Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 51, 16 November 1862 — Page 1
KA
NUPEPA KUOKOA:
Ke Kilohana Pookela no ka Lahui Hawaii.
BUKE I. HONOLULU, NOVEMABA 16, 1862 HELU 51.
He Ilio Nu Faunalana.
NO NA ILIO.
Ua pai iho makou i ke kii o kekahi ilio ma ka pepa o keia la, me ka hoike pu aku hoi i wahi moolelo uuku no ka hoike ilio nui ma Ladana i keia makahiki mai nei. He ewalu haneli a keu ae ka nui o na ilio ma ia hoike ana, o na ano no a pau o ia ano holoholona. Na ilio hana a me na ilio hoonani, a me na ilio malama hipa, na ilio alualu holoholona hihiu, a me na ilio no hoi o na hana e ae a pau, a ua nui no hoi na makana i loaa i ka poe mea ilio.
Ma ke kii malalo iho o ke kii ilio, oia ka mea hana waiubata, i hanaia e ka ilio, na ka ilio e wili ka wili hana waiubata ; pela mau no ma na wahi he nui wale o Enelani. Ma Ainaomaomao hoi, he hookomoia na ilio iloko o ke kaa hau, a na lakou e kauo i na haku o lakou maluna o ka hau, a pela no hoi ka ilio Lapalana, oia na ilio o ka Atika. Eia iho malalo nei ka moolelo o kekahi mau ilio kaulana no ka hana maikai, a me ke kokua hoi i ka poe i loohia i ka pilikia no ke anu, a me ka huhewa ana o ke alanui, ma ke kuahiwi kiekie o ka Alapa, oia ke kuahiwi mawaena o Italia, Farani, a me Switzerland.
NA ILIO O ST. BERENADA.
Eha alanui maluna aku o ke kuahiwi o ka Alapa, mui Italia aku a Switzerland, o kekahi hoi o ia alanui oia ke ala o ka St. Berenada. Maluna ponoi o ua alanui nei he ewalu tausani kapuai maluna ae o ka ili o ka moana, a i kahi mehameha loa, hoi, aia malaila ka hale kaulana o kekahi poe Kahunapule Pope i kapaia he Monastery. He hale pohaku huina ha nui ia e ku hookahi ana, a o ka poe noho hoi oloko, he poe Kaliuna Pope me na ilio maikai, he poe i kaulana i ka honua a pau no ko lakou lokomaikai, a me ko lakou malama i na malihini. O ka lakou wahi ai, a me ko lakou wahie, ua laweia mai ma ke kua o ka Miula, mai kekahi wahi kulanakauhale uuku uku, me ka luhi nui, a me ka lilo nui no hoi o ke dala. A o ka mea e hoopuni ana ia wahi, he mau pohaku nui, me kahi kaikuono iki, i paa mau i ka hau i ka malama o Aukake, oia ka wa anu, e paa ana na wahi a pau e pili ana ilaila i ka hau. Aka, me ia ano mehameha no nae a pau, aia no ma kahi e kokoke ana i ua hale, nei, e ku ana kekahi mau pua iloko o kekahi mula, a ma ia mea ua hiki no ke hoomanaoia'e, a ia iloko o ia wahi mehameha kahi i ulu ai o na mea nana e hooluolu mai i ka onohi i ka naha ana.
Aka, o ka mea nae e hoomaopopo nui ia ma ia wahi, oia no na ilio nui, e holo ana i o a ianei, e olokaa ana ia lakou iho iluna o ka mauu i ka wa malie, a o ua poe ilio la hoi ka mea i pakele ai o ke ola o ka lehulehu i loohiaia e ke anu a i huhewa hoi na alanui, ma ia kuahiwi. Mai ka malama o
He Ilio hana waiubata.
Novemaba, a hiki i ka malama o Mei, hele mau i kela la keia la a hiki iwaenakonu o ke kuahiwi, kekahi kauwa maikai, a me kekahi Kahunapule Pope (Priest) me na ilio. pa hoi, e huli i ka poe hele maikai, no ka mea, o ka no ia e loohia nui ai ka poe hele ma ia kuahiwi i ka poino, a me ka make, no hoi ao ka nui o ke anu. Elua ilio e hele pu ana me ia mau mea, me na wahi pahu liilii i piha i ka mea inu, a me ka mea no hoi i nakiiia ma ko lakou kua ; a no ko laua akamai loa i ka huli ana, a me ka hanu ana no ke kanaka, nolaila, ua hiki ia laua ke hiki no hoi ia laua ke alakai i ka wa e paa ana ka aina, a me ke kuahiwi i ka ohu ; a i kekahi wa o ka mea wale no e ikeia'i laua, oia no ke konini poiuiu o ka huelo imua o ka mea e hele ana mahope o ua mau ilio'la.
O kekahi nae o na ilio kaulana loa ma ua wahi la o Barry kona inoa, ua hiki i ke kanana ka nui o ka poe i hoola ia e ia. Hele oia i ke kaahele i ua kuahiwi la me ka mea ai i nakiiia ma kona kua, a me ke kapa huluhulu hoi; a i ka wa e loaa ai ia ia kekahi malihini, ua pilikia, no ke anu ; alaila; palu oia ia lakou i pumehana ai, a ina e loaa ole ae ke ola ma kana hana ana pela ; alaila, holo aka la ia a hiki i kauhale, o lakou, a loaa kekahi kanaka, alaila, kii mai la i ka malihini pilikia i loaa ai ia ia. I kekahi la; ua loaa i ua Barry nei, he keiki e moe ana ma kekahi wahi i kapaia o Balosoa, ma ia kuahiwi no ; ua aneane e make ua keiki nei. no ka nui loa o ke anu o ka hau. Hoopumehana iho o ua o Barry i ua keiki nei, a palu hoi ia ia, a pohala'e kona waiho, na waliwali ana ; alaila, haawi aku la i ai a me kekahi mea inu no ua keiki nei, a pau ia, hookau ae la ia ma kona kua, a lawe aku la ia ia, a hiki i ka hale o lakou, oiai hoi ka Monastery.
E noonoo iho kakou i ka olioli nui o na makua nana ke keiki i hoopakeleia e keia ilio maikai. Mahope iho; o kona noho ana ma ia wahi anuanu, a hiki mai i kona mau la elemakule, ua hoihoiia'ku oia ilalo i kahi mehana, a ilaila no oia i noho ai a hiki ka manawa o kona make ana. A o kona kino hoi ua kanuia me ka maikai, a o kona ili ua loleia, a ua hoopihaia i ka pulupulu, a ke mau nei no kona ike ia ana e like no me kona wa e ola ana, o kona kii no a pau mai o a o, a he hiki oia ke ikeia i na wa a pau ma ka hale hoikeike mea kupanaha ma Berne. E ku ana oia iloko oia wahine he mea la e ola ana no, me kona Apo a-i nani, a me kona wahi pahu wai, a me ka pahu ai ma kona kua, me he la ua makaukau oia e hele hoi ma ke kuahiwi, e hoola'i i na poe i loohia i ke anu a me ka pilikia ma ke alanui inea o kahi ana i holoholo ai, me ka hana aku na hana aloha.
He mea ola loihi ole; no na ilio. He nui ka poe i make no ka mai ma ke Akemama a me na poino e ae no hoi. Aole no hoi e hiki i ke kanaka, a me ka ilio, ke hookui aku i ka makani o ia wahi kiekie loa. A no ia mea, ua hoi aku ka poe noho ilaila i na awaawa e noho ai i kekahi manawa, i hoooluolu ai ia lakou iho. O ke poo o na ilio e noho ana malaila i keia wa, o Pluto kona inoa, he ilio nui no hoi, a e hana mau ana i na hana aloha he nui wale, he kumu kupono paha ia no kekahi poe mea uhane e hilahila'i, i ka hiki ole ia lakou ke olelo ae, ua hoopakele lakou i ke ola o kekahi mea o kona ano iho.
He nui no na ilio i kaulana no ko lakou mau hana maalea, o kekahi ilio hoi ma Farani, ua hele pu aku me kona kahu i ke kamokoi i-a, no ka mea, he nui ka poe hanohano i hele ia mea i hoopauia'i ko lakou manaka, a i mea hoohala manawa no hoi. I kekahi manawa no hoi mamua'ku nei la, ua hele aku kekahi haole hanohano o Farani, i ke kamokoi, a i ka ai ana mai o ka i-a i ka makau; ua moku ke aho no ka ikaika loa o ka i-a; o ka wa i moku ai o ke aho, o ka wa no ia a ka ilio i lele ai a hopu i ke aho, a lawe mai i ka i-a a i kona haku.
Peia no hoi kekahi ilio na kekahi kanaka palaki kamaa, ma ke kulanakauhale o Parisa. Ina oia e ike aku i kekahi alii, o kanaka hanohano ae paha e hele mai ana, alaila, hele aku la ia, a hamo aku i ka lepo i ke kamaa, i hele ai ka mea nona ke kamaa i kona kahu ; a ma ia hana ana, ua hoolako mauia mai kona haku i ka hana i na manawa a pau. He nui no ka maalea o na holoholona oia ano, a he malama no hoi i na kahu, ke hana ponoia'ku.
1 Auhuhu
2 Ea
3 Ilo
4 Olo
5 Loi
6 Maile
7 Pu
8 Kuikele
9 Noni
10 Ahuamo
11 Aahunei
12 Apu
13 Alana
14 Aone
15 Alani
16 Amahao
17 Apukoe
18 Aku
19 Awa
20 Huli
21 Hamo
22 Hekao
23 Hikimoe
24 Hainaka
25 Elele
26 Hoehoe
27 Hooilo
28 Hokeo
29 Ewa
30 Iuda
31 Ialele
32 Iho
33 Aei
34 Liokeokeo
35 Iliohihiu
36 Imueleele
37 Ipuki
38 Aeko
39 Iwilei
40 Oulu
41 Oa
42 Ohule
43 Oi
44 Oopuao
45 Oliwa
46 Omalia
47 Opaha
48 Kainani
49 Ainawao
50 Lunakoa
51 Lakoekoe
52 Lehua
53 Lionae
54 Louluiki
55 Leileho
56 Lokopoepoe
57 Loinakumu
58 Uluna
59 Laulele
60 Muliwai
61 Makawao
62 Meahoe
63 Milu
64 Moakane
65 Melakahi
66 Moena
67 Moiokeao
68 Moouuku
69 Mauna
70 Pukahale
71 Pali
72 Pepeiao
73 Piokeokeo
74 Popokimai
75 Paona
76 Pipi
77 Poikalo
78 Poomekele
79 Pueo
80 Kua
81 Kune
82 Keiki
83 Kilo
84 Kohola
85 Koaku
86 Loma
87 Oopuhue
88 Kookoo
89 Kumai
90 Nuku
91 Nalu
92 Nene
93 Wiliwili
94 Wai
95 Waoakua
96 Neao
97 Aupuni
98 Nukue
99 Wanaao
100 Auwai
Hua o na Makahiki. Helu
A. 1
H. E. 2
A. E. I. 3
A. E. O. 4
L. EI. AO. OA. 5
M. OE. OE 6
P. EI. IE. 7
K. OO. 8
W. Au. n. 9
Uu. o. e. i. h. 0
Na Malama Helu
Ianuari & Okatoba. 4
Feb., Mar. & Nov. 0
Aperila & Iulai. 3
Mei. 5
Iune. 1
Augate. 6
Sept. & Dekemaba 2
Helu Kahiko. Helu
4000 B. C. VII
3000 " V
2000 " I
1000 " IX
900 " O
800 " L
600 & 4 " II
He Alemanaka Keneturia.
HE PAPA KENETURIA.
Eia mai ke ku aku la ka Papa Helu, o na makahiki, o keia mea he " Keneturia." O ke ano o keia hua, "Keneturia," he 100 makahiki, oia hoi na inoa e kau ae la, Ahulau, a hiki aku i Auwai, he 100 ka nui.
Aia ma Aigupita, i ka B.C. 2,000, ua oleloia 40,000 makahiki i noho alii ai na'lii, aole kanaka naauao e hiki ai ke wehewehe i keia mea paakiki ; aka, ma ka A. D. 1650, ua ku mai o Ioane Malehama, a hoopau aku i kela mea paakiki. Mahea la ka hoopau ana? Ma keia Papa Helu Keneturia no.
O D. Lutero, Herododu a me Aletipari, na akeakamai o Paretia, na mea nana i haku ke Keneturia noloko mai o ka Olumepiada ; no ka mea, o ka Olumepiada, oia ke kumu helu makahiki a ka poe kahiko, (wahi a ka Olumepiada.) Ua hanau o Iesu ma ka waena, ma kahi o ka ha o ka makahiki Olumepiada 194, oia na makahiki 776. Penei, 766 ÷ 194 = 4 oia ka manawa i hanau ai o Iesu. Ma ka Helu Keneturia, ua hanau i ke Keneturia 40 a me kahi oi o kekahi ; oia na makahiki 4004; penei; 4004 ÷ 100 = 40 a me kahi oi.
Mai ka hana ana ia Adamu a hiki i ka hanau aha o Iesu, he 4004 makahiki, mai ka hanau ana o Iesu, a hiki i keia makahiki 1862 + 4004 = 5868 makahiki mai a Adamu, a hiki i ka la mua o Iuanuari 1863. Ma ka Helu Keneturia, mai a Adamu a hiki ia A. D. 1863, he 58 Keneturia a me kahi oi o ka eiwa.
Ma na palapala a ka poe naauao o ka wa kahiko loa, ua paa na palapala ma ka hoonoho ana i na mokuna, pauku, ma ka helu ana o ke Keneturia, a o ka hope o na Buke, ma ka hui ana o ke Keneturia. Aia ma Helene, o Zeno a me Epikuro, na mea kupanaha o ke Keneturia, na laua no hooponopono keia Keneturia kela Keneturia, o keia mea he Honua, he Kanaka, he Akua, a he kau o na kau.
E lakou nei e noho mai la i ka ua koliuliu o kuu aina, e naha ae na maka i na inoa o ka Makahiki o ke Keneturia. A i makemake oe e loaa i ka inoa o keia makahi-ki, e nana oe i ka Helu 62 o " Meahoe" no ia, e hoomanao oe i ka hua kumu o waena, a me na hua welau elua ; alaila, e loaa keia L. EI. AO. PA. Alaila, e kiei aku kaua i ka Papa Helu Keneturia, a e loaa auanei ia oe ka Popoki maka lena, e noho ana i ka Helu 5, oia no ka Helu o keia A. D. 1862. A pela mau no e hana'i i na makahiki e ae, i loaa'i na helu o lakou. E hana hou kaua, heaha la ka Helu o ka A. D. 1850 ?, Eia kona Helu he 4 ; penei, e nana i ka Papa Keneturia,i ka Helu 50, (oia ka makahiki 1850, o "Lunakoa" no ia, eia na hua kumu, A. E. O. Alaila, e halalo aku oe ma ka puka aniani o ka Papu Keneturia, loaa'ku la ka Pueo pepeiao huluhulu, e milimili ana ka huahelu 4, oia no ka Helu o A. D. 1850 a pela no e hana'i e like me ka makemake Eia na loina e hoopaanaau ai.
1. E hoopaanaau i na inoa o na maka-hiki.
2. E hoopaanaau i na huahelu o na ma-kahiki.
3. E imi i ke kuea o ke Keneturia, a puu naue me ka 9, oia ka huina Keneturia. Ua like no ka hana ana mai na makahiki lele oi, a lele oi ole, aia ma na malama e hooponopono ai ia. Ua pau ae la ko ka makahiki hana ana, e hoi luuluu ai i ke one o Kahualoa.
E huli ae kaua i ka helu o na malama ke hoike mai la ka Papa Keneturia i kona mau Helu, a me ia mea no oe e hana'i iko la hanau, la hana, la hoolimalima, ke lawe ae oe i ka helu makahiki e hoohui aku. Eia na loina, o ke poo e malama ai.
1. E imi, a hoohuipu aku i na mea ekolu
(a) Ka Huahelu Makahiki.
(e)Ka Huahelu Malama.
(i) Ka Helu o ka la i manaoia.
Penei, Dek. 31, 1862, Poahia la ia ? He lu o 62 he 6, helu o Dek., 2 ia i hoikeia 3 e huipu aku ia lakou 5 + 2 + 31 = 38 ÷ 7 la i ka hebedoma ; loaa 5, koe aku 3, oia koena, o ka la pau no ia o A. D. 1862.
Ma ka hoonohonoho papa ana, e imi i hooiaio no ka makahiki; e lawe ae i ka helu makahiki a Sapo a me Anakareona, na haku mele o Helene, a me Esopa ka mea olelo nane. Eia ka Rula e hana ai o ka makahiki,
1. E puunaue i ka makahiki, me kona hapaha, a loaa ia, e houluulu pu me ka makahiki a loaa ia, e puunaue aku ka 7, a o ke koena, o ka la mua no ia o ka makahiki ; penei, 1862 ÷ ¼ = 465 koe 2, e hoolei i ke koena alaila, 1862 ÷ 465 = 2327 ÷ 7 = 332, koe 3, oia 3, oia ka la i hoomaka'i keia makahiki, e imi i ka helu o ka makahiki, e nana akea aku i ka Helu Kahiko o ka Papa Keneturia, ke haka-ke mai la ka 3,000 kai emi palua aku i na Keneturia 30, ke 6 na hua palapala o keia A. D. 1862, " Meahoe," e puunaue aku i ke 6 me 30, hanau aku ka huahelu 5, o ka helu no ia o ka makahiki. Ina he makahiki lele oi, e hoolawe i ka la keu i ka huina houluulu o ka makahiki la helu, o na malama o Ianuari me Feberuari, a o na malama o Maraki, Aperila, Mei, &c., e hana e like me na makahiki lele oi ole.
He mau niuau Keneturia Kahiko.
1. Ua hanau o Imanuela i ka la 25 o Dek., B. C. 4004. O ka poahia la ia? E noonoo loa oe ; no ka mea, ua oi pa 40 ke Keneturia i kou la e noho nei, a e hoomanao oe i na la 9, a me ka 7, o ka helu kahiko a me ka helu hou, e imi oe ma ka Papa Keneturia i ka inoa o ia makahiki.
2. I ke au ia Turo ke 'lii o Peresia, wanana mai la o Daniela i ka la 24 o ka malama mua, (oia o Nisana,) ma kapa o ka muliwai o Hidekela. O ka poahia la ia? E imi oe i na helu malama hou, a hoolawa me ko Nisana, a puunaue i ka 9, a me ka 7, e imi ia makahiki ma ka Papa Keneturia.
3. Ua wanana mai o Ezekiela ma Kebara i ka la 5 o ka malama eha ( oia o Tamuza.) O ka poahia la ia?
4. Ua hiki mai ka olelo a ke Akua ia Zekaria i ka la 24 o ka malama 11. (oia o Sepata.) O ka poahia la ia ?
5. Ua hoopuka aku o Zelubabela i ka olelo paipai i ka Iseraela, i ka la 24 o ka malama 6, ( oia o Elula.) O ka poahia la ia ?
6. Ua hiki mai ka olelo a Hagai, e hahao ka Iseraela i ka lakou uku ma " ka Eke pukapuka " i ka la 21, o ka malama ehiku (oia o Etanima.) O ka poahia la ia?
7. Ua hookumu iho o Solomona i ka Lua-kini i ka la 22 o ka malama elua ( oia o Zipa.) O ka poahia la ia ?
8. Ua oili aku ka leo Alii o Ahasuero e unuhi ae i ke komo gula, mai na lima ae o Hamana, a ia Esetera i ka la 12 o ka malama 5 ( oia o Ab.) O ka paahia la ia ?
9. Ua poha mai ka leo hekili ma ke poo o ka mauna o Sinai, i ka la 7 o ka malama mua ( oia o Abiba.) O ka poahia la ia?
10. Ua poipu mai na kiowai o Kulanihakoi i ka honua nei i ka wa o Noa i ka la 17, o ka malama elua ( oia o Jaira.) O ka poahia la ia?
11. Ua hookumu iho o Mose i ke kahua o ka Halelewa i ka la 1 o ka malama mua, (oia o Abiba ;) elua makahiki o ka hana ana, paa i ka la 21 o ka malama 9 ( oia o Kikeleu.) O ka poahia la ka la i hookumu ai, a me ka la i paa'i?
He mau ninau o ke Keneturia hou.
1. Ua paiapala hoolaha aku o Petero i ka poe Kelitiano i ka la 5 o Mei, A. D. 66, o ka "Era Keristo." O ka poahia la ia ?
2. Ua Episetore aku o Paulo i ko Roma poe i ka la 3 o Iune, A . D. 57 or 58. O ka poahia la ia?
3. Ua kukuluia o Ioane Apotere e Domiliana i ka ipuhao, Maraki 2, A. D. 86. O ka poahia la ia?
4. Ua hiamoe o Nero ke'lii o Roma i ka la 31 o Iune, A. D. 62, hookahi la ka moe ana ala mai oia. O ka poahia la ka la i moe ai, a me ka la ana i ala mai?
5. Ua noho alii o Victoria ma Beritania Nui, Iune 21, A. D. 1837. O ka poahia la ia?
6. Ua kau iho ka Hae Pelekane i ke Aupuni Hawai, Feb. 25, A; D. 1843. O ka poahia la ia?
7. Hanau o Kamehameha III ma Keauhou. Mar. 17, A. D. 1813. O ka poahia la ia?
8. Make o Keopuolani Akua ma Lahaina, Sep. 16, A. D. 1823. O ka poahia la ia?
9. Make o Kaahumanu I ma Manoa, Mar. 21, A. D. 1833. O ka poahia la ia?
10. Ua ku mai nei ka Episopa o ke Alii ma Honolulu, Oct. 11, A. D. 1862. O ka poahia la ia?
11. O ka poahia la ka la a'u i kakau'i i keia Palapala?
" E o'u mau hoa o ke ahe makani, ke hoouna aku nei ao i keia Papa Keneturia me ka aila hoowali o ke poo. A mahope aku e hoopuka aku i ka Papa Olumebiada, a me na mea pohihihi loa o ka oihana helu." Me ka mahalo. G. M. KOHA.
Keawaula, Waianae, Oahu, Oka. 16, 1862.
KA IUDAIO
IWAENA O KA LAAU-KUKU.
KE KANAKA WAIWAI I KEKAHI wa, nona kekahi kauwa hoolohe loa; oia ka mua ke ala ae i na kakahiaka a pau loa. Kekahi, aohe ona mea e huhu ai, a ua oluolu ia i na mea a pau loa.
I ka pau ana o kona makahiki hana, aole nae i haawi aku kona haku i kona uku ; no ka mea, manao iho la ia iloko ona, o ka mea maikai ia ana, e hana ai, o ka a-ua i ko iala uku i mea nona e noho loa'i. Aohe no hoi he olelo iki aku o ua kauwa nei ; hana no ia i ka lua o ka makahiki e like me ka makahiki mua ; aka, aole no i loaa mai kona uku, nolaila, hooluolu iho no ia i kona manao ma ia mea, a noho iho la ia i hookahi makahiki hou.
I ka pau ana o ke kolu o ka makahiki, noonoo iho la ka haku ona, a hookomo iho la i ka lima ona iloko o ka pakeke, aole nae i unuhi ae i kekahi mea ; nolaila, olelo aku ke kauwa, " Ua hana au nau me ka hoolohe a ekolu makahiki, nolaila, e haawi mai oe i ko'u uku ; no ka mea, e makemake ana au e hele." "Ae, e kuu kanaka maikai," pela aku ua kanaka makee nei, " ua hana oe me ka maikai, nolaila, e uku aku ana au ia oe me ka olioli." Ma keia mau olelo, hookomo iho la ia i ka lima ona iloko o ka pakeke, a unuhi ae ekolu palina, a haawi aku i ke kauwa, me keia olelo, "Aia, ua loaa ia oe hookahi palina no ka makahiki hookahi, a ua oi aku keia mamua o ko kekahi e uku mai ai ia oe, i na he haku e aku kou."
O keia kauwa hana pono, he uuku loa kana mea i ike no ke dala; hoonakeke iho la i ua waiwai nei ona a manao iho la, "O! i I keia wa ua piha kuu pakeke i ke dala, a no ke aha la wau e hooluhi ai ia'u ma ka hana oolea?" O kona hele aku la no ia, e lelele hele ai mai kekahi aoao o ke alanui a kekahi aoao, no ka piha loa i ka olioli. A mahope hiki aku keia he nahelehele, a puka mailoko mai olaila he wahi kanaka uuku, a kahea inai, " I hea oe e hele nei me ka olioli ? ke ike nei au aohe au mea kaumaha e lawe nei ma kahi o ka minamina." "Heaha no la uanei ko'u mea e minamina ai, ua nui ko'u waiwai, o ka uku o ko'u mau makahiki ekolu, eia ke nakeke nei iloko o ko'u pakeke." "Ehia ka nui o kou waiwai!" pela aku i kahi Aa, "Ekolu palina, i heluia mai me ka maikai," pela mai ke kauwa. Olelo aku kahi Aa, " He kanaka ilihune au, aole e hiki ia'u ke hooikaika, nolaila, e haawi mai oe na'u na palina ekolu ; he opiopio oe, a he hiki no hoi ia oe ke hana." He kanaka oluolu loa keia kauwa, nolaila, aloha oia i ka elemakule, a haawi aku i na palina ekolu, me keia olelo, " Ma ka inoa o ke Akua e lawe oe, aole au e pilikia."
No ia mea, olelo aku ka Aa, "No ko'u ike ana'ku la he puuwai maikai kou, nolaila, ke haawi aku nei au ia oe, ekolu au mea e koho ai, i hookahi no ka palina hookahi, a e hookola."
"A-he!" pela ae la ua kauwa nei, "he hiki ka paha ia oe ke puhi i ka eleele me ka uliuli? Ina pela, peia ; o ka'u koho mua, i pu, hana e lawe mai ilalo na mea a pau a'u e ki aku ai ; o ka lua, i bila, nana e hana na mea a pau e lohe ana, e hula; o ke kolu, i na au e olelo aku i kekahi mea, aole e hiki ia ia ke hoole mai."
"O keia mau mea ekolu, e loaa ana no ia oe," pela mai kahi Aa; luu iho la iloko o ka pakeke (o kona lole,) a uhuhi ae la he pu me ka bila ; a me he mea la aole e kala i kauohaia'i e hana. Haawi aku la ia i ke kauwa i keia mau mea, me ka olelo aku, "O kau mau mea a pau e noi ai, aole e hiki i kekahi kanaka ke hoole mai." A nalowale aku ua wahi Aa nei. Heaha la koe au, e kuu puuwai!" pela iho la ua kauwa nei, a hele aku