Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 32, 5 July 1862 — Na Palapala. Ke Kai-nao Wili IA J. D. OPUNUI. [ARTICLE]

Na Palapala.

Ke Kai-nao Wili IA J. D. OPUNUI.

' Ua hiki mai mn ka hon 6 o ka la 12 o j ki malama o luno i hala iho nei, na olelo ; pme a J. D. 0., ma ka Hc!u i>S o ka la 7 o 1 : lune. Nolaila, kc waiho aku nei au i ni Kui-1 nao, nana c ole ka hokua o ko a-i, iolou kela I ; me he wt lou ia. kuhi »u. hc aina u» o Hilo, j ki hel<» a hiilkau ka pii ana i kn Mauna o \ Huaiahi. hookahi no kumu Hapun au e kua ! ai. lapuu ko kikala i ka pili o Waipio, pu-ke | ou mau kuii ī ka nnheie o Mahiki, waiho lo- I io ou mau iima i ke a o Knniku. j ■ Kē hoole mai nei un keiki paele nei o ' ! Hiio, aoie ka ia o na haina Baibaia i ku i ka oiaio. Ea ! akahi au a ike i ka Pueo i po. aeae na maka i ke awakea, i ka po mahina loaa ka ike e ao i kona ohana; ua kuhi aii. : o ka Moa la ia nana 1 helu na kahua o ka pipaheenaiu o na keiki o Horepa, nana ekalena aku puua ko puui ka ala konouli o Kaīemela. E lf£ hoa ! ua manao anei oe ua poloiei keia hoole ana au; aoie loa, ua hoole mai oe ma kou manao o hoohilahiiaia oe. no ka f<wa 1 wale o kau niuan ; no ba mea, aole oe i kuhikuhi mai i kahi i kau ai mawaho o ka j Biila!a, o na hao kuhikuhi » kuhikuhila. j Ua inanao anei oe i kau inau nir.au. he I

ninau piiakiki, ke hoolt> aku neiau. ao T .e lua Ua kalenaia ia mau ninau imua o ka Akua nmu huaolelo. 2. 4, 3, 7, 3, o. XV", CCs ua {i!o na ninau i mea ]H»keia iloku ;> ka ipukai a J>alemona. 1. Rtti?taia.—Ke hooie mai nei oe, r.o!e ia o ka loaa. '-No na hua o ka i>arhala ka nU nau.** E Laokona-iki ! e ike ce i kahi ai keia inau hua ika Baibaln. iioikonna 13: IS. Ma ia pauku. eia ka loauo Apokolo. " E helu i ka heluna o ka holoho ona, 666." E» ka pono loa, e imi i kaholohoioa mnhope pani ina helu. Wahi a Datiieh. 7 : -3. 24. Ma ia mau pnuku, ua hniii ke ano oka holoholona. o Koma no ia. H<ukcana 17: 11—13. Ma ia mau pauku, u.i haiia mai ka noho alii ana o keia holoholona me na aupuni o Europa, malaila ua Komi?:: ke ono, e pani i na helu ; no ka niea. \\ \ loaa ka holoholona. Hoikeana 17 : l), 10. Ma ia pauku, e haawi i ke akaauii o ka naa -~ ma 666. Xa ka pauku 11. e hoop;ha i k kino o ka heiuna o ka holoholona, S-[-7==.lŌ. e hookomo i keia ma kn hoim, 104-15-[-lō. e \vaiho i na hua like ō~>~>—ll : alaila, e hoihoi i ka pauku IS. o ka Molaina 13 e loaa nuanei, J\omaia. Ilaiia ka Pope ho<;kiekie, wahi a Paulo. Tesaloniko2 :3. \. Ke i mai nei, aia o i n l.ua ka p«M o. Eke hoa ! 2io:?ia, Oihana ]0. C'p. l'» : 3S. Ua akaka La ia'u he Pope oe. Aoio c nalo ka noa a kamalii, he loaa ia Kahiuikol •, nakele ka jxia a Makalii. 2. Tusanarisataina.—Ke hoole m;v' n* i >:.i Honu pooiki nei, en, aknhi »iu n iki* i ko aknmai i ka unuhiana.o kau o " Kanei.il;;,. e.i." Tusanarisataima % (Kamaluhahx>ku,) }k a no ma na olelo elima. 1 hea kau lal iu ana e na Ohiki-aukai, o Hilo. he puu one ka i. loaa, aole e pohihihi ka uka o Hilo, \Vaiak< .i. he hele na ke Kaeaea o ka lua, naueuo U pne opun. 3. O 7Jfi ka Maīama.—Ke hoole :>ini i i ua Alae nuku uliula nei, i ke kole i k.i ia e Maui. Nolaila, ua pololei ka 10i,., (wahi a Bell, C. 16: B. C. 63 ) Ke iin i nei, "0 Zita ka mnlama eha, ma ka helu a ka po? luJaio." Akahi au a īke ika p<>! ! i o ka hauna laau a Peapea, ke lewa la la> ;-.i* pa auwie. E ike oe ika helu malama aU\ poe hklaio. 1 Abipa, 2 Zifa. 3 Sivana. 1 TaimtJa, 5 Ah.,.6 Elula, 7 Ekanima. 8 1' la, Kikelen. 10 Tepeka, 11 Sepaka, l'J Adar.u Ke ike iho la oe i kou lalau loa, ..•> kou ike ole i ka helu malama ; nolail », !. ' ninau wahahee kau. Aole e nalo ka uii.a'i, he imi na ke Koae, oohe lua komo ole. 4. He Liona.—Ko hoole mai nei uo Kolea nei, he kunou i ka n'e kai kana lo ' E ke hoa ! o Benaia ka mea nnna i pepehi ī k : » Liona, ikala e haule ana ka hau. l'a ike au, ona lima o Benaia, ua haule iho i a Liona, a o ko'u mau lima kai like me K<<;:a lima ; alaila, o ka Liona, ua haule mai k i i lima aku, o ke kulu hau. o'a no ke ku'.u wai; no ka inea, ua like pu lnua. E manao a r t anei oe, e unuhi pono mai, o muka iaV.i ; nolai!a, imi aknmai iho la oe. Ao!e e i .!o he Popoki ka mea nana e lalau, ekekei ka !.i 0 Kumukalii ilunn. 5 He 1.110, 177.10 na (la'a a pau.— K' 1 1 mai nei. he lalau ka haina. Ke hool'- --.i no ua Punaweiewele nei, he poi i ka .: •'>> K-ana lona. E ike oe, oka haawma o k gula, iie 20 talena, 730 setela. Oka :. wina o ke dala, he 100 talena, 1,775 sotO ka haawina nkn kelenwe, he 70 tal- ;/•. 3.100 sctda. Ilaila 2 0 bcpola ma |. ( ...... • o ka pahu kapu, Puka, na o.j _•') A pehe. kao e ka pap.'s A ' ma ko'. i"n I>"', aimo i o l,a Eia ko ana •lala ana I«J,io. i u ma u (| •\mer.ka. sote! s <Ja!a l£7 t l. -i/ '■ qai la =321,309. 00 U*™ */" i • 02.5., setela kolen* e r , M hoopihu'i, a loaa nfi . ... . . , , o \v; i ]:: nu-\ ui hele* a n:np alonaHH no k<- Kaw k-n. nei i kjMgjL ' o ka lona o!e o nnu nei i v manno anei o»', kum. /,. , t iKinSLf kn .. <umu ole. me k mto, lun<k\i . keleaiike kal, ' kuu aina. Eke na o Saredika. i Hr;._ M i r l ' "" /

! ia oe e miiimili ]!■.,£ • ' I ! >ole i hahkn ll; , MA T, ! j m;ii iloko. ninnj ! ■ huhu maloko o n-i; ,».■ Jr . I ; , , . , . i» 11 n: i •: : ; i <ou I iwe an.i i ko k * . \ , 1 |ui hilinai au ma ka NAVV - Vv ! i S(>lornonm Mokuna 3 kaik; j *' 1,1 ! | E ke hor\ ! hoon'li , o\e\l'.fl ! ( io u '-*a Paeleku. moei i °l % . . . „ | | «i o Hnmle. „ k,. k , P i | Kawelowai. Wcbe > I laau i ka puolo piapia • lo aa ka ul,; .3 \ ' 31 ' H''o-one. / ° , <e koihpi pohaku a r m ~ \kxn koi «..• lakua niai nei. Uar ua . m .j' n .. Kapaliknpu, ka mea!*® 1 n e i r i . , , » «. o ln f be a,<u ° k'" ! | lauea. haale ba paho» ** p<> / ; ' E J. D. Opunui Ka ,a ; ; a f u e haawi aku neiV^ u ' loaa, a i ikiiki ko ■ /. nt IM,1! 00 1 " " hele aku a kahi \rai o U* 1 # " a ' u 0 ! ' ko a-i iloko o ka wai, a amo « nana e kikoni ko la, ae ' 03,1 a n t:1 I. Otvai keHi Baibal ni mau hana ma fc k, Kilnuolelo .« L L " mi ? °^' * kikau ? iv,„ nann 1 ma.uina ij» . . ri:i lu la ! ' uS - k " lleaha k, Ai '

k imu o i>i knknu ana ma ia pohaku ? 2. Kaia ka nui o nn Alopeke i hikii ia e Samesona ? Ika makahiki hea ka hikii la nnn ? 3. Ehia ka nni o na eka ili o leni«alema j llou ? | 4. O na ok-lo o ka honua, he 3,023, a na t ka r»!"!o ljca ]a ka puka ana o kein mau hua, 14 Ka Liona oke Akua," ke anuhi ae ma ; k": u oielo ? i He mau ia, o ka pehu ka o ko a-iikeamo ! ika oke opihi o Kaena. Eke hoa !no kou j !;t;o'soono anei ika ike, i kukala ma\ ai oe i L":'_ t\vi, j ko nkamni i k? knpio Kolea, ke "ei ru. he Lepelepeohina ka mea i«jaa. Aole e ioaa kau rrianti Ab!a ; no ka mea, he ki'iala hanee. hookohi no la!a e kolo ai, a he (ipnn maia ka !r-aa. E manao ana anei d •. he ko HiSo makani, he ikaika i ke ;i u ,ia ahiahi ae, kanono ka iae i ke keli ■'! o Kaah. ku ka mahu i ke keiki leheleh? nui o Kaunakakai. Kunihi ka Biva a ik inoni i ka la puka i Haehae, aole nana \v:»lc iho. he papa lewa kahi au e ku la, ua ])('!<? wale kela a haa o Hopoe i ke kai, ka}.u:i ke kaio ka M.loholu, kou holu no ia a • i ka moena, kalali mai nei o Kanekoa i I k.i 11 oka make, hookahi no hauna laau a l'ei ipu ikoa, lewa e ka papa auwae i kahi o ki i'.'Wa. i E ka lioa ! mai wehewehe naaupo i kela ! P.mku 1,0 ka Mokuna 9 o Hoikeana, waiii <!'■'. •• 12»* liiiilmi Ki na Mukalii." Aole la 0 ko ano o la l.i pauku. ina e manao oe e ke !i r ' l o ike. v waiho no i ke keiki me ka wa!:i.'i", ku a<.' a pololei, he!e inai no a hiki ma K f :iwnula, Waianae. i oolea ke kino i ka v,-. 11 oka la, a e hanai no au ia oe i ka ai lit* minamma au ia oe, no ke kuhikuhi wainheo i;i e n:i kumu Pope. Ua ike mai la w i na pue wai o ko aina, e hikikiiai ke alo Me ka inahalo no. G. "M. Koiia. h\>uc'iula, H T aiinat y lune 13, 18UJ. " #• * K ■'■■! .Yip<'p i fvt<rj';ntt e; *Iloha 0f: — M iaiß i au e hoike aku ai i na mea i ike--1 i i!io n i ilo!v'o o keia mau la ma Lahaina ii i. m i na inea e pili ana i ka Aha Kanpuui. o k>i Apana Uookolokolo Elua o ko Haw.iii l\ic Aina, no ka hoopii a kekahi poe o L ī 1 : ii.r.v nei, iinua oia Aha e hoopauia ka L.i:nkinawai Apana a Hoomalu hoi o Lahama mi, no na kumu kupono no i kakau ' ii. ma ia palapil i hoopii, amaka la li? iho iii'i o keia malama, hoomaka keia hoopii e = lia.ni i, a kaneaia mai na inoa mua, ina ua palapala hoopii nei, oia o A. Makekau, a me M. S. Kunaka, hoopuka hou mai ka Lunakanawai e hoilioi houia a ka honi 12 oia la no (.• hoololieia'i ka palipala hoopii a h'ki ia hor i. Kukulnia ka hoike mua, o Hahakuka, a kauiailio oia ma ke ano hoike imua o ka Aha, ma na olelo i ike oiaio ana no kona p.'p 'hiia'na ma kekahi Moku Okoliola, n no ia *.ha mainoino ana ona, kii aku oia i ka Luaakanaw.ii i palapala e hopuia ka mea i.a-ia i īa ia. | Oiai e ku ana ka moku ia manawa, ma kahi ku moka o Lnhaina nei. Aole he loaa mai o ka pihpala hopu, kipakuia mai, a no ko.i.i hooikaika loa kii hou no. alua kii nna, alua no ka hooleia a me ke kip.'ku pu ia no, .ika. hoopii oia imua o E. P. Bond, Esq. a ki.kuā pu ke Kiaaina ; nolaila, hookolokoloia l.a mea pepehi, nole ina kona kii nna. E nana mai kakou i na olelo ike a keia hoike 0 I lalukulea, e pih ana i ke kumu hoopii. " O /. e /i utvi ole i palap:ita hapu no ka hewa Ii hiK>piiia'.,u imua ina aole oE. P. l>a!i l malaila, a me P. \ahaolelua ; alaila, nawai e hoopii i keia pepehi, oia ka ninau : aka, ua kipakuia mai o Hahakukae ka Luaakauawai o ka Aha, me ka olelo pu mai 1 ap.iuole oe. hoopauia kana ma ke ano mau o n i haolo, ku mai o Kahele a 'hoike mai.

| •• Ow.ui Uokahi i kii plupala i keia Luuaka* 1 n nv.ū, i palapaia c hopu ai i kekahi inau 1 i;u\t holomii manao ole i ke oia o hai, aole P ho lo.m tnni, ki|wku mai no." || Aka, ninau mai ka Paresidena o ka Aha, Aolo ;in:uoe i hopu nuimua he mau holonui, | :» u:i lilo ia 03 kekahi mahele. Aole pt la o > ! Iv:i hele. iki l:ivvoi:i au i hnike o ka niea nana i hopu, a no ka oluvUi o ka mea nana i hol> j. ii.j haawi mai oia ia\i he palapala me ko'u koi o!e aku. a ma ia olelo ana a Kahele, na hlo na olelo ike n jviu ana i mea ole, oia mea kupnnaha no ia. A pela ka Muwaa, i k\ n un'ku i na oleio ike a keia poe hinke, u « maopopo io no ka pili i ke kumu hoopii; | aka. ua lilo i mea ole a pau ma ku olelo | hooholo a kn Pan 4 siclena o.ka Ahā. E nana ' m ii kakou a pau i ke ano e o ka hana ana. Ia ka poe nana e malama mai nei i na Kanawii o ke Aupuni. Kokua no lakou la ia lakou haole ? Heo ia mai no kakou kanuka Hawaii. ke olelo nei au maanei, i na i like ka nnnao o na kanaka o pau o keia- apana me ko'u; alaili, e aho kn lawe i na nlelo a ka V giJance Committee, o Kalifon»a. Eii uo hoi piha kekahi raea kupanaha i ikeia ma Lahaina, a ia iwaena o na hoahanau puie i ke Akua, e hoolei i na Luna Aupu >t Ona pono ole noho maluhia ole; hfle ilouo o na hale halawai hai oleio ua uhauia au. ua ont ka Lunakanawai. a ka !a hoi o ■ ka hana. haalulu na kuli, nui ka leo: Ea ! I ouhea oukou e na hoahanau o Lahaina. mai R puie hoopunipuni hou i ke Akua, a inni noi waha!i««e, n he okoa ko oukou manao i!oko Pp a he okoa ka mea e jaoi ai: E hooko mai oe !

E hooko ma; oe!! A mni hana hou kakou pla e m ;kau wale ai a holoi ina inoa. e kuhi ana paha oukou o ke ano lua ka pono. he mea ino ia ia makou i ka poe o ka ama e mai; aka. h?aha ka hewa ia kakou ke hoole mamua o ke kakau inoa ana, aole kakou e hewa i na a mai kuhi no hoi kakou he rnea maikai loa ka hoopuka i ka mea Ona ma na anaina halawai. he ahi a mau na olelo ano Laihiia a piiu, o kn Luna Honmahi hoi o ka halawai o Lahaina nei, kii ka oi i i kona inoa e wehe ae mai loko ae o ka ( Petition.) oke ano mau ia oka poe iao : o;e;a. he makau wale o pau i ka aiia paha • ike aha la; alaila u f/«." A. Kiniakua. ; l*ihaina, .Mani, īur.t 10, j