Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 42, 13 September 1862 — HE WAHI KAAO NO KEAKA PEPA. [ARTICLE]

HE WAHI KAAO NO KEAKA PEPA.

, iiei.l; 5. | CV LOHE IHO LA 0 KEAKA PEPA i ka inoa o ka wahine, ia manawa, I hoomanno ae la oia i ka inoa o ka ō makuahine, a uwe iho la. Ninau mai la ka wahine ; " Heaha keia waimaka ou e uwe nei ? " Hai aku la o Keaka Pepa, " E iuve ae ana wau i kuu nmkuahine, no ka like pu ana o kou inoa me kona, nolaila, hu ae nei ko'u aloha." Ia laua nei 110 e kainailio ana, kukuku ana na mea ai ma ke alo o laua nei, na ke alelo 110 o Debolo i lawe mai, a he mea mau Joa no ltoi ia. la ike ana aku o Keaka Pepa, i iho la ia ; 44 Kupanaha keia mau mea ai, aole i ikeia'ku nei ke kanaka nana i lawe mai nei," 1 aku la o Me!e ia Keaka Pepa, u e : paina kaua," ae mai la o Keaka Pepa, ai iho la laua nei, oia no hoi ka aina ahiahi, a pau ka ai ana a laua nei, hoea mai la keia mau huihui poo he umi, me na poi wai holoi kekahi, a me na kawele kekahi, a me na omoIe waiala kekahi.. a me na kahi lauoho kekahi, o kekahi mau poo hoi; hoomaemae ae la ia loko o ka hale a me kahi moe, o keia I mau poo i oleloia'e la inaluna, oia no na poo ; o Debolo. I ko Keaka Pej a ike ana aku, lumilumi ia iho la kona manao ikaika e ka makau nui, no ka mea, wahi ana, aole ia i ike iki i ke- ; kahi ano kanaka, a holoholona hoi; i hana , ai e like pu me keia. I ka hiki mua ana : mai nae o ua mau poo nei, haawi like mai la lakou i ke aloha i ke kaikamahine—me ( ka pane like mai no o na poo a pau, a me ka s imo like no hoi o na maka. Nolaila, he mea : weliweli loa ia i ko Keaka Pepa mau maka. h manawa, hoomaka mai la ua mau poo nei i ka hana ana e like me ka lakou hana. . A pau ka lakou hana ana, o ka pau nui aku la no ia i ka hoi i ko lakou wahi, a koe wale iho la no hoi o laua nei, hoomakaukau iho ; la laua nei e moe ; moe laua nei a ao ae la, i i ke kakahiaka nui, hoala ana ua mau poo | nei ia iaua nei, ala ae la no hoi laua nei. ! Ua makaukau ke pa wai holoi maka, a me | na mea a pau no ka hoonani ana. | A pau no hoi ka lakou hana ana, o ka hoi : aku la no ia. Hele ae ia laua nei a luna o (na noho hooluliluii, ilaiialahi o laua nei i , hihinalua ai. la manawa. kukuku ana na ; mea ai o ka aina kakahiaka ma na alo o ; iaua nei, ai iho la no hoi Laua nei, a pau ka ; ai ana, hiki hou mai la ua mau poo nei me na lako ne ka holoi ana. A pau ka ai ana, me ka hoomaemae ana a na mau poo nei, a pau aku ia lakou i ka hoi, a koe waie iho ia | no o hua nei waie no. | la manawa, olelo aku ia ka wahine ia ; Keaka Pepa, me ke a-o a-o pooo aku ī kahi ; e pooo ai ia Keaka Pepa ka heie ana. Oleio aku la ia penei: " O heie e ike i ko hoa | pepa, no ka mea, o ka ia hookahi keia i koe, | i heie aku oe ea ! a hiki i ka puka o ka hale, ī wehe aku no auanei oe i ke pani, a hemo ke

! p:uii, iiana ;iku nu oo ma ka aoao ma Ewa i la ; aia no malaila kahi i hiamoe ai, aole e 'ala, aia no ke ala a loaa i ka mea e loaa ai ! e like nie oe, a ina i lioala oe, e kii oe a kekahi pauku laau nui, kaikai ae no auanei oe me kou ikaika a pau, a hahau pono iho iluna 0 ke poo. Akahi auaneiau hahau nna.alua, akolu, aole no aunnei e naio ke nla e kikoo» |koo nnii ia, alaila, manao iho no oe ua ala, ialaila, kahea iho oe me ka ikaika penei : |" Ka-ha-ha! Hooluhiluhi iki ana oe ia'u e i Debo)o e hooluhiluhi ai!! E kuhi nna paha oe he hapa mana ko'u!!! A e laa ia!!!! Make oe ia'u, aole ou wahi e pakele ai!!! !! A ina ananei e pane mal, alaila, o ke ala ka hoi ia, ia olun aku no hoi ia kamailio ana." A pau ke kamuilio ana a ka wahine, he mea mahalo nui loa ia no ko Keaka Pepa mau maka. Pane hou aku la ka wahine ia Keaka Pepa, 41 O hele ! e hoopaa e i na mea a'u i kuhikuhi aku nei ia oe; a ina i poina ia oe kekahi, alaila, make mai no oe ia Debolo.'* Ku ae la no hoi o Keaka Pepa a hele aku la. A hiki aku la keia i ka hale o ] Debolo, wehe mai la keia i ke pani o ka pu- | ka, a ki-ei aku la keia iloko, a ikeaku la ke- ; ia i keia mea e waiho mai ana i ano like me j ke ope, kii aku la keia a ka laau nui, kaikai | ae la keia a hahau iho la ina ke poo, kaikai 1 hou ae la no keia a hahau hou iho la me ka | ikaika loa, a hahau hou keia, onioni ae la o | ua o Debolo, i ka ha o ka hahau ana ki-koo- . koo ae la o ua o Debolo, a manao iho ia keia | ua ala. Pane iho la keia me ka ikaika loai * 4 Ka haha ! hooluhiluhi iki ana oe ia'u e hoo, | luhiluhi ai! Ua kuhi paha oe he hapa mana | ko'u ? E iaa la !! Make oe ia'u, aole ou wa- ! hi e pakele ai ? J Pane ae la o Debolo " Aiia hoi au e make, e make hoi auanei au, aole hoi auanei e ioaa ia oe a'u mau kaikamahine maikai." Pane aku la o Keaka Pepo, 44 Aoie! e make oe/' " Aole ! aiia hoi au e make," wahia Deboio. I aku la o Debolo ia Keaka Pepa, 44 Aia ko'u make ia oe a pau keia wahi puu one e ku iho la ma ka puka la, aiaiia, make au ia oe, a ina i pau ole ia oe make oe ia'u." Huli aku Ia ua wahi Keaka Pepa nei, i nana aku ka hana i ua wahi puu one nei he ; uuku ioa, a i kona manao ana hookahi no ( kope ana o ka pau no ia. Ka hele aku la \ no ia o ua o Keaka Pepa nei a kope ae ia i ' ua wahi puu one nei, oi ae la no ua wahi ' puu one nei ku no e like me mamua, oi no- : ke waie keia i ke kope a aohe noho & pau iki. Oi hana waie keia a luhi boi aku la ; keia a hiki i ka hale, ninau mai la ka wahi- ; ne, 44 Pehea mai h oa hana nei a olua I** • Hai aku la keia, 44 Hele aku nei no hoi a*u e ike me kau i olelo mai ai ia'u, a aia no hoi ; hana aku nei no hoi a'u e iike me kau i ole- [ lo mai ai ia*u. M Oielo mai nei kela, •* Aiia ; hoi au e make, e make e boi auanei ao aole ; e ioaa a\i mau kaikamahine maikai ia oe, a : kuhikuhi mai nei i kahi puu one e waihoana ma ka puka la, e eli ka wau a papu, alaila ia I make. Oi noke wale mai nei a*u a aohe no;bo a pau iki. kope ae no ku ae la no, oi no* ; ke mai nei a'u a luhi hoi mai nei au." I aku )a ka wahine, " e noho kaua a puka

mnl ka m.-a m, :u kan.-i jr.at»na. nla.ia. i:t-«V a liiki i kuiu e waiho i;» o ua waiu puu ono lu, kati'.\*\ iho no. oo |>onot. O k»*ta wnhi pnt; t ono la e nalowah- ioa : :ii;uia. kii hon ak'i no ck* a i un.o Dol-oio haiian hou m> i ka laau i ala. Noho iiio ln r.o hoi iaua mi a hiki .ana no hoi na moa ni, ;:i iaua nei n nmona. Oleio mai !a no ka wahiu<\ '• (> iu'i«\" ne aku ia no hoi o Keaka IV|vi. - Ao' i' ka he'e aku la no ia a hiki » vu\ wal>i noi e waiho a»ui kahi puu ono, kahea iho ia kola, 11 O koia wnhi puu pr»o la o nalowai.» !oa." I nana aku ka hann o ua o Koaka IV{vn. iao'e ua wniii puu one noi. Lniau iho ia koia i ka pnuku laau a hoomoe iho ia i ka hahau ana rno kn ikaika ioa ilv»na o LX{?bolo,.n puoiio mai la o Ooimlo, pano iho la o Keaka Pepa, •* Ka u-a hooiuhiluhi iki ana oe ia'u e hooiuiuiuhi ai, o kuhi ana pahu oc he hapn mann ko'u ; e laa la, make oc* ia'u, aole ou . wahi e pakele ai." Pane mai la o Dobt>lo ia Koaka Pepa, " Alia hoi au e make, e i mako hoi auanei ou, aoie e loaa a'u mau , kniknmnhine maikai ia Pane aku la o : Keaka Pepa, " Aole oc e ola ; e make ana oe ia'u."

I mai la o Doi>oio, •• alia au e make, aia kuu make ia oe a pnu kela wahi moku uiulaau ia oe i ke oki, niaila, make au ia oe." Nana nku la o ua Keaka Pejw\ i ua wahi ululaau nei, lie uuku loa ehmu no mau wahi kumu, o ka hele aku ia no ia oua Keaka Pepa a hi*i i ua wahi ululaau nei, o ka hoano ae ia no ia o un Keuka Popa «ei e pau no ia ia. Oke oki aku la no ia, hina aku ia no ka laau, a mea aia mai la no ku; o-i noke keia i ke oki a luhi maoli, hoi aku la keia a hiki ika hale. Ninau mai la ka wahine, " Pehea mai ia ua hana nei a olua ? " Olelo aku la o Keaka Pepa, 44 Hele aku nei no hoi au a hiki i kahi puu one ; kahea no hoi au e like me kau mea i olelo mai ai, a ua pau ua wahi puu one «ei, hele aku la no hoi au mo ka pauku iaau a hahau iho la i ke poo puoho ae la, a olelo iho la no hoi au e make. Olelo inai ana kela 41 e make auanei hoi au, aole e loaa īa oe a'u mau kaikamahine maikai." Olelo hou inai nei; aia ka make ona ia'u a pau kahiululaau i ka hina ilalo. Ko'u hele aku nei no hoi ia a ua wahi ululaau la, ehma wale no mau wahi kumu laau, hoano iho la no hoi au no ka uuku, i oki aku n< i ko'u hana, hina aku la no a ula mni la no ; a oki aku la no a moku, ala mai la no; o i oki mai nei au a iuhi, hoi okoa mai noi. I aku la ka wahine ia Keaka Pepn, o hele a hiki i ua wahi uluiaau la, kahea iho no 00, " 0 keia wahi ululnaau )a e nalowale loa," |Ae aku la no hoi o Keaka Pepa 44 Ae, H o ka hele aku la no ia oia nei a hiki i ua wahi |ululaau nei, kahea iho la keia penei: 44 O |keia wahi ululaau la e nalowale loa ; *' o ka [nalowale aku la no hoi ia o ua wahi ululanu |nei. Oka hoi aku la no ia oua Keaka Pe|pi a hiki i ka hale, no ka mea, ua ahiahi; Ninau mai la ka wahine, * 4 Pehea mai la ? '* Olelo aku la o Keaka Pepa, 14 L T a nalowale ua wahi ululaau !a."

| Noho iho la laua nei a hiki mai la na mea ai, ai iho ia laua nei. & pou ka ai ana, hiki ; mai la na poo umi me kn lakou m&u mea I hoonani no laua nei, hana no hoi lakou a t pau, hoi iakou i ko Ukou wahi t Hoomakau- < kau iho la laua nei no ka moe ana, inoe iho j la iaua nei a ao. hiki ana no ua mau poo nei, ! hana no hoi lakou i ka iakou hana mau, a jhoi lakou kukuku ana na mea ai, ai iho la ■ laua nei a maona, hiki hou mai la ua mau I poo nei hana no hoi lakou e iike me ka lakou Ihana mau. A pau iakou i ka hoi, olelo aku |k ka wahine ia Keaka Pepa, u O heie e ike 1 hou i ko hoa pepa, no ka mea, ua. pau kou ; make ana ua iooa ia ia oe iioko o na ia a olua i oleio ai, o heie," ae aku la no o Kea* ; ka Pepa, - Ae. w i Heie aku ia no hoi keia a iaiau iho la i ka ! pauku iaau, hek aku la keia a komo iloko o j ka hale t kaikai ae ia iluna i ua pauka laau I nei a hahau iho ia ia Debolo, 1 puoho ae ia i ka biamoe t pane iho k o Keaka Pepa, " Hoo luhi ana oe ia'u e hooluhiluhi ai, kuhi paha oe he hapa maoa ko*u, e laa la t make oe ia'u, aoie ou wahi e pakele ai V I nana aku ka kuuia oua o Deboio i ua wahi moku Uau nei, I aohe ku mai. 1 tku la o Debolo ia Ke&ka ! Pepa, H Alia au e make, e make hoi auanei |a'u aolo e loaa a'u mau kaikamahioe maikai j ia oe." i aku la o Keaka Pepa ia Deboio,

" Aole n"ttc hoolohe i kau, mak« ana »o <v- ia'u." I inni !« o Delx>]o, " Aiia hoi au e make, r 'nple hou oe a ko wahi i oki iho U i ka uluinau, aiaila, e hooliio ae oc ia wahi i mala, a e k.inu aku oe i na mea kanu o kela ano a m? keia ano. Eia na mea au e kanu ai, i ko, maia, ij uhaole, . ipupala, kulina, kapiki, nkaakni, naia, &c., A eia ko'u makemake ioa, kanu no oe i k'eia mau mea a pctu ika ii hr»okahi, a u)u no i ka la hookahi, a hua no, aoo no, a paia no i ka la nookahi, a ai no i ka ia hookahi ; a ina i pau keia mau a pau i ka la hookahi imua o kso'u alo, aiaila iioi ea inake aa." Ka \WH aku }a no ia o ua o D» holo nei i ke kapa, oka moe akn la no ia. Hoi aku la 0 Keaka Pepa a hiki i ka hale, ike mai la no hoi ka wahine, ninau mai la u Keaka Pepa, " Pehea mai nei kfia hanaa olua ? Pane aku i.'i no hoi o Keaka Pepa, " Eia mai nei ka haua hou la; a ua hoa pepa nei o'u i ī mai nei, 0 kahi ululaau no a'u i oki ai e hooliio 1 mala. a e kan« i na mea kanu o kela ano kf*ia ann. Oke ko, ka maia, ka ipuhaole, ame na mea kanu no a pnu. Kanu iio i ka ia hookahi a ulu no i ka la hookahi, a hua no i ka la hookahi, a oo no i ka la hookahi, a pala no i ka la hookahi, aai no ka ia i ka la hookohi." (Aol< i' pau.)