Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 23, 3 May 1862 — NA MEA HUNA O KE ALO ALII O NAPELA! [ARTICLE]

NA MEA HUNA O KE ALO ALII O NAPELA!

(Uiiuhiia ?io Le Kuo'.oa.)

I lIKLr 5. | KA IKE AXA -MAI O KA MOl i keii mau hann a kana kaumaha iho ia kona manao, a kokoe * • r V mai ia kona mau maka ia Keohana t a ■ kauoha aku la e mareia kana mau keiki ma- | mua o kona make ana. | Ku mai ia o Anadaria ke keiki kane me ; kona mau Aiii a pau. a ku mai ia no hoi o j Keohana me kona mau Aiii, aole nae ona | ha iieie i ka hilinai ana iiuni o ka poohiwi o !Sa Rolxiia di Kabano. Ku mai na 'Lii eiua e niare, hnawi aku ia ke knne i kona iima akau, a pela no hoi ka wahine; nks. haawi aku ia no ia i ka lima akau i ke kane ana; akii, o ke kaomi pumehana ua haawiia ma ka lima hema, i ke keiki u ka Rose o Kateni;n. A pau ka mare ana, make iho ia ke Alii, a uwe ae la ka poe a pau. o Anadariana kekahi i uwe hookamani me ka Rose o Katt - 1 ! nin, a ua puniia ka Hale Alii i ka poe uwe ■ e kumakena ana. | He mea mau ia ma N'apela ia wa, ka helu- >; heiuia o na Palipaia hooiiina a pau oka poe ī ; make, ma ka la no i haalele ai ka hanu i ke kino; nolaila, ninau mai o Kale ke Duke di Durasa ikn Moi Wahine kane make f ika hora e weheia'i ke Sila o ka olelo kauoha hope io?i aka Moi i make. A haiia aku oia, ma ! la ahiahi no e weheiaM ke Sila o ka Palapala ( Hwiiina ma ka hora eono. A pau ka haiia 1 ' ana mai o keia mau mea ia ia, aiaila hele L j wikiwiki aku ia ia i ka hale o kekahi Luna ' Kakau kope, o Patariso Venetura kona inoa, I I a komo aku la oia iloko o ke keena oua ka« i naka la; aiaiia, j«pani mai oia i ka puka i mahope ona. Ike mai la ka Luna Kakau : Kope i ke Aiii, ku ae ia ia iluoa,a aloha mai • la ia ia.

Hai aku ia ua Duke nei i ka īnake ana o ka Moi, a ninau aku ia ia ia Patariso Vene- ; tura, " Heaha ia ka nui o ko'u mau dala e i waiho nei rna kou lima i keia manawa?" ! Hai mai Ia ia he $60.000 a keu ae i aieia mai, a he SSOO,OOO e waiho ana ma kona, lima ; alaila, i aku ia ua keiki Alii nei, " Eia no paha ia oe ka Palapaia Hooiiina ; hope loa a ka Moi ?" Ae mai la ia ; alaila, pane hou mai ke Dukc, " E haawi au i na ; dala a pau a'u e waiho nei ma kou luna, a e | haawi hoi au io oe i ka noho Kuhina Wai- ! wai ana o ke Aupuni nei o Napela, ina oe e i hana i Palapala e hooili ana i keia Aupuni |owau ka Moi." Kunana iho la o Patariso; Venetura a mahope ae aku. j I mai la nae ia ia Duke di Durasa, eia ka | hemnhema e hiki ole ai ia kaua ke hana i! palapala hou, o ka nele o ke Komo Kuni! ! Hoailona o ka Moi ma ka lima o kaua nei,j } e hiki ai la ia kaua ke kau iho i ka hoailona I | kuui oiaio, o ke Aupuni ma ua palap;\la la. M ; ; Pane mai ke Alii Duke, " He hiki no ia'u ; i ke kii a lawe malu mai i ua komo la ; no ka ! ! mea, e waiho ana no ia mea ma ka lima ku- | papau o ka Moi make." Nolaila, kena inai | la no ia i ua Luna Kakau Kope nei e hana j i palapala, a nana no e lawe mai i ke komo | hoailona, a no ia la. aoie make kanalua ma I ia mea. A pau ke kuhikuhi ana a ianei i ke ano o ka Palapala Hooilina ana e hana'i ; alaila, hele aku la īa i ka Hale Alii, kahi o ka Moi e waiho kupapau ana, a lawe ae la i ke Komo mai ka lima anuanu a ka make i! noho ai, a waiho iho la ia mea ma kona j Waihona. j I ka wa nae a ke alii e kamailio ona me' Patariso Venetura, aia no o Anadariana! | Tare.«epolo, ma kahi paia o ka hale kahi i j | hooiohe ai i na olelo a pau, i hoopukaia e! kekahi me kekahi, a i loa no i ke Duke a puka i waho o ka hale o ua kanaka nei, o ko Anadariana komo aku la no ia e halawai me Patariso Venetura. I aku la ia, u Ua lohe nu i na oielo a pau | a olua i kamailio iho nei, ine ke Alii, a aolej au i hele mai nei e hoole aku i kou kakau i ana i ua mea la ana i kauoha mai nei ia oe. i Eia nae ko'u manao ia oe, e haawi au i na | idala i like me kana i haawi mai nei ia oe, j I me ka noho ana Kuhina Waiwai, a me ka; nohoana Lunnkanawai Kiekie o ke Aupunij nei, ke ae mai oe e hana i ke kau wahi meal uuku a'u e kauoha'ku ai ia oe ; a eia hoi ua; mea la e kakau no oe i na mea au i kauoha- i ia mai nei e hana, a e hoikeike no oe i ua mea j j laiaia, a pau kona kuni ana i ka hoailona; kuni ana i hele aku nei e aihue i ke komo o! ka Moi i make, a i ko Wd e opiopi ai a hookomo iloko o kekahi wahi, e hookomo oe i | keia wahi lau laau uuku iloko o ua wahi la e waiho ai ua mau palapala apuka nei a olua, o keia wahi mea uuku wale no kau e| hana mai ai na'u, alaila, e loaa ia oe ka no-; ho ana Kiekie—Waiwai—a hanohano hoi."; Ua maikai loa no ia mau mea i ka manao o! ua kakau kope nei, nolaila, hana iho la noj ; oia i na mea a pau i kauohaia mai ia ia e i j hana. j ! Hoi aku la o Kale di Durasa, a loaa ke | komo. alaila, hoi mai la e haawi aku la ia; ! mea i ua Luna Kakau Kope nei, a nana pu ; iho la hoi oia i ka palapala i hanaia ma ka-| I na k-iuoha a ua like loa me ka mea anai; | makemake ai; nolaila, hoi aku la me ka na-j , | au i piha pono i ka oiioli. j | Ma ka hora Eono o ke ahiahi o ua Ia nei,! | oia ka manawa i hookaawaieia no ka wehe • j ana e heluheiuia ka oielo hoolina hope a ka j Moi Robata i make aku. akoakoa mai la na j kanaka a pau o ke alo Alii, a me na'iii hoi j |kekahi. Oke Duke di Durasa me kona; ! inau Puali Alii Koa kiai kino, a me na kau- '! kau Alii no a pau o kona alo ; a pela no hoi na lii e ae. Malaiia no o Anadarina ke Ke- , iki Alii o Hanagere kahi i noho ai, a o ka; > hooilina pu hoi kekahi o Keohana, e noho , ana ma kona aoao o Sa Robata di Kahano. i ka Rose o Katenia, a me Anadariana Tare* i sepolo. f Ku mai la ka Lunakanawai Kiekie o Nai pela, a heluhelu mai ia i ka Palapaia Hooi- , lina oiaio, e haawi ana i ke Aupuni ia Keo~ > hana a me ka huipu nae me kana kane mare. I ka wa nae i hoopukaia'e ai o ke kane mare, i waiaau ae la o Sa Rohata di Kahano, eiua, ;aekolupaha ana hana ana pela; nolaila, 1 aole i heiuhelu hou ia ua Palaapala Hooilina;

'i. I;i wa ku ae ia ke Aiii Kaie di Durasa. a koi mai ia Patnriso Vt»netura. i Palnpaia Hooilina hou, a haawiia'ku ia ia tnea i ka Lunakanawai Kiekie. Ika wehe ana ihu i ua palapala nei; aia hoi, aoie he kohu inika oiuna, aneane ua eiima paha ininme o ka nana ana i ikeia'i ke ano kakauia me ka oie ; aka. ua nele maoii 110. Hoakaka mai ia ia i ke kakau ole ia o ka pepa ; nolaila, ku ae la ke Duke di Durasa, a ninau aku ia Patariso Venetura, i ke kiimu o ka ino ana i hana'ku ai ia ia. la wa koke no, ku ae la o Anadariana a hai nku i ka Lunakanawai, 44 Ua waiho io no ke Alii he palapala hooiiina no : Kale Duke di Darasa, a o ke kumu o kona hana ana pela, o ka ike ana i ke ano kipikipi a me ke ano ino o ke Alii. a i mea e hoomalielie aku ai i kona ino; nolaila, ua hana > kela i palapala oiaio ole. 0 Keohana no ka Hooilina oiaio. a ke Aiii i manao maoli ai." Mahope o ka lohe ana o Kale ke Alii i na mea a ke Kahuna Anadariana i olelo ai, nui loa iho ia kona inaina ; a ku koke ae la ia j me kona mau Alii, a hoi aku la i kona Hale ■ Alii. | (Aolt i pau.) I