa nona ke kumukuai $300, oia hoi 2 1/2 eka. O na kanaka a pau e makemake ana e kuai mai, e hele mai lakou a loaa wau ma ka Pa o Akahi, ma Honolulu nei. Peia nohoi na haole e makemake ana, a i ole ia, e loaa no au ma Waiohinu, i Kau Hawaii, i ka malama o Augate, 1862.

J. D. KANUHA.

Honolulu, Oahu, Aperila 23, 1862.  22-1m*

 

AWA O HONOLULU.

Na Moku ka mai.

Aperila   18—Moku kalepa Amerika Flying Chiblers, he 15 la mai Kapalakiko mai, e holo ana i Kina, ku no mawaho a holo no ia la.

                18—Moku kuna Kamehameha IV., mai Kalepolepo mai, me 1 paila wahie.

                19—Moku kuna Moikeiki, mai Maliko mai, me 100 paku ko paa, 4 eke pepeiao laau, me 2 ohua.

            20—Moku kuna Odd Fellow, mai Koloa mai, me 178 pahu a me 280 eke ko paa, 170 pahu     malakeke, 2 lio, me na ohua 4.

                21—Moku kuna Hana, mai Kaupakuea, Hilo mai, me 348 pahu a me 345 eke ko paa, 1 kukaa pulu, 1 eke pepeiao laau, me na ohua 8.

                23—Moku kiapa Amerika Cometa, ke 14 la mai Kapalikoko mai.

                24—Moku kuna Neke, mai Holo a me Lahaina mai, me 660 pahu ko paa, 38 kukaa pulu, a me na ohua he nui wale.

                25—Moku kuna Marikia, he 11 la mai Fannings Island mai, me 11, 000 galani aila niu.

                25—Moku kuna Manuokawai, mai Kau a me Kona mai, me 32 kukaa pulu, 900 ili kao, 6 kukaa pepeiao laau, me na waiwai e ae, me 16 ohua oluna.

 

HALE KUAI MAKEPONO.

MANUAHI LAUNAOLE

                AIA MA KE ALO O KA LOIALA HOTELE, ma ke kihi o ke Alanui Nuuanu me ke Alanui Manini. E loaa'i na lole

MAKEPONO LOA,

o na ano a pau. He nui loa ka AILA manuahi ma ia Hale Kuai. E hele mai e nana no oukou iho, e na makamaka kanaka maoli a pau. A e kuai aku no au me ka maikai, a me ke ku ko oukou makamake.  KALE, (Charles Brenig.}

Honolulu, Aperila 24, 1862.  22-3m

 

PALENA! PALAOA!

A ME KA

Aila Kukui Makepono.

                E IKE NA KANAKA A PAU, UA MAKAUkau au ka mea nona ka inoa malalo nei, e kuai aku i ka

Palena, Palaoa, a me ka Meaono,

maikai loa, ma ko'u Hale Kuai, ma ke kihi o ke Alanui Hotele me ke Alanui Maunakea, mauka iki ae o Lepekahoe. Me ka manuahi. He Aila Kukui maikai loa kekahi ma ko'u Hale Kuai nei, he emi loa ke kumukuai.

G. WILIHEMA.

Honolulu, Aperila 25, 1862.  22-3m

 

HALE HANA KAMAA!

KE HAI AKU NEI KA MEA NONA inoa malalo, me ka mahalo i kona makamaka a me ka lehulehu no a pau, i kona makaukau e hana i na

Kamaa Buti a me Kamaa Maoli.

o na ano a pau, me ka maikai, a me ka mikioi. A no ka mea, ua makaukau oia i na mea a pau e pili ana i ka hana i na

Kamaa Maikai Loa,

                Nolaila, ua hilinai oia i ka hiki ia ia ke hana'ku i na mea ku i ka makemake o ka poe a pau e oluolu ana e hele aku i kona wahi, mauka iho o Waialeale. Ma ke Alanui Hotele.

GEO. CLARK.

Honolulu, Aperila 24, 1862.  22-3m

 

I NA KANAKA

O KO

HAWAII PAE AINA !

                KE HOIHOI AKU NEI AU I ALOHA NO ka lokomaikai a oukou i haawi mai ia'u iloko o na maka-hiki he umikumamakahi i kaa hope ae, a e koi aku hoi ia oukou e hele mai e kuai. Ua hooili aku nei au ma ka moku Cometa mai keia wahi aku, he mau WAIWAI HOU no ka

Hale Kuai Nalomeli!

                Ua manao au e makemake nui ana oukou i kekahi o na mea a'u i hooili aku nei. E holo ana au mai anei aku i keia la ma ka

Golden Age.

                Ahiki i Nu Ioka, he 2200 ka nui o na tona o keia moku. Ma ia hope aku, e holo loa ana au i Enelani, a me Secotia, a malia paha o hala loa au i Farani, e kuai ai i mau lole a me na waiwai hou no oukou. E hooikaika ana au e imi i na mea i ike mua ole ia e oukou, me ka hooikaika e hooluolu ia oukou, a e imi hoi i ke dala mai a oukou mai.

                Ua lawa ko'u manao e ike i kekahi mau mea hou ma ka hoike makahiki nui, a i na au e hiki aku, e hai no au i na mea a pau a'u i ike ai.

                Mai poina i ko oukou manawa e makemake ai i na palule o na ano a pau, na koloka, na papale, na papale oo na, na holoku maikai, a me na hulu maikai, a oukou i ike ole ai mamua, a n na waiwai e ae he nui wale. E na makamaka, e hele mai e kuai ma ka

 

Hale Kuai Nalomeli.

Aloha oukou a pau loa.

JOHN THOS. WATERHOUSE.

Kapalakiko, Aperila 1, 1862.  22-3m

 

Olelo Hoolaha.

                E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU, ma keia Olelo Hoolaha. Ua haalele mai ka'u wahine mare ia'u, oia hoi

O Kapoluhi,

aia kela me kana kane manuahi, me Huaailani; owau hoi o kana kane i mare ponoia ma ke Kanawai o ka Aina, imua o Iokewe, Kahuna Pope. Ua kekuia mai au, nolaila, aole au e hookaa ana i kona mau AIE a pau ma keia hope aku, i na e hoaie kekahi ia ia, maluna no o oukou iho ko oukou poho. Me ke aloha.

            Owau no me ka mahalo,  S. KUI.

Paalaa, Waialua, Aper. 25, 1862  22-1m

 

MANUAHI, MANUAHI

                E IKE OUKOU E NA KANAKA a pau eia ma ko'u Hale Kuai Bipi, ma

Ulakoheo,

Na io bipi momona loa o na bipi kupaluia a pau o na kuaaina mai, i laweia mai ma ko'u  

HALE KUAI BIPI,

a he manuahi loa ke kuai ana. Maanei wale no ke keu o na Io Bipi Momona, Waliwali, a Palupalu hoi,

                O na io ma ka ai ana iho, aole hoohalahala iki ka puu i ka on oia mau mea, E hiki ia'u ke kuai aku ma ka paona, a me ke

KUAI MANUAHI,

me ka paona ole. Pono oukou ke hele nui mai e kuai me a'u, i ike io oukou i ka oiaio o na olelo maluna. Ua loihi loa ko'u noho ana ma keia oihana, no kuu aloha loa i na keiki a me ka lehulehu a pau o ke Kaona, a me keia Mokupuni okoa, a no ka pono o ka poe ma ka moana a me ko na aina e, a ua kamaaina loa au ia oukou. E hele nui mai oukou oiai au e noho ana i Kuene na oukou. E wiki mai oukou.

J. W. KAIKAINAHAOLE.

Honolulu, Aperila 25, 1862  22 tf

 

OLELO Hoolaha.

                OWAU O Akahi, KA MEA NONA KA inoa malalo nei. E ike na kanaka a pau: ua hoi mai

O Kaiko,

mai ka palena makai a hiki i ka palena mauka, aohe aina kuai o ka haole i koe, ua hoi mai, eia me a'u; ua komo au iloko o ka

Hale Hoona Kuleana,

ua hana hoi me ka Mea Hanohano, a na hooiaio ia no'u.

Na AKAHI.

Kaoaopa, Oahu, Aper. 25, 1862.  22-4t

 

PA AUPUNI MA KUALOA.

                NO KA MEA, UA KOHOIA MAI mana i mau Luna no ka pa holoholona hele hewa, e ka mea Hanohano M. Kekuanaoa, Kiaaina o Oahu, ke hoolaha aka nei maua, aia ka pa ma Kualoa, Koolaupoko, ua makaukau maua e hana e like me ke Kanawai.

JUDD A me WILDER.

Honolulu, Maraki 1, 1862.  19-3m

 

Olelo Hoolaha.

                UA KAPU NA HOLOHOLONA KOMO wale ma ko'u Aina Kuai, e waiho la ma

Kukuiopae elua,

Kona Hema, Hawaii. Aole komo ka BIPI,LIO,HOKI,HIPA,KAO,KEKAKE,A me ka Puaa.

                Ina i kono kekahi o keia mau holoholona i haiia maluna, he

hapawalu dala maoli kauku, no ke poo hookahi, o ka Bipi, Lio, Hoki, Hipa, Kao, Kekake, a me ka Puaa, he hapaumi kauku pakahi. Ina hoopoino lakou i na mea kanu, e uku no e like me ka poino, ina uku ole mai, e hoopii no wau e like me ke Kanawai.  J. W. MAELE.

Kukuiopae, Kona, Hawaii, Mar. 18, 1862.  21-1m*

 

No na Olelo Hoolaha.

                O NA MEA A PAU E MAKEMAKE ANA e hookomo i na Olelo Hoolaha ma keia Pepa, eia malalo nei ke ano o ka uku ana, ke oi ole aku mamua o ka aoao palapala hookahi, a o na lalani hua kepau he 10.

No ka pule hookahi, ................................... 50k

No na pule elua .......................................... $1.00

No ka mahina hookahi, (4 pule) ............... $1.50

E like me maluna ka uku ana o na Olelo Hoolaha no na holoholona hele hewa. Aka, ina e oi aku ka nui mamua o ka aoao hookahi o ke kanana palapala, alaila e papaluaia ka uku, a ina loihi loa, hoonui iki aku ka uku.

                E hooili pu mai i ka uku me na Olelo Hoolaha i paiia, ina aole, aole no e paiia.  HANALE M. WINI.

Luna Pai o ke KUOKOA.

 

Olelo Hoolaha.

                E IKE MAI AUANEI NA OHANA. NA Olelo e, o kela ano keia ano,

O KEAHI,

Ka wahine mare a ka mea nona ka inoa malalo nei, ke papa ia aku nei oukou ka poe waiwai a pau, mai hoaie oukou ia ia. Ua haalele kumu ole mai oia ia'u, a me ko maua wahi moe, ua hele aku ia mamuli o ka Moekolohe; ina o ka mea hoaie ia ia, aole au e hookaa i kona aie, a maluna ona ko oukou poho.

Na N. B. G. KAMAE.

Kapuukolo, Honolulu, Oahu, Aper. 14, 1862  21-2t

 

OLELO HOOLAHA.

                KE HOIKEIA AKU NEI I KA POE a pau, ina e loaa na Lio a me na holoholona e ae, e hele wale ana makai o

AINA HOU!

ma keia hope aku, e hopuia no, no ke komohewa, a e laweia ma   ka PA AUPUNI, e like me ke Kanawa. Ma ke kauoha a ke Keena Kalaiaina.

R. A. S. WOOD.

Luna o na Hana Hou.

Keena o na Hana Hou, Honolulu, Aper. 18, 1862.  21-3t

 

OLELO HOOLAHA.

                MAI KEIA LA AKU, MAI HOAIE MAI kekahi i ka'u wahine mare,

IA KAPEHE.

Aole au e hookaa ana i kona mau AIE ma keia hope aku.

KOKA PAKE.

Kalihikai. Kauai, Aper. 8. 1862.  2l-lm

 

OLELO HOOLAHA.

                KA POE JURE KANAKA MAOLI NO KA Aha Hookolokolo Kaapuni, ma ka Apana eha, ma

Nawiliwili, Kauai,

                E hoomaka ana i ka Poakolu, oia ka la 6 o Mei, M. H. l862.

                Luka no Koloa, Kekaau no Mana, Kahaamaikai no Hanapepe, Kekoa no Koloa, Huluili no Lihue, Keaumaikai no Koloa, Solomona no Lihue, Hepa no Lihue, Kapa no Koloa, Meheula no Koloa, Kawaiku no Mana, Malama no Lihue, Pahikaua no Mana, S. Kaikuaana no Mana, Kaikuahine no Koloa, Naniho no Lihue, Keopu no Lihue, Maewa no Lihue, Elekai no Lihue, Paoa no Koloa, Ainoa no Lihue, Apolo no Koloa. JNO. E. BARNARD. Kakauolelo o ka Aha Kiekie. Honolulu, Aper. 14, 1862. 21-3t

 

OLELO HOOLAHA,

HANA KAMAA LIO!

                O KA POE E MAKEMAKE ANA E hana i Kamaa no ko lakou mau Lio, e pono ke hele mai ma ko'u Hale Hana Kamaa Lio, ma ka aoao ma Ewa o ka hale o Kale Kamana mamua, ma ke kihi o ke Alanui Alii me Mauna Kea. Malaila no au e noho makaukau mau ai,

E Hana Mikioi aku!

I na KAMAA no na Lio, o ka poe a pau e makemake ana i mea e Lai ai ko lakou mau Lio ma ke Kaona nei, e hele koke mai. Me ka uku haahaa.  

J. MAPE, (Amala.)

Honolulu, Aperila 10, 1862.  20-4t

 

AINA KUAI MAKEPONO.

                HOOKAHI HANERI EKA AINA KULA ME ekolu eka aina kalo, e kuai makepono ia aku i ka

poe e makemake mai ana, aia ma ka Apana o Waialua, Oahu. E loaa no wau ia oukou, ma ka aoao ma Ewa o ka hale kahiko o Hooliliamanu, ma Honolulu, Oahu. E ninau ia

R. E. WAKEMAN, (Lapaki.)

Honolulu, Aperila 10,1862.  20-lm

 

ILI BIPI, ILI BIPI.

                INA OUKOU E MAKEMAKE E KUAI AKU I KA OUKOU mau ILI BIPI,ME KA MAKEPONO LOA.E LAWE MAI IA ADAMU, KA HAOLE KUAI ILI BIPI. MA KONA WAHI, MAKAI IHO O KA HOME LUINA.

E. P. ADAMS.

Honolulu, Aperila 10. 1862.  20-3m

 

KAMANO! KAMANO!!

                1050 PAHU KAMANO MAIKAI LOA i loaa mai nei. A e kuaiia aku e like me ka makemake o ka poe kuai mai. Ma kahi o  20-3m.  H. HACKFELD & Co. (KALEMA.)

 

MAKEMAKEIA

                ILIBIPI, ILIKAO, a me ke KELEAWE kahiko. UA MAKEMAKEIA NA MEA I HAIIA maluna e C. Brewer & Co, (Burua ma) ma ko laua Hale Kuai i kai o ka Uapo. E uku no laua i ke kumukuai makepono no ia mau mea.  20-3m.  C. BREWER & Co.

 

OLELO HOOLAHA,

                E IKE AUANEI NA KANAKA, NA PAKE,a me na Haole Waiwai o kela ano keia ano. Ke papa aku nei au ia oukou, mai hoaie mai oukou i ka'u wahine mare oHaili kona inoa. No ka mea, ua haalele kumu ole mai oia ia'u nolaila, o ka mea hoaie ia ia, maluna ona ko oukou poho. Eia kekahi, aole loa au e hookaa i kana mau aie mai ka makahiki 1853, a hiki i keia la a'u e hoolaha nei ma ke akea, a pela no hoi ma keia hope aku, a mau loa aku.

L. KAMALIMALI.

Kaauhulu, Ham., Hawaii, Mar. 27, 1862.  19-lm

 

HALE KUAI BUKE.

                AIA MA HONOLULU HALE. (OIA KA HALE Leta. ) ka hale kuai o Wini, he wahi e kuai ai i na Buke Haole he nui wale, O KELA ANO KEIA ANO BUKE KULA HAOLE, A B C, (Primer. ) KUHIKUHI O KE KANAKA HAWAII, (Form Book. ) BUKE HELU MUA, (Arithmetic. ) BUKE PALAPALA HONUA MUA. BUKE HUAOLELO, (Phrasebook. ) BUKE PA KO LI, (Kamina) A me na Buke Kula e ae he nui wale. Malaila no na Buke maikai no ke Kakau Waiwai, no kela oihana keia oihana, mai ka mea nui a ka mea liilii. —AIA NO HOI NA— Kanana Leta, rula ia a rula ole ia. Kanana Pepa loihi, rula ia a rula ole ia. Peni Hao, maikai loa. Inika, ipu inika. Peni kala, eleele, uliuli a ulaula. Kumu peni. Wepa ulaula a eleele Wahi palapala, ulaula, keokeo a eleele, (mea kakau) Papa pohaku, a me ka peni kala pohaku. Inika eleele, uliuli, a ulaula. Me kekahi mau mea e ae no he nui, no na kula, a me na oihana kakau. A he make pono no ke kuai ana malaila no keia mau mea. E hiki no i na kanaka maoli, mai Hawaii a Niihau, ke hele malaila e kuai ai.

 

OLELO HOOLAHA.

                NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA Hanohano o G. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e Opunui, no ka hooiaio i na Palapala Kauohao o W. D. Paaluhi, o Honolulu, Oahu, i make aku nei: Nolaila,ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 26 o Aperila, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia, no ka hoolohe i ka oiaio o keia Palapala Kauoha, a me keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.

JNO. E. BARNARD.

Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Aperila 4, 1862.  20-3t

 

OLELO HOOLAHA.

                Waiwai o J. H. KAELE. i make aku nei.

NO KA MEA, UA NOIIA MAI OWAU, E W. R. AKA, no ka hooiaio ana i ka Palapala Kauoha hope loa a J. H. Kaele, no Waimea, Mokupuni o Kauai, i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau, ke pili, o ka Poakolu, oia ka la 23 o Aperila, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia, no ka hoolohe i ka oiaio o ua Palapala Kauoha la, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ko'u Keena Hookolokolo, ma Malumalu, Kauai.

J. HARDY.

Lunakanawai Kaapuni o ka Apana 4.

Nawiliwili, Kauai, Mar. 28, 1862.  20-3t

 

OLELO HOOLAHA.

                NO KA MEA, UA NOIIA MAI AU, E KAUAUA, e hooiaio i ka Palapala Kauoha o Kahopu, no Hilo, Hawaii, i make aku nei: Nolaila, ke hoike ia aku nei i na kanaka a pau, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 3 o Mei, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia, no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma kuu Keena, ma Hilo, kahi e hana ai.  S. L. AUSTIN.

Lunakanawai Kaapuni.

Hilo, Hawaii, Aperila 2, 1862.  20-tf

 

BUTI & KAMAA MAOLI!

BOOTS AND SHOES

25

YEARS

NO KE KAMAAINA O KA MEA NONA KA INOA malalo, ke manao nei oia e wae ae i na mea e lawa'i o na ANO KAMAA a pau i oi ka maikai mamua o na Kamaa e ae ma ke Kaona o Honolulu nei. A ua loaa mai ma na moku (Artic, a me George Washington, mai Kapalakiko mai. E kuai ia aku no ma ke KUMUKUAI MAKEPONO LOA. Aia ma kou wahi kahiko ma ka HALE UINIHEPA. Ma ke kihi o ke Alanui Kalepa me Alanui Papu.

J. H. WOOD.

Honolulu, Aperila 11, 1862.  20-1m

 

AKE, (A. S. CLEGHORN.)

Olelo Hoolaha.

                O KA POE A PAU E MAKEMAKE ANA i na lole maikai a me na kamaa paa. E aho ia lakou ke hele ma ka Hale Kuai o Ake, (A. S. Cleghorn,) malaila e loaa'i na mea a pau e pili ana i ko ke kanaka makemake. Ua lako mau ia Hale KUAI i na WAIWAI KALEPA, i kela ano keia ano. Na KALAKOA PELEKANE, a me na waiwai maikai eae he nui wale.

                Aia na Hale Kuai ma ke Alanui Nuuanu mauka iho o " HALEOLA." a ma ke kihi o ke Alanui Nuuanu me ke Alanui Kalepa, makai iho o ka Loiala Hotele.  l9-3m

 

LOLI, LALA MANO

A ME KA

Pepeiao Laau.

KE MAKEMAKE NEI NA MEA nona na inoa malalo, e kuai i ka Loli, Lala Mano a me ka Pepeiao Laau. Me ka uku aku i ke kumukuai make pono penei : No ka paona Loli hookahi (ke lawa ka paona i na Loli elua i ka wa maloo 12 1/2 keneta. No ka paona hookahi o ka Lala Mano, he 15 keneta. No ka Pepeiao LAAU, 8 keneta no ka paona hookahi.

                O ka poe e loaa'na na mea i haiia maluna, e pono e hele mai ma ko makou hale kuai, ma ke Alanui Alii, e pili ana ma ka aoao komohana o ko Daimana ma Hale Kuai.   19-3m  UTAI A ME AHEE

 

Haule, $20 00 Makana !

                UA HAULE NO HE KOMOLIMA DAIMANA nunui, kupono no ke kane, hookahi pohaku e kau ana, a ua kuniia ka pohaku i kekahi mea uliuli (pulu;) a ua haule hoi he mea gula hoailona o ka poe Hui Masona, me na huaolelo " Honolulu, R. A. C." i kahaia ma kekahi aoao. O ka mea nana e lawe mai, a hai mai paha i kekahi mea e pili ana i ua mau mea haule nei, i ka mea nona ka inoa malalo nei, e ukuia oia i ka makana i oleloia maluna ae nei. E loaa no wau ma ka Hale Hookolokolo, Oahu.

THOMAS BROWN.

Luna Kakau Kope o ke Aupuni,

Honolulu, Maraki 31,1862.  l9-tf

 

J. P. HUGHES.

MEA HANA NOHO LIO!

                AIA MA KA HALE KUAI O KA mea nona ka inoa maluna nei, he Noholio Pelekane a he Noholio Meleka, a me na Noholio Wahine, o na ano a pau, na Noho Paniolo nu hou. NA HAO WAHA a me NA KEPA o na ano a pau. NA KAULAWAHA, a me na mea e pono ai ka lio, NA ILI KAUO o na ano a pau. NA EKE ILI. NA HUIPA. NA HAO KEEHI. NA PALAKI LIO. NA KAHI LIO. A me na mea e ae a pau loa e pili ana i na lio a me na kaaholo, a e kuai ana no ia mau mea, No ke kumukuai makepono loa!

            Aia no ke waiho mau nei malaila na pela manu.

                O na pela pulu, na pela hulu, a me pela uwaea. E hanaia no e like me ka mea i kauohaia mai.

                Ua hanaia no na kaa lealea me ka maikai loa, a me ka makepono hoi.

                Ua hana hou ia na mea a pau e pili ana i ka'u oihana me ka maikai.

                E malama pono ia no na mea a pau i kauohaia mai e pili ana i ka'u oihana. E loaa no wau ia oukou ma Monikahaae, ma ke kihi o ke Alanui Hokele a me ke Alanui Papu.

J.P. HUGHES,

Honolulu, Aperila 2862.  l9-ly

 

Halawai Lahainaluna.

                O KA MALAMA O MEI, M. H. 1862 NEI. E AKOAKOA mai na Lahainaluna a pau loa, mai Hawaii a Niihau, e makemake ana i ka halawai Lahainaluna, ma Lahainaluna, Mokupuni o Maui. Iloko hoi ia o na la, e hoike ana ke Kula Nui o Lahainaluna. Pela ke kauoha a na Lahainaluna ia'u, i akoakoa i ka malama aku nei o Mei, M. H. 1861.

ASA HOPU, (Kakauolelo.)

Hana, Maui, Maraki 24, 1862.  19-tf

 

PAPA MANUAHI.

                EIA KA MEA HOU LOA NO NA KANAka maoli o Hawaii nei. ua loaa mai ia'u na papa Oregona o kela ano keia ano, me ke kumu kuai make pono loa. E pono e hele mai oukou e hoakaka i ka oiaio no keia mea. Eia ke ano o na laau a me na papa. Papa paina no Amerika a me na Pine pa, Pili. Laau nui, Laau Liilii, Papa hele. Papa kahiia. Papa kalakala. Eia kekahi: Wai hoomaloo a me na mea e ae, kupono no na hale, Pena keokeo Pelekane maikai loa, Pena omaomao lenalena, Aila pena. Aia ma kai, ma Aina Hou, Mauka iho o ka Hale Dute Hou.

GEO. G. HOWE.

Honolulu, Maraki 1, 1862  19-3m

 

Ana Aina.

                AUHEA OUKOU E NA MEA A PAU E MAKEmake ana e "ANA" i ko oukou mau kuleana aina, e mahele ia ko oukou aina hui, e hoomaopopo ia ko oukou mau palena aina i pau ka hoopaapaa. Eia no au ua makaukau e hana i ka oukou hana, ina ma ke Apana o Hilo a me Puna paha, me ka uku haahaa. Ina ua pilikia au, o ko'u kaikaina no ka mea e kokua mai ia'u. E loaa no wau ia oukou ma ko'u hale, ma Hilo, Hawaii.  D. H. HITCHCOCK.

Hilo, Hawaii, Maraki 20, 1862.  18-3m