Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 42, 13 September 1862 — HE MOOLELO NO KA HOOUKA KAUA A NA AUMOKU AUPUNI ME NA MOKU KIPI MA KA MULIWAI MISISIPI. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KA HOOUKA KAUA A NA AUMOKU AUPUNI ME NA MOKU KIPI MA KA MULIWAI MISISIPI.

Ua pai iho makou i keia la i ke kii o na moku i hoouka'i ma ka muliwni Misisipi; o ia no hoi kekahi o na kaua weliweli loa i hooukaia mawaeua o na moku, a ma ka opu hoi o ka moana. E ike mai oukou i ke Kii a makou i pai iho ai, oia no ka helehelena o na Aloku S r ao 1 kaua o ke Aupuni e hooholoia nei ma ka Muliwai Misisipi, i mea e kaua aku ai, a e lawe ai hoi i na kulanakauhale Kipi. He poe moku mahu wale no lakou a pau,a o ka moku nui me ka hae e kau ana, e kolo ana j ia i kekahi moku i hoopihaia me ka ai na na Koa Aupuni. Ua uhiia ia moku mai o a o me ka hao ; a nolaila, o na poka a pau a na Papu Kipi e ki mai la, aole no he hoopoino iki mai ia ia, noke komo ole iloko. He hiki no hoi ia oukou ke ike ae i ka hauie o na poka ma na aoao a pau ona, a iloko o ka wai. Ma ko hora 1 o ka wanaao, a ia hoi ua hoomakaukauia na moku kaua a pau o ka Akau, e ku ana mawaho mai o ka papu I Jackson a me ka papu St Phillip, o ia na papu nana e pale mai ke komo ana iloko o jNu Olina, e holo aku iloko me ka hoouka aku hoi i na pakaua i haiia'e la maluna. iloko nae oia mau minute o ka hoomakauka*i ana, ua hiki ole i na huaolelo ke hoakaka'e i ka manao iloko o ka naau, o kela a me keia mea o na koa, no ka mea, ua maopopo no he hoouka nui weliweli ke hooukaia'na e lakou iloko o na minute pokole ma ia hope mai. Ma ka hora elua, kauia ka hoaiiona no ka holo ana o na inoku e hoouka aku i na papu ; aka, no kekahi piiikia i ike mua oleia, ua hikiwawe ole ka holo ana mai o ka puali |alua o na moku, a ua nanahili no hoi ia poe, |a no ka mea hoi, ua loihi ko lakou alanui, inolaila, ua aua iki makou i ka holo e ana, a i ia, a haia e lakou inamaa. Ma ka hora 3, j puka mai ka mahina, me ka maikai nui, e | kiola ana i kona malamalama iluna o ke \ kino o na moku, a me na papu hoi; a he 30 | minute ma ia hope mai, aia hoi ua ike poiuiuia'ku ke ahi hoailona a na kipi, me ko j lakou ho-a mai i ke ahi noi i ike ponoia liuai ai ko makou kulana. Ma ia wa koke | no, hoomaka na puali moku o ka Akau e |holo aku me ka ikaika nui, do ka mea, ua Ikuupauia ka mahu o na moku a pao» a o na | puuwai hoi o na mea a pau o luna o ua mo--1 ku la e kapalili nui ana, m« ke kali malie i I ka hiki mai o ka wa e hoomaka'i i na hana lakamake. | He 20 ponoi minute mamua'ku o ka hon 14, ki mua mai na kipi mai ka papu St Phij Uip. Ma ia manawa, huki iike ae la na imoku a pau »kolakou roau hae Aiiierika ilu-

o ko iaWou mau kia, a im kauia no hoi na kia a pau o na moku i ka liae. Kauohaia'e la na luna puhi umhu e kuupau i ka holo o na nioku, a ia manawa, hooinaka aku na inoku aupuni e holo aku me he la iloko o ka waha ponoi o ka inake; a i ke kokoke ana'ku lioomaka koke no na moku me na poka poha e ki nku, a lele aku )a ua poka me kn ahai nku i ka make i kahi a lakou e hiki aku ai. He elima minute mamua iho o ka hora 4, hoomaka ke ki pu ana o na moku aupuni 1 na papu, a ki mai no hoi ha papu me ka hiki wnwe loa, lele nui ae la no hoi na poka a me na hunahuna-pauda, e hoopiha ana i na wahi a pau e pili ana i na mea e make ai. A aole no hoi o kanamai o ua mea he weliweli ia wa; no ka mea, e ki mai ana no na papu kipi, a me na moku mahu pu no hoi he 13, a me ka papu lana kekahi o Lusiana, a e kiola nui niai anano hoi i namea weliweli e make ai; aka, aole no nae he emi hope mai o na moku aupuni, holo aku no lakou imua me ka wiwo ole. Aole no hoi ona pu ona papu, a me na moku kipi na mea weliweli wale, aka, o na lana i ho-aia i ke ahi, oia no ia mea e weliweli nui ai. Ho aia raai la ua mau lana nei i ke ahi, a hoopuniia mai la i pau na moku aupuni i ke ahi, a no ko lakou akamai no i ke pale ana'ku no i ua mau moku la ke kumu o ka pnkele ana i ke ahi o na moku aupuni; aka, kaua aku no ka ooao akau me ka ikaika, a aole no i liuliu hoomaka mai ana na poka kipi e kamolamola, ua hoomau mai no nae i ka hoouka me ke koa no. Oka moku kaulana a īkaika no hoi nia keia hoouka ana, oia no ka Faru?w, he eono moku kaua kipi i pio la ia, a ua pau no lakou a pau i ke pio, a oiai oia e hoouka ana i ka hiku o na moku. o kona piho iho la no ia. Ua ki no nae oia 1 kona mau pu a hiki no i kona piho ana, a ua ola mahunehune mai kona poe kanakn, aole no he wahi mea i koe mai, o na wnhi kapa wale mai no i ka ili kai koe iho ine lakou. Malamalama mai ia ka aoao o ka inuliwai, mai uka a hiki i kai, i ka aa ia ona moku kipi i pau ike ahi. I ke piho ana o ka Varuna e welo ana no kona mau hae ma na eheu oka makani. He hooknhi hora ame2o minute Wa o kona ki pu ana, a komoai na moku manuwa iloko oXu Olina. Ma ka hora elima o kakahiaka, he 11 ka nui o na moku kipi e aaia ana eke ahi ma ke kapa oka muliwai; a ho!o loa'ku no hoi na moku aupuni a ma kahi ku moku e ku ai; akn, ia iakou no i hiki ai iiaila, aia hoi e puka mai ana ka moku hao kipi Lusiana, aki pu mai la i ka Richmond moku o ka akau, īa %va alualu koke aku nc o Alisistpi, a holo aku la ua moku kipi la a ku ia ma kapa muliwai, a lele aku la na kanaka o luna iuka a holo aku !a. Ee aku la na koa o ka moku i luna o ua moku la ; aka, i ka ike aoa iho e piho ana ua moku nei, aua pau no hoi i keahi; noi&ila, ua haaiele koke lakou i ua moku la. A lanakiia iho 1* ka Akau ma i& hoouka ana,a liio hoi oNu Olioa ike Aupuni. A i pio ai hoi na moku amena kulanakauhale kipi a pau e pili ana ma 'ia muiiwai; kumakena no hoi ua mea he make ma ia kaua ana.