Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 46, 11 October 1862 — HE WAHI KAAO NO KEAKA PEPA. [ARTICLE]

HE WAHI KAAO NO KEAKA PEPA.

i | iin u 9. KA I'AULOAMAI LA NO IA 0 ! ko Keuka Popa manao ana i ka wahine > a ma * a pouli i kona manao, a o ka noho iho la ia me na makua, a po ua la nei, mai ia po a ao, o i kali mai ka wahine, aole hoi aku, manao ilio la no keia, ua loohia no o Keaka Pepa i ka mea ana i kauoha aku ai. O ka noho iho la no ia o ua 0 Keaka Pepa, a ua like paha me ekolu mahina ka loihi, ku-kui ae Ia ka lono i ka hoi ana mai o Keaka Pepa ma ke kulanakauhale a puni. A lohe ae la ke kaikamahine Alii a Kiui Geogi i ka hoi ana mai o Keaka Pepa, alaila, komo iho la ka maHao iini iloko ona 1 kane o Keaka Pepa. A no ka poina ole o ka manao o ke kaikamahine Alii ia Keaka Pepa, olelo aku la oia i kona makuakane. u E kuu makua, e loiuolu paha oe ke hai aku au i kuu manao koi pinepine iioko o'u ; e itiki ole ai no hoi i | ka nui kino ke pale ae, a eia ua manao !a. • Ua nui loa mai kuu inanao e koi ikaika ana j ia Keaka Pepa i kane na'u, a oia iho Ia kahi manao ke ae mai oe." A iohe ka makuakane i keia uiau olelo a ke kaikamahine, he mea maikai no ia i ka maoao o Kini Geogi ka makua. | j Ilyko no oia mau la kauoha ae la o Kini; |Geogi i kona mau aiii a pau, a me na Kuhi-| , na, a i ko ke Aupuni hoi a pau. "E hoo-l j makaukauia i ahaaina mare no kuu kaika-i ! mahiue me Keaka Pep®, iloko o keia mao i la." A lohe ia ae la ia mea imoa ona'liia me na Kuhina, a ine ko ke Aopuni hoi a pau. Alaila, haiia aku ia keia ahaaina imua o na makaainaoa e hoomakaukaa iloko o na pule elua, a he mea hou no hoi ia ma ke kuianakauhale a puui, a hoomakaukau iho ia no hoi kela a me keia mea no ka ahaaina o na'lii. E waiho iki kakou i ka oielo ana no ka | ahaaioa xtmre o nalii, e kamaiiio kakou no i Meie ka wa&iae a Keaka Pepa, ka mea oana oia i hoopakele i na make he nui & Debolo. Ia Keika Pepa no i iho ai e ike i oa makua mai ka puu hoomaha msi? e laa no hoi poha o uka o Nuuanu U a e iaa no hoi o kai nei j o ke kuiinakauhale la, a peia no hoi kahi a ! Alele i noho ai iloko o ke anuanu koekoe a 1 ka ua ki-puup«a, a me ka makani iniki ili! he kiu, a me ka noho hoomanawanni aoa i ka mehameha kanaka ole. la ia nei ī noho ai i ua pou nei, aole iho la he kapa, ua aahu aku no i kahi kapa a pau i ka nohaehae, o ia noho oia nei a pau

ka pono a ka makua, noho wale iho la no koiii ; aka nae, o ke kino no oia nei oia inau : no, a o ka helehelena nani no oia nei oia inau no. A eha paha la i koe ahaaina ua jahaaina inare nei, pau aku la i ka pii na i wahine i uka i ka holoi 'oie, o ka wai hoioi ! oia wahi aia i uka. aia i ka puu knhi i noho lai o Mele o lalo mai. Pii aku la na wahine a pau i ka holoi, a hiki i ua wai nei, holoi ] iakou a pau ka lole, hoi ka nui a pau o ka wahine, a koe iho la keia wahi wahine, o ka pii aku la no ia o ua wahi wahine nei a hiki iluna o ua wahi puu nei; ike aku la keia i keia inea ula ine he ahi la, iloko oia manawa, eehia mai la ua wahi wahine nei me ka makau nui, a pau iki ae la kona mnkauana, ; hele aku la oia a kokoke ike aku la oia i keia wahine maikai loa, ana i ike oie ai mamua ae. Ike mai ia o Mele i ka wahine, haawimai ia oia i ke aloha, a aloha aku la no hoi ka wahine. Ninau aku ia ka wahine ia Meie, 44 Mahea mai nei oe a noho ianei ?" I aku la 0 Mele, * 4 Maanei mai nei no la, a o ka noho iho nei no ka ia o'u ia nei. M I aku la o Mele i ka wahine me ka ninau aku, " I bea | ae nei hoi oe a hoea mai nei V 1 I aku la ka I wahine ; M 1 pii mai nei hoi makou i ka ho- : loi lole no ka la nui ae nei o na'lii o makou j la." Ninau mai la o Meie, 14 Heaha ia ia o i na'lii o oukou ?" Olelo aku la ka wahine, { 44 He ahaaina mare no ke kaikamahine Alii | me Keaka Pepa, i kahi no i hele ai o Keaka 1 Pepa a o ka noi ana ae nei no ia, a o ka hoo- \ makaukau koke no ia i ka ahaaina niare.'' A iohe o Mele i keia olelo & ka wahine, aiaiia, pane aku ia o Mele *• ka ! makemake ino ka ike ana i ka ahaaina mare o ko oukou wahi nei, aole paha i like me ka ahaaina o ko makou v.ahi ? n I aku la ka wahine ia Mele, " Tna paha o oe ka wahine a Keaka Pepa la, pono ioa no la hoi; no ka mea, aole he wahine ma o makou nei e like pu aku me oe." I aku ia o Me!e i ka \rahine, *• A hea ;ahaaina tnare ua mau Alii la V I aku ia ka wahine, " Eha ia i koe, alaiia. o ka mare no ia o oa mau Aiii la," I hou aku !a o Meie. " Makemake waie ka ike ana aku i ka ahaaina ? n f aku la ka wahine, " E iho hoi ha kaua, eb kahi kapa komo ia." Ae aku ia o Mele, o ka iho atrn ia no ia o kna nei a hiki i ke kuianakauhaie, a hiki oo hoi i ko laua nei hale me ke kane, Ninau mai ia ke \ kane i ka wahine, " Nohea keia wahioe maij kai i loaa mai nei ia oe V j Pane aku ia ka wahioe, " He malihini, aole i ike i keia wahi, i kuu pii ana aku nei 1 ka holoi lole me ka wahine, o ia holoi o makou a pau mai iakou i ka hoi, a koe aku no o wau, o ko*u pii aku h no ia a hiki ihina o ka pau ike aku la au ia iala, he mea e ka wahine niaikai, o ko maua iho mai nei no

. ia i lv.ii !k i. a no k.i mak■'innk- 1 - i ik. ika r.Mrv :\na o o kakou." Oi. 'o :\k { Li k:i \v.i'uint< ia Mi io. •• Ku m» ki»u k.ii.u" A hoK) ao la ia n>en ia MoK*. tul«i uuii i i ka wuhuie ūi l»»kvi o ka h.iu- i pu. a uhiah; ( hoouiakaukau iakv>u u»» ka |uiaa aua, ai i.i--i kou nei a nia«>ua, hoi tho lakou a«u e uuk'. o ,ia uhh> o lakou uoi a u aouakouu o k i |»«>, jpuoho ae la ka \vnhiuc i nana inai ku h'ana jina ke knla o Meh\ e ku ana na juptikaukuu i uhiivi »ne iw pale liula. a m>» na noho jvmjfui, n n»o na uieu a«io o iie nui loa, a o k » , uani o Mele. o ia no ko kukui o l«>ko o ka jhale o lakou nei. Ho:i)a aku la ka wahiu»' i ■ ke kano, " Eia nti e inoo nei e ! e uia ae j i jha «H>, e ike i keia mau mea nani, a ano h». i ;i ka ike ana." Ala ae la no hoi ke kane, a jnana aku la oia, a he meu hou no hoi ia • i |laua ika ike ana aku. Moe lakou nei a ao, ala ae la lakou nei, a hoomukaukuu ka >vahine kamaaiua, a tne ke kane i na wnhi iu« a ai aka aina kakahiaka. A makaukau na mea ai, paina lakou nei a inaona, alaila, hele aku la ke knne i ka inahiai. a o ka wahine j hoi i ke kui lei 110 Mele. la laua i liele ai, a koe iho la o Mele wale no ko lokoo ka hale 0 lakou nei, alaila, kapnkapa oe la oia penei : j" E-a ! o keia hale e nalo ae ia, a o kuu hale aniani la e kuu mai, a me na pouo no a piu oloko." He manawa ole ia oua hale aniaui nei ku ana ilalo nei, a he men hou no hoi ia ma ia Aupuni» aole i laha i na'lii olailn. Oia ako lei o kahi wnhine knmaaina a hoi mai, ike mni la oia i keia mea nui anapanapa e ku ana, he hale nae ke ano, a iko aku la no ia ia Mele e noho mai ana no iloko a me na inea a pau maloko, ua pau wale no Ika ikeia'ku mawaho ke nana aku. la mnnawa, kau mai la ka manao weliweli i ka wahine, a no ka hiki ole ia ia ke hoi aku i ka hale, no ka mea, ua kau mai inaluna ona ka manao e hiki ole ai ia ia ke hoi i ka hnle, a nolaila, aole ae la ka hale i maa ia ia. O ka huii hoa aku la no ia o ke ak» hole e huli i ke knne, a loaa ke kane, i nku la ka wahine i ke kane, "Kupanaha kela mea nuieku la i ka hale o kaua, o kahi haJe nae aole iho la ia, a he mea nu» ia e ku la, a anapanapn hoi, a o ka wahine malihini, aia no iloko n me na mea a pau, a he ike waleia aku no ke nann aku ia oloko o ua hale la." I mai la ke kane, "E hoi hoi ha knua," ae aku la ka wahine. a o ka.u hoi aku la no ia a kokoke laua nei, noho iho ta laua nei nana pono i ua hale nei, a hoi aku la Inua me ka hoomakau, a ike mai )a o Mele ia laua nei, wehe ae la oia i na puka a kahea mai In ia laua nei, komo aku la laua nei i!o--ko, ia hele ana aku o laua nei hina iho la iaua no ka nui o ke eehia i kau iho maluna o laua, a ike mai la o Mele he ano makau ko laua, kahea mai la oia, •• Hele mai hoi! mai makau olua. M Ao ka pau ae la no h o ko hiua makau ana, a o ka hele aku la no ia a noho pu me Mele, a oka laua hana i.i manawa, o ka nana ma o a maanei o ka hnle, i na mea ano e he nui wale. i pau )