Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 41, 6 September 1862 — HE WAHI KAAO NO KEAKA PEPA. [ARTICLE]

HE WAHI KAAO NO KEAKA PEPA.

lIEI.I' t. egjULI AKU LA KEIA MA KAHI A na kaikamahine i kuhikuhi aku ai ia ia nei e hele ; hoolele aku la keia i ua '(e)' lio nei e iike no me ka hana mau a ka iio. Leie aku la keia a kahi oia nei i aiawa ai i hope, nana pono 3oa aku la keia ī ka hale o ua mau kaikamahine nei, aoie oia nei ike aku. Oia lele aku la no o laua nei a kokoke i kahi o ka puuawai i oieloia'i mamua, ike aku ia keia, lole aku la laua nei a hauie iho la laua nei ma ke kae o ua punawai nei. Leie iho la keia i laio, a olelo aku ia keia i ka iio me ke aloha pu aku ; "O hoi ma kahi a kaua i hele mai nei," ue mai la no ka lio ; " Ae," Hookuu aku la no hoi keia i ua lio nei, o ka hoi inai ia no hoi in. Holoholo iho la keia ma ke kae o ua punawai nei, ine kona mahalo nui loa, no ka mea, a kahi waie no ia a ike i ka punawai maikai loa ,• o ka nahelehele ma kne o ua punawai nei, he gula, he dala, a me ke daimana, oia īho la ka nahelehele ma kapa o ua punawai nei. E hoomaopopo loa nna no hoi keia me ka hoohihi loa o ka manao i na mea i haiia'e )a maluna ; aia hoi, me he mea hi i paia ae la na maka oia nei, i nana hou aku ka hana oia nei iwaena konu o ua punawai nei, ike aku la keia elua, E a e au ana, a me eiua Honu ; hookaha hou aku la no keia i ka manao hauoli, aole nae i pau ko ia nei manao olioli no ia mau nani a ia nei i ike ai. Manao keia o hiki e mai ka manawa e hiki mai | ai na kaikamahine, oia hoi ua kokoke i ka ainaawakea, heie wikiwiki aku la keia me ka nana oia «ili kahi e nāio ai pee, hele aku la keia a pee iho ia, aole no keia i liuliu ka ooho aim iho malaila, hikiMe ae ia keia! i keia mea anapu me he uwiia la, a no ko ia j nei makemake loa eSke i ke kumu o kahi o| ka anupu ana mai, akwa ae la keia iluna,; aia hoi, ike aku la keia i keia mau ao meie-! mele e iho mai ana, ia ike ana aku oia nei,' aia hoi.i iho ia iailoko ooa, »Ki|||oahj|t ||ai j mai hoi W kaikamahine, maa louka* j mahine ka mea e iho mai ana i ka auau : eia j nae, be mau ao ka*u e ike nei.** * j O kahi nae a Keaka Pepa ī ike aku ai i j kahi e lele mai ana, aia ioa no i kahi e pili | ana i ka fami» aole i kekoke iki mai. Kuioo | iho la no keia ilalo a ea hou ae ja na maka j o ia nei iluna, ®ia hoi, ua lilo ae k ua m&u | ao nel:s ia nei i ikejakri ai he mau manu e >

iele mai ana me ka iai kolonahe i ka malie. Kainau ioa aku la no ia o ko ia nei maa maka i ka nana, a ike pono ioa aku La keta he . mau mana, oielo iho ia keia iloko ona, ■ u Hai mai hoi na kaikamahioe ia'u. he mau | kaikamahine ke iho mai ana i ka auau, eia ' nae, he mau manu ka'u e ilre nei." Kau pono aku ia ko ia nei mau maka i ka ; nana ana i ua mau mea nei e leie mai ana. ; nana aku la keia a haule iho la ma ke kaeo j ka puoawai. Wehe ae la i na kapa hulu a ; hemo ae la na kapa hulu, ike maopopo ioa [ aku Ia keia o ua mau kaikamahine nei. la ( man&wa no hoi a ia nei i ike aku ai i ua j mau kaikamahme nei. Hue ae la i Maiama- | nui ka manao o ua wahi Keaka Pepa nei, no : ko ia nei ike maopopo ana aku i ua mau I kaikamahine nei, aole o kanamai o ua mea ! he u-i, wahine maikai,) pali ke kua, i mahina ke alo. o ua mea he maikai. j Nana pono loa aku la keia i ua mau kai« j mahine nei, ku wale mai la no hoi ua mou | laiikamahine nei ma ke kae o ua punawai i nei, aohe kapa, nana aku ia keia mai luna a ialo, o ua mau kaikamahine nei, aohe puu, aehe kee. A no ia oi loa o ka maikai o ua mau kaikamahine nei, me he mea la i iniki j ia'e ka nuku eueu o ua wahi Keaka Pepa | nei, e ake akn la no ka manao o ke kii aku ! no e hooipo. j O ia ku no o ua mau kaikamahine nei a i luu aku la iloko o ua punawai nei, auau laua | a pau ka auau ana, aole no nae i hoea mai ! ka E-a a me ka Honu, e holoi ia laua. Hoi | ae la laua nei a ma kapa o ka punawai, ka- | wele iho Ia laua nei i ka wai a maloo, komo | iho la i na kapa hulu o lana, o ka leie aku | la no ia i ka iani. Nana pono aku Ia no | kahi Keaka Pepa i ko laua la pii iluna i ka i lani, o ia nana no o ia nei a nalowale aku la laua la, noho iho la nokeia me ke kulou no o j ke poo ilalo, owaka ana keia mea me ka haj iulu nui ioa, a naueue ae la no hoi ka honna. ! Puiwa iho la ke'ia me ka makau loa, alawa ' ae ia keia me ka makau loa, nana keia mao ! a maanei, aoie nae keia i ike aku i ke kumu j o keia haiuiu ana, i alawa ae ka hana iluna, } ike aku la keia i keia mea olinolino. e iho ' mai ana i ka lewa, me na hoku e ukali ana | mahope ona, i iho la keia iioko ona, " O kuu | wahine ae no ka paha keia i oleloia mai nei ! e na kaikamahine." Aole no hoi liuliu, hauIe ana ua kaikainahine nei i ke kae o ua punawai nei; W ehe ae la ia i ke kapa hulu, a o ka lele aku ia no ia iloko o ka punawai | auau iho ia keia me ka i ae, " Ka-ha-ha ; e J oki ka hoi oe i keia mau wahi wahine, i ; hana ino iho nei i ka punawai i ka lepo, he. ; ie a honohono iepo maoii ka hoi, aole i iike j nie na la a pau a'u e auau nei, he oi loa ka j hoi keia o ka k honohono nui waie o ka wai." j A ma keia wahi e olelo nei ke kaikamahine | i ka honohono lepo o ka wai, aole he hono- | hono io o ka wai, no Keaka Pepa no keia I olelo ana a ua Jcaikamahine nei, no ka mea, | ua ike aku no ia ia Keaka Pepa ia ia e pee j ana. | 1 ua kaikamahine nei no ī lele aku ai j iioko o ka wai, ka hoea mai ia no ia o na j Ea, a me na Honu, pii mai ia na Ea ma ke ; aio o ua kaikamahine nei kahi i hoioi ai, a o ; na Honu hoi; pii mai la ma ke kua, a no ko i Keaka Pepa makeinake ioa e ike pono lea 1 aku i ua kaikamahine nei; kiei aku ia keia, ; a ike aku la i ka ui oi kelakela loa mamua j o na wahine maikaie ae a pau ana i ike ai. j Nanea loa iho ]a ke kaikamahine i ka auau iana ; Holo mama aku la o ua* Keaka Pepa ; nei a kahi e waiho ana o ke kapa hulu o ua ! kaikamahine nei, hopu iho la keia i ua j kajm hulu ia. i ia manawa, ike aku la ua koikamahine j nei i ua o Keaka Pepa—e paa mai ana i ke kapa huiu, pane aku la ua kaikamahine nei : ia Keaka Pepa me ka huhu; " Hilahiia ole j maoli oe e na kanaka, i ka lawe i ko'u kapa, | e waiho malie iho oe ! " I mai ia o Keaka i Pepa, " Aole e loaa iki aku ana keia kapa ia oe, he olelo paa loaka'u e hai aku nei ia : oe, aia no ka loaa aku ia oe, a ae mai oe i j kuu manao e hai aku ai, alaila, o ka loaa I aku ka hoi ia ia oe." | Pnne mai la ke kaikamahine, " E waiho | iho oe i ko'u kapa ; no ka mea, aole hoi au i i ike ia oe, aole no hoi i launa pu me oe maI muB ; nolaila, e waiho iho oe." Olelo bou | aku la o Keaka Pepa, " Aole e loaa iki aku | ia oe keia kapa hulu, aia a ae mai oe i kuu [ manao, alaila, loaa aku ia oe, e like me ka'u : i hai aku nei ia oe." f ' ■ ■ Hoopaapaa iho la laua nei a loihi loa, ' alaila, ninaa mai la ua kaikamahine nei, Heaha kou maM% au f e.hai mai ai ia'u i | loaa mai ai kuu 6lefo ma! la o Ke- > aka Pepa, eia no ua maeao nei o'u, " Aia a ae io mai oe i kane au nau, a i wahine hoi :de na*u; alaila, loaa akū ia oe keia kapa.** la mauawa, ae mai la ua kaikamahine nei, " Ae, ua ae akn !a au i kou manao, me kuu hoohiki loa i kane oe na'u, a i wahine hoi au nau| , | )| | J Hoi mai ia no hoi ua kaikamahine nei a ma kapa o kapunawai, hoea mai ana elua, Liona'mailoko m&i o ka nahelehele ; no k* mea, he mea mau no ia i ua mau Liona h, 0 ka laua haoa mau no ia o ke kawele i ka wai o ua kaikamahine nei, ikeaku la o Keaka Pepa i ua mau Liona la, hoomaka aku la » e holo, kahea mai !a ke kaikamahioe me ka oleio mai, « E holo ana hoi oe i hea ? ** Pane mai la o#eakit Pepe, " E hoio ana au 1 pakele ai au ! lea waha o ka Lkma." I mai

H.a k» kaikamahiiie, « Aote ka e haoa mo tia raau mea au e manan nei imua ou : no ka. tm lilo ae nei hoi oe i kane na'u. a ua |lr!o hoi an i wahine nau ; no ka rr.ea. he : kanawai paa loa » no makoo. oia hoi ka ae aua ii'o kaua iio hookahi; nohila. aole no hoj h* l Wuleana o na Liona e kii mai ai ja oe/' t Ku iho la o Keaka Pepa me ka haliu hou ole aku i hope e nana pooo loa ana i ka hana a na Liona, kawele iho la na Liona i ke kaikamahine a pau, hoi aku la o Keaka Pepa a < ina kahi e noho ana ke kaikamahine, noho |pu iho la laua nei, komo iho la no hoi ke kaikamahine i ke kapa huiu, a me i» kahi- | ko no a pau. Ninau mai la ke kaikamahine ia Keaka Pepa, " Me he mea Ia a o oe ka hoa pepa o jka elemakule/' ae aku la keia ; * 4 Ae ! owau •no !!" 1 mai la ke kaikamahine ia Keaka Pepa' " E loaa ana no ia oe ko hoa pepa, no ;ka niea, ua kuhikuhiia mai nei oe e na wahi I kahu o maua, a me o'u mau kaikuaana ; no jka mea, he nui ioa ka poe i huli i ua elemaikule la, aole mea hookahi i loaa ? i. Aoie no jhoikekahi hookahi e hiki mai ianei, •a i kahi hoi o ua elemnkule la." Ae aku la no hoi o Keaka Pepa, " Ae! na lakou no i kuhikuhi mai. M 1 hou mai ia ke kaikamahine, 41 E pepehi aku au ia oe, a o ko lehu oia ka'u e lawe iluna." { mai la o Keaka Pepa, '• E make loa paha auanei au," Hoole mai la ke kaikamahine, " Aole oe e make; ina kaua e hiki ika lani, alaila, hoi ae no oe a like me na kino ou." Ae aku la no hoi o Keaka Pepa i ka manaoo ke kaika. mahine, pepehiia iho ia keia a make, a lawe ia'e la no hoi ka lehu, o ka leleaku la no ia o ua kaikamahine nei iluna i ka lani, oia lele no hoi o laua nei a hiki i ka lani, hana iho la keia a ola hou ae la o Keaka Pepa, hoi ae ia no hoi a like me mamua, O ka ha no hoi keia o na la i hala a hookahi la i koe. Ia oia hou ana'e la o Keaka Pepa, i nana aku ka hana oia nei, eehia aku la keia i ka maikai lua ole olaila, ke nana la : keia ma o a maanei, aia hoi ekoiu wale no a !ia aiei hale e ike ana. Ninau aku la keia i !ke iaikamahine, " Ekolu wale no ka hale ioluna nei ?" ae mai la ke kaikamahine, " Ae! lekolu waie no !" Ninau hou aku la no o [Keaka Pepa i ke kaikamahine, •• Auhea kou i hale ? i mai la Jce kaikamahine, " aia o kela ! hale e ulaula mai la la, o ko'u haie ia ; a o ' kela haie ae, oko kuu mau kaikuaana ia; a o keia hale aku no hoi, o ka hale no hoi ia

o ko hoa pepa. : ' Hoi aku la laua nei a hiki i ka hale o ke kaikamahine, poniuia'e Ja na maka oia nei, no ka nui o na mea maikai ano e a ianei i ike ole ai ilnlo nei. Noho iho la no hoi laua nei he kane ahe wahiue. Olelo aku la ka wahine ia Keaka Pepa, " E moe kaua a ao, aiaila, hele e hoala i ko hoa pepa, aia no ia ia ke moe ia no ; no ka mea, hookahi la i koe oka la apopo." He maikai loa ia i ko Keaka Pepa mau maka. Ninau aku la hoi o Keaka Pepa me ka olelo pu aku, ".Ea! e kuu Haku, e olioli loa no kau wahi kauwa nei, ke haiiu mai na pepeiao o kuu Haku, i hooiohe mai ai oia i kuuninau ana aku." I mai la ka wahine, *• E oluolu no kau kauwa nei ke hai mai oe i kau ninau." '• E kuu Haku, e oluolu kau wahi kauwa ke hai mai oe i kou inoa." Hai aku la no hoi ka wahine ; " O Meie kuu inoa." (,lole i pau.)