Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 46, 11 October 1862 — MOOLELO HAWAII. [ARTICLE]

MOOLELO HAWAII.

lIELU 5. A i hou mai ia 0 Vanekouva ia Kamehameha, " Mai hoonoho oe i ka haole i Hawaii nei, i elua wale no haole e noho ma Hwaii nei, 0 Olohana ma laua 0 Aikake; aka, o ka nui o na haole, he mea opu inoino loa, a he kanaka huhu wale, he poe makaulii aina, aole loa e pono ka haole ke noho mai ma ko oukou Pae Aina, 0 hihia auanei oukou." A ike ae la na kanaka a me na'lii, ua ao oluolu mai o Vanekouva, ua like me ka makamaka maoli, oluolu na kanaka a me na'lii ia ia; a no kana ao ana mai ia Kamehameha me ka oluolu, no ia mea, i aku la o Kamehameha ia Vanekouva, ** E hoi aku oe a i ke alii o Beritania, emalamamai i keia aina o kakou." Aole i manao 0 Kainehameha e haawi maoli aku ; aka, ma ke kokua wale mai no kana haawi ana aku ia Hawaii nei. Alaila holo aku la 0 Vanekouva a Kauai, a malaila aku holo loa no ma Beritania, aole iku hou mai i Hawaii nei. O Lehua ka inoa 0 ka holokahiki nana i hoohalike ka olelo ana a Vanekouva me Kamehameha. Mai ia manawa mai, nui loa na moku i ku mai ma Hawaii nei, he mau moku kaua kekahi, he mau moku imi aina kekahi, a he mau moku kalepa kekahi; aka, oka nui 0 na moku i ku mai, oia no na moku okohola. No Amerika mai ka nui 0 na moku, no Beritania mai kekahi, no Farani mai kekahi, no Sepania mai kekahi, no Rusia mai kekahi, no Perusia mai kekahi, a me na aina e ae no hoi. Ma Honolulu, a ma Lahaina, no kahi i ku ai ka nui o na moku, ku no hoi kekahi ma Kauai, a ma Kawaihae, Kealakekua, me Hilo, ame na wahi e ae no kekahi. Ma keia mau moku i nolo mai ai na kanaka 0 kela ano keia ano, 0 na helehelena a pau. Aka hoi, ina i maheleia lakou e like me ke ano o ko lakou naau, elua wale no poe kanaka, 0 kekahi poe kanaka; ua hoolohe lakou i ka ke Akua olelo me kana mau kauoha, 0 kekahi poe, aole lakou i malama i ka ke Akua.

Pela no ka waiwai i loaa mai uia na moku, he māu mea maikai kekahi, a he mau mea e poino ai kekahi, oia no ka rama, a me ka baka, a m? na mea like e ae. Ke ano o ko Hawaii nei i ka ica kahiko. I ka wa i hiki inai ai ka moku haole ma keia Pae Aina, e noho ana no ko Hawaii nei iloko o ka pouli nui. He poe hoomanakii lakou, ua alakaiia lakou e Satana e hana i kona makeinake. No ka noho ioihi ana iloko o na hewa a pau ; nolaila, ua kinai loa ia ka malamalama, ua hoopouliia ka naau, ua | hoomanoanoaia ka palaka, ua haahaa lakou malaio loa, ua kiekie na holoholona maluna : o lakou. ; Pehea ko lakou ano mamua loa o ia mai nawa ? I nahea hoi ko lakou poho ana ilalo ? i Ua akaka loa ma ka ke Akua olelo, he poe | mamo na kanaka a pou na Adamu laua me I Ewa ; a o na kanaka a pau mahope mai o ke Kaiakahinalii, he poe mamo lakou na Noa, a o Noa a rae kana mau keiki mahope mai ona, a me na mamo ana, ua ikelakou ia lehovn a me kona makemake. Nolaila, ua maopopo, o na kupuna mamua loa o ko Hawaii nei, ua ike lakou i ke Akua io maoii. Ua akaka ma ka olelo a ke Akua, no ka makemake o na kanaka i kn hewa, a makemake ole ma ka lehova mau kauoha; nolaila, ua hookuu mai oia i na kannkn a pau i hana hewa, e poho ilalo o ka pouli, nolaila i poho ai ko Hawaii nei. I ka manawa hea hoi i poho ai lakou a nalowale ko lakou ike ana ia lehova ? Aole i maopopo ia manawa, aoie i hoikeia ma ba olelo a ke Akua, aole hoi i oleloia ma na kaao kahikoo ko Hawaii nei poe kaoalou Eia ka mea maopopo, o na kupuna mua o Hawaii nei i kuauhauia, he poe hoomanaku, he poe imi lealea, he poe huhu, he poe hana ino kekahi i kekahi, mai ka wa o Wakea ko Hawaii nei poho aoa iloko o na hewa & pau a me ka pouli loa. Ina i heluia na kanaka o na hanauna a pau mai ia maoawa mai, ehia tausani i poho ? Ua pau lakou i ka make iloko o ka hewa, a ua poho ib!o. Au.

we ka lehulehu o fca poe i poho! E aho nae ko lakou poho i ko kakou. ke hoowah&waha kakoa i kn rnslamalama i hoolahaia mai ! (.io£e i pau.)