Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 36, 2 August 1862 — AHAOLELO HAWAII. Hale o ka Poeikohoia. [ARTICLE]

AHAOLELO HAWAII.

Hale o ka Poeikohoia.

L.\ 70. — I"LAt £•">. Heluheiuia ka mooioio a :iponoi:i. Puie o Moku a piu. HO'KE NA KOMITE .MAT. Hoike inai o Wiiimana. no ko Konme . Wniwai i haawiia e noonoo i ka Hiia Kaiai Waiwai. .Ma ke r:oi a Hikikoke, ua laweia ka hoike iiapx\ a ke Komiie, aia a pau loa mni ko lakou hoike; aiaih», noonooia. i Hoopuka mai o Halasi. he mau Olelo Hoo-: holo. 3la ke noi a Hikikoke, ua haawiia i ka I nuhiololo. .Ma ke noi & Kaakna Poiu, ua hoopaneeia ka hana a ka hom 3 o ka jauina ]a. ! Halawai hou i ka hora 3 P. M. Hoike mai o Wilimana, i ka Biia Kaiai \\ aiwni. Ma ke noi a Halasi, ua haawiia i ka hoike a ke Komite Waiwai, ka Eiltx Kalai ■ Waiwai pu hoi kekaiii mc na hooioii a ka Flale Ahaolelo Alii i hooholo ai. Hoopuka mai o Halasi. he mau Olelo Hooholo, a ua hooholoia penei : j 1. Hooholoia. Aole no e liolo pono na • Oihana Aupuni ke ole e manao nniia ka' Hanohano o Ka Lei Ahi ma ke ano hooikaika ma ka hana, a me kn oiaio o na inea e lawelawe ana ma na hanao ke Aupuni. "2. Hooholoia. Ke inanaoio nei no makou he mea kupono i na Aupuni a pau, c hoolimalima i poe paahana uuku, a e uku ponoia lakou. A aole no ho mea ia e hemahema , ai; aka, he niea e poino maoli ai ke Aupuni' 0 ka Moi, ke hoolimalimaia ka poe paahana 1 he lehnlehu me ka uku kupono ole ia lakou. 3. Hooholoia. Ua ku ika pono e kohoia e ka Moi, ma na Oihana a pau o ke Aupuni na kanaka naauao makaukau ma na hana o ko lakou mau Oihana he poe oluolu, a he akamai, ahe ano noho pono. o?ia otc ina ic.ii-otui, hooikaika mau makaala a noiau, malama i ka hanohano kupono i mea e mahalo aku a e paulele aku ai k i lehulehu ia lakou. Ahe pono e uku kupono ia lakou. i hiki ia lakou ke noho mc ka hanohano ku« pono i ka lakou Oihana, a me ke ano o ka Lahui kahi a lakou e noho ai. ; 4. Hooholoia. La paulele nui loa makou 1 ka noiau, a me ke akamai o ka Moi, a aole no inakou i manao e koho aua oia i na Kuhina. na Kiaama.a Lunokanawai paha, mai-' loko mai o na mea i ku ole i ka paulele ia e ; na Lunamakaainana, a me kalehulehu. Aka, : maluna no oia mau Luna Aupuni ka niala-; ma i ko lakou mau inoa maikai ma ke anooj

ko lakou hooko ana i ka lakou mau Oihana, |n ine ke ano o ko lakou noho ana n»d kc iakea. a ma ko iakou Ohana. A na na Lu-i namakaainana pu me ka Lehulehu, ma ko■ lakou ano akamai a noiau hoi e hooholoai i j ko iakou manao ma keia mau ano, o na Kauwa a ka lehulehu. 5. Hookoloia. Ke i nei na Hoa o keia j Hale Ahaolelo no Iakou iho a me ka lakou mau makaainana, aole no i oi aku kekahi mamua o iakou ma ka noonoo mahalo ana i ; kekahi olelo paipoi mai ka noho Alii mai, a : ma ka mnlama ana i ke kino n me ka Ohana! o ka Moi, a me ka hoomaikai ana no ke Au- ; puni, i hoomaiu mai ia lukou 1 hiki ai ia la-! kou ke noho me ke kuonoonoa me kaoluolu. j a ke makemake nei Iakou e hooholo i na i Haawina kupono e like me ka mea e loan j mai ana i mea e ola ai ke Aupuni. i Ala ke noi a Kapena Loke. ua hooholoia e • paiia i 300 Kope ma ka olelo Beritania, a | ine ka olelo Hawaii. A ua hooholoia no hoi; e haawi aku i ka Moi i ka lima o na Oleloi Hooholo. Hapaiia na hana i lioopaneeia. I Komhe ka Hal£. Mr. Kahananui ka Luna Hoomalu. Hapaiia ka noonoo alia i na hoololi a na'lii no ka Biia Kalai Waiwai. Hooloh 1. Hoihoiia ka uku o ka Mea Kiekie L. Kamehnmeha,: ma ke poo o ke Keena Kalaiaina. Ua hoo-: holoia me ka hoihoi ana i ka Lunakanawai Kiekie ma kahi o H. R. H. Prince Kameha-; mehn, a ua hoopaapaa na Luna no ka hoololi o ka Bila Haawina o ka Hale Ahaolelo, Aiii niai, aeia kekahi, hooieia kekahi. ■ Hoopauia ke Komile ana, a aponoia na| hana. Hoopaneeia ka hana. | LA 74.—Lulai 26. j Heluheluia ka moolelo a aponoia. Pule i apau. 1 Hapaiia na hana i hoopaneeia. Kokitb ca Hal*. Hapaiia ka noonoo ana o ka Biia Kalaīi Waiwai. Mr. Kaakua Poiu ka Luna Hoo* malu. Heluhelum oa hooioli a na'Iii, a hoopaapaa oa Luna aeia kekahi, hooleia kek»hi o na hoololi. Ma ke noi a ka Kapeiu Loke» ua hoihoiia

'> k»' \\ aiw.il. a r.:i 1 i'm 1 -.: -• i. JKv:.op-»s;o a hoike mai i kvi.t \hl\ .Ma 1:01 a ua Ui'Olloloi.i < k.iuo:ui:i ko Kuhi:ia W aiwai o !;lv t;u' ka I v i :k:: ,V> o ki' Kunnikanawai o l.eio mni iiiuia o koM Aia ko jh»ī a Kipi.ua h.ofiiul->:a o h>v:vakaukaii ko Kakiuole'o ka H ka pahj"va.a o lioouua ku i koia I>iia K:*iai \V:u«"u, a o hooha'ike nio ka Luna f!oo:n:tiu o k*' Komiio \\ aiwni uo im hooioii. Hof.f\ujooia ka hann. La 75, — In.\? :?S. Hol uuoluia ka mooleio a r»jv>noia. Pulo a pau. Paupala Hch>p;;. Holuhelu uiai o Kamika. he paln{xila Imopii no Niihau, o noi ana : Aolo o hooiiuiia o Niihau mo \\ ainioa, ina ka Lauakanauai hookahi. Ma ko noi a Kankua. ua w.uhoin ma ka |xijVT. Holuholu mai o Ba!a\vim, ho plapala hoopii no Lahaiua mai, o noi ana : Aolo e hoopauia ko Kuinukanawai. Ma ko noi a Kanuka, e haawiia i ke Komite no ka Aha Hookolokolo. Kue o Knakun Polu, a uio Kamalo. Aua uaawiia iko Komito Wao. Hoike na Komiie Mai'. Hoike mai o \\ opa, o ko Komiio i kolioia e noonoo i na hoololi o ko Kumuk.mawai pu mo n.t hoololi a ko Komite i hooloii ai ma na Pauku hoololi oke Kumukanawai. Ma ko noi a Kipi, ua haawiia o xtnuhiia a e haawiia i ke Komiie o ka Hnlo i ka la npopo. Olelu Hoohoi.o. Hoopuka mai o Kaakua Polu, he Oh lo Hooholo e kauoha ana i na Komite no ke Aopalapala, e hoike mai i na palapala n me na hana o waiho ooi ma ko iakou mau lima. Ua hooholoia. Kapaeia na ru!a, a heluhelu mai o Kimo Polekauo. he palapaia hoopii na T. Hughcs Haole Hana Hao ma Ulakoheo, e noi ana : E hauaia i Kanawai e hookuu nna i na dute maluna ona Kuihao Hana Ipuhao. Ma ke noi a Kamalo, ua haawiia i ke Komite uo ke Kalopa aua. Kiipaeia na rula, a hoike mai o Ualawina 0 ke Komite no ke Aopalaj)ala, e hoomoe ana 1 na palaimla hoopii no na kula ma ka papn, no ka pono ole. Kue o Kaakua Polu. Ma ke noi a Nuuanu, ua aponoia ka hoiko a ko Komiie. Heluhelu mai ke Kakauolelo, he palapala

na ka Paresidena o ka Pupahoonaauao, e hoike mai ana i kona kaumaha no ka pau ana o ka Halekula o Lahainaluna i ke ahi, a ine ka hai ana mai i na da!a a >lr. Pokue i inanao ai e la\va kupono no ka hana hou ana i Haiekula hou, manao oia 87.700 ka lawa kupono no ia mea. Noi mai o Wiiimana, e hookomoia ma ka Bila Haawina ma o ke Komite Hui la ke kohoia i 54.000 no ia mea. Manao o Kapena Loke, e kali a lohe mai i ka olelo aelike mawaena o ka Hui ma Bosetona ; alaila, hapaiia ka noonoo ana no ia mea. Manao o Balawina, e hoolawa pono keia Hale i na ilala he 57,700 i holo ai ke kukulu ana o ua mau Hale la. Mai aoo Kaakua Polu, e waihoia ma ka pnpa, a hiki i ka wn e kohoia'i na Komite Hui no ka Bila Haawina;alaila noonooia. Kokua o Nuuanu ia Wilimana. Wehewehe mai o Kaauwai i kona manao, me ke kokua no nae i ke kokua'ku i ke kukulu hou ana i Halekula no Lahainaluna. Pela no hoi o Kamalo. Makemake o Kaauwai e ike mua ka Hale i ka poiapala aelike mawaena o ka Hui ma B<welona a me ke Aupuni, mamua o ka hoohoio ana i ka Haawina no ia mea. Ua hooholoia e haawiia i kc Komitc no ke Aopalapala. Noi mai o Kaakua Pblu, e hapaiia ka noonoo ana i ka Bt!a Kaoawai e ae ana i ka aieoke Kuhina Waiwai i $100,000.000. Kue o Kahaoanui, a ua hooholoia. Hoop«- , neeīa ka hana. [ La 76.—!c1al 29. , Hakwai ka Hale i ka wa mau. HoiKE 5A Ko»lTt Mac. Hoike mai o Balavrina o ke Komite no ke i Aopalapala, no ka noonoo ana i ka mea i koūa mai no ke kokua ana i ke kukuiu ana ; i ka Halekula ma Lahainaiuna. | Hoike mai o Kahoekano, no ke Kornite j Wae i kohoia e noonoo i ka hoopii o Lahai- - : na i aknui uia Wainee. 1

HoiWe mai o Wepa, bo palapaia na ke Kuhina Wai;rai e hai rnai ar»«i, aīa a ma ka li apopo makauknu ia e hele inai imoa o ka Hile makaamana. Aole no hoi o kana mai ua inen h» boopnnej. Nimu o Hnlnsi. ua hoike mai anei ke Kuhina Waiwai i ke kumu o kona makaukau ole ana. Honpuka mai o Habsi, i ka manao e hoik- ani i ke anoo ka Oleio Hooholo a keia I!a!e e f»ili ana i ke kauoha e hoouna'ku ai i ke K i h i riu Waiwai. -Na Olelo Hooiiolo. Hoop ika mni o Kaakua Poiu. he Olelo II • Jtoj<; e hoopauia ke Kuhina Waiuai, no ii.-i kuiiiu i hoakakaia ma kn Oieio Hooholo, i p m i no : i: ' Ao ka mm. aole no e hiki i keia Hale ke hoomaopopo i ke ano o na Suke Helu o ke Kuhma \S aiwai; a no ka mea, īloko o na .niKīihiki elua i h;«la aku nei, ua hooliioaku "ia i kekah» mau daia me ke Kanawai ole, irt». ka ae ole o keia Hale, ame ka hoopuka t>V! imm o keia Haie. i Bila Kanawai e ae ?mri ia hooliio ana i ke da!a. a nolnila, ua },c i\v;ih:iw.iha oia i na mana o keia Hale, a no k i nifrt hoi, ua noiia ua Kuhina nei e m*ii imua o keia Hale, e iike rne ka I' iuku 53 o ke Kumokauawai, a mahope iho. ua kena maoliin e hele mai; aka, aole ota i heie rnai, malaila hoi, ua kue i ke Kanawai; n no kekahi mau kumu e,ae, i rnaop<)fMi 1«-i ika Poeikohoia ; nolaila, E 'whoinm : Ika manao o keia Hale. e pono t> hoopau i kona malama ana i ka Oihnia Waiwai o ke Aupuni.*' .Mn ke noi a Kimo Pelekane, ua hooholoia. Hoop'.ika rnai o Hilawina, he Olelo Hoo--1k»Io hoounaia ke Kope o keia Olelo Heoho!o ina o ka Luna Hoomalu la o keia Hale i ka Moi, me ka hai aku i ka moneinene i ku hiki ana mni o keia mea hookahi i ka wa o kona noho Moi ana, a penei no ia : Hooho'o'm. E lawe aku ka Luna Hoomalu i Kope o keia.Olelo Hooholo imua o ka Moi k«» Alii, a e hai aku ia ia i ka minamina o keia Uale i ka akahi a hanaia kekahi mea ma keia ano mai k.ona la i noho Alii ai—a e hai aku no i ke Alii i ka inanao inalama inau a hoomaluhia i kona kino, a me ke Aupuni, v like me na Olelo Hooholo o ka la 25 o lulai. Ma ke noi o Wilimana. Ua hwholoia. me ka manao keakea ole o keia Hale i ua luina o ka Hale Ahaolelo Alii; aka, ine ka mahalo e noi aku keia Hale i ka Halo Ahaolelo Alii, no ke ano o ka manao oluolu ole iwaena o keia Hale, a me ke Ku* hina W aiwai; nolaila, e koho mai lakou i Hea e ue ma ke Komile kuka no na hoololi 0 ka I3i!a Kalai W'niwai, aole o ka mea Hauohano o.D. L. Gregg. Ileluhelu mai ka Luna Hoomalu, he alele no ka Hale Alii maie hai mai ana, ua koho lakou he mau Komite Hui no ka Bila Haawina, a e kauoha mai ana e koho keia Hale 1 Komite Hui no ka Bila Haawina. Xoi o "Wilimana e kohoia i Komite Hui me na'lii e kuka pu i ka Bila Hauwina. Noi o Hikikoke, na ka Ilale e koho. Hooleia. Ma ke noi a Wilimana, e kauohaia ke Komite kuka e hookomo i S4OO a keu no ke Kanawai e hooemi ai ina mai ino. &c. Noi mai o Halasi, e kauohaia ke Komite llui e hooholo i puu elala i S 10,000 i mea e hookaa'i i na lilo o keia Kau Ahaolelo. Kohoia o Kimo Pelekane. Wilimana, Kanuka. Kaapa, Moku, e ka Luna Hoomalu, i Komite kuka no ka Bi!a Hnawina. Hoike mai ka Luna Hoomalu he alele no ka Hale o na'lii mai e hai mai ana, ua hooholoia ka Bila Kanawai Alanui. Hapaiia na hana i hoopaneeia. Komit& ka Hale. Mr. Kapihe ka Luna Hoomaiu. Noonoo- j ia nu Pauku hoololi o ke Kumukanawai. I leluheluia kekahi o na Paukuhoololi i hoololiia. oke ano nui oia Pauku 1 oke kukulu paa ana i ka Hooilina o ka Moi ma na mamo pololei a ka Ohana Aloi, Penei: | Ina aole keiki aka iMoi; alaila, e ili ia | Priuce Kamehameha, a me kona mau keiki, i a iua e nele ia ; alaila, e ili aku i ka Mea ! Kiekie V. Kamamalu, ai kana mau pua j mahope ona, n ina e nele ia mau mea ; alai- j la, na ke Kuhinn Kulniaina e knhea koke ae i na Hale Ahaolelo a elua, a na iakou e ! koho i mea e noho ma kn Noho Alii. Ma na ; inakahiapo kane e hele aku ai ka ili ana a ; mahope o na keikikaoe na kaikamahine.! Noi o Kiino Pelekane, e hooholoia ka Pau*) ku l. | Kue o Kahananui, ua hooleia, a ua hoo- i holoia ka Kimo Polekane. Heluheluia ka j Pauku 2. Ma ke noi a Kiino Pelekane, ua j hoohoioia. Heluheluia ka Pauku 3. Manao o Kaakua Polu, e waiho ma ka papaJ Kue o Wepa, u ulu mai ka hoopaapaa, a ma! ke not a Kahanauui, ua hoopauia ke Komite ana.a aponoia na hana. Hoopaneeia ka hana. | La 77.—Iclai 30. ] Heiuheluia kn moolelo a aponoia. Pule j a pau. t Hoike mai ka Luna Hooinalu no na olelo ī i hooholoia ma ka Poaha, o kela pulo iho; nei. Ano ka Olelo Hooholo o nehinei, e i pili ana i ka hoopau aku i ke Kuhina Wai-! wai, ua nmhalo mai ka Aloi i na Olelo Hoo-! holo mua, a ua hai raai e nooriboia no, na i olelo hope, a ua m&halo pumehana'ku na' Hoa o ka Hale o ka Poeikohoia. ; Olew> Hooholo. | He alele no ka Hale o na'lii mai e hai mai | ana, ua kapaeia ka Mea Haoohnno D. L.ji Orega:, n.ai ka noho ana ma ke Komite ku- |i ka no ka Bila Haawina. |i He Oleio Hoohoio ka Wiiimana, e kauo-j i haia ka Koiniie kuk* e hookomo uia ka BiU I« r i

Haawina ī Sll7 koena oka uku oke Kakauolelo aka Moi. Hooholoia. Hapaiia na hana i hoopnneeia. Ko?iiTE KA Hale. Mr. Kamalo ka Luna Hoomalu. Noonooia na hooloh oke K'imuknnnwai. Manao o Moku, e hapai houia ka noonoo ana o na Pauku 1. ame 2 i hooioliia i nehinei. Ko;kua o Kaakua Polu, Nuuanu. a rae Kaha- • nanui. Kue o Wilimana, Wepa, a me kekahi poe e ae. A mahope iho o ko hoopaapaa loihi ana ; aka. ninauia, he 10 poe ae, a he} 14 poe hoole, a ua hooleia ka hapai hou anaJ Heluhelu houia ka Pauku 3. ! Noi mai o Kankna Polu, e hoopanee loaia! ka noonoo ana oia Pauku. Kue mai o W r e-« :pa. Noi mai o Kimo Pelekane, e hoopanee ] loaia ka noonoo ana o ka Pauku 3, a me naj Pauku a pau mahope aku. Kue nui loa ol jWepa. ! Ma ke noi a Wilimana, ua hoopauia kel Komii»?. Mn ke noi a Hikikoke, ua hoopa-; neeia ka hana, a ka Poalima hom 10. j