Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 43, 20 September 1862 — HE WAHI KAAO NO KEAKA PEPA. [ARTICLE]

HE WAHI KAAO NO KEAKA PEPA.

IIELI' «. LOHE KA WAHINEI KEIA AIAU olelo a Keaka Pepa, olelo mai U no hoi ka wahine; " Ea ! oh iho la oo na hana maoa a pao a Debolo, a he mea hiki oie no hoi ia ia oe ke haoa aku e like me kona makemake. E hele kaua e kanu e like me na mea ana i olelo mai ia ia oe." Ae alra b no hoi o Keaka Pepa. O ka hele aku la no hoi '» o laua nei a hiki i oa mala nei, oleio mai ia ka wahine ia Keaka Pepa peoei: 14 E hoomaka kaua e kanu i na mea kanu. a penei nae ke ano o ka kaua hana ana, ia oe ke kohi ana i ka makaiua mamua ; a ia'u hoi ke kanu ana aku mahope nei, i na mea kanu i oleloia." A he ioea oiioii ioa no hoi ta i ko Keaka Pepa imu maka. ia manawa, knhi aku la no hoi o Keaka Pepa i ka makaiua, kanu aka la no hoi ka

wahino mahof.x > . i mo i;\ koi i 1 kv\ mau i Wi makalua mua. a k.uni aku ia ke;a 1 ka !ua o ka makalun. u;.i iwm h ka maia o ka makahia ir.ua, a k«.' kolu koia >1 ka makahi.i, hua inai !a ka miia o ka makalua mua. u'.u at» la no hoi ko ka makaiua alua, a ka !..i keia o ka maka!ua, 00 tna« !a ka mai.a o ka makalua mua, a hua mai la ko ka makniu -. alua, a ulu mai i.i ko ka makalua akolu, k-> kanu la no keia i na nuu a |ruj i 01010 mu.iia ao nc». Oia kanu no o laua nei a paa jwno no hoi u;\ kihapai noi. i huli mai ka hana o Koaka lVjn e nana nmhopo o kahi a laua i kanu aku ai, ua pala ka maia, ua ulu ko ko a !j;na, o ka ipu haole ua 00 oneont», o ka ipi ala ua poho, o ka un!a ua ke-ke ke anakiu, |>ela 110 hoi ke kapiki, a me na mea kanu n.< hoi a pau. la ike ana o Kt»aka Pepa i keia mau m« a kupanaha a kn wahine i hana ai, he men mahalo nui loa ia no kona manao. aku la ka \rahine ia Keaka Pepa, " K K e:\ka Pepd-e! M E-o mai la no hoi o Keakn Popa ♦» E-o ! " Olelo hou nku ia kn wahine, " O hele o uhai 1 na hua o ua mea kanu, e <ih;ii pakahi oe i kela hua keia hua, a lawe aku imua o ko hoa pepa." Ae niai la no hoi o Keaku Ptfjvi. Hoi aku la no hoi ko wahiiie i ka hale, koe iho la o Keaka Pepn, uhui nku U koia i na hua o na mea kanu, a hnlihali aku la imua o Deholo. A u-aiho nn hua hopu ilio la keia 1 ka pauku laau, a hahau iho la me . ka ikaika iluna pono o lM>o!o, puoho ne ia, pane iho (a 00 hoi 0 Keaka Pepa. 4 * Knu-a hooluhiluhi ana 00 ia'u, e hooluhiluhi ai, o kuhi ana jxiha oe lio !iapa mnua ko'u ? E l.i.i la make oe ia'u, aohe ou tvahi e pakele ai." Kikookoo ae la ua De!x>lo n«>i, a ala ao i:i, haliu aku la a nana i ua kihapai nei, a ik<' aku la i ke ku mai o na mea kanu. A nana iho la i na hua a Keaka Pepa i lawe aku ai. Pane aku la o Debolo ; M Alia hoi au e make ; e make hoi auanei au, aole e loaa a'u mau kaikamahine maikai la oe." Pane mai la 0 Keaka Pepa, «• E make 00, no ka mea, ua hooholo mai oe i kou manao, aia kou make a ai oe i na hua i kanuia i ka la hookahi, a eia hoi ua mau hua nei la. E inake oe ! " Pane aku !a 0 Debolo, " Alia wau e inake, aia ko'u make īaoe a jvxa ia oe ka moku aniani, kia aniani, pea aniant, kaula aniani, kanaka nniani.a holo mai moku aniani." 0 ka pau mai la no ia o kona kamailio ana me keaka Pepa, o ka wili aku la no ia i ke kapa 0 kn moe aku la no ia. Hele aku la ua Keaka Pepa nei a knhi o ke aniani, lalau iho la keia i kekahi apeina aniani, a hoopili ae la ine keleahi nniani, i kikeaku ka hana, pau loa ae la i ka nohaha liilii. O 1 noke keia i ke kapili a aohe wahi tnea a pna iki. Hana keia a iuhi, hoi aku la keia a hiki i ka hale. Xinau mai la ka wahine, 44 Pehea mai la T Olelo aku la 0 Keaka Pepa, 4i Uhai ae nei no boi au i na hun, a hali* hali aku nei, hoala no hoi au a ala, o ka huli aku la no ia a nana i na mea kanu o ke kihapai, a :ne na hua a'u i lawe aku nei, pane aku nei no hoi au e make, oleio mai nei, aia ka ka make a paa ka moku aniani. kia anmnia, kaula aniani, pea aniani, kanaka aniani, heieuma aniani, kui aniahi, holo mai moku aniani." 1 aku la ka wahine ia Keaka Pepa ; 44 E noho iki kaua a hiki mai ka mea ai, ai kaua a maona, alaiia, bele oe a kela pali noi b, kahea iho no ouanei oe peoei: " £ kimaka olalo nei e! i moku aniam, kia aniani, pea aniani, kauia aniani, kui aniani, kanaka aniani, holo mai moku aniani, pela oe e kahea ai. w Ae aku la no hoi o Keaka Pepa, noho iho la laua nei a kukuku ana na mea aī, ai iho !a laua nei a maona, hiki ana no hoi na poo umi, hana no hoi e like me ka iakou hana mau, a peu lakou i ka hoi, pane ako b ka wahine ia Keaka Pepa. u O hele," ae aku ta no hoi o Keaka Pepo. O ka hele alru la no ia oia nei, a ku ana keia i ua pali nei, kahea iho la no hoi keia. k * E kanaka olalo nei e ! i moku aniani, kia aniaoi, kaula aniani, pea aniani, kui aniani, heleuma aniani, kanaka aniani, holo mai moku aniani, holo mai ana ua moku aniani nei. Hoi aku la keia a hiki i o Debo!o ia, btau iho la keia i ka pauku laau a hahau |

1 fiO la iiuna c Debuio. |irUoho ae ia hoi ka hs i .'«e. p*ne iho la o Keaka Papa, " Kau-a h.xiaihilohi ann oc ia'u, e hooluhiluhi ai. i kpaha o* y hff hapa mana ko u, e laa ls. oc ia'«. aoie ou «abi e pakele ai." Pane r; n 'a o D-Wio. -.Alia hoi au e make, }:ookahi a'u har..i i kot ia oc, o ko nana ia'a :i P ;i knikamahine t wahine nau. Oia ka haiii i koe, aiaila, ilaiia hoi au e make ai. Ap-.po nae oe, hek mai i o'u nei, a hele pu i,;j lenun.'" Oka wili aku la no ia <iloebolo 1k" k:ipa mof». Oka hoi aku la no ia o Keaka a hiki i ka hale ; ninau lāai la ka wahine. " P#»hca mai la ia hana hou a nhn." Il.ii akn la o Keaka Pepa, me ka olelo pu r.ku i ka wahine. •« Hek aku nei no hoi au n ka pr»!ī, kahea aku net no boi au e like me knu rnea i olelo mai ai oe ia'u, Hoea mai ana ka inoku nniani, ko'u hoi aeuei no ia a leki, hoaia aku nei no hoi au, a ala 110 hoi ; j»an" iho 110 hoi au e make. Oielo mai nei k» ]n, hookahi \jana i ko« o kuu nana ka ia oukou i wahine nn'u, alailaln make. K oleio nna no laua nei. hoea tnai ana na mea ai o ka aina ahiahi, ni iho la laua nei a innona, liiki ana no lioi na poo umi, hann no li<»i lakou i ka lakou iiana, a pau hoi aku ia iakou, noho iho la no iioi laua nei. A hoomakaukau iho Ia iaua nvi no ka moe ana, inoe iaua nei a ao, hiki nna na poo uini, hooiinni no hui iakou ia iaua nei e like me ka l tk(iu hana mau, a p;iu iakou i ka hoi. liiki ana na im-a ai, ai laua nei a mnona, hiki hou mai la na poo umi, hana no iioi lakou, a pau lakoil i ka hoi« la manaNva, kahea aku la ka waliine ia lū aka Pepa, " E Keaka Pepa-e !" E-o mai l.*i no hoi o Keaka Pe|>a t " K-o." Oieio aku la ku wahine, "1 keia la e hanaia'i oe imua o makou, n i keia ia no hoi e aknka ai kou dl •, a ine kou inake. I kein la aunnei ia ea ! o keia nani auanei o'u la ; e lilo ana ia nani i o'u mau kaikuaana, a owau hoi, e lilo nna wau i wahi lunhine hnaleie loa, o'u mau niaka nei la, e iilo nna i inakole, o ko'u wahi kapa auanei la he wahi kapa inoino loa, o ko'u mnu wahi pua, l»e mimino k>a. A o na nani auanei a pau o'u nei la, e pili aua ia i o'u inau kaikuaana, a e "huiia'na makou a ioko o ka haie hookuhi, a o ko'u wahi nuho auanei ia, iie wahi noho inoino, e» ka noho o'u mau kaikuaana, he mau noho maikai ieo laua, Ao na mea maikai ioa n pau, i o'u mau knikuanna sh, n o na mea inoin<> iioi a pau, ia'u ia. Aka uae ! i ike oe i ko'u inoino, a lalau <k> ia iaua, aiaila, o kou make m> ia. Aoie <1e e iiiki ke hoi hou i kou wahi. No ka mea, he nui loa na hana uiuke a Debolo e jxiu oie ai ia ne iUa heiuia, Ua imi mai nei o Del'olu ī wahi nou e make ai, a no ko make o!e, nolaila, ke iuii mai nei no kela i wahi nou e make ai. Oia hoi kou koho aua i kekahi o inakou. "Inaoee koho i kekahi knikuaana o'u i wahine nau, aiaiia, o kou make no ia, no ka inea, aoiie mana ia laua, eia wale no ia'u na hana mana a pnu a Deboio. A o kuu kino lunhine e pau wnle ne ona no ia, a o kuu kino uani no e hoi uu\i ana no ia a pili. w Kia waie no kou oia, o ko ike mai no iali he inoino, koho mni no oe ia'u i wahinenau. A penei aunnei oe e imna ni ke hele mai «»iua me DetK)lo, n ia innkou auanei e noho pu ana, ku ne no.nuanei oe a lunn, heie mni no auanei oe, a i keknhi kaikuaana o'u, ho- . «jhi ii\o no oe me kn olelo iho penei: Wahine maikai oe, mnikai kou kino, mnikai kou inau inaka, maikai kou mau knpa, moikai kou mau pua hoonani, o na mea ou a pt\u inal lnns n lalo l»e maikai wale no, a owau nei )a he pupuka ; aole oe e kohu me a'u. " A peia no aunnei ī ka lua, a i hiki oe i o'u In, aiaiia, hopu iho no auanei oe ia'u me ko oieio iho penei: Ao oa hoi; he oi oe o ka wuhine inoino, inoino kou kino, inoino kou mau inaka, inoino kou ka|x\, inoino oe mai luna a lnio, a he oi loa no oe a ka inoino. a owau nei la he moino, kokohu kaua. Pela no nmnei oe e hana ai, alaiia ka hoi o!a oe, a o ko'u manawa no hoi ia e haalele ai i k\m mnkua. A e li\o ana no hoi ia i mea inmimina nui na ua makunkane la o'u, n e lilo pu an'a no hoi in'u ka mana. {Aoie i poii.)