Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 35, 26 July 1862 — NA MEA HOU, No na Aina e mai. [ARTICLE]

NA MEA HOU, No na Aina e mai.

Ma ka moku Amerika S#orm K\ng. mai Kapalakiko mai, ua l<>3a mai na mea hou mai ke Kahua kaua mai: Ua kaua ma ke aio aku o Kikemona, a he 10,000 ka nui o na koa Aupuni i make a pio hoi o ka Akau ; aka, aole no nae he mea hilinai loaia keia, no ka mea, aole i hiki mai ka hoike Aupuni no ia mea. E kuahaua hou ana ka Peresideno, i tnau koa hou he 200.000, i hoomakau-, kauia'i l'ikou ma Wasinetona ; a i mea hoi e hiki ai ke pani kokeaku i ka hakahaka o na koa i ke kaua ma Rikemona. Ma ka malama iho nei o lune, ua puka a lanakila o Gen. lakesona maluna o na koa aupnni. malaio o Gen. Banks, Shields. a ino Frernont, ma ke awaawa o Senadoa ; a iloko hoi o kekahi mau minute j>okole, ua nui ka haunaele, a me ka pupualiulū makau o na'lii, a nie ka poe no a pau ma Wasinetona, no ka mea, ua kokoke loa na Kipi ilaila, a he \\ahi uuku wale no koe hiki i ka huina o ke alanui Kaamahu, u o ka puhalahio mai no ia ia noho ana i Wasinetona ; aka, aoie no paha i manao ke Alii Kipi e hele mai ilaila. Lele liiiii ka lehu o ki puihi i ke Kuiiina Kaua i ke kauoha i na Kiaaina, e iioounu koke mai i na koa ma ko lakou iima, i inen e pale aku ai i ka ei emi. Ua inaopopo i na mea a pau ma ia kaua ana, ua oi loa aku ke akamai o ke Alii Koa Kipi 0 ka Ilema, mamua o na'lii o ka Akau, a m»lailu wale no kona lanakila ana. Ma ka puali koa e ku nei imua o Rikemona, lie nui 110 paha ka pana haalulu ana o na puuwai o na aoao a elua, no ka inea, e hlo ana ke kaua ilaila, he kaua nui ueliweli, pela ke ano ma ka olelo a ke Alii o ka liem.i, J. IV. Devisa, wahi ana uole ia e ae iki ana i ke pio ana o Ilikemoiiii, i na paha, e lilo ka nina i moana koko, a ua hai ae no hoi oiu i na kauaka a pau o ia Kulannkauhnle, e kaua ana no oia ilaila a wuiho na iwi,a lanak la paliu. A ine lie mea la no e kuupau loa ana ka poe Kipi i ko lakou ikaika a puu ma keia kaua aua ; ua kauohaia na Generala akamni a pau o ka Ilema e hoi aku ilaila. Ua nui no ka mahalo o Gen. Makalelana i'ke koa o na Kipi, ma kana mau palapalu i ke Kuiiinu Kaua, a penei kekahi o kanu nmu olelo : lune 13. " Ke nee nei ka llema o ko'u puali imua, me Ue paleikaika ia mai no n.ie e n.i Kipi." Uu hoololi hou ae nei o Gen. Makalelana i ke ano o kana e hana'i no na mea e piii ana i keia hoouka. Noka inea, ma ka manawa i hala ilio nei, ua hooikaika oiu i ku apo ana i na wahi ikaika a pau o na Kipi ma ka nmliwai loka, a hiki loa'ku oia i Kikahomone, he wahi muliwai kokoke no i Rikemona, ma kela kapa mai na Kipi, a ma keia aoao kela, a uu nui no hoi ku lioouku kuua ana a iiiki ai oia ilailu- Akn, i keia manawa, ua hoihoi hou oia i kona puali koa ma ka muliwai Jamcs i hiki ai ia ia ke kaua aku me ke kokuu pu o kona inau moku; me lie mea In, ua manao kela i na ma Kikahomone oia e hele ai a hiki iloko o Ilikemona e pilikia paha oia; a nolaila, koiu hnalele ana i na walū i pio mua ia ia, a hoi hou ma kahi e ae e komo aku ai 1 Rikemona. Ma keia mau hoouka ana mai nei, wahi a Makalelana ma ka iniha ka emi hope ana o na koa Kipi. I keia manawa, ua lilo na wahi kiekie, na ohuku, a me na wahi puu maniua o ke Kuianakauliale o Kikemona i ka Akau. I ka loheia ana mai, ua make na koa Aupuni he 10,000 o ka Akau ma ke kaua imua o Rikemona, ua aia koke mai na Kipi e noho ana ma Balatimoa e hoohaunaele, a ua kaua'ku kaua mai na kanaka o ia wahi, a ua lanakila no ka poe kokua i ke Aupuni; aka, he nui nae ka mainoino, }>au hoi kekaiii inau hale i ka wawahiia, haunnelo na kane me na wahine. Ke i uiai nei kekahi nupeoa o ka Hema, i na no ka e pio o Ilikemona, aole no ia he kumu e emi l*>pe ai ka Hema. Me ka i mai no e kaua mai ana lukou i keia wa me na mea kaua, a hiki mai na malama mai Ahulau ; alaila, na ka mai e luku inai na koa o ka Akau, a aole no hoi e loaa ko ka Hema keiki, no ka mea, ua maa, a kamaaina lakou la lua ia mau mea ; na ka manawa no kakou e hai mai i ka oiaio a me ka ole o ia mea. IMa ka palapala hoike a Gen. Makalelßn», no ka poino i loohia i ka Akau ma ka hoouka kaua ana i Kikahomone, ew no ia: Make, 890; hoehaia, 3,627 ; nak lowale, 1,818. Aka, o ka mea i kaulans

mai he 10,000. O kekahi papa koa o ka Akau ma ia kaua ana, ua pau loa i ka make, eha, a nalowale. aole kekahi mea hookahi i koe iho, iie SOO ka nui oia papa. Ma kekahi loheia mai he 200.000 ka nui o na koa kipi ma Rikernona i keia manawa, a i ka manao hoi o kekahi poe. aole i hiki i ka 60 000 ka nui o no koa kipi i hiki ke hiiinaiia; aohe e hiki ke hoomaopopoia ka mea oiaio, no ka nui wale ona mea i oleloia. A noiaila. eia paha nuanei ka ninau. Owai la ka poe alapahi i na nupepa e kamaiiio mai nei ? A nolaiia, ka paakiki ke hai aku me ka hilinai iho ika oiaio. Ua aneane nae e waiho wale na wahi kipi ma na moku aina komohana, no ka pau loa o na kipi i Rikemona. Aia o Gen. Barag;i, ame Gen. Pilo i Vikibuga, me na koa kipi he 30,000, oia kekahi o ka poe koa ia Gen. Biurigada i kona wa e noho ana i Koronita, a e kaua ana paha ma ia wahi i keia mau la iho. Ma kekahi halawaiana a na Luna Koa kipi. me na Luna Koa o ka Akau malalo o ka Hae Olelo, ua hooholoia e na'lii o na aoao a elua, aole e hopuia na Kahunalapaau, a lawe pio ia hoi ; aka, e hiki no ia lakou ke hele ma n ī kahua kaua e kiai, a e lapaau hoi i ka poe koa i ehaia. Ma Misouri, ua haaieie eono papa kōa kipi o Karolina Akau i ka noho koa ana, ua hopu mai lakou i ko lakou Genarala, a ua liia e lukou. Ua liopuia la kahi poe kanaka kuonoono e Gen. Makalelana, a ua hoopaaiu i ka papu Monoro; no ko lakou lioopaa e liele a mua lou o ka puali koa ona, ke kumu o ka hana ana pela. Ma Kaletona Karolina Hema, ke pani nei i Coinodoa l)upona ( Dupont ) i ke awa, a ua hai mai oia i ke Kuhina kaua, ua paa kona manao e lilo ana ia ia ia wahi i keia manawa koke iho no;aka, he mea nui no wahi ana. Ina e lilo ia wahi ia ia, alaila, pio pu me ka papu inua i iioomakaia'i keia kaua Kipi, oia hoi ka papu Sumapeta. lle nui wale na Mokumahu Kalepa Kipi.i pio i ka Akau i keia mau la ilio nei. Uu kohoiu he Generala okoa maluna o Gen. Fremont. no ka hu-iiewa pinepine 0 kana mau hana, a no ka lanakila ana hoi o Gen. lakesona ma ka lioouka kaua Ike awaawa o Senadoa. Me he mea la, e manao ana ke Aupuni, ua liana kamolamolaia eia na koa Kipi, a oia la ko lakou kumu i lanakila'i. Aka, he inea maopopo no wahi a na nupepa o ke akamai tn:i«ili no o ka Luna Koa Kipi ka mea ona i lanakila'i; aole no ke kamolamola o na Luna Koa Aupuni. Rlsia—Ua hookohuia ke Duke Constantine i Alii hoomalu (Viceroy) no Polani. Sepania—Ke hoomakaukau nei keaupuni o Sepania, e iiana he mau mokumahu hao hou ehiku. | Italia—Ua loheia mai ma ltalia, ke hoomakaukau nei ka ohana o ka Moi o Roma, e haalele ia walii. Farani—Ua kamailio nuiia e na nupepa o Parisi, e kohoia'na ka Mea Hanohano Kuuna Monotibelo i Alihikaua, no na koo o Farani ma Roma. NoMesiko—Uaku ma Nu loka kekalii mokumahu mai Ha\ana mai, a ua ho--1 oiaioia mai ke pio ana o na koa Farani |ma Mesiko ; 500 koa i make, a he 700 j i pio.