Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 45, 4 October 1862 — Page 3

Ka Nupepa Kuokoa.

kau ai ka nana lua o raiki, a kuu hoa e hoole naaupo mai nei, ana i haanou mai nei i ke dala o ke kalo he $56.00 ; nolaila, e aho no ka ka raiki Hawaii wahi ana.

Eia kekahi, ua hapai nui mai nei kuu hoa no ka laau kope, o ka eke ka mea oloolo i ke dala, wahi a J. Kaipuholo, ua hai mai nei i ka inoa o ka haole o Dr. J. Wight, (Kauka Waika,) ka mea nana ke dala o ka laau kope a me ka raiki. Ke hai aku nei au ia oe, ua lohi loa ka loaa o ke kope, aole e like me ka raiki, ke i mai nei ia ia kakou i ke kupihipihi o kahi dala o ka raiki he $3.00. Aole pela ke kope he $47.00; ke hoole mai nei aole luhi o ke kope, wahi awai ? he luhi no, ka maihi ana o ka alualu. Ke hoi nei no me ka puolo o ke dala i Koolaupoko.

He mau ia wahi ukana, o ka lohe ka o na kini o Kohala Akau. Ke hoi nei ke keiki o Koolaupoko, ua malu na pali. Aloha nui oe. IOSIA MEEMANO.

Kaneohe, Koolaupoko, Oahu, Sept. 18, 1862.

He Kanikau Aloha

NO KA MEA KIEKIE HAKU O HWAII.

Auwe! ua nalowale aku nei ke Kalaunu o ke Aupuni,

Ke kii milimili a Hawaii nui o Keawe,

Ke ohi ne-ne ili kapu o ka mooalii o Haloa,

Ka niaupio nana e hehi ke kapu make o Umi,

Ke kupueu nana e pulumi ka lai o Kona Kaimalino,

Ka Haku o Mookini Heiau kapu mai ka po mai.

Ka hiapai ole nana e hia ka lae o ka Alaenuiahina,

Ka Hokuwelowelo o loko o ke okooko o Halemaumau,

Ka Aego nana e lele hoolai ka pali kapu o Kahoalii,

Ka Iiwi hulu nono e pau ai ka mala lehua o Mokaulele,

Ke kowali hoomae e neiki ai ka wahine ami lewa o Hopoe,

Ka hao kila nana e hoomaloo ka wai au o Ohele.

Ke daimana e paa ai ke kukuna o ka la i Kumukahi,

Ka alapaa e nakolo ai na la ino o ka malama o Ikuwa,

Ka Liona alii e holo ai ka wela i na kaei anu,

Ka ia ilikani hehi ale o ka moana Pakipika,

Ka pukuniahi nakolo i ke alelo o Kuilioloa,

Ka makani Waipao pahele hala o Anoilele,

Ka ua Kipuupuu alo hau anu o Waimea,

Ka piko olu o Maunakea i ku i ke kahua o Poliahu,

Ka nani kukilakila waiho kilohana o Maunaloa,

Aloha ka Haku ihiihi hiapo a Iolani me Ema,

Ua lawe aku na lio ahi mo ke kaa makani i luna lilo,

Ua pio hele ke anuenue i ka la 27 o Augate,

Ua wehe mai ka lani me na aolewa o luna,

Ua ahu wale na kiowai o Kulanihakoi,

Ua hai mai ke aouli i kona wai hooluu lipolipo,

Ua huli mai na hae e hosana like i ka nalo ana.

Ua holo ka hahana a puni ko Honolulu kaona lai,

Ua hai mai ka make ma ka hae elele o Halealii,

Ua kaumaha na makua me ke aupuni nona,

Ua hui na makaainana me na'lii e aloha,

Ua kauia ke Kanawai o Olepau he makena,

Kike ka ala uwe ka mamane,

Ke kilohi anapanapa ka mea aloha,

Ke kiekie anoano kapu o Hale Alii,

E na kaikamahine o Keomokoko i palupalu ka aoao,

I wali ke kino i ke kaina hele me ka hupa,

I noho ke aka o Malalei iloko o na maka,

E kakalai ana i ke kukuna o ka la i Lehua,

I kahikoia e na Bea hulu nolunolu o Ainahau,

I kipuni mau i ka hau alialia o Halemona,

I launa hoolai me na keiki o Kiililipuahauokalena,

Ke kauoha aka nei au ia oukou e na manu lawe lau oliva,

I loaa ia oukou ka laau haale o Kahikikolo,

E hai aku oukou i ka hau kokolo o Kaukaopua,

Ua au hele aku na hala o Naue i ke kai,

Ua hina a mae wale na ohia o Kupakoili,

Ua lele a aweawe ka auhau o Milolii i ka pali o Nualolo,

Aloha ka Haku o Hawaii i kaupo hele aku nei,

Aloha ke kuahiwi ele alii nui o Belekane,

Aloha ka makua makamae i ke keiki ole,

Aloha Vitoria, ko Ladna Hae Kalaunu anoano.

Aloha ka ihu o ka moku i ka hau o Nouaiki,

Aloha ka ohu o Himele i pulu mau i ka hau,

Aloha ka wailele anoano o Niakala e pipio ana i na pali,

Aloha ke Kaiula a Mose i o ai me ke kookoo,

Aloha Kanaana, ka aina hooilina o ka Iseraela,

Aloha o Cilepoa, ka puu i waiho ai o Saula me Ionatana,

Aloha ke kuahiwi laau ala o Lepanona,

Aloha ke kuahiwi o Sinai i uhiia e ke ao polohiwa,

Aloha ka mauna Alalaka ke kahua o ka halelana o Noa,

Aloha Edena ke kihapai hemolele o ke ao nei,

Aloha ka Mea Kiekie Haku o Hawaii i hela aku,

Aloha ka pohaku nakolo o loko o Kaelo.

Aloha ka pukoa wa-wa-hi waa e waiho wale ai o Pimoe,

Aloha o Keaumiki me Keauka e halelo ai ka moana,

Aloha ke alialia liula o Mana i na niu o Kaunalewa,

Aloha ke kaha laumania iliwai o Limaloa e ale nei,

Aloha ke kauila nioniolo lalaole o Puukapele.

Aloha Haupu i ke kipu mau a ka ohu iluna.

Aloha ka lae o Kalanipuu e a-u nei i ke kowa o Niihau,

Aloha ke a-u koieie o Kaieiewaho i ka mole o Lehua,

Aloha Mamala ka-ihu o na moku e lelepauki nei,

Aloha ka leo anoano kauaheahe o ka pele o Kaukeano.

Aloha ka huila wili nome o Ulakoheo e hana nei,

Aloha ka uapo i Halekuke ke holo nei ka wela iluna,

Aloha na hale kuai i piha i na waihooluu like ole,

Aloha ka ua Kiowao halihali ala o Nuuanu,

Aloha Kekele i ka moani aala paoa mai o ka hinano,

Aloha ka ua poai o Kahaluu, e pulu ai na lehua o Kaana,

Aloha ka Haku o Hawaii, nana e luku ke kapu moa a Olopana,

Ke ka wai e maloo ai ke kiowai o Kaliuwaa,

Ka pauma nana e hoohaahaa ka pikoi a Kanewahineikiaoha,

Ke kakala nana e helu ka manea o Kauahoa,

Ka pohaku kihi i haiki ai o Kawelo i Kauai,

E na haipule hoano o na la hope nei,

E noho ana mai Hawaii a Niihau,

E uwe oukou me ka hosana i ko Hawaii nei milimili,

E halelu me ka haa imua o ko luna Emanuela,

E hoopio i ka leo pule i na alii keiki ole,

E hamau i ka leo a hiki mai ka Iubile,

E hoohaahaa i ka naau a hala aku ko Cehena ahi,

Huli pono aku i ka mea nana i hia ka lae o Parao.

Ka ihu kaeaea e kau ai ka weli o ke ao nei,

Ka pohaku kaapalaoa e no ai ka ihu o ka poe hewa,

Ka pikoi lana e launa ai koonei poo i kela ao anoano,

Ka polohuku e lou ai ko ka Lani Kanaana hou,

Ka Haku nona ka muliwai noho o keaka iloko,

Ke Kahuhipa oluolu e lohe ai na hipa i ka leo,

E manuahi ke aloha no ka Haku o Hawaii a nalo aku. S. D. KEOLANUI.

Pane aku ia Makaino.

E ka Nupepa Kuokoa e; Aloha oe :

Ua ike au ma kou Helu 43, i ka Olelo Hoolaha a Makaino, e olelo ana, " Aole mana o k apalapala hoolimalima a maua me Kamoiliili, kana kane."

E na hoa, a me na Makaainana, ke hai aku nei au ia oukou me ka oiaio, " Aole a maua palapala hoolimalima, he palapala hoolilo wale no a Kamoiliili ia'u, i kona kuleana iloko o ko lakou palapala hoolimalima no Papaakoko."

A no ka hoole naaupo a ua o Makaino, a me kona papa ana mai ia'u ; nolaila, ke hai aku nei au, he mea oiaio kela palapala hoolilo; no ka mea, ua kakau inoa o Kamoiliili i kela palapala imua o Makaino, a me na ikemaka e ae elua, a he mau kanaka oiaio hoi; aole nae kue mai o Makaino ia wa, no ia mea ana e olelo nei he naaupo luaole kana kane. Aole no he kuleana o Makaino ma ua aina hoolimalila la ; no ka mea, aole i iwakaluakumamalima na makahiki a oi aku o kela hoolimalima ana, he umi makahiki wale no, pela ke kanawai. Aole no he kuleana o kana dala o ka hookaa ana; no ka mea, ua ike no ia i ka lilo ana ia'u, ina e hookaa oia i kona dala no ia hui, aole no ia he mea e pau ai ko'u kuleana ma ia aina ; no ka mea, eia no ka palapala me a'u a me ka mea nona ka inoa iloko.

Eia hoi kekahi, aole no he mana o ka poe hui e hoole mai ia'u ; no ka mea, aole o lakou kuleana iloko o ke kuleana, hiki no ia'u ke kii i na pono o ka aina e like me ka mana i loaa ia'u mai a Kamoiliili mai.

Eia hoi kekahi, aole no he mana o Kauhola e hoole mai ai ia'u; no ka mea, ua paa ka inoa o Kamoiliili ma ka palapala hoolimalima me ia no ka aina o Papaakoko, a oia inoa kai hooliloia ia'u ma kona wahi, a o Kuaea, oia o Kamoiliili, mamuli o kana palapala hoolilo ia'u.

Eia ke oki. O ka mea kue mai no kela mau apana ekolu, e haule anei oia i ka lua ana i eli ai. Nolaila ea, uoki, mai kue, a paakiki, o poino auanei, e aho no ke kali e like me ka'u i olelo aku ai, "Aia i ko'u manao, ina e mahi, oia iho la no, a i ole, pili no me olua." He wahi alanui oluolu ia, he kau-aoao, e pono e hele malaila. Owau no me ke aloha. M. KUAEA.

Hauula, Koolauloa, Oalu, Sept. 25, 1862.

Kaahele ana o C. C. Harris.

Ua kukuluia ka Aha Kaapuni o ka mokupuni o Hawaii, ma Waimea, Sept. 4. Elua la pau ka hana malaila, i ka la 10, kukulu ma Hilo, 1 la pau ka hana, aohe nui o na hihia o keia kau hookolokolo, o kekahi mau hihia ua hoihoiia i na aha malalo, i ole e nui ka poino a me ka lilo, ua maikai ka hana a ka Loio o keia aupuni ma kana hana, ma ka hookolokolo ana, ua kamailio ma ka olelo Hawaii, ninau, wehewehe i ka pono o ka aoao o ke alii ma ia olelo no, paihi launa ole, hiehie, i ke ku no kekahi a ke kanaka loa. I ka la 16, ua kaahele iho nei ma ka aoao hikina o keia mokupuni: a hiki ma ka Poho, halawai aloha me Dr. Smith, a me Mrs. Harris, ia la no hele pu makou e makaikai i ka wai a ka Maka o Kahonua, ua uuku kona puka, a maloko aku ua nui, ua iho makou a hiki ma kahi o ka wai me ka wela, loaa ka wai, hoomau ae i ka wela, o ka hohonu o keia lua a hiki ma kahi o ka wai, ua 100 paha kapuai. O na mea iho malala, o Dr. Smith, Mrs. Smith, F. Harris, me kekahi mau kanaka elua. Malaila aku a hiki ma Waiwelawela, he wai maikai no ia, aia ma ke alo o ka puu i kapaia o Kukii, i Kula. Ma ka la 17, hiki ma Opihikao, aia malaila kekahi wai, ua iho makou e makaikai, me na kukui, no ka mea, ua pouli kahi o ka wai, malaila auau makou. Elua wai ma keia ana, ua hohonu a maikai no ka wai. Ia la no hiki makou ma Kaimu, a i ka la 19, hele aku ma Kilauea, malaila aku i Kau, a me Kona, a hiki ma Kailua, malaila aku a i Honolulu.

Ua nui ka mahalo i na Lunamakainana i ka hoopau ana i na Loio apana i hookahi Loio aupuni, a pela no ia e kaahele ai ma na mokupuni, e like me ka Lunakanawai Kiekie. Ke ninau nei ka Loio o keia apana, " Owai la ka mea nana i hoopii ?" Eia ka haina, o ka apana kahi ana e noho la. Ua pono no ka ka pau ana, he manu wale no kana olelo, ia hai ka luhi i ka unuhi.

Ua pau ae la, ke hoi nei, o kupinai mai auanei lakou la. A. KALEHUA.

Puna, Hawaii, Sept. 19, 1862.

No ka Raiki a me kuu Kuhihewa.

E ka Nupepa Kuokoa e ; Aloha oe:

Ua loaa hou mai ia'u ka manao kanalua no ka raiki a'u i hoouna aku ai ma ka Nupepa Helu 42; aka, aole maluna ou ia pilikia a a me ke kuhihewa; aka, maluna o'u ponoi no ia.

Kuhihewa I. Aia ma ka Pauku 4. hapawaena penei; "Elua a'u pipi e hele ana i kahi o Dr. J. Wight e kuai ai. Hookahi pipi i kaumaha i ke kope, a hookahi i ka raiki, ua like no ke kaumaha; aka, ma ka loaa mai o laua, ua $ 47.00 o ke kope, a $ 3.00 no ka raiki, oia mau hopuna olelo a pau ua hewa io ? Aohe raiki a'u i kuai ia ma kahi o Wight i oleloia maluna. Ua lawe maoli aku au i ka laiki a haawi ia ia, nana e hooili aku i Honolulu e ihiia ai ka a-a. Kuhihewa II. Aia hou ma ka Pauku 5, hapa mua, (hookahi lalani) "Aina e makemake aku makou e kuai aku i ka raiki me W. i oleloia maluna, alaila, 1 1/2 keneka no ka paona. "A ma ia mau olelo maluna iho, ua ana wale aku au, aole na Wight mai ka makemake, aole no ona makemake iki e kuai i ka raiki maanei, nolaila, ua kuhihewa io au ma ia wahi a pau. Eia kekahi mea i kakau pono ole ai paha au ma ia pepa mua, ua halawai au me ka mea kakau ma ke alanui aole ma kahi papa e waiho ana me na lako kakau; nolaila, hahai waha aku au i ka mea kakau, a hala paha kekahi mau la, ua kakau ia ua moolelo la no ka'u raiki, nolaila, paha poina i ka mea kakau, na mea au i hai aku ai.

Nolaila, ua oluolu au e hai hou aku imua o ka lehulehu, i ko'u mau manao i paiia me ka hewa io. I ka puka mua ana o ia Helu, aole au i manao ua hewa io ; aka, hoomaopopo mai kuu hoa o ka hale kuai, alaila, ua wikiwiki au e nana koke, a ike io au ua hewa, hele hou au i kuu keiki i kauoha'i e kakau; alaila, ae koke mai oia, ua kuhihewa io no.

A ma kahi o na $3.00 no ka riki i oleloia maluna ae, $5.00 ka pono. A o ka pau no ia o na mea i haiia ma ka pepa mua. E ka Nupepa Kuokoa, e wiki mai oe, o mau loa aku auanei ka pioloke o na'lii o ka moku. Me ka mahalo. J. KAIPUHOLO.

Kohala Akau, Hawaii. Sept. 23, 1862.

Ke kauohaia'ku nei na Lunakula, a me na Kumukula, e hooili mai i ka inoa o ka poe Hanau, Mare, a me ka poe Make, i hoolahaia'i ma ka Nupepa Kuokoa. E kakau mawaho o ka palapala ia H. M. Wini, Luna Pai o ke Kuokoa; a i ole ia, e haawi ae i na Luna o ke Kuokoa.

MARE.

Sept. 15, ma Kalihikai, Kona, mare o J. Kainoapuka me Punihula.

Sept. 15, ma ia wahi no, mare o Kahea me Naheaelua, na D. Nuuhiwa lakou i mare.

Sept. 18 ma Kawaihae, Hawaii, mare o Kahookumu me Kuene, na L. Lyons laua i mare.

Aug. 22 ma Kaauhuhu, Kohala, Hawaii, mare o Kaleihopu me Nana.

Aug. 25, ma Honomakau, Kohala, Hawaii, mare o Kane me Kekuewa.

Sept. 1, ma Halaula, Kohala, Hawaii, mare o Kaheiaunui me Kahui.

Sept. 9, ma Kapaau, Kohala Hema, mare o Kuakini me Nakaahiki.

Sept. 17, ma Iole, Kohala, Hawaii, mare o A. Hussey me Kanikaula, na Rev. E. Bona lakou i mare.

HANAU.

Sept. 30, ma Pulepule, Kaanapali, hanau o Pepe (k,) na Adamu Kaukau me Napela.

Sept 11, ma Waiakea, Hilo, Hawaii hanau o D. E. Hoela (k,) na Daniel Namahoe me Luisa Kuamoo.

Sept. 10, ma Malamalamaiki, Hilo, Hawaii, hanau o Kameekane (w,) na Pane me Inoaole.

Sept. 18, ma Puunui, Honolulu, hanau o Kapoli (w,) na Palea me Punahoa.

Aug. 29, ma Kaunolu, Lanai, hanau o Kawaikohe (w,) na Keliiwinui me Buamana.

Sept. 13, ma Waikane, Koolauloa, Oahu, hanau o Kaulaokeahi (k,) na Kapu me Keliikuhiau.

Sept. 18, ma Puunui, Honolulu, hanau o Kapoli (w,) na Palea me Punahoa.

AWA O HONOLULU

No ka Moku ku mai.

Sept. 25—Moku kiapa Am. Auckland, he 18 la mai Kapalakiko mai, kalewa no mawaho, a holo loa i Shanghae i kekahi la ae.

25—Moiwahine, mai Koloa a me Nawiliwili mai, me 20 pahu bipi, 3 pahu aila bipi, 13 ili bipi, 74 eke laiki, 5 puaa, 1 kukaa pepeiao laau, 1 eke dala ($311,) 15 paila wahie, a me 21 ohua.

25—Moikeiki, mai Kahului a me Lahaina mai, me ka piha huita, 20 pahu aila bipi, 4 puaa, a me 7 ohua.

26—Moku kiakolu Am. Young Hector, he 15 la mai Kapalakiko mai.

27—Moku kiapa Am. Nile, he 16 la mai Kapalakiko mai.

27—Moku okohola Wailua, mai Boniu Ilana mai, he 21 mahina i holo aku nei, 400 pamuela, 100 barela aila niu.

28—Kilauea, mai Kona mai, me 15 eke kope, 18 kukaa pepeiao laau, 8 eke laiki, 5 owili ili, 78 ili bipi, 65 pahu uala, 2 kukaa pulu, 55 bipi, 30 hipa, 2 lio, 6 puaa, 1 pahu waiubata, 5000 alani, 50 niu, a me na ukana e ae.

29—Ema Ruka, mai Ulupalakua a me Lahaina mai, me me 150 pahu ko, 10 pahu malakeke, 30 ili bipi, a me ka ili kao, 2 lio, 18 paila wahie, a me 44 ohua.

30—Maria, mai Hanalei mai, me 20 paila wahie, 20 eke laiki, a me 14 ohua.

Oct. 1—Kalama, mai Koloa a me Nawiliwili, me 8 paila wahie, 60 waiubata paakiki, 11 pahu waiubata, a me 20 ohua.

1—Kamoi, mai Kahului a me Lahaina mai, me 150 eke palaoa, 100 pahu ko, 9 eke laiki, 20 ili bipi, a me 14 ohua.

1—Kamehameha, mai Maliko mai, me 126 pahu malakeke, 12 ili bipi, a me 3 ohua.

MAKE.

Sept. 14, ma Kauanonoula, Honolulu, make o Moeikauhane me Pila, he pehu ko laua mai i make ai.

Sept. 23, ma Aala, Honolulu, make o Kailiponi (w).

Sept. 7, ma Kawaihaekai, Hawaii, make o Puaaiki (k.)

Sept. 16, ma ia wahi no, make o Kawailau (w.)

Sept. 25, ma Kaumakapili, Honolulu, make o Namohala (k.)

Sept. 23, ma Maemae, Honolulu, make o D. Kekuaolu (w.)

Sept 23, ma Palolo, Oahu, make o Kapela (k.)

Sept 16, ma Kahakuloa, make o Kapuahi (k.)

Sept. 6, ma Muliwaikani, Kauaula, Lahaina, Maui, make o Kapika Kalanilehua (w.)

Sept. 14, ma Makalaukalo, Lahaina, Maui, make o Kaola'a k.

Sept. 16, ma Puaa, Kona, Hawaii, make o Paele (k.)

Sept. 22, ma Kapuukolo, Honolulu, make o Keolamau (k.)

Iulai 7, ma Kalua, Wailuku, Maui, make o Samuela (k.)

Iulai 12, ma ia wahi no, make o Kialoa (k.)

Iulai 13, ma ia wahi no, make o Nauahi (w.)

Iulai 23, ma ia wahi no, make o Makai (w.)

Iulai 31, ma ia wahi no, make o Kamaimakahiki (w.)

Aug. 9, ma ia wahi no, make o Keaupuni (k.)

Sept. 4, ma ia wahi no, make o Keaupuni (k.)

Sept. 4, ma ia wahi no, make o Paahao (k.)

Sept. 25, ma Honomu, Hilo, Hawaii, make o I. Napua (k.)

Sept. 10, ma Kalanakamaa, Hilo, Hawaii, make o Kalaniwahine (w.)

Olelo Hoolaha.

E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU O kela ano keia ano. Owau o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ke hookapu aku nei au i na bipi e hele wale ana ma ke kula o Puna, Hawaii.

Mai Pahuhale a Waikahekahe.

oia na kula i hele ai a'u mau bipi i keia manawa, ina o ke kanaka i ki wale i kuu bipi i ka pu me ka ae oleia, a i ka mea nona ka inoa i haiia ae nei. E hoopii no au ia ia, e like me ke Kanawai, me ka mahalo, mai kali. JOHN KALE.

Puuoniheu, Hilo, Sept. 29, 1862. 45-1t*

Olelo Hoolaha.

E IKE AUANEI NA MEA A PAU, O maua na mea nona na inoa malalo iho, ke hookapu aku nei maua i ko maua aina hoolimalima,

O Kalopa,

ke Ahupuaa ma Hamakua, Hawaii. Ina hele wale kekahi holoholona a mau holoholona paha o kela ano keia ano maluna o ua aina la, e uku ka mea nona ia holoholona a mau holoholona paha i hookahi dala ($1.00) no ke poo hookahi. Aole nohoi e kii wale kekahi i na mea ulu maluna o ua aina la o maua me ko maua ae ole, o ka mea kue i keia papa ana, e hana ia oia e like me ke Kanawai no ke komohewa. J. S. KEKOI.

T. OHAKEE.

Kalopa, Ham., Hawaii, Sept. 22, 1862. 45-2t*

Olelo Hoolaha.

Wahine Nalowale ma Honolulu,

E IKE AUANEI NA MEA A PAU, OWAU o ka mea nona ka inoa malalo nei, ua pilikia au a me ke kaumaha no kuu wahine mare, aole ia, ua nalo kumu ole kuu wahine, aole au i ike i ke kumu o kona haalele ana mai ia'u, aole maua i hakaka me ia, a paio kue i na makahiki i hala, a me na la i kaa hope ae, ke huli nei no au ma Honolulu nei. Ina ma ka hale o ke Kanaka, Pake, a Haole paha, ina e loaa aku ia'u iloko o keia mau hale, e hopu no au ia lakou i ka mea nana i huna i kuu wahine, a hoopaa i ka Halewai i na la elima. Oia la i lohe oukou a pau loa. Na PIKA.

Honuaula, Nahuna, Sept. 30, 1862. 45-2t*

Olelo Hoolaha.

UA NALOWALE KA LIO O KA mea nona ka inoa malalo nei,

Ma Waiawa,

Ewa, Oahu, ma kahi o Bihopa, i ka la 16 o Sepatemaba iho nei. Eia ke ano a me kona hao, he lio puakea, me ka hao G. M., ma ka aoao akau, a ua paa no i ke kapuai hao na wawae mua. A o ka mea nana e hoihoi mai i ua lio la, e uku aku no au ia ia ma kona luhi. C. FRED. PFLUGER.

(PELE, kaikaina o Kale olelo e.)

Hale Kuai Pukaaniani nui. 45 4t

OLELO HOOLAHA.

O KA POE A PUA I AIE MAI IA Andrew Lawrence, o Kalihi, i make aku nei, ke kauohaia aku nei, e hoike koke mai i ka mea nona ka inoa

malalo nei; a o ka poe a pau i aie aku ia ia ke kauohaia aku nei,

e uku mai i ka mea nona ka inoa malalo. J. LILOA.

45-3t Luna Hooponopono Waiwai.

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI NA MEA A PAU, KE nana mai lakou; ua kapu i kela mea keia mea ke hoaie aku i kuu wahine mare,

Ia Kawao,

oiai e kaawale ana maua. (45-4t*) J. HAO.

OLELO HOOLAHA.

Ka Luna Helu.

KE KAUOHAIA AKU NEI NA KANAKA a pau o ka Apana

O Kona, Honolulu, Oahu,

i hoike ole mai ia lakou iho a me ko lakou mau holoholona, a

me na waiwai e ae i ku i ka auhau, e hele koke mai lakou ma

ke Keena o'u, makai o ka Uapo, ma ka aoao ma Ewa o ke Alanui Nuuanu. W. H. PEASE.

45-1t Luna Helu o ka Apana o Kona.

OLELO HOOLAHA.

UA HOOPII MAI O PALINA W. KUE I kana kane o Kuaulu, no Hanalei, Kauai, mamua, e hooki i ko laua mare ana, no ka haalele wale ana no na makahiki ekolu o Kuaulu, i kana kane. E hanaia keia hoopii imua o ka Mea Hanohano, John Ii, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, ma ka la 15 o Okat., i ka hora 10 o ke kakahiaka, aia ma ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, Oahu.

JNO. E. BARNARD.

Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Okat. 3, 1862. 45 2t

Olelo Hoolaha.

NO KA MEA, UA NOI PONOIA MAI KA Mea Hanohano o G. M. Robertson, kekahi Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e Kaheiheimalie, e hookohu ia ia i Luna Hooponopono Waiwai no Peleuli, ma Honolulu, Oahu, i make aku nei : Nolaila, ua hoike ia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 11 o Okat., i ka hora 10 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia, no ka hoolohe i ka oiaio o keia Palapala Kauoha, a me keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.

JNO. E. BARNARD.

Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Okat. 3, 1862. 45-2t

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA Hanohano, G. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie e C. Kanaina a me W. S. Pahukula, no ka hooiaio i na palapala kauoha o Kalakini (w,) i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poalua, oia ka la 14 o Okat., i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia palapala kauoha, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.

JNO. E. BARNARD.

Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Okat. 3, 1862. 45-2t

Olelo Hoolaha.

OIAI E KU ANA E KAPILIIA KA MOKU mahu "Kilauea," nolaila, e holo ana

KA MOKUAHI

"Annie Laurie,"

HANALE.............................Kapena.

NO:

LAHAINA,

KALEPOLEPO,

ULUPALAKUA,

HONOIPU,

KAWAIHAE,

a me KONA.

I NA PULE A PAU.

E hoomaka ana kona holomua ana ma ka Poakahi, la 13 o Okatoba, ma ka hapalua o ka hora 4 ahiahi.

JANION, GREEN & CO.

Honolulu, Okat. 3, 1862. 45-tf

J. P. HUGHES.

MEA HANA

NOHO LIO!

AIA MA KA HALE KUAI O KA mea nona ka inoa maluna nei, he Noholio Pelekane a he Noholio Meleka, a me na Noholio Wahine, o na ano a pau, na Noho Paniolo nu hou.

NA HAO WAHA a me NA KEPA o na ano a pau,

NA KAULAWAHA, a me na mea e pono ai ka lio.

NA ILI KAUO o na ano a pau.

NA EKE ILI.

NA HUIPA.

NA HAO KEEHI.

NA PALAKI LIO,

NA KAHI LIO.

A me na mea e ae a pau loa e pili ana i na lio a me na kaaholo, a e kuai ana no ia mau mea,

No ke kumukuai makepono loa!

Aia no ke wai mau nei malaila na pela mauu.

O na pela pulu, na pela hulu, a me pela uwaea. E hanaia no e like me ka mea i kauohaia mai.

Ua hanaia no na kaa lealea me ka maikai loa, a me ka makepono hoi.

Ua hana hou ia na mea a pau e pili ana i ka'u oihana me ka maikai.

E malama pono ia no na mea a pau i kauohaia mai e pili ana i ka'u oihana. E loaa no wai ia oukou ma Monikahaae, ma ke kihi o ke Alanui Hokele a me ke Alanui Papu.

J. P. HUGHES.

Honolulu, Okatoba 4, 1862. 19-45-1y

Olelo Hoolaha.

OWAU o Keano, KA HOAAINA O Kahiaka, (e noho ana i Kaumuki, ma ka hikina o Leahi.) Ke hoolaha aku nei au i na mea a pau loa, ua waiho mai o Keahiaka ia'u ka hana maluna o ka aina e waiho nei ma Kapalama,

O Kapaepaealii,

ka inoa, a o ka uku ana he mahele like, nolaila, ua hana au e like me ka pono o ka maua olelo Aelike, a i keia wa ke lohe nei au i kekahi poe e kii ana ia Keahiaka e hoolimalima, ke hoole aku nei au me ka oiaio, aole oukou e ko ana, no ka mea, aole i poino ka iana ia'u. KEANO.

Niuhelewai, Honolulu, Oka. 1, 1862. 45-1t*

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU, na mea waiwai maloko o ka waiwai

O KAHONU (w,)

no Honolulu, Oahu, i make aku nei, o ka poe i aieia, o ka poe pili kino, a pili paha ma kahi ano e ae, na lakou e hele mai a e hoike mai ia lakou iho, imua o ka Mea Hanohano o G. M. Robertson, kekahi Lunakanawai o ka Aha Kiekie, ma ka Halehookolokolo i ke kulanakauhale o Honolulu, i ka Poaono, oia ka la 11 o Okatoba,e hiki mai ana, i ka hora 10 o kakahiaka. Ia manawa e hooponopono ia ka moo waiwai a William Humphries o Waikapu, Maui, ka luna hooponopono waiwai a ka mea i make, a e hoike mai i kauwahi kumu, ina paha he kumu oiaio kona i ole e hookoia ua moo waiwai la, a e hoopauia ka oihana a ua mea hooponopono waiwai la.

JNO. E. BARNARD.

Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Sepat. 24. 1862. 44-2t

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA Hanohano, G. M. Robertson, kekahi Lunakanawai o ka Aha Kiekie.

E KAHOOHULI,

no ka hooiaio i na Palapala Kauoha o Kanekake w, ma Honolulu i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poaha, oia ka la 9 o Okatoba, M. H. 1862, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia Palapala Kauoha, a me keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu. JNO. E. BARNARD.

Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Sept. 24, 1862. 44-2t

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI NA MEA A PAU, KE nana mai lakou i keia, o ka'u wahine mare,

O Meleana,

ua haalele mai oia ia'u a me ko maua wahi moe, ua kue mai oia i ke Kanawai mare mawaena o maua, oiai au e noho aloha ana ia ia. Ua hoohalike mai oia ia'u, me he akua pueo la, ke kau o ka weweli ia ia. A o ka lua hoi keia o kona hoopai ia ana i ke Kanawai, aia no oia mamuli o ke kane i hihia ai a hiki i keia la. Nolaila, ua papa ia na mea a pau, mai hoaie mai ia ia, a i hookuli oukou, maluna o oukou ia poho. No ka mea, aole au e hookaa ana i kona mau aie ma keia hope aku. Ua kii aku no au, aole nae kela i ae mai. Nolaila, ke wehe nei ka pili la e ke hoa. S. KANEKUAPUU.

Waimea, Hawaii, Sept. 17, 1862. 44-1m*

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU MA MOLOKAI, ke nana mai, owau o ka mea nona ka inoa malalo. Ke hookapu aku nei au i kuu Kuleana Aina,

Ma Puhiula,

Makanalua, Molokai, aole pono i ka poe mea Lio ke hooholo pu me ke kanaka ma ua aina la o'u, aole nae au e papa ana i ka poe hele wawae, o ka poe hele pu me ka Lio ka'u e kue nei. Ina ike au a me ko'u luna i ka poe kue ma keia hoolaha ana a'u, alaila, e hoopii no au e like me ke Kanawai o ka aina.

Na MAKAIMI.

Waikolu, Molokai, Sept. 22, 1862. 44-2t*

Olelo Hoolaha.

E IKE AUANEI OUKOU A PAU E NA kanaka ke nana mai i keia Olelo Hoolaha, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, no kuu Kuleana Aina nona ka inoa i kapaia.

O Pohakuokauhi,

ma Wailuku, Maui Komohana, nona ka Helu 3360, ma ka Palapala Sila Nui, ua lilo loa ia'u ma ke ano Alodio, i kakau inoa ia e Kamehameha IV. a me ke Kuhina Nui, i hookoia mai hoi ia'u ma ka la 29 o Mei, A. D. 1862.

A nolaila, ke papa aku nei au i na kanaka a pau e hana ana i ua Kuleana la o'u, a mahiai paha, me ka manao no lakou ia wahi, a no ko lakou mau Haku mai paha, a ma keia Olelo Hoolaha ua lilo ka lakou hana ana i mea ole, ua lilo loa ia'u ia Kuleana a me ko'u mau Hooilina a mau loa aku. Ina o ka poe kanaka, a mau kanaka paha e kue ana i keia mau olelo papa a'u, alaila, e hiki no i kuu Hope Luna ke hoopii ia lakou ma ke Kanawai o ka Aina, oia hoi o Kemano.

JOSEPH LULANA.

Waikiki Waena, Sept. 22, 1862. 44-1m*

OLELO HOOLAHA.

OWAU O KA MEA KAU INOA MALALO IHO, KE hai nei au me ka hoike ana ma ke akea i na mea i hoakakaia malalo iho, ma ka la 1 o Iulai, o ka M. H. 1858 i hala ae. Ua loaa ia'u ma ka hoolimalima ana

Me Awahua,

he apana aina ma Keopuka, ma Kona Hema, no ka umi dala i ka makahiki hookahi, a pela aku. A ua hana iho au i alanui kauo wahie na'u, maluna o ua apana aina ka o'u, me ka lilo o ko'u dala ponoi, no ia ala, a me ia aina i mea e holo ai ka'u kaa nolaila, ke papa aku nei au i na mea kaa e ae a pau, aole e kaa aku i ko lakou mau kaa maluna aku o ua alanui la a'u i hana ai no'u iho, aole no hoi i ae ia aku ke komo ana o na kaa maloko oia apana aina, ke ole e ae mai ka mea kaa i ka uku hapawalu no ke kaa hookahi ana, a na ko'u luna e noi aku i na mea kaa, o kela o keia i kue i keia mau olelo hoolaha. E hoopii no au ia ia ma ke Kanawai no na poho. C. KANAINA.

Honolulu, Sept. 26, 1862. 44-2t

OLELO HOOLAHA.

OWAU O Kanui, KA MOOPUNA KAUNAHE a me Peleleu, na mea i make,

No Halawa,

Molokai, he mau Aina Kuleana ko laua ekolu ma Halawa, a ua hoopii au imua o kekahi o na Lunakanawai Kiekie, a ua hooholo ia eia aha, ua pili ia'u keia mau Kuleana Ili o Kahaloko, 1 Mooaina ma ka Ili Hopuhewa, 2 Mokuaina ma ka Ili o Kii, ma ke Ahupuaa o Halawa, a ua hoonele ia o Kanakaokai a me Marie, ke hai akea nei au i ike na mea a pau. Ua kuai lilo loa aku au ia mau apana aina ekolu ia E. P. Kamaipelekane, ina dala he kanaiwakumamalima a ua loaa mai ia'u na dala i haiia, a nolaila, ua lilo loa ia ia ua mau apana aina la a mau loa.

Na KANUI.

Honolulu, Sept. 27, 1862. 44-3t*

OLELO HOOLAHA.

E IKE MAI NA KANAKA A PAU MAI O A O, OWAU o ka mea nona ka inoa malalo iho, no kuu lohe ana ua hoopii

O Kuakaha,

kuu wahine mare, e oki ia'u me ka hewa ole, nolaila, aole pololei kela hoopii, no ka mea, aole au i moekolohe, aole no i lilo i ka hookamakama, aka, o Kuakaha, ua noho oia ma Kawa, no ka haalele wale ana i ka Palapala Laikini. Nolaila, aole au e ae ana i keia hoopii, he hiki no ia'u ke ku a hoole i keia hoopii imua o kekahi o na Lunakanawai Kiekie.

Na PUHIKEA.

Honolulu, Oahu, Sept. 25, 1862. 44-2t*

E MAKAALA!

OWAU

O KAMUELA,

KA HOA KUAI O NA

KANAKA HAWAII,

NONA KA HALE KUAI PAPA MAuka iho o ka

Hale Hookolokolo

ma Honolulu. Ke hai aku nei au ia oukou, he mau la ku wale no keia o kuu moku papa,

O "Francisco,"

a ke ku mai oia, e loaa ana ia'u na

LAKO KAPILI HALE

o kela ano, keia ano.

EIA NO KE WAIHO NEI.

NA:

PAPA O KELA ANO, KEIA ANO.

LAAU HALE, o kela ano, keia ano.

PILI HALE,

PINE,

AAHO,

KEPA,

PANI PUKA

PUKA ANIANI,

OLEPELEPE,

KUI,

PENA,

AILA PENA,

WAI HOOMALOO PENA.

IA MEA AKU, IA MEA AKU,

Ua makaukau au e kuai aku me ka oluolu i keia mau mea, a no ka maopopo no paha ia oukou he KEIKI KAMAAInA au, he hiki ia oukou e ka Lahui

Mai Hawaii a Niihau,

ke kipa mai i o'u nei. E hiki ana no na moku papa o'u i na manawa a pau, a hoolako mau ia'u. He mea mau i na poe o ka hiki mai ka haanui, a me ke kaena. A he mau Luna kekahi i hoonoho ia e lakou e alako ana i ka poe maikai, me he lawehala la Aka, he hiki ole ia'u ke hana pela, o ko'u ano no ka oukou e imi, mai a loaa, maopopo no na hana a kakou, no ka mea, o ko Hawaii nei kupa ihola no ia, o ko oukou makamaka.

KAMUELA. (Kaikaina o Kimo Pelekane.)

Honolulu. Sept. 19, 1862. 43-8m

MOKU HOLO MAU!

KE HAI AKU NEI AU I NA KANAKA A PAU, e holo mau ana ka moku kiakahi, i kapaia

Express,

oia o "AINAHOU," i kela Poakahi keia Poakahi, no ka mokupuni o Molokai, a wahi e ae paha. Nolaila, e pono i ko Molokai poe ke makaala mana Awa ku moku,

MA:

PALAAU,

KAUNAKAKAI,

KAMALO,

PUKOO,

a me ONOULI.

Me ko oukou mau ukana a ohua hoi, e hooili ai maluna o keia moku holohikiwawe loa. Ua keu aku ka holo a me ka maikai i keia wa no ka hana hou ia ana, aole hoi he liu. Nolaila, e pono i kela mea keia mea ukana a ohua hoi ke hookokoke mai ma keia mau awa, a he oluolu no hoi ka uku ana.

J. W. KAIKAINAHAOLE.

Honolulu, Aug. 29, 1862. 40-6m

LOLE NU HOU!

E LOAA I NA KANAKA A PAU, MA KA Hale Kuai,

O Hart & Co.,

mauka iho o ka Hale Makeke, ma ke Alanui Aliiwahine, ma ka aoao hikina o ka Hale Kuai o John T. Halewai, malaila e loaa ai na lole komo maikai ume naau, o na ano no a pau. E hele mai e na makamaka a pau mai Hawaii a Niihau, i pau io ai ko oukou kuhihewa. HART & CO.

Honolulu, Sept. 12, 1862. 42-4t

MEA KUI POI MAIKAI LOA.

UA MAKAUKAU KA MEA NONA KA inoa malalo, e hana i

Wili Kui Poi Maikai,

i mea nana e hoowali a Poi e like me ka lima kanaka; a he mea no hoi e hoouku ana i ka luhi o ka hana ana i ka Poi no ka ohana a no ka hoopukapuka paha. Aohe luhi iki o ka hana ana, he wili malie wale no, a aia hoi ua AEAE ka Poi. Na ka wili no e kui, hoowali, a kupele hoi i ka Poi me ka malaki loa, o ka poe a pau e makemake ana i

Wili Kui Poi

no lakou, e pono e hele ma ko'u hale, ma ke Alanui Alakeu, a ilaila hoi e ike ai i ke ano o ua wili la, he emi loa ke kumukuai. (43-3m*) PETER RICHMOND.

LIO NALOWALE.

UA NALOWALE, A UA AIHUEIA paha kuu mau Lio, penei ke ano : Hookahi Lio Wahine Puakea, ua kuniia i ka hao kuni o kuu makuakane. J. B. A hookahi Lio Ahinahina, me na wawae keokeo, ua kuniia i ka hao

O KEONI MIKI, X.

O ka mea nana e hoihoi mai ia mau Lio la, a i kekahi paha o laua, e uku pono ia no. KEO PU.

Pauoa, Honolulu, Sept. 19, 1862. 43-6t

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU MA keia Olelo Hoolaha. Ua haalele mai ka'u wahine mare ia'u, oia hoi

O Haneaka.

Nolaila, aole au e hookaa ana i kona mau AIE a pau ma keia hope aku. Ina oukou e hooaie ia ia, maluna no ia poho o oukou.

JOHN SALLETT.

Haiku, Aug. 17, 1862. 42-1m*