Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 50, 8 November 1862 — Page 4

Ka Nupepa Kuokoa.

KA MOOLELO

—O—

PARISINA.

HELU 2.

A I KA PAU ANA O KANA KAmailio ana, huna iho la o Azo i kona papalina; a iluna hoi o kona kuemaka, ua pehu ae ke aa koko o kona inaina nui, a me he mea la e holo ana ke koko wela o kona inaina iloko o kona lolo; a ia wa hapai ae la o Hugo i kona mau lima e paa ana i ka hao, a nonoi aku la i ka pepeiao o kona makuakane; a aole no hoi i hoole mai kona makua i kana mea i noi aku ai. Alaila, kamailio aku la ua o Hu go i ka makuakane ona:

"Aole no kuu weliweli i ka make—

No ka mea, ua ike oe ia'u ma kou aoao,

E holo ana i ke kahua kaua;

A aole hoi a'u pahikaua hookahi,

I lawe aku ai me ka hana ole mai kuu lima aku kau kauwa.

Ua hookahe au i ke koko a nui no kou mau pono,

I oi ae mamua o ka mea a'u i hana aku ai,

Ua haawi mai oe, a e lawe aku ana hoi i kuu hanu;

He makana na'u i hoomaikai ole aku ai ia oe.

A aole no hoi i poina ka ino i hanaiia i kuu makuahine,

Kona aloha i hoowahawahaia, a me kona inoa i hoohaumiaia,

A me ka hooilina hilahila o kana keiki,

Aka, aia ia i ka luakupapau, kahi ana,

A kana keiki, ko punalua e hiki koke aku ai,

Na kona puuwai naha—a me kuu poo i okiia,

E hoike nou mai ka make mai,

Mee ka hilinai, a me ka palupalu,

O kou aloha opiopio, a me kou malama makua ana.

He oiaio, ua hana aka au ia oe i ka hewa!

Aka, i hewa no ka hewa;—

O ka lilo ana i wahine nau,

A ka lua o ka poo i pio i kou manao hookiekie.

Ua ike oe ua hoopalauia na'u.

Ua ike oe ia ia, a ua kuko aku oe i kona nani—

A me kou mau hewa no, no ke ano o kou hanau ana,

Ua henehene mai oe ia'u no kuu kupono ole,

A me ke kapa ia'u he kokoolua kulike no no kona mau lima,

No ka mea, aole i hiki ia'u ke koi,

I ka mana Kanawai no kou inoa,

A aole hoi e hiki ke noho ma ka nohoalii o Esete.

Aka, ina he mau wahi kau pokole kai a'u,

Ina ua oi ka nani o ko'u inoa mamua o Esete,

Me na hanohano no a pau no'u ponoi iho,

He pahikaua ka'u—a he umauma hoi,

E ko ai o ke kalaunu maikai,

I oi ka nani mamua o na mea a pau o kou poe makua alii,

Aole i kauia ke kepa alii maluna o ka poe hanohano wale,

A aole no hoi o ka mea hinuhinu loa,

I ka poe o ka hanauna maikai loa,

Aka, o ko'u ua o ae i ka aoao o kou lio,

Imua o ka poe o ke kulana alii,

Oiai e hele ana imua me ka hooho ana,

I ka inoa o "Esete a me ka Lanakila."

Aole no au e loio aku no ke ano o ko'u hewa,

A e noi aku hoi ia oe e hookuu no ka manawa,

He mau ho ra, a he mau la paha,

E holo ae no ka lepo maluna o kou kino lepo,

O na wa inaina i hala iho nei,

Aole no i hiki ke hoomauia,

Heaha la hoi auanei, ua ino ko'u hanau ana a me kuu inoa,

A no kou hanohano, ua hoino oe i ka mea like me a'u.

Aka, aia iloko o ko'u kii nei,

Kekahi helehelena o kuu makuakane,

A o kuu koa no hoi—nou wale mai no,

Mai a oe mai keia lako ole o ka puuwai,

Mai a oe mai—Ka! no keaha oe e puiwa nei?

Mai a oe mai na mea a pau me ka ikaika i hele mai ai,

Kuu lima kakauha, a me kuu uhane ahi,

Aole wale o ke ola kau i haawi mai ai,

Aka, me na mea e ae no e hoolilo ana ia'u nau,

E ike oe i ka uku o kou aloha haumia,

Ua ukuia mai i ke keiki,

Aole no au he keiki kamehai iloko o ko'u uhane,

No ka mea, e like me oe e hoino mai nei,

A no kuu hanu ka makana hikiwawe,

Au i haawi mai ai, a e lawe koke aku ana.

Ua like pu ko'u hoowahawaha me kou,

I ke kau ana iho o kou palekauapoo ma kou kuemaka,

A ia kakou i holo pu ai,

A maluna o ka poe make i hehi aku ai na lio.

Aka, he mea ole na mea i kaahope ae,

Ina la hoi ilaila kou make ana.

He oiaio, ua hana aku oe i ka ino i kuu makuahine,

A ua hoolilo hoi i ka'u wahine i hoopalauia nau ponoi,

Aka, ke hilinai nei no hoi au o oe no ko'u makuakane.

A he kaumaha no hoi kau hoopai oolea,

A aole no i hewa, ina nau mai.

Ua loaa iloko o ka hewa, a e make no hoi iloko o ka hilahila,

Pela ka hookumu ana o ko'u ola, a pela hoi kona hopena,

E like me ka helehewa ana o ka makua, pela ke keiki,

A e hoopai puia i ka hoopai hookahi,

He oi ka ino o kuu hewa i ka maka o na kanaka,

Aka, na ke Akua e noono mai iwaena o kaua."

A pau ae la kana kamailio ana, a hii ae la ia i kona mau lima, a nakeke ae no hoi ka hao ona i paa'i; aole kekahi o na'lii i lohe i kana mau olelo, i loohia ole i ke kaumaha a me ke aloha, a me ka menemene no hoi i ke kani mai a ke kaulahao i kona mau lima. A mahope o ka haule aloha ana o ka poe e makaikai ana ia Hugo, aia hoi ua hoohuli kokeia mai lakou e nana ia Pa risina; no ka mea, me he mea la ua pii ae kona nani. He nui ka nalu ana o ka naau o ka poe e makaikai ana. Pehea la, e hiki anei ia Parisina ke lohe i ka haiia mai o ka make o kana mea aloha? Ku iho la o Parisina me ke keokeo o kona helehelena, oia hoi o ke kumu o ko Hugo poino ana. Aole no hoi he huli iki ae o kona mau maka io a ianei, a aole no hoi i poi iki iho kona mau lihilihi palupalu. A ua hoouluuluia'e no hoi ka nani o kona helehelena, a o kona onohi ua like me he aniani la i ka haloiloi a ka waimaka, a ua haule kakaikahi mai no hoi ka wai aloha, me he ao Opua la ka nui. Aia nae o ka ikemaka ka pono, aole o ka lohe pepeiao, no ka mea, ilaila e ana ai ka makemake, a e kuene pono iho ai hoi ke aloha.

Ua hoao o Parisina e kamailio, aole nae he hiki, a ua hoao hou no, aole no he hiki, aka, ua mau aku no nae ka haka pono ana o kona mau maka iluna o ko Hu go helehelena, a no ka piha loa o kona naau i ke kaumaha i oi ae mamua o ka mea hiki i ka puuwai o ka mea palupalu ke hoomanawanui; a no ia mea, i ka hiki ana i ka palena pau o ka hoomanawanui, ua "ohewahewa ka ike, pale ka nana," o ua Parisina nei, a ua hoopuka'e oia i kekahi mau olelo ohewahewa, a hina iho la ilalo ke alii wahine haumia a Azo. No ka puni ana paha ona i ka makau a me ke aloha ke kumu o kona kaumaha ana, a no ka hoomanao ana ae paha kekahi i na hewa ana i hana'i. Ua makau oia, a ua ike i kekahi mea kaumaha e kau ana iluna o kona uhane, i oi ka hohonu a me ke kiekie mamua o na mea a pau ana i ike ai, a i lilo hoi he mea hilahila ke ike. Ua ike no ia e make ana kekahi mea, aka, owai la? Ua poina ia ia. E hanu ana anei oia? O ka honua no anei keia ilalo, ke ao iluna a me na kanaka e ku ana; he poe uhane ino anei e nana inaina mai ana i ka poe i nana aloha aku ia ia? Ua komo ka auana iloko o kona manao, no ka piha loa o kona naau i ke kaumaha. A ua pau ka nana ana, a ua alakaiia'ku hoi na mea hewa i kahi e hoopaiia'i no ka laua hana hewa ana.

Aole i liuliu kani mai la ka bele o ka Halepule, a loheia'ku la hoi ka leo o ka poe himeni, ua puleia ka pule no ka uhane o ka mea e make ana; a ua hoopuniia no hoi kahi e pepehiia'i o Hugo, ua kukuli mai na kumu e noi ana i ka Mea Hemolele e kala mai i ka hala o ka mea i hana i ka hewa, ke keiki hoi e make ana ma ke kauoha a kona makuakane.

He hora oluolu no mamua'ku o ka napoo ana o ka la, i puka ae ai i ke kakahiaka me kona nani nui, i hoomaewa mai ai. A o kona ahiahi hoi e haule iho ana ma ke poo i hoopaiia o Hugo. Ua ike aku no hoi oia i ka waiho mai o ke koi e okiia'i o kona poo. He oiaio ua nui ke koikoi a me ka ino o ka hewa i hanaia e ia. Auwe! he ehaeha nae ua hora la!

Ua ku pane ole mai ka poe makau ole. Ua nui ka hewa, a ua pono ke Kanawai; aka, aole no nae i nele ke komo ana mai o ka eehia iloko o ka poe e ku ana.

Ua puleia ka pule a ua pau. O kela keiki hewa, a me kona ipo koa! Ua heluia kona lei kolona, a ua hiki mai kona mau minu te hope. Ua weheia'e la kona koloka. Ua akoia hoi kona lauoho nani, a ua weheia'e no hoi kona aahu, a me ke Kahei nani a Parisina i haawi aku ai ia ia; aole ia mea i aeia e naue pu i kahiko me ia i ka lua kupapau; no ka mea, ua laweia ia mea mai ona'ku la, a ua laweia mai no hoi i hainaka i wahiia'i kona mau maka; aka, ua hiki ole i ko Hugo uhane ke kulou ia hana ino ana mai, a aole no hoi e ae iki oia ia mea e palulu mai i kona maka; no ka mea, me he mea'la e manaoia mai ana he makau oia ke nana aku

i ka make. A nolaila, ua pane aku oia i ka mea nana i kii mai e palulu i ka maka ona. "Aole—O ka oukou kuu koko a me kuu hanu. Ua paa keia mau lima i ka hao;—Aka, e ae ia'u e make me ka maka i palulu ole ia. E oki." Ia pane ana mai no a Hugo e "oki" a kau mai la hoi kona poo iluna o ka laau, a o ka wa no ia i haule iho ai o ka maka o ke Koi iluna o kona a-i, o ka wa no ia i lele ai ke poo o Hugo mai kona wahi mau aku, a ua make iho la oia. O ke "oki" ka huaolelo hope loa a Hugo i olelo ai a make ai oia. I ka haule ana aku nae o ke poo, onioni iki ae kona lehelehe, a oki iho la. Ua make oia e like me ka make ana o ke kanaka hewa, me ke kahiko ole, a me ka hoonani ole ia. Ua make oia me ka naau haahaa, a aole no hoi i hoowahawaha aku i ka leo o na kumu.

Ua nui ka weliweli a me ka eehia o ka poe e makaikai ana, a ua kaohi lakou i ka hanu ana, no ka piha loa o ka naau i ke aloha a me ka menemene.

I ka wa i make ai o Hugo, a ma ia hora mai, aole i noho iloko o ka hale alii, a me na wahi nani e ae o Parisina. O kona inoa ua nalowale, a me he mea'la aole oia i ikeia. A ua kapu no hoi ka hoopuka imua o Azo i ka inoa o kana keiki a me kana wahine. Aohe pohaku hoomanao i hanaia no laua. Aka, ua nui no nae ko laua aloha ia e na poe a pau o ke alii o Esete.

A ua loaa hou ia Azo ka wahine hou, a ua ulu ae na keiki ma kona aoao; aka, aole nae he nani e like me Parisina, a aole no hoi he koa e like me Hugo, ua ulu ae na keiki hou a Azo me kona nana ole aku. Mai ka la a Hugo ma i make ai, aole loa i akaaka iki o A zo, a aole no hoi i kulu iki mai kona waimaka; a ua noho aku ia i ke koena o kona ola me ka inoino. Ua pau ka ike ana a kona naau i ke aloha a me ke kaumaha, a ua ili mai ka ino iloko o kana mau mea a pau. A ua ala aku oia me ka oluolu ole o kona manao a hiki wale aku i ka wa o kona naue ana i ke alanui hiki ole ke hoi hou mai. A ua ili mai no paha iluna ona ka uku kupono o ka ino ana i hana aku ai, ina io ua hewa ia.

He ninau no ke Kii.

Akahi: "O ke kii a me ka mea like hea la kai papaia, ma Pukaana mok. 20 : pauku 4?" Hoike ana, o ke kii i hanaia i mea hoomana me ke kulou imua ona, (ke kii i papaia,) oia ke kii i hoakuaia me ka hoolaa ana i mea kapu, me he akua ala ke ano, e alu iki iho i ka pauku 5, oia mokuna no, a e loaa keia mau olelo papa, "Mai kulou oe ilalo ia lakou, aole e hoomana ia lakou."

No na kii i papaiia. E lalau iho i ke ki a wili aku oe ma ka mokuna 26: o Oihanakahuna, pauku 1. Mai hana oukou i na akua kii, a me na kii i kalaiia no oukou, aole hoi e kukulu i kii ku, aole hoi i kii pohaku ma ko oukou aina e kulou iho ai ia ia, no ka mea, owau no o Iehova o ko oukou akua.

Ma ka olelo kanawai o ka pauku 4, o ka mokuna 20 o Pukaana, penei no ia: "Mai hana oe i ke kii kalaiia nou, e like me na mea o ka lani, o ka honua, o ka moana.''

Wehewehe ana, o ka hana ke kumu o na mea a pau i hiki mai ai, aole kii i hiki wale mai me ka hana oleia; aka, iloko o ka hua olelo hana, he nui na kaawale ana, o ke kii i hanaia e ke kanaka me ka manao i akua nona me ke kulou oluolu ia ia, oia no kai papaia e Iehova, aole na kii e ae i hoomana ole ia.

No ka mea, o na kii e ae a pau loa, i noonooia e ke kanaka, aole hewa, no ka mea, aole ia mau kii i hoohuli i ka naau o ke kanaka e hoole i ko Iehova noho akua ana, ua maopopo no, o ke kii hanu ole, pepeiao lohe ole, opu noonoo ole, maka ike ole, ike ole nona iho, aole pono oia ke hoomanaia, no ke aha? No ko ke kanaka noonoo no ia kii i hiki mai ai, nolaila, ua maopopo o ka hoomana a kulou ka hewa o neia mea. he hana kii, e nana i ka olelo apono ma 1 Nalii mokuna 6:29. A kalakalai ae la hoi oia i na paia a. puni o ka hale i na kii i kalaiia o na Kelupa, o Solomona keia hana kii i oleloia ma keia pauku, aole i hoahewaia keia hana ana a Solomona.

Alua: "Ua papaia anei na kii kahiko hale, a rne na kii i paiia iloko o na nupepa, a me na kii i paiia ma na buke, i mea e hoike ai i na mea akamai, a me ka helehelena o ka wa kahiko?" Haina, aole i papaia, aka, o ka huaolelo hana ua komo, a ma ka noonoo ana ua kaawale, aole o ke Akua manao no ia mau kii.

Akolu: "Ma na ano hoomana wale no anei ka papaia o na kii?" Haina. Ae—ma ke kii wale no i hookomoia i mea hoomana ko ke Akua papa ana, no ka mea, ua ikeia e ia ko ke kii kuleana ole ke hoomanaia, aohe wahi mea a lohe mai, aole nae ko Iehova kanawai maluna o ke kii, no ka mea, aole ona uhane a me ka noonoo ana. Aia wale no maluna o ke kanaka ka mea uhane noonoo.

Oia ka mea a ko'u uhane i hia a loa ai iloko o na po loloa o ka Hooilo, a me na kau eha iloko o ka makahiki. Ua hoolaia no, ua malu ke kula aohe Alae nana e keu. Ua molale ko Niuhelewai awaawa, o ke aloha kou, e hoi au o hala e ka mea waa. Me ka mahalo no. S. D. KEOLANUI.

Niuhelewai, Kapalama. Nov. 1, 1862.

J. H. COLE.

LUNA KUDALA,

Ma ka Hale Pohaku o Mi. Aniani ma.

Ma ke Alanui Alii Wahine. 53-6m

H. W. SEVARANA.

Luna Kudala a mea Kalepa.

Hale Mahoe.

Alanui Aliiwahine.

33-6m

Olelo Hoolaha.

E IKE AUANEI NA MEA A PAU. O WAU o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hai aku nei au ma i ke akea, no ka'u wahine ma re,

No Kahalehau,

no Niulii, Kohala, Hawaii, no kona haalele ana mai ia'u, i ko'u wa e waiho ana iloko o ka pilikia mai; ku kela a hele mamuli o ke koiikoni ae a ka poe ui; me ka olelo iho, opala ia mea, eia keia manawa i ka Pere sidena. Nolaila, ke papa aku nei au i na mea a pau, mai ae aku ia ia ke aie aku i ko oukou waiwai ia ia. na na no e uku kona aie, aole au e hookaa, o poho oukou e like me ke Kanawai. JOHN IMAKUA. Kikihale. Honolulu. Oka. 25, 1862. 49-1m

Olelo Hoolaha.

E IKE AUANEI NA KANAKA A pau ke nana mai, owau o ka mea nona ka inoa ma-lalo iho. Eia ma ko'u lima kekahi lio hele hewa, o kona ano, he

Lio wahine hulu lokia,

aole i kuniia i ka hao, ua malama au ia ia mai kona wa uuku mai a hiki i keia manawa. E kii koke mai ka mea nona keia lio, me na dala he $10, a i olu e kii mai a hala na la he 30, mai keia la aku, e kuni no au i ko'u hao kuni i lilo ai ia ia'u.

Na KEPEA.

Niulii, Kohala, Hawaii, Oka. 6, 1862. 49 lm*

OLELO HOOLAHA.

O KA MEA NONA KA INOA MALAlo nei, ke papa aku nei oia i na kanaka, haole, a me ka pake, o kela ano kanaka keia ano kanaka a pau, e nana mai ana. Ke papa aku nei au i na mea a pau, mai hookuu wale oukou i ko oukou mau holoholona, ma ka Apana kula o

Ukumehame,

mai ka pali o Manowainui, e pili ana me Waikapu, ua kapu ia Apana kula. Ina i loaa kekahi holoholona e hele ana ma ia Apana kula i oleloia maluna, e uku mai ka mea holoholona $1.00 (hookahi dala,) me ke kao, a me ka hipa, ewalu poo $1.00 (hookahi dala.) Ina aole e loaa mai ka uku e like me na mea i oleloia maluna, alaila, e hookomo ana kuu kanaka ma ka Pa Aupuni, no ke kolohe i ka mauu o ua Apana kula la me ke kuleana ole. P. NAHAOLELUA.

Hope Luna Aina o ka Moi.

Lahaina, Maui, Maraki 31, 1862. 19-tf

KA LAKO HALE

A ME NA

Pahu Kupapau!

AUHEA OUKOU, E KA POE E MAKEMAKE ANA E kuai ma ke ano makepono wale ! Eia no ke waiho ia ma kuu Hale Paahana, ma Alanui Papu.

NA PAPA KAUKAU!

NA LAKO HALE!

NA PAHU KUPAPAU!

PAHU KOA.....$12.

UA loaa na hoi na mea hoonani Pahu Kupapau he nui loa, a e kuaiia no ka uku makepono.

A ua makaukau no hoi au e kuai aku i na mau mea hoolako hale, a ka poe e makemake ana e kuai me a'u no ke dala. No-laila, ke makemake nei au e kuai aku i na lako hale o hai me ka uku aku i ke dala maoli, a ua lako hoi i na mea hoolako hale no ke kuai aku ia hai, no ke kumukuai emi loa.

HANALE ALENA.

37-6m Alanui Papu

MOKU HOLO MAU!

KE HAI AKU NEI AU I NA KANAKA A PAU, e holo mau ana ka moku kiakahi, i kapaia

E xpress,

oia o "AINAHOU," i kela Poakahi keia Poakahi, no ka mokupuni o Molokai, a waho e ae paha. Nolaila, e pono i ko Molokai poe ke makaala ma na Awa ku moku,

MA:

PALAAU,

KAUNAKAKAI,

KAMALO,

PUKOO,

a me ONOULI.

Me ko oukou mau ukana a ohua hoi, e hooili ai maluna o keia maoku holohikiwawe loa. Ua keu aku ka holo a me ka maikai i keia wa no ka hana hou ia ana, aole hou he lio. Nolaila, e pono i kela mea keia mea ukana a ohua hoi ke hookokoke mai ma keia mau awa, a he oluolu no hoi ka uku ana.

J. W. KAIKAINAHAOLE.

Honolulu, Aug. 29, 1862. 40-6m

MAKEMAKEIA.

ILI BIPI, ILI KAO, a me ke KELEAWE kahiko.

UA MAKEMAKEIA NA MEA I HAIIA maluna e C. Brewer & Co. (Burua ma,) ma ko laua Hale Kuai i kai o ka Uapo. E uku no laua i ke kumukuai makepono no ia mau mea. 46-3m C. BREWER & Co.

Olelo Hoolaha.

KE MAKEMAKE NEI AU, KA mea nona ka inoa malalo, e kuai i na bipi kane hoounauna, ina ua lawe ia mai ma ko'u hale, ma Hilo. Penei ka'u kuai ana, ina ke bipi nui loa, laka, a ua maa i ka hoounauna ia, haawi no au mai no au he $17. Ina he emi mai ke kino o ka bipi, e hawaii no au mai ka $10 a i ka $15, e like no me ka nui a me ka maikai o ka bipi. Na'u na

D. H. HITCHCOCK.

Hilo, Hawaii, Aug. 30, 1862. 41-3m

ILI BIPI, ILI KAO.

E UKU AKU NO O F. S. Pratt & Co., ma ko laua Hale Kuai, ma ka

Hale Mahoe.

I ka uku makepono loa no ka mea i haiia maluna. O Mr. J. C. Spalding (Polena,) ka mea i kamaaina loihi ma ke kuai ana ma a mea, ka mea nana i hooponopono ma ia mea. 46-3m

OLELO HOOLAHA

I NA KANAKA HAWAII!

Makai iho o AIGUPITA!

Ma hope iho o ka Pa

O MAHUKA !

Pa Kuai Papa

LUI, C. H. LEWERS,

MALAILA E LOAA AI NA PAPA O KELA ano keia ano, me ke kumukuai makepono loa, nolaila, e naue mai oukou e ike i ka oiaio o keia leo paipai ia oukou e na makamaka Hawaii.

NA PAPA OLEGONA,

LAAU HALE A ME NA POU,

LAAU KAOLA A ME NA PINE PA,

LAAU AAHO HALE PILI MAOLI,

PAPA ULAULA, PAPA PAINA,

PAPA KEPA A ME KA AAHO,

PILI ULAULA A ME KE KEOKEO.

Eia ka mea

KUPANAHA

Ma keia hale — maanei i wiliia'i ka

PALAOA a ma ka HANA PAHU,

e like loa me ko

ULAKOHEO

mamua, i kona wa e kau ana, aole i pau i ke ahi mamua ; nolaila, e naue mai e makaikai.

Na Pena Keokeo a me ka Omaomao,

Na Pena Ulaula a me ka Eleele,

Poho, Kolu, Hulu Pena,

KUI o na ano a pau,

LAKA o na ano a pau,

Ami, Kilou, Kui kakai moena,

Kui Nao,

Pani Hale,

Pani Aniani, Pake,

Aniani kaawale,

Pani Olepelepe,

A PELA WALE AKU.

Aole o'u hoolimalima i poe e koi aku i na kanaka e kuai mai ma ko'u wahi; aka, he hilinai no wai ma ke ano maikai o ka'u mau mea kuai, a me ka emi no hoi o ke kumukuai o ka'u papa, me ka malama pono hoi i ka'u oihana iho, i hoomauia mai ai ka lokomaikai, i loaa mau ia'u maua aku nei.

Honolulu, Okatoba 30, 1862. (49-3m) LUI

E MAKAALA!

OWAU

O KAMUELA,

KA HOA KUAI O NA

KANAKA HAWAII,

NONA KA HALE KUAI PAPA MAuka iho o ka

Hale Hookolokolo

ma Honolulu. Ke hai aku nei au ia oukou, he mau la ku wale no keia o kuu moku papa,

O " Francisco,"

a ke ku mai oia, e loaa ana ia'u na

LAKO KAPILI HALE

o kela ano, keia ano.

EIA NO KE WAIHO NEI.

NA:

PAPA O KELA ANO, KEIA ANO.

LAAU HALE, o kela ano, keia ano.

PILI HALE,

PINE,

AAHO,

KEPA,

PANI PUKA

PUKA ANIANI,

OLEPELEPE,

KUI,

PENA,

AILA PENA,

WAI HOOMALOO PENA.

IA MEA AKU, IA MEA AKU,

Ua makaukau au e kuai aku me ka oluolu i keia mau mea, a no ka maopopo no paha ia oukou he KEIKI KAMAAInA au, he hiki ia oukou e ka Lahui

Mai Hawaii a Niihau,

ke kipa mai i o'u nei. E hiki ana no na moku papa o'u i na manawa a pau, a hoolako mau ia'u. He mea mau i na poe o ka hiki mai ka haanui, a me ke kaena. A he mau Luna kekahi i hoonoho ia e lakou e alako ana i ka poe maikai, me he lawehala la Aka, he hiki ole ia'u ke hana pela, o ko'u ano no ka oukou e imi, mai a loaa, maopopo no na hana a kakou, no ka mea, o ko Hawaii nei kupa ihola no ia, o ko oukou makamaka.

KAMUELA. (Kaikaina o Kimo Pelekane.)

Honolulu. Sept. 19, 1862. 48-8m

J. P. HUGHES.

MEA HANA

NOHO LIO!

AIA MA KA HALE KUAI O KA mea nona ka inoa maluna nei, he Noholio Pelekane a he Noholio Meleka, a me na Noholio Wahine, o na ano a pau, na Noho Paniolo nu hou.

NA HAO WAHA a me NA KEPA o na ano a pau,

NA KAULAWAHA, a me na mea e pono ai ka lio.

NA ILI KAUO o na ano a pau.

NA EKE ILI.

NA HUIPA.

NA HAO KEEHI.

NA PALAKI LIO,

NA KAHI LIO.

A me na mea e ae a pau loa e pili ana i na lio a me na kaaholo, a e kuai ana no ia mau mea,

No ke kumukuai makepono loa!

Aia no ke wai mau nei malaila na pela mauu.

O na pela pulu, na pela hulu, a me pela uwaea. E hanaia no e like me ka mea i kauohaia mai.

Ua hanaia no na kaa lealea me ka maikai loa, a me ka makepono hoi.

Ua hana hou ia na mea a pau e pili ana i ka'u oihana me ka maikai.

E malama pono ia no na mea a pau i kauohaia mai e pili ana i ka'u oihana. E loaa no wai ia oukou ma Monikahaae, ma ke kihi o ke Alanui Hokele a me ke Alanui Papu.

J. P. HUGHES.

Honolulu, Okatoba 4, 1862. 19-45-1y

PAPA MAKEPONO!

A IA KA HALE KUAI O LUI (C. H. LEWERS,) ALANUI PAPU, kahi e kuai oluolu ai.

NA PAPA OREGONA 1 a hiki 3 iniha,

LAAU KAOLA, oa a me na pou, a me na opaka e ae

LAAU PA a me na PINE PA,

LAAU AHO HALE PILI,

PAPA ULAULA, PAPA PAINA,

PAPA KEPA,

PILI ULAULA a me KEOKEO.

PENA KEOKEO, OMAOMAO,

ELEELE, ULAULA.

POHO, GALU, HULU PENA.

KUI o na ano a pau, LAKA.

AMI, KILOU, KUI KAKIAMOENA, KUINAO.

PEPA HOONANI KEENA.

PANI HALE, PANI ANIANI.

ANIANI KAAWALE, PATE.

PANI OLEPELEPE.

Eia ka mea kupanaha ma keia wahi, na ka mahu e hana ai na pahu apo, he hikiwawe, kupanaha. E hele nui mai e kuai a e ike wale i keia KAMELO

HOONANI HALE.

Makepono.

O KA POE A PAU E MAKEMAKE ana e loaa na mea maikai e hoonani i ko lakou mai hale, e aho e naue mai o ka Hale Kamana o ka mea nona ka inoa malalo, ma ke Alanui Hotele, a malaila e loaa'i ia lakou na

PAPA KAUKAU NUI A LIILII HOI,

NOHO O NA ANO A PAU,

MOE O NA ANO A PAU,

PAHU KUPAPAU.

E ku mai ana mai Bosetona mai, ma ka moku George Wasinetona, ma ka malama ae nei o Ianuari, he mau mea HOONANI HALE o na ano a pau, a e kuai Emi aku no au. E hele mai e nana a Kuai iho.

C. E. WILLIAMA. (UILANA.)

Honolulu, Iulai 2, 1862. 32-6m

HALE HANA PIULA.

F. H. & G. SEGELKEN.

MA KE ALANUI NUUANU, MAKAI IHO o ka Loiala Ho tele. Mau mea hana, a kuai Piula, Hao, Keleawe, a me na mea e ae e pili ana i ka

Oihana, Piula,

A e hoomoe hoi i ka Piula Wai, me ka hooponopono kupono i na mea a pau e pili ana ia oihana. Ua lako mau i ka Piula Wai maikai. E hele mai e ike no oukou iho. 33-6m

KAKELA ME KUKE.

MA KA HALE POHAKU HOU, MA POLELEWA kahi kokoke i ka Halepule Betela ma Honolulu, Oahu. Na laua no e kuai i na lole o

Kela ano keia ano.

NA MEA AI,

NA BAKEKE,

NA IPU TINI,

NA PA LEPO,

NA KAMAA,

NA PAHI me na O-O,

NA PAPA me na NOHO,

NA IPUHAO,

NA NOHO LIO,

NA MEA E KAKAU,

NA PENA ME NA AILA,

NA MEA MAHIAI.

A me kela mea keia mea.

Me na laau a D r D. Jayne.

Honolulu, Dekemaba. 1861.

HANA! HANA!!

UA MAKAUKAU AU E kepa i NA kanaka Hana Mahina, no na

KANU KO,

ma Hilo nei. Ina ua makemake kekahi kanaka e loaa i hana nona iho, ma na aina o Kaupakuea, Onomea, Kaiwiki, Paukaa, a me Amauulu paha, e hele mai ia'u, a na'u no e hoomaopopo ia oukou ka uku, a me na mea a pau e pili ana. Na'u na

D. H. HITCHCOCK.

Hilo, Hawaii, Aug. 20, 1862. 41-3m

MAKEMAKEIA !

LOLI, PEPEIAO LAAU!

A ME KA

LALA MANO.

PENEI KA UKU ANA: -

No ka Pepeiao Laau,

" " Lala Mano, 13 keneta.

" " Loli Kohola, 12 1/2 keneta.

" " Loli Koko (ke nui,) 4 keneta

" " Loli Kae, (ke nui,) 4 keneta.

E hele mai ma ko maua hale kuai, ma ka aoao komohana o

ka Hale Kuai o Daimana, ma alanui Alii.

U TAI & AHEE.

Honolulu, Aug. 1, 1862. 51-3m

MEA KUI POI MAIKAI LOA.

UA MAKAUKAU KA MEA NONA KA inoa malalo, e hana i

Wili Kui Poi Maikai,

i mea nana e hoowali a Poi e like me ka lima kanaka; a he mea no hoi e hoouku ana i ka luhi o ka hana ana i ka Poi no ka ohana a no ka hoopukapuka paha. Aohe luhi iki o ka hana ana, he wili malie wale no, a aia hoi ua AEAE ka Poi. Na ka wili no e kui, hoowali, a kupele hoi i ka Poi me ka malaki loa, o ka poe a pau e makemake ana i

Wili Kui Poi

no lakou, e pono e hele ma ko'u hale, ma ke Alanui Alakeu, a ilaila hoi e ike ai i ke ano o ua wili la, he emi loa ke kumukuai.

56-1m* PETER RICHMOND.

Kanaka Ha na !

O KA MEA NONA KA INOA MALALO iho, ke makemake nei oia i mau

Kanaka Hana,

he umi, e hana ma kona Aina Raiki. O ka poe opio ua maa i ka mahiai ka pono, ua kuonoono ka noho ana o ko'u poe kanaka, nui ka ai a me ka i-a, maikai ka hale nono a me na mea a pau. O ka poe e makemake ana e hoolimalima, e hele mai a e kamailio pu kakou. J. PULA.

Honolulu, Oct. 17, 1862. 47-1m