Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 51, 16 November 1862 — Ka Nupepa Kuokoa. KA MOOLELO MURATA. [ARTICLE]

Ka Nupepa Kuokoa.

KA MOOLELO MURATA.

helu 1

fMURATA, OIA KEKAHI 6 NA Generala koa loa o Napolionamua, a oia hoi ke kane fki hookahi o kona wa i ka hololio, a no kona koa a me kona ui; nolaila, ua mare oia ia Kanolina, ke o Napoliona, a ma ia hope mai, ua noho oia i Moi no ke Aupuni o Napela.

Aia i Felorida o Aehille, ke keiki mhkahiapo a Murata i noho Moi ai no na SisUL Ua holo malu mai oia mai Farani mai, a ua noho i Ameiika, ilaila i loea'i ia ia kahi hoomaha ; no ka mea, o kahi hoomaha no ia o na poe koa he nui wale, nana i hoonaueue ae o £uropa mai kona waihā ihafi£j*nai O-AaMoi, na'Uii* Ilamuku, ame na poe hanohano he nui wale, ua ae i Amerika, e noho ai ma ka malu o na eheii o ka' Aeto. '

Ekolu ano kanaka a ka wa kaua e /awe mi a hoikeike, i mea nana e hoopuiwa mai ka honun a pau, ma ba lakou mau hana koa. (J kcl mua, i\z poe ikallea e ake maii āna Ike 'kaua, a e komo hdl6okoa ana hoi iloko oka make. Ika wa kaua ole, aohe lakou e hiki i kahi hanohano ; no ka mea, aohe wahi a ia poe e hana'ku ai i ko lakou mau manao koa; aka, i kā wa kupikipikio, ka wa e hiki ai i ka lima kakauha a me ka naau koa ke lawe inai i kekahi Kalaunu me ka lima ikaika, oia ka wa a ia poe e ala mai ai, me ka heie iloko o na make a ke kaua, me he mea la oko iakou wahi mau ia. Oka makamua o keia poe, oka Ilamuku Ney (Marshall Ney)—ke koa haaheo pio oie, nona ka inoa i kapaia, " Ke Koa o na Koa."

O ka papa elua o keia poe, ka poe e makemake ana e kiola i ka lakou a pau ma ke kaua hookahi, o lakou no hoi ka poe pomaikai i ka wa o na haunaele nui. Aka, i ka wa kaua oie, ua liio ia poe, he poe palaualelo, a he i kaulana no ka hana hoohaunaele a me na mea āno kolohe e ae. I ka wa kaua, he nui waie ko lakou hana anā i kekahi mau hana koa loa, a no ko lakou koa loa, ua kanu iho lakou i ko iakou inoa me ke .kaulana nui, ma ke kihapai o ka wa pau ole. Ma ke poo o keia poe o Ilamuku lunot fMarshaii Junot,) ka mea nona ka inoa o ke " Kikiao Mākani." O ka papa ekoiu, oia ka poe koa me . ka haaheo a nje ka hookiekie no hoi, i awiii pu ia mfe ka lakou mau hana. Ua komoia ko lakou iinau puuwai e ka manao ake mau no ka nani, a me ka hanohano, mai ko lakou wa opiopio mai, a e ola ana ia poe, me he mea la i ka wa o ka poe koa o ka wa kahiko. E kau mau ana no ko lakou iini i na kahua kaua, a me na wahi e lii|i ai 1 ifui£ aoie iakoii elhiki ke koiia'e 'kĀilol&ko o' na hana e oluolu pono ai o ke ola, i na wa kaua ole. Ia poe, ua lilo ke ola he mea ole, ke oie e huipuia me kekahi mau hana koa, a me na mea kaulana e ae. I ka wa kaua ole, hemoeuhane wale iho no ka hana a ia poe, me ka heie i na hana lealea e ae. Aka, i ka wa kaua,£ kolakou waiolu ia, ua hele lakou iwaēna o na haunaeie, me he mea ia o ko lakou wahi mau ia. O na mea e makauia ana e ka poe e ae, he,ipea p)pia ia Ma ke poo o keia poe ma ke aioh'a aina o Patrick H6nty, rta ke &fto kbft hoi q Murata, nona ka inoa o ka " Prieux ChcvMet*"> Ua hanae o lokimo Murata, i ka b 25 o ka p Mareki,M. H. 1767, ma Basatide, l»e wahi kulanakauhale uuku, he umikumamahia miie mai Cahors aku. He haku kona makuakane no kekahi wahi Hale Hoteie uuku m* ia wahi. He kanaka hoopono oia, a he kanaka hana no 1»0»,4ie oWnt iieiki dui koiik, aoi&nae he «w loikimiki o la'£ou, e like' iji«'ka mea nooa moM6f ia kapam oia he keiki nmkaa oie, e kapoe o kokkou Im. U* likekona akamai t ka hbiōlioai& hekanaka Arabia la, a raā ka hhlelio rto o kooa apkuakmoe oia l iM'i kn hoioN», • hlo aa oia » kooa mau lā he kanaka aka«H loa i kl haWio. No kona ano ka, m ko«a «Mkimiki no hoi; noiaila, l*k> o«a i Bensuftina na kona māu wkaL ia poho kueoe koea makuakaōoka obpao Taiiyrmnd, a no ia

ixMa, ua hook'ohiōia o tokjmo Mumta i ke i Iki, W"*<>,J f«h h G *>» * h£f § | KeMilo i Kahunapule. na makua ia ia kahun^.; a<fle nae oia i kupono iki no ia mea, aole e hiki ke ao aku ia ia. Ua malama hoi oia i na mea i aoia aku ia ia, a ua kfmo oia i na hana ino a pau ; ua hoowahawahaia oia e kona poe kumu, a ua hoi e kona mau hoapaoni. Aole 'i lana iki ua o Murata ke i na mea e pili ana i kana oihana ; aka, ua hana oia i na mea a pau e liue iiia i ka qihana kahuna. Hoike niai na kumu i ino nona, a hai inai hoi i kona mau makua, aole he hana pono ia Murata, wale no o ka hana koa ka mea k&pono ia ia, a ua pololei hoi ka olelo a na kumu ia liafla nna.■'» īka haalele ana

i ke Kulanui o Cahors, komo oia iloko o ke Kulanui o Toulouse. He nui na mea pono ole i oleloia nona i na la o kona nōho ana ilaila, he oiaio paha, aole poha, aole i maopopo; aka,' me he mea la no nae ua ku no na mea i oleloia nona. Ma ia wa, ua loaa ia ia kekahi wahine, a ua hakaka oia me kekahi mea nona ua wahinē nei, a ua lilo no ia ia, : o kona holo malu aku la no id, o hiki i kekahi wahi Buaaina, ilaila oia i noho pee ai, me ua wahine nei, a hiki i ka wa i pau ai o kana wahi dala ; alaila, hoike hou mai oia ia ia iho imua o kona mau hoa. No ia hana ana ona peHi » nolaila, fc* kiola aē oia i kona aahu kahuna, a iloko o ka maiiao kaumaha, ua koino koke oia i ke koa, iloko o kekahi papa koa e hele ae ana ma ia wahi ia wa. Ano kona ikiiki ina kanawai koa ; nolaila, ua kakau aku oia i kona knikuaana, e noi nna, e hookuuia oia mai ka noho koa aoa* Ua ae mai ke kaikuoana ona, ke hoi hou jiae ua o Murata ike kula. Ua ae aku oia, a ua hoi hou no hoi i ke kula ; aka, ua nui loa nae kona uiha ia nohoana ; a nolaila, ua haalele oia i ke kula, a hoi aku no hoi e noho kahulio ma ka hale o kona makuakane. Aole no hoi i liuliu, ua hoopailua oia ia noho aria, a ua komo hou aku no hoi

ike koa. Aoie no i iiuiiu komo hou no ka hoowahawaha i ka noho ana koa, a nonoi hou.no e hookuuiamai. Ma ia rnanawa oia i apuka ai i kekahi iiaoie,ma ke kuai anA'kā 'i kekahi wahi pnhu Waiiio paka i hamoia i ke gula, me ka olelo aku nae he gula ma'oli, aoie hae o ke dala ke ke kumu o kona hana ana ia mea. He keiki hoa koa nona, ua niakemake e haaiele i ka noho koa ana, aia nae a uku aku i mau daia ; alaiia, hookuuia, a nolaiia kōna kumu i apuka'i i ua luduio la. (Aole i pau.)