Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 51, 16 November 1862 — KA NU HOU! [ARTICLE+ILLUSTRATION]

KA NU HOU!

He n tTf ma ka la 3 o Okatoba. Ma ka hora ei*ra ka hooinaka ana ka lioouka, uft .hee n«i no nff koa Btipuniyiii 4 liuliunee hou na koa kipi i hope, a lilo iho la no na wahi mua i lilo ai i na poe kipi, i na koa aupuni. Ua make he ekolu Generala o ka Hema. —Ma Vereginia, ua hoomaka ae ka Ahaolelo e hooholo i Kanawai e kau ana he auhau maluna o ka poe a pau, oia hoi e uku ae kela mea keia mea o na moku Hema i hookahi hapalima noloko ae o kona mau loaa, ike aupuni; o na ke aupuni Hema #o hoi e haawi mai i ka pala> pala hoopaa no ia mea, me ka uku he ewalu hapahanen no ka uku panee o ka makahiki hookahi.

—Ke hooia ia mai n©i ka nee hope ana 0 ka puali koa kipi malulo o Gen. Lee, a aia i Stanton i keia wa, ua hoikeia mai no hoi kanele nui iwaena o ua poe koa la, oia hoi aole nui o ka ai, a e aneane ana paha ewi ioa. Aia no ka puali koa 1 n'oho iho nei ma ka Patomaka. kua manao waleia ina e alualu loa ia'ku e ka aoao akau T alaila, e emi loa aku ana paha o Gen. Lee i Godonavile. O kekahi kumu paha o ka emi hope ana, no ka nele o na koa i ka lole*a me ke kapa kupono, aole no i maopopo. —Iloko o ka hale o ka Poeikohoia o na moku hui o ka Hema, ua hoopukaia he olelo hooholo, e noi ana i na kanaka a pau o ka mokuaina o Califonia, e huiaku me na moku Hema, a ua hoooaneeia ka noonoo ana no ia mea. —Ua nui loa ka weliweli oka poe o ka Hema, no ka puka ana ae o ka olelo kuahaua a ka Pare»idena Linekona, e hookuu ana i na kauwa kuapaa a pau ; ua lohe na nika ia mea, a ke weliweli nei na poe mea nika, o ala mai auanei lakou a kipi ina haku o lakou. Ke koi nei kekahi poe koa e hoi e malama i ko lakou mau ohana, o pau e mai auanei i ka pepehiia e na nika; no ka mea, ke lana nei ka manao oia poe, ua hana na nika i kekahi hui malu, a nolaila, ko lakou Weliweli i ke kipi kuloko mai auanei paha o na poe kipi. Ona wahine ame na keiki a pau, ke hoi nei lakou i hale, i na wahi laukanaka, o poi mafu ia palia lakou e na nika. —Ma ka la Okatoba iho nei, ua komo ae o Gen. Morgan, (he powaJ| me na koa 3,000 iloko o kekahi wahi i kapaia o aia ia wahi ma ka mokuaina o Kenetuke, me ka manao e hana ino aku i na Aiahaka ; aka, uu mahui e o Gen. Dumont, a ua hoopio aku ia ua poe powa'la, a ke auana he)e nei kekahi oia poe mawaho o ua wahi la i kauaia'i, me ka pee hoi, o loaa aku anei i ka poe koa aupuni. Ekolu wale no ka nui oka poe make ma kaaoao akau, a he ehiku ma ka aoao kipi, me na poe he 15 ihoehaia. Kb ICada ma Koronita.

He kaua nui weKweli kai hooukaiama kā la 4 o Okatoba iho nei, ma Koronita, Misisipi, ii)e ka lanakila nui hae ō ka aoao o ke aupuni. £ like nō! pne, ka mea mau, ua oi ka nui o na kipi, mqmuao na koa aupuui. Ua hooukaia mai ka pua!i o ka akau, malalo o Gen. Rosecrans i ka manawa hookahi,: e na puali koa kipi, malalo o Gen. Price, Van Dorn me Lovell, a ua kuupau no hol na kipi i ko lakoa ikaika a paa, me ka manao e hoopio koke nku ia Gen. RoBecrans a me kona puali, mamua o ka hiki anp mai o na koa aupuni e kokua, malalo o Gen. Ord, a me Hulbert Aka, no ke akamai, a me ka maalea loa o ke Geoerala.o ka Akau, nolaila, ua hee ka Hetna, a Oa nu» boi ka poe i pio i ka Akau, a me ,ka poe i ma» ke. He nui no hoi ka make ma ka aoāo akau. Ua altialu' aku rio iike o 6ehi Rosecrans, i na kda kipi, a r ka wa i lofte nei, ua konio na kipi i ka )ae o Ka muliwai Hatchie. Ūa hooia ia mai no hoi ka lanakila maia kaua ana. Ua hoifce akea ae qa kipi i ko lakou hee ana ma ia mau wahi. . i ka Ia mua o ke kauā ana, ua hee owaena a lia puali koa āupunl, akk, i haila maalea ia no nae,» komo pu ai na koa a pau ilo-

ka lioomakaukauia no lakou. ,A pio#ekahi pap*kot ( Brigade) f6a wq|e, noa loheia mai ka okaMau. ka aui o m kipi i pid m& keia m%u hoouka kauī Ai»l, ao ke koena ua pilikia oo ka nete. O ka nui koi o ka poino ma ka aoad- o Aipuni, he 100 i make, a he 550 i hoetausani kipi i4snuia e na k?tt&iipuni, a He ltfbo| poe i hoehaia, e 4s*!amqia , e|a poe. oka h«īpanui o poe iku pu ma ka aoao akaa, i ku no l ka pil kaupoohiwi; ao ke ano hoi ma ka nana ana i ka poe make o ka aoao Hema, he ku i na poka Aja& pu kuniahr» Ma ka lt 9o Okatoba, ua kauohaia o Gen. Rosecrans, e Gen. Grant, e hooki i ke alualu ana i na kipi, a ua hoi mai oia, a ua hoike mai 1 ke pio o na koa kipi, me ka hemahema nui hoi i na mea kaua o ka poe i koe aku. He 11 pu kuniahi ina kipi i hana inoia no e lakou a haalele iho. Ma kekahi nupepa o MepaAw, ua hoikeia mai ka lana ana o ka tnanttaj n kolaila poe, aole he kumu e makau aku ai i na kipi, a ua pau no hoi ka makau ana 0 na kulanakauhale liilii o ke Komohana 1 na kipi; a e komo ana hoi na koa au* puni i Misisipi, me ka wehe ae i na wahi Knlepn u pau ma ia wahi, i hiki ai ke Kalepa aku me Mepafisa.

Ma na nupepa o Riketnona, ua hai ae na kipi, he 5,000 ka nui o ko lakou poe i hoehaia a i make, ma ke kaua i Koronita. Ke Kaua ha Kenetcke. He kaua kai hooukaia ma Pereyvile CPelevile,) ke kulanakauhole oßoele,ma ka la 7 iho nei o Okatoba. A ua hoomauia no hoi ma ka la 8 me 9, mawaena 0 na koa kipi malalo o Gen. Bragg, a me na koa aupuni malalo o Gen. Buell. Ua hee aku na kipi, a ke holo nei ma na alanui he lehulehu wale i ka liema, oiai hoi ke alualu aku nei na koa aupuni. Ua kaumaha no ka make ana o na aoao a elua, eha Generala o ka Akaui make, a elua hoi Lutenala Kanela. Ua haiia mai, ua kuia ka o Generala Pope, i ka pu. Ke komo o Gen. Stoart i PeneseLEVENIA. O kekahi o na mea ano nui i hiki niai nei, oia no ke komo ana o Gen. Stuart o ka Hema, me kona mau koa lio he* 600, iloko o ka mokuaina o Peneselevenia. He manawa uuku wale no nae kona noho ana ma ia wahi. Ua hele mai o Stuart ma ka aoao Akau o ka Potomaka, ma Hanakoka, i ka la 10 o Okatoba iho nei. Mailaila aku kona hele ana a hiki i Mercersburg, a malaila aku a hiki i Chambersburg ma Peneselevenia. Ma ia wahi, hoolako oia ia ia iho i na lio maikai, a me na aahu no hoi, a mamua'e o kona haalele ana ia wahi, puhi oia i ke ahi i na Hale hana ma ia wahi, rne ka hana ino pu no hoi i na waiwai o ke Aupuni, o ka huina pau o na waiwai i poho he $40,000. Mai Chambersburg aku holo Icm kela a hiki i Gettysburg, a malaila aku hoi huli koke kela iloko o Manlana. O kona makemake ka hele iloko o Feradarika, i hiki ai ia ia ke hoopoino aku i ka waiwai nui o kfe Aupuni e waiho nei ma ia wahi. Aka, ua nui loa ka paa o ia wahi 1 ke kiaiia ; a nolaila, ua hoohuli hou o Stuart i ke poo o kona mau lio i ka Hikina. Ma ia wahi aku, hele oia a hiki i Newmarket, a ilaila oia i hana ino ai i ke alanui kaa-mahu o Balatimoa a me Ohio. Molaila aku kona holo ana, ma ke alunui i Libertyfown, a hiki i ka Potomaka, a ma Monokase, kona wahi i au ai i ka muliwai, me ka lawe pio pu aku hoi i ka Luna Aupuni, a me ka poe o ka Ahaolelo Kuloko oja wahi. Ua haiia mai, he 24 hora o kona holo ana i na mile he 90. O Gen. Pleasantofi, ka mea i hoounaia e hopu ia ia, he 74 mile i holo ia eia iloko o tia hora he 24 ; aka, i ka hiki ina aku ona i ka PolOmaka, 6ia hoi, ua hiki maailalTi o Gen. Stuart, ma kela aoao o ka muliwai o ka Potomaka. He keu keia a ka haoa koa nui wale, ua emi hope ae na mea kaulana a Stuart i hana'i mamua'ku nei, ua pakeu loa aku hoi keia, a e ole no la paha e paa pono o Ferridarika, i«fa no la ba nōi ka waiwai o ke Aupuui 6 poino ia idi>% ia wahi." Eloa ano o keia h4fca 'koa. 6 ka holo mai paha e hbd)hiiwa i ]ka puali koa o Malealelāna, a o ka hoto |mai paha e hoopoino i ka waiwai b ke Aupupi tna, Feradarika, Ūa hoika mai ka nupepa Wkig o V&reginia i kona manap, no ka olelo koahaua a Aberahama Linekona, a penei iioia: " O ka olelo kuahaua a ka Pere»idena e hoopau ana i ka hookauwa kufpaa ana,

he mea no ia e hookohu mai ai i ka hatikuloko anama ka Hema 6ci. Hc peni, e hoopoino ana i na jßfcilioriā eha oHio' makpo waiwai, a he mea hoi e koi mai atna i na kaowa a makou, e «Ma mai ēliipi i tia haku, ke iakou ike no hoi, e kokqw mai ana na koa a pau o Amerika Huipuia, ia mau hana. Oke ano o ko inakou noho nna mli keia hope aku, e ano e.j|j|a me ke kaumaha. Ke ike nei mak6u, ua hoopauia fcahi mea iki e hiki ai ia mkou ke noho aloha Ine Arqeftka Huipmia. Ao' keia kaua kiki mai ana, e hui ana in, me ka weli. A noteHa, e pono ina Luna o ka- , kou, ke hoomakaukau ikaika no iekaua nui e hiki mai ana. hooeuikaukau nei ka enemi me ka ikaika nuī,a ke hao* puka nei no hoi i na olēlo kuahaua ino. Nokila, e pon<» ia kakoulie honpai akn me ka ikaika. A ina kakou e h&na ole pela, alaila, e pio ana no kakou."

Ma ka la 9 o Sepatemaba iho nei, ua puhiia i ke ahi, he ehiku rroku kiako!u, me hookahi moku kialua, na ka moku mahu kipi, Alahama i puhi. Aua nui no hoi na moku i hOopoinoiaeia, maweena o Amerika nie Enelani. Ua haiia mai e kek&lii mea i hoi mai, mai Kaletona, Karolina liema, ke ano kaumaha o ka noho ana o kolaiia poe, no ka pii loa o ke kumukuai o ka mea ai ma ia wahi. Aua hai pu mai no hof oia i ka paa ana o kekahi mau moku hao hou ona kipi ma ia wahi. Ua makaukau no ka holo ana ma ka moano. Ua hoopuka ae nei o <Senerala Dutela he olelo kuahaua, e kauoha ana i na kane ame na wahine mai ka 18 makahiki a pii aku iluna,.€t hoohiki mai malalo o ke aupuni, mamua ae o ka la nuia o Okatoba, a ina i hoohiki ole,alaila,e hoopaahooia, a e haowaleia ka waiwai. Ua hoi mai liekahi poe koa powa, a ua haawi pio mai ia lakou iho, a ua hai mai no hoi i ka nui a lehulehu wale o ka poe e haalele ana i ka noho powa, ina he mea hiki ia lakou ke holo malu mai. —Ua kauoha ae o Gov. Vance, ke alii Kiaaina o Karolina Akau, i kekahi o na kanaka koikoi oia mokuaina, i liiki ai ke hapai i ka noonoo ana no ka olelo kuahaua a Linekona, e hookuu ana i ka poe nika e hookauwa kuapaa ia nei. Ua loaa mai he palapala na kekahi alii koa .0 ka puali leoa o Garibaladi, e hai mai ana ua makeinake he elima tausani koa e holo mai i Amerika, e kokua'i ia aupuni. Me na alii koa he elua haneri, ua makaukau i ka aahu, a me na lako kaua no hoi. E noi mai ana nae na ke kulanakauhale o Nu loka e kauoha aku ia lakou. Na Hana a ka " Alabama."

Ke noho nei ka mokumahu kipi Alabama ma Azores, a ke hoopoino nei i na moku he nui wnle, e like me ka ilio hae iwaena o na hipa, peia oia iwaena o na moku kalepa oka akau. He 12, aoi ae na moku i pio ia aua pau no hoi ike puhiia ike ahi eua powa la. Aolie mea like ine keia h*3opoino wale ia o ka waiwai. Aka, ma ka moana, ke mau nei no ka *ola kahiko, oia no hoi ka Inweia o ka waiwoi o ka poe makaainana, me he mea la no ke aupiini. Ua hele ae nei ka moku Alahama ma ke ulanui liou. Ao ka alana no, ka hoopoino waleaku. Ma kekalii awa o Berilania kona wahi i hanaia'i, a aohe no he mea i kanalua no kann mau mea e hana aku ai f ke hoolekia oia i ke kai. Oka mea mua no aka moku kipi Sumeta i hana'i i ka hoomaka ana e hele i ka powa, oia no kona puhi ano 4 ke ahi ika moku Harvey Birch. Aka, ke lana nei nae ko makou inanao, e hoouna koke mai ana ke aupuni i mau moku manuwa nana e hoopio koke mai i keia meku powa. Ina no e loihi iho kona noho ana i Azores, alailo, e ike ana no kekahi poe o nd kulanakauhale o ka Atalaniko i kona pio ana, a me kona paa ana i ka hao i keia mau pule koke iho no. Pela ka olelo a ka nupepa AUa o Kapalakiko.