Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 31, 28 June 1862 — KA AHAOLELO. [ARTICLE]

KA AHAOLELO.

Ua hoohoioia. ka Btia Kanawai LoioKuhi- t na, e ka Haie o na'iii me ka hoololi pu, j joia hoi. ua haawiia ka mana i ka Moi e koho kekahi o kooa poe kanaka e noho ma ia ; w-ahi, ke ike nae ua mea la a ka Moi i koho jai i ka oleio Beritania, a me ka oleio Hawaii. ' Ua noonoo no na Hale Ahaolelo o keia Au- j ■ puni i ka hooholo ana i ke Kauawai me ka : hoakaka nae o ka ike i ka olelo Hawaii ka i mea e knpono ai ke lawelawe ia Oihana. oia j no ka pololei inaoli. Ua hoopukaia mai i | ;ka Hale o ka Poeikohoia, he Bi!a Kanawai | •e Mr. Balawina, e hookaawale ana, he mau i ; keena ekolu iioko o ke Kulanui o Kapunahou, j ; i wahi e hookomoia'i o na keiki ilihune e , imakemake ana e aoia i na mea hohonu a j |pau o ka ike ; oia no hoi ka hale kula poo- : ■ kela ma na mea a pau o ka ike, ma keia P;ie ! |Aina. A ina ia Bila, ua kauohaia ke ; | Kuhina Kalaiaina e hookaawale he puu j •daia no ia mea, a ma ka uku hoopanee wale , jno o ia mau dala e ohiia'i, i mea e uku ai i | j na lilo o ke ao ana o ua mau hauinana Ha- ; i waii ilihune nei ekolu, iloko o kela a me ke- ! iiamakahiki. He mea nui kem, no ka mea,henu.i wale o | : na keiki Hawaii mai lilo i poe akamai like loa ! jme na ili keokeo i hiki mai ma Hawaii nei; J ■ aka, ua oki puia mai ko lakou huli ana i ka ] no ka ilihune o na inakua ; a pehea ? j !Ao!eaneie hooholo ka Ahaololo i Bila e j |kokua'i i ka iiaauao Hawaii, i mea e mala- j imalama'i keia Aupuni» a me keia Lahui, a i j ! liiki io mai ai hoi ka la e ko ai na mea a kaj kou i kaniuhu ai. a i lia ai—oia hoi ka li!o jo na hana Aupuni a pau i na haoie ? He nui I na makua mea keiki i kena aku i ka lakou jinau keiki e hele i ke kula, a ua uku aku ilakou e like me kahi lona uuku i loaa ia la--1 ; kou. A hele aku ka lakou mau keiki i ka ; wa o lakou na makua e noho ana me ka loaa ; !aka. loohia mai la ua ohnna la i ka ilihune ; )alaila, o ka akoia iho la no ia o ka pomaikai |ana o ua keiki nei; no ka mea, ua ilihune ; iho la na makua, a ua hiki ole ia ia ke hoomau i kona huli ana i ka naauao ; a nolaila, ua haulehia ia keia keiki maikui, a ua kinai ia kona manaolana, a me kona ake no ka ike e ka nele a me ka hune. A no ia mea, jke ninau nei makou i ka poe a pau e manao ana, aole o ka pono a me ka pomaikai o ka imea hookahi, a ohana paha : aka, i ka pono ja me ka pomaikai o ka lahui holookoa. He ; hiki anei ia kakou ke kapa iho, ua hana ka- , kou me ka pololei, a me ka malama i ka pono holookoa o keia lahui kanaka. i na ka'kou e kinai i keia Kanawai mnikai? Ke manao paa nei makou, nolo. I na e holo keia : Knnawai: alaila, e ike kakou ma keia hope jaku, a i ole hoi i i;e au ia kakou nei, i ke au j pah.i o ka poe opiopin e ulu nei, e noho ana J ma kahi hanohano nui o n<?in Aupuni. kekaj hi o ua poe keiki la a kakou i hoopomaikai »ai ma keia Kanawai, a e lilo īa i mea e ma- . halo nuiia'i me kealolm o ka poe alii o ka j Ahaolelo nana i kau ia Kanawai. I I lilo la ka noho Lunakanawai Kiekie i na | ih keokeo no ke aha ? I lilo la ka hapanui o ' na Kuhina Aupuni i poe ili keoke no ke aha ? :I lilo la ka noho ana Loio Aupuni a me na | hana nui e ae o ke Aupuni i na haole no ke Eia ka inakou malaila. i lilo no ka ■ nele o na kanaka Hawaii i ka ike e malama'i i ua inau Oihana lii. A pehea, e hoomau no lanei kakou i ke pani ana i ko kakou mau ! maka i ka oiaio, a e hoole no i keia Kana|wai, oiai hoi ua maopopo ia kakou o ka nele i ka ike h me ka naauao ke kumu o ko kakou noho mau ana malalo iho o ka poe uia(lihini ? Malia paha he nui ka naauaoe noho : mai nei iloko o ka 1010 Hawaii. a no ka nēle i ke aoia, ua lilo ia i mea poho wale, a me : ka ike iho no anei o kakou i keia maukumu e ku kilakiia ana imua o kakou, e mau no anei ko kakou hoopaa ana e pani i ka puka, i hiki ole ai i ka īli nlaula Hawaii, ke noho 1 pu mai me kona mau hoahanau ili keokeo ma ' ka'papa hookahi o ka ike a me ka naauao ? Ke lana nei ko makou manao. e huipu mai ana no na Luna naauao a pau o ka Hale o ' ka Poeikohoia me makou. ina ka hooho ana, :" Aoie! Aole!!" A nolaila, i kapaia maiai ! kakou he poe hana pololei, a imi hoi i ka, Imaikaī holookoa o keia lahui, ua hiki ole ia 1 kakou ke k*nalua i ka pomaikai h e loaa ana i keia Lahuikanaku. ke hoio ua Bila la. l Ua hooholo iho ka Hale Mahaloia o ka | Poeikohoia i Rula ku i ka wa no ko lakou ; Hale, e hoakaka ana i ka manawa e kamaiibo ai o kela Luna keia Luoa, oia hoi elua ku jana e kamailio no ka Bila hookahi, a elima :mioute e kamailio ai i ka wa hookahi. Ua . hanaia paha keia Kula i mea e kaukwaha'i ji ke kamailio kumu ole roe ka pi.oapinai loa. - £7* Ua lohe mai makou e hiki koke raai ana kekahi Wili hoomaikai ioa l ka laiki maaoei tnai Kapahkiko mai, na Kauka, G. P. Judd ma. Nokila, e makaaia i ka mahiai i ka iaiki. i hikiai ia kakou Hawaii nei fce olelo iho he hnnanna waiwai no kakou. j