Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 29, 14 June 1862 — Page 4
Ka Nu pepa Kuokoa.
Mai na Aina e mai.
Ke waiho aku nei makou imua o ko makou mau makamaka, i na Nu Hou e pili ana i ke kaua ma Ame rika Huipuia, i hiki mai ma ka Lotus, a me na moku e ae i ku mai nei ia nei.
Ua hooleleia i ke kai ma Piledelefia, kekahi moku hao hou o Iron side, kona inoa. He moku mahu kaua ia no ke Aupuni.
Ma Savana moku aina o Geogia, ua ikea ka hoopuka ana mai o ka Alihikaua kipi malaila, i kona manao e haawi mai ia kulanakauhale ia Kamodoa Dupont o ka Akau, aole no nae he mea hou i hiki mai laila mai. Ke lohe hou ia mai paha, ua lilo ia wahi i ke au moku kaua o ke Aupuni.
Ua hopuia ka moku mahu Beritania Burmuda, a me kekahi mau moku e ae i lawe mau i na waiwai—na pono o ke kaua, a me na waiwai e ae no na kipi iloko o na mahina i hala iho nei, a ua laweia mai ma Nu Ioka, a ilaila e kudalaia'ku ai.
Aol e he hoouka kaua ma Koronita (Corinth) moku aina o Tenesi, i keia mau la, no ka nui o ka ua, a me ka inoino o ke alanui. Aka, he elua mile wale no ke kaawale o na puali kaua, ko Gen. Haleka mau koa, he 100,000 paha, a pela no hoi ko Gen. Biurigada, a ke hoomoana nei keia mau puali kaua me ke kokoke loa o kekahi, me kekahi, elua wale no mile ke kaawale o ia mau puali koa.
Ma ka moku aina o Vereginia, ua haalele iho na kipi he 100,000, me na pukaa he 40, malalo o Gen. Jefesona Davisi (Jeff. Davis,) Gen. Joe Ionesona (Joe Johnston,) a me Gen. Magaruda, ma ka po o ka la 3 o Mei, ka haalele ana o na kipi ia Iokatauna, a ma ia kahahiaka ana'e, ua komo na koa o ke Aupuni malalo o Gen. Makalelana ia wahi; a alualu loa'ku no hoi na koa Aupuni i na kipi, a loaa ma Wiliama buga, he wahi kulanakauhale ia he ewalu mile mai Iokatauna aku a ma ka la 5 o Mei, hoouka kaua'ku na koa Aupuni he 30,000, a me na koa kipi he 40,000, a ua pio loa na kipi, e like me ke pio ana o ka Akau, ma ka hoouka ana i Bulu Rana. Ke holo wikiwiki nei o Makalelana me kona mau koa, ma ka muliwai Ioka, a hiki loa'ku i West Point ke poo o kahi e hiki ke holo me na moku, i hiki ai ke keakea i ke alanui a na kipi e hiki ai ke holo i Rikemona, a i hoopioia'i hoi na kipi; aka, ua manaoia no nae e holo ana no na kipi me ka pakele a hiki i Rikemona. O ka loihi mai West Point a hiki i Rikemona he 34 mile, a ua hoohui ia me na kaa mahu ; e lohea ia mai ana paha ma keia hope aku ka hoouka kaua ana ia wahi ; a i ole ia o ka lilo maoli no o ke kulanakauhale alii o na kipi, i ke Aupuni.
Ma Nu Olina hoi, u a lohea maopopo ia mai ka lilo ana o ia wahi i ke Aupuni, a me ka pau loa o na kipi i ka haalele ia wahi. Ua hoomakaukauia na moku nana i kaua aku ia wahi, me ka maalea nui, no ka mea, ua wahiia i ka mauu pulu i ka wai ke kino o na moku ; a nolaila, ku mai no i na poka o na papu kipi, aole nae he puka mai i ka moku o ua mau poka'la. A o na pu ikaika loa no ka na moku o ke Aupuni i hoolakoia'i, a me na poka kila oioi, hiki ke komo iloko o ka hao, a ke wawahi hoi i na papu paakiki loa. Ua hooia mai na kipi i ka poino ole o na moku Aupuni i na poka a lakou, oiai hoi, ua ahai aku na poka o na moku Aupuni i ka make iloko o na papu o lakou, a me ka hoopiho aku hoi i ka moku hao Lusiana o na kipi, me ka hoopuehu liilii aku i na mea a pau i ku a keakea mai ia lakou ; a nolaila, i keia manawa, ua noho ka puali koa a Generala Butela (Butler,) ma ke kulanakauhale o Nu Olina, a ua hoolahaia'ku i na Aupuni a pau, ka weheia'na o ke pani ana o ke awa o Nu Olina : a no ia mea, e hoomaka ana no paha ke Kalepa ana ma ia wahi i keia wa, e like me mamua iho nei. Ua holo aku ka puali moku kaua o ke Aupuni iloko o ka muliwai Misisipi, a ua hiki loa aku i Vikebuga ( Vicksburg, ) he 300 mile o ia wahi mai ka Akau aku o Nu Olina, a he nui no hoi na papu kipi ikaika ma ia wahi; aka, no ka nui loa o ka ikaika o keia puali moku kaua, ua hiki ole i kekahi o na moku kipi ke holo imua o ia puali moku me ke pio ole. A ke manao paa ia nei iloko paha o na mahina ekolu mai keia wa'ku, e kaawale ana ka holo ana o na moku ma ka muliwai Misisipi, a e hoomaka hou ana na moku mahu he 1600 i holo mau ma ia muliwai i ka wa mamua'ku o keia kaua ana; a i waiho wale iho nei hoi i na mahina i hala.
No E uropa.
Ua haalele kekahi o na Kuhina o Perusia, i ko lakou noho Aupuni ana.
Ke houluulu nei o Auseteria i na koa ma ka palena o I talia.
Ua kauohaia i mau koa hou i Farani , e ke Alii Kaua Farani ma Mesiko; nolaila, me he mea la, e nui ana ke kaua ana ma ia wahi.
E aneane ana paha e lanakila na kipi ma Helene, a ua hooalii lakou i ka lua o na keiki a Vitoa Emanuela, ma ka inoa o Otho II. Aka, ke ikaika nei no nae ka Moi o ia Aupuni i ke kaua. Ua paa na awa a pau i ke paniia e na manuwa.
Ua holo aku kekahi Kuhina Kipi i ke Aupuni o Sepania, e noi aku e ike mai ia Aupuni i ka Hema, ma kona ano kuokoa. A ua hoopale loa mai kolaila Alii.
Ke holo nei ka hana ana o ka Hale e waiho ai o na mea hoikeike a pau o ka honua, ma ka Hoike Makahiki Nui o Ladana, a e paa koke ana no paha i keia malama.
Halawai hui Komite
LUNAMAKAAINANA O KOHALA A., MOKUPUNI O HAWAII.
E ka Nupepa Kuokoa e ; Aloha oe:—
Ua kauohaia mai au e ka Ahahui Komite, he 13 i waeia noloko mai o ka nui o keia apana, e hoouna aku i ekolu Kope o ka moolelo o keia Aha Kom ite, i ka Nupepa Kuokoa, i ka Hoku o ka Pakipika, a me ka Hae Karitiano.
Nolaila au e hoouna aku nei imua ou e ka Nupepa Kuokoa, me ko'u manao no, e hiki no i ka Luna Hooponopono ke hookomo iho i keia wahi moolelo pokole ma kahi kaawale o ka Nupepa Kuokoa.
Ua halawai keia Aha Kom ite, ma ka la 21, o Aper. iho nei, o ka makahiki 1862, ma ka halekula Katolika, ma Waiapuka, Kohala Akau, mokupuni o Hawaii.
E hoomaka ana i ka Poakahi, ho ra 8 ka hoomaka ana, a e pau ana i ka hora 12, o kela pule keia pule.
Ma ke noiia mai, ua hooholoia. E lilo o S. H. Kama, i Luna Hoomalu, a o J. Moe, i Kakauolelo.
A no ke noi a A. M. Nakumu, e lilo ke koho ana i mau Komite he 13, noloko ae o ka poe i akoakoa mai ma keia apana, ua aponoia. Heluhelu mai ke Kakauolelo i na inoa o na Komite, o S. H. Kama, J. Moe, S. Nakiaha, W. B. Hakio, D. Nakiaha, W. Kaili, J. W. Kaluahanae, J. W. R. Mahinauli, B. Iakobo, A. M. Nakumu, H. R. Kaiwila, S. W. Kawaimaka, H. Keliiopunni.
A ma ke noi a J. W. Kaluahanae, e koho ia o L. Kauhi, i Peresidena no keia Ahahui Komite, ua hooholoia.
Ma ke noi a A. M. Nakumu, e kohoia i mau Komite nana e noonoo i mau rula no keia Ahahui Komite, ua aponoia.
Kohoia o A. M. Nakumu, a me J. Moe, na Kom ite. Hooholoia. Ma ke noi a J. W. R. Mahinauli, hoopaneeia ka hana a ka Poakahi hou aku. Hooholoia.
Poakahi, Aper. 2 8, 1862.
Nonoi mai o W. B. Hakio, e hoopuka mai na Komite i Waeia i na rula o keia Ahahui Komite, hooholoia. Heluhelu mai kekahi o na Komite i na rula o ka Hale. Hooholoia,
Pauku 1. A hoomaka ka halawai a na Kom ite he 13, e kohoia o S. H. Kama, i Luna Hoomalu, a o J. Moe, i Kakauolelo, no keia Ahahui Komite.
Pauku 2. E lilo ka Luna Hoomalu, i makua no keia Ahahui Komi te, a me ke Kakauolelo, i mea malama pono i na hana o keia Ahahui Komite.
Pauku 3. He mana ko ka Luna Hoomalu e papa i na hana walaau, hoohaunaele i keia Ahahui Komite.
Pauku 4. E kaheaia na inoa o na Komite e ke Kakauolelo, i kela halawai, i keia halawai, o keia Ahahui Komite.
Pauku 5. Ina i hiki ole mai kekahi o na Komite, a mau Kom ite paha, i na wa e halawai ai keia Ahahui Komite; alaila, e uku oia i hapaha, a e lilo ia i mea kuai Inika, pepa, a pela aku.
Pauku 6. O kela Komite, keia Komi te, i kona wa e ku ai e kamailio: E noi mua oia i ka Luna Hoomalu; alaila, hai aku i kona manao.
Pauku 7. O kela Komite, keia Komi te, e hoolako lakou i na mea e pono ai keia Ahahui Komite, i ka pepa, inika, a pela aku.
Pauku 8. O na olelo i noiia imua o ka Hale, kokuaia e kekahi; alaila, e lilo ka hana i ko ka Hale, ma ka ninau ana a ka Luna Hoomalu i ka Hale, a e hooholoia ma ka hapai lima ana.
Pauku 9. O na olelo i noiia imua o ka Hale a kue ia, a kokuaia paha e kekahi; alaila, e lilo ka hana i ko ka Haie e noonoo ai.
Pauku 10. O na olelo hoopii, a me na bila Kanawai, a me na Olelo Hooholo i hoopukaia mai iloko o keia Hale e kekahi Komite, a mau Komite paha : alaila, e lilo ko ka Hale a pau i Komite, a e kapaeia na rula o ka Hale, koe nae ka mana o ka pauku 6.
Pauku 11. E aeia kela mea keia mea, makemake e hele mai iloko o keia Hale, e makaikai i na hana a keia Ahahui Komite, me ka hoohaunaele ole.
Pauku 12. E kope maikai ke Kakauolelo i na hana a keia Ahahui Kom ite, a e hoouna pololei i ka Hale Ahaolelo o ka Poeikohoia o ko Hawaii Pae Aina.
Pauku 13. Ua kauohaia ke Kakauolelo, e hoouna aku i ekolu kope , i ka Nupepa Kuokoa, a i ka Hoku o ka Pakipika, a me ka Hae Karitiano.
Pauku 14. E kapaia keia Ahahui Komi te, ka Ahahui Komite Lunamakaainana, o Kohala Akau, Mokupuni o Hawaii.
A ma ke noi a H. Keliiopunui, e hoopanee ka hana a hiki i ka wa e kahea houia aku ai e ke Kakauolelo; alaila, akoakoa mai. Ua hooholoia.
J. MOE, Kakauolelo.
Waiapuk a, Kohala Akau, Aper. 28, 1862.
He inoa no Manoana.
Manoanoa no he inoa la,
Kahualukini , no he makua la,
E hoi ka nani i ke Kaa la,
I ka palena aina o Papa la,
I ka ua Lililehua la,
Lai ai, lai ai ka wahine la.
Ka maka o ka lehua i ka pali la,
Ke kikoia ae la e ka manu la,
Iiwipolena o ka uka la,
I pulu i ka hau o ka nahele la,
Iluna wale o Kahuli la,
Ua ilihia au ia ia la la,
Ka hakoi ae a loko la ,
Oloko hana nui keia la ,
Haina ka inoa i ka Lai la,
Manoanoa no he inoa la.
LAHELA MAELE.
Manoanoa no he inoa la,
Puaena no he makua la,
E hoi ka nani i Apua la,
I ke alo haliu i ke kai la,
No Honuakaha ke aloha la,
Lai ai ke kula o Kahua la,
Huli aku ke alo i Manoa la,
I mehana i ka ua Kuahine la,
I ka wai wale o Kahoiwai la,
Ka hau anu ko Lihue la,
Pilia mai e Kaala la,
E laa wale no o iala la,
O Makalei no oe la,
Ka laau ona ia e ka i-a la,
Haina ka inoa i lohe la,
Manoanoa no he inoa la.
MELE LIHAU.
Manoanoa no he inoa la,
Leialoha no he makua la,
E hoi ka nani i Lihau la,
I ka opua paa mai i ka uka la,
Halii mai la i ke pili la,
Pili aloha me pua Olva la,
Akahi no a lai ke kaona la,
Ka malu o ka niu o Mala la,
Noho ana ko kino i Lahaina la,
Ka malu o ka Ulu o Lele la,
Hele ana no oe i ka lai la,
Ka huikau a na Poki la,
I ka lai wale o Beretane, la,
I ke kai wale o Keawaiki la,
Haina ka inoa i ka Lai la,
Manoanoa no he inoa la.
KAUPAI.
Manoanoa no he inoa la,
Kapuaokaniu no he makua la,
E hoi ka nani i Luaehu la,
I ka malu haimuku o Leo la,
Kau mai na maka i Hoolili la,
I ka welo a ka Hae o Maleka la,
Huli aku ke alo i Hauola la,
E ola kuu kama ilaila la,
Ka hele a ke ao naulu la,
Lai ai ka nahele i na manu la,
Ke hehi ae la i na pali la,
Pupukanioe o ka uka la,
Pili i ka lau Akolea la,
Ka malu o ka Opua i ka lewa la,
Haina ka inoa i ka Lai la,
Manoanoa no he inoa la.
P. KAIMIHAU.
Manoanoa no he inoa la,
Puakomela no he makua la,
E hoi ka nani i Paupau la,
Nana i ka hono o na moku la,
No Lahainaluna ke aloha la,
I ka ulu wehiwehi hiehie la,
I ka luna wale o Kaahalike la,
Ua like kuu kino me oe la,
O oe kuu lei mae ole la,
A ka manao e hana nei la,
Ka ua nahua i ke pili la,
Ke hehi mai la i ka nahele la,
I ka uka wale o Waikiki la,
I ka malu kukui o Loinui la,
Haina ka inoa i ka Lai la,
Manoanoa no he inoa la.
M. KEKAU MEHAMEHA.
Manoanoa no he inoa la,
Kalaiolele no he makua la,
E hoi ka nani i Uluwehiwehi la,
I ka malu hale o Lanikeha la,
Pehea la ka uka i Haena la ?
Ke koiawe a ka ua i ka nahele la ,
Halii mai la i ka lai la,
I wehi hoi no ka wahine la,
Me kuu lei rose i ka uka la,
No uka ka maile awili la,
Me kuu pua aloha i Moelana la,
Ua lana kuu kino e naue la,
I ka la welawela o Lahaina la,
I ka huikau o ke kaona la,
Haina ka inoa i ka Lai la,
Manoanoa no he inoa la.
S. D. KAUOHA.
Manoanoa no he inoa la,
Pi lahone no he makua la,
E hoi ka nani i Mokuula la,
I ka uka wale o Wainee la,
Kauaula mai ko uka la,
Kaalani mai ko kai la,
Huli aku ke alo i Lanai la,
Ma ke kowa iho o Molokai la.
Ka malu o ka puu o Haupu la,
Kela puu onioni oi kelakela la.
I ka lehua o Kaana ke aloha la,
I ka luna wale o Kalae la,
O Makakeua ka makani la,
I ke kai wale o Mikimiki la,
Haina ka inoa i ka Lai la,
Manoanoa no he inoa la,
P. H. KEKUAIWA.
Waiokama, Lahaina, Maui, Mei 30, 1862.
MAKEMAKEIA.
ILI BIPI,
ILIKAO,
a me ke KELEAWE kahiko.
UA MAKEMAKEIA NA MEA I HAIIA maluna e C. Brewer & Co, (Burua ma) ma ko laua Hale Kuai i kai o ka Uapo. E uku no laua i ke kumukuai makepono no ia mau mea. 20-3m. C. BREWER & Co.
PA AUPUNI MA KUALOA.
NO KA MEA, UA KOHOIA MAI mana i mau Luna no ka pa holoholona hele hewa, e ka mea Hanohano M. Kekuanaoa, Kiaaina o Oahu, ke hoolaha aku nei maua, aia ka pa ma Kualoa, Koolaupoko, ua makaukau maua e hana e like me ke Kanawai.
JUDD A M E WILDER.
Honolulu, Maraki 1,1862. 19-3m
KAM ANO! KAMANO!!
1050 PAHU KAMANO MAIKAI LOA i loaa mai nei. A e kuaiia aku e like me ka makemake o ka poe kuai mai. Ma kahi o 20-3m.
H. HACKFELD & Co. (KALEMA.)
Olelo Hoolaha
I ka Lahui Hawaii.
PAPA, LAAU HALE, Pili Hale! A me na lako e ae a pau, no ke kukulu ana i na hale. UA MAKAUKAU AU E KUAI AKU IA OUKOU i na Lako Kukulu Hale, me na Pa, a me na mea e ae a oukou i manao ai. NA: PAPA O KELA ANO, KEIA ANO. LAAU HALE, o kela ano, keia ano. PILI HALE, PINE, AAHO, KEPA, PANI PUKA, PUKA ANIANI, OLEPELEPE, KUI, PENA, AILA PENA, WAI HOOMALOO PENA. Ia mea aku, ia mea aku, no ke kumu kuai makepono, e emi ana malalo iho o ka kekahi poe. E hiki mai ana na moku papa o'u i kela manawa keia manawa, nolaila, e lako mau ana au. E hele mai ka poe kuai mai Hawaii a Niihau, e halawai me a'u, ke keiki kamaaina, mamua o ka hele ana aku ia hai, i maopopo ia lakou ka oluolu, a e loaa no au ma ko'u wahi, mauka iho o ka Hale Hookolokolo. KAMUELA , (kaikaina o Kimo Pelekane.) Honolulu, Mei 15, 1862. 25-3m.
E Makaala! E Makaala!!
MA KAHI O C. Brewer & Co., E LOAAI I NA kanaka Hawaii ka Waapa okohola maikai, Pena hale o na ano a pau, Aila pena, Wai hoomaloo pena. A me na mea e ae e pili ana i ka hoomaikai hale.
C. BREWER & CO., (Burua ma)
Hale Makeke, Alanui Kaahumanu, Honolulu, Feb. 13, 1862. 25-3m
HANA KAMAA LIO!
$1 .50 WALE NO.
Mauka o ka Halewai, ma Alanui Al ii.
E IKE NA KANAKA A PAU, UA MAKAUKAU au e Hana i na Kamaa, no na lio o ka poe e makemake ana i ko lakou mau wawae e paa i ke Kamaa Hao! ME KA EMI O KA UKU. Hookahi Dala me ka Hapalua! No na wawae mua, a i na pau na wawae eha Ekolu Dala wale no! Eia kekahi, ua makaukau no hoi oia e hana i na mea a pau e pili ana i kana oihana no ka uku emi loa, oia no na hao kuni, kapilipili kaa, a pela aku. E hele mai e ikemaka no oukou iho.
WM. DUNCAN.
Honolulu, Oahu, Mei 1, 1862. 25-3m
KA LAKO HALE
A ME NA
Pahu Kupapau!
AU HEA OUKOU, E KA POE E MAKEMAKE ANA E kuai ma ke ano makepono wale! Eia no ke waiho la ma kuu Hale Paahana, ma Alanui Papu. NA PAPA KAUKAU! NA LAKO HALE! NA PAHU KUPAPAU! PAHU KOA......$12. Ua loaa mai hoi na mea hoonani Pahu Kupapau he nui loa, a e kuaiia no ka uku makepono. A ua makaukau no hoi au e kuai aku i na mau mea hoolako hale, a ka poe e makemake ana e kuai me a'u no ke dala. Nolaila, ke makemake nei au e kuai aku i na lako hale o hai me ka uku aku i ke dala maoli, a ua lako hoi i na mea hoolako hale no ke kuai aku ia hai, no ke kumukuai emi loa. HANALE ALENA. 12-6m Alanui Papu.
MANUAHI, MANUAHI.
E IKE OUKOU E NA KANAKA a pau. eia ma ko'u Hale Kuai Bipi, ma Ulakoheo. NA io bipi momona loa o na bipi kupaluia a pau o na kuaaina mai, i laweia mai ma ko'u HALE KUAI BIPI, a he manuahi loa ke kuai ana. Maanei wale no ke keu o na Io Bipi Momona, Waliwali, a Palupalu hoi, O na io ma ka ai ana iho, aole hoohalahala iki ka puu i ka oo oia mau mea. E hiki ia'u ke kuai aku ma ka paona, a me ke o KUAI MANUAHI, me ka paona ole. Pono oukou ke hele nui mai e kuai me a'u i ike io oukou i ka oiaio o na olelo maluna. Ua loihi loa ko'u noho ana ma keia oihana, no kuu aloha loa i na keiki a me ka lehulehu a pau o ke Kaona, a me keia Mokupuni okoa, a no ka pono o ka poe ma ka moana a me ko na aina e, a ua kamaaina loa au ia oukou. E hele nui mai oukou oiai au e noho ana i Kuene na oukou. E wiki mai oukou.
J. W. KAIKAINAHAOLE.
Honolulu, Aperila 25, 1862. 22-tf
BIPI
Momona Makepono.
MA KA HALE KUAI BIPI KULAnakauhale o H. Conawela, malaila kahi e loaa ai ka Bipi momona, Puaa momona, a me ka Hipa momona, a me na mea e ae he nui wale oia ano, no ka uku emi loa. E hele mai na kanaka a pau, i ike maka i ka MAKEPONO, A i paa hoi ke kuhihewa. Aia ma ke Alanui Alii, ma ka aoao ma Waikiki o ka Hale Kupa Pahu, ma Polelewa.
H. CONAWELA.
Honolulu, Mar. 13, 1862. 29-3m
Haule, $20.00 Makana !
UA HAULE NO HE KOMOLIMA DAIMANA nunui, kupono no ke kane, hookahi pohaku e kau ana, a ua kuniia ka pohaku i kekahi mea uliuli (pulu:) a ua haule hoi he mea gula hoailona o ka poe Hui Masona, me na huaolelo "Honolulu, R. A. C." i kahaia ma kekahi aoao. O ka mea nana e lawe mai, a hai mai paha i kekahi mea e pili ana i ua mau mea haule nei, i ka mea nona ka inoa malalo nei, e ukuia oia i ka makana i oleloia maluna ae nei. E loaa no wau ma ka Hale Hookolokolo, Oahu.
THOMAS BROWN. Luna Kakau Kope o ke Aupuni.
Honolulu, Maraki 31, 1862. 19-tf
I NA KANAKA O KO
HAWAII PAE AINA!
KE HOIHOI AK U NEI AU I ALOHA NO ka lokomaikai a oukou i haawi mai ia'u iloko o na makahiki he umikumamakahi i kaa hope ae, a e koi aku hoi ia oukou e hele mai e kuai. Ua hooili aku nei au ma ka moku Cometa, mai keia wahi aku, he mau WAIWAI HOU no ka Hale Kuai Nalomeli ! Ua manao au e makemake nui ana oukou i kekahi o na mea a'u i hooili aku nei. E holo ana au mai anei aku i keia la ma ka Mokuahi Golden Age! Ahiki i Nu Ioka, he 2200 ka nui o na tona o keia moku. Ma ia hope aku, e holo loa ana au i Enelani, a me Secotia, a malia paha o hala loa au i Farani, e kuai ai i mau lole a me na waiwai hou no oukou. E hooikaika ana au e imi i na mea i ike mua ole ia e oukou, me ka hooikaika e hooluolu ia oukou, a e imi hoi i ke dala mai a oukou mai. Ua lawa ko'u manao e ike i kekahi mau mea hou ma ka hoike makahiki nui, a i na au e hiki aku, e hai no au i na mea a pau a'u i ike ai. Mai poina i ko oukou manawa e makemake ai i na palule o na ano a pau, na koloka, na papale, na papale oo na, na holoku maikai, a me na hulu maikai, a oukou i ike ole ai mamua, a me na waiwai e ae he nui wale. E na makamaka, e hele mai e kuai ma ka Hale Kuai Nalomeli. Aloha oukou a pau loa.
JOHN THOS. WATERHOUSE.
Kapalakiko, Ape rila 1, 1862. 22-3m
KAKELA ME K UKE.
MA KA HALE POHAKU HOU, MA POLELEWA kahi kokoke i ka Halepule Betela ma Honolulu, Oahu. Na laua no e kuai i na lole o Kela ano keia ano. NA MEA AI NA BAKEKE, NA IPU TINI NA PA LEPO, NA KAMAA. NA PAHI me na O-O. NA PAPA me na NOHO NA IPUHAO, NA NOHO LIO, NA MEA E KAKAU, NA PENA ME NA AILA, NA MEA MAHIAI. A me kela mea keia mea. Me na laau a Dr. D. Jayne.
Honolulu, Dekemaba, 1861.
PAPA MANUAHI.
EIA KA MEA HOU LOA NO NA KANAka maoli o Hawaii nei, ua loaa mai ia'u na papa Oregona o kela ano keia ano, me ke kumu kuai make pono loa. E pono e hele mai oukou e hoakaka i ka oiaio no keia mea. Eia ke ano o na laau a me na papa. Papa paina no Amerika a me ua Pine pa, Pili. Laau nui, Laau Liilii, Papa hele, Papa kahiia, Papa kalakala. Eia kekahi: Wai hoomaloo a me na mea e ae, kupono no na hale, Pena keokeo Pelekane maikai loa, Pena omaomao lenalena, Aila pena. Aia ma kai, ma Aina Hou, Mauka iho o ka Hale Dute Hou.
GEO. G. HOWE.
Honolulu, Maraki 1, 1862. 19-3m
HALE K UAI MAKEPONO. MANUAHI LAUNAOLE
AIA MA K E ALO O KA LOIALA HOTELE, ma ke kihi o ke Alanui Nuuanu me ke Alanui Manini, E loaa'i na lole MAKEPONO LOA, o na ano a pau. He nui loa ka AILA manuahi ma ia Hale Kuai. E hele mai e nana no oukou iho, e na makamaka kanaka maoli a pau. A e kuai aku no au me ka maikai, a me ke ku i ko oukou makemake.
KALE, (Charles Brenig.)
Honolulu, Aperila 24, 1862. 22-3m
OLELO HOOLAHA.
O KA MEA NONA KA INOA MALAlo nei, ke papa aku nei oia i na kanaka, haole, a me ka pake, o kela ano kanaka keia ano kanaka a pau, e nana mai ana. Ke papa aku nei au i na mea a pau, mai hookuu wale oukou i ko oukou mau holoholona, ma ka Apana kula o Ukumehame, mai ka pali o Manowainui, e pili ana me Waikapu, ua kapu ia Apana kula. Ina i loaa kekahi holoholona e hele ana ma ia Apana kula i oleloia maluna, e uku mai ka mea holoholona $1.00 (hookahi dala.) me ke kao, a me ka hipa, ewalu poo $1.00 (hookahi dala.) Ina aole e loaa mai ka uku e like me na mea i oleloia maluna, alaila, e hookomo ana kuu kanaka ma ka Pa Aupuni, no ke kolohe i ka mauu o ua Apana kula la me ke kuleana ole.
P. NAHAOLELUA. Hope Luna Aina o ka Moi.
Lahaina, Maui, Maraki 31, 1862. 19-tf
PALENA! PALAOA!
A M E KA
Aila Kukui Makepono.
E IKE NA KANAKA A PAU, UA MAKAUkau au ka mea nona ka inoa malalo nei, e kuai aku i ka Palena, Palaoa, a me ka Meaono, maikai loa, ma ko'u Hale Kuai, ma ke kihi o ke Alanui Hotele me ke Alanui Maunakea, mauka iki ae o Lepekahoe. Me ka manuahi. He Aila Kukui maikai loa kekahi ma ko'u Hale Kuai nei, he emi loa ke kumukuai.
G. WILIHEMA.
H onolulu, Aperila 25, 1862. 22-3m*
J. H. COLE. LUNA KUDALA.
M a ka Hale Pohaku o Mi. Aniani ma. Ma ke Alanui Alii Wahine. 7-6m
H. W. SEVARANA.
Luna Kudala a mea Kalepa, Hale Mahoe. Alanui Aliiwahine. 5-6m
AKE, (A. S. CL EGHORN.)
Olelo Hoolaha.
O KA POE A PAU E MAKEMAKE ANA i na lole maikai a me na kamaa paa. E aho ia lakou ke hele ma ka Hale Kuai o Ake, (A. S. Cleghorn,) malaila e loaa'i na mea a pau e pili ana i ko ke kanaka makemake. Ua lako mau ia Hale Kuai i na WAIWAI KALEPA, i kela ano keia ano. Na KALAKOA PELEKANE, a me na waiwai maikai e ae he nui wale. Aia na Hale Kuai ma ke Alanui Nuuanu mauka iho o "HALEOLA," a ma ke kihi o ke Alanui Nuuanu me ke Alanui Kalepa, makai iho o ka Loiala Hotele. 19-3m
KA LE ONILA. FARANI ARABINE
Hale Hana Waihinuhinu.
ALA BINE ME KALE.
O KA POE A PAU E MAKEMAKE ana i mau mea hoonani Hale maikai, e pono ke hele ma ka Hale o na mea nona na inoa maluna, malaila e loaa'i na Papakaukau Koa. Papakaukau Paina, Moe Koa, Moe Paina, Koki. Noho maikai, A me na mea e ae he nui wale, no ka uku Emi loa. O na mea nona na inoa maluna, oia no na haole i hana'i mamua ma ka hale o C. K. Uilama. Aia ko laua Hale ma ka aoao Komohana o ka Hale noho o J. H. Brown Esq., ka Makai Nui o Oahu, ma ke Alanui Alii. 7-6m.
J. P. HUGHES.
MEA HANA NOHO LIO!
AIA MA KA HALE KUAI O KA mea nona ka inoa maluna nei, he Noholio Pelekane a he Noholio Meleka, a me na Noholio Wahine, ona ano a pau, na Noho Paniolo nu hou. NA HAO WAHA a me NA KEPA o na ano a pau. NA KAULAUWAHA, a me na mea e pono ai ka lio. NA ILI KAUO o na ano a pau. NA EKE ILI. NA HUIPA. NA HAO KEEHI. NA PALAKI LIO. NA KAHI LIO. A me na mea e ae a pau loa e pili ana i na lio a me na kaaholo, a e kuai ana no ia mau mea, No ke kumukuai makepono loa! Aia no ke waiho mau nei malaila na pela mauu. O na pela pulu, na pela hulu, a me pela uwaea. E hanaia no e like me ka mea i kauohaia mai. Ua hanaia no na kaa lealea me ka maikai loa, a me ka makepono hoi. Ua hana hou ia na mea a pau e pili ana i ka'u oihana me ka maikai. E malama pono ia no na mea a pau i kauohaia mai e pili ana i ka'u oihana. E loaa no wau ia oukou ma Monikahaae, ma ke kihi o ke Alanui Hokele a me ke Alanui Papu.
J. P. HUGHES.
Honolulu, Ape rila 1, 2862. 19-1y
HOONANI HALE,
MAKEPONO.
O KA POE A PAU E MAKEMAKE ana e loaa na mea maikai e hoonani i ko lakou mau hale, e aho e naue mai i ka Hale Kamana o ka mea nona ka inoa malalo, ma ke Alanui Hotele, a malaila e loaa'i ia lakou na PAPA KAUKAU NUI A LIILII HOI, NOHO O NA ANO A PAU. MOE O NA ANO A PAU. PAHU KUPAPAU. E ku mai ana mai Bosetona mai, ma ka moku George Wasinetona, ma ka malama ae nei o Ianuari, he mau mea HOONANI HALE o na ano a pau, a e kuai Emi aku no au. E hele mai e nana a Kuai iho.
C. E. WILIAMA. (UILAMA)
H onolulu, Ianuari 6, 1862. 6-6m
PAPA MAKEPONO!
AIA KA HAL E KUAI O LUI (C. H. LEWERS.) ALANUI PAPU, kahi e kuai oluolu ai. NA PAPA OREGONA 1 a hiki 3 iniha, LAAU KAOLA, oa a me na pou, a me na opaka e ae LAAU PA a me na PINE PA, LAAU AHO HALE PILI. PAPA ULAULA, PAPA PAINA, PAPA KEPA, PILI ULAULA a me KEOKEO. PENA KEOKEO, OMAOMAO, ELEELE, ULAULA, POHO, GALU, HULU PENA. KUI o na ano a pau. LAKA. AMI, KILOU, KUI KAKIAMOENA, KUINAO PEPA HOONANI KEENA. PANI HALE, PANI ANIANI. ANIANI KAAWALE, PATE. PANI OLEPELEPE. Eia ka mea kupanaha ma keia wahi, na ka mahu e hana i na pahu apo, he hikiwawe, kupanaha. E hele nui mai e kuai a e ike wale i keia KAMELO. Ua hoeomi ia na Laau Oregona i keia wa, i ELUA KENETA ME KA HAPALUA no ka kapuai. 8-6m.
OLELO HOOLA HA.
NO KA MEA, UA NOIIA MAI AU, E KAUAUA, e hooiaio i ka Palapala Kauoha o Kahopu, no Hilo, Hawaii, i make aku nei: Nolaila, ke hoike ia aku nei i na kanaka a pau, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 3 o Mei, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia, no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma kuu Keena ma Hilo, kahi e hana ai.
S. L. AUSTIN. Lunakanawai Kaapuni.
Hilo, Hawaii, Aperila 2, 1862. 20-tf
A na Aina.
AUHEA OUKOU E NA MEA A PAU E MAKEmake ana e "ANA" i ko oukou mau kuleana aina, e mahele ia ko oukou aina hui, e hoomaopopo ia ko oukou mau palena aina i pau ka hoopaapaa. Eia no au ua makaukau e hana i ka oukou hana, ina ma ka Apana o Hilo a me Puna paha, me ka uku haahaa. Ina ua pilikia au, o ko'u kaikaina no ka mea e kokua mai ia'u. E loaa no wau ia oukou ma ko'u hale, ma Hilo, Hawaii.
D. H. HITCHCOCK.
Hilo, Hawaii, Maraki 20, 1862. 18-3m
HALE KUAI MEA HAO.
UA HIKI MAI MA BOSETONA MAI, NA na mea hao hou loa. A eia ma ko'u hale kuai, ma ke keena mauka o ka Hale Uinihepa ma ke Alanui Papu. Na waiwai hou he nui wale, o kela ano keia ano. Na laka puka hale. Pahiolo a na kamana. Koikahi o na ano a pau. Kui hana hale, hana pa a me ke kui hana waapa. Kui keleawe a me ke kui kepau no ka waa. Kuaina kupono no ka hana upena. Koi nui a me na koi liilii. No ka poe oo a me ka poe opiopio. Mau oo pe maikai no ka mahi loi. Mau ho maikai kekahi. Palau maikai. Pahi oki laiki Me na oo he nui wale. A me na mea e ae he nui wale. He EMI loa ke kumu kuai no na mea i haiia maluna. E hele nui mai i pau ko oukou kuhihewa.
19-3m W. N. LADD.
WI LIAMA DUFENA.
MEA
HALE KUAI BIPI.
KE HOOLAHA'KU NEI AU I NA KANAKA a pau, eia ma ko'u Hale Kuai Bipi ma ke Alanui Alii, ma ka aoao hikina hema o ka Hale Kuai o Daimana ma, kahi i waiho mau ai o ka Bipi Momona Maikai, me ka Puaa, a me na mea e ae a pau he nui wale. A e kuai aku no au i na kanaka maoli me ke KUMUKUAI EMI LOA. E hele mai e ike no oukou iho. (8-6m.)
W. DUFENA, (W. Duffin)