Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 56, 20 December 1862 — Ka Nupepa Kuokoa. KA MOOLELO O MURATA. [ARTICLE]

Ka Nupepa Kuokoa.

KA MOOLELO O MURATA.

HBLV C. \ i WiOLE I lIOIKE NUIIA KONA j 33 lanakila a«a ma Madarida; no kaj mea, aolie me ka ikaika a me ka J hoouka nui ka hanaia'na o ia mea. | No ka mea, ua aia mai na kamaaina o ia wāhi, a ua pepehi wale mai i ua kanaka j Farani he ehiku haneri & keu ae, a no ia mea, ua liia he kanaha o ka poe nana i hoala mai ia haunaele ana. He nui ka poe i hoaoe kukulu iho i kiko.eleele maluiuk o ka inoa o Murata, no kona pepehi nna i ua poe kamaaina la, a me ka poe hoi i make iloko o kona hooikaika ana e hoopau i ka haunaele, me ke kapa mai lioi he pepehi no i manao mua ia e ia. Aka, ao!e nae oia ka oiaio. Ua hana ino paha o Murata, a hana kipi maoli aku no paha i ka ohana Moi o Sepania; aka, malalo no nae o ke kauoha mai. £ iana ana kona inanao e lilo ia ia kā noho Alii o Sepania ; aka, ua liio e nae ia losepo, ke kaikaina o Napoliona, hoi e noiio Moi ana no Napelo. Ma kona ano o ka nohoana kivila, aole he hiki ke oleio i kekahi inea ano nui nona, he naaupo kona ano i ke kuiana ana 0 noho ona, a aoie no hoi he akamai nui ona iloko o ka Ahaolelo. O ke kaua wale no kana mea i makaukau nui, a o ke alakai i na tausani koa lio hoi i kuhi lanakila. Aole oia i nele i na mea e kupono ai ke lilo i Alii Koa, ae ianakila'i no hoi i ke koiiuakaua; aka, ma na mea e piii ana i ka hooponopono Aupuni ana, | ua maopopo kona nele i ka ike a me ka j n&auao kupono e hiki ai ke noho ma ia wahi. Ua ike no ia i kona neie ma ia mea, a ua ike no hoi i ka henehene a kona kaikoeke ia ia, oiai hoi ina i ke kahuaknua, ua hele kona kaikoeke a lawa pono 1 ka mahalo noiia, no kona knn ijiu. a me ka weliweli o kona hoouka ana. No keia mau mea, a me ke ko nle ana o kekahi mau mea ana i hooikaika ai, nolaila, ua komo mai ka manao kanalua iloko ona, a me ka mai pu hoi o ka manao» Eha makuluki o kona ola i naue ai me ka hana ole, a eia wale no a hoomaka 0 Napoliona e hoomakaukau no ke kaua o"ka M.II. 1812 e komo ia ltusia, akahi no a hoi hou ae ia a kona ano mua. Na ka Napoliona mau hana ano eia ia, i kona noho Alii ana rio Napela, a me kekahi kumu kue e ae uo hoi i loohiaia iwaena o laua i ke kaua ana ma Ilusia ; nolaila, ua hoomaka nmi ke komo ana o ka manao ino iloko o Murata, no kona kaikoeke Alii, uamau kona aloha a hiki ia mana* wa, akahi no a hoomaka e pio ia mea, a e hookomoia'e hoi kona naau e ke kue aku i kona mea nana i hoohaaohano. Ua manao wale ia ua hoikeia'ku ia Murata, ka manao o kona kaikoeke e kaili aku i ka Leialii mai kona poo aku. No ka mea, mahope iho no o ko Napoliona haalele ona i na koena o na koa i hele ai Rusia, ma ka laina o Murata, o kona wa no ia i haalele ai i kona kuiana, a holo aku ta i ka po a me ke ao, a hiki i kona wa i puka*i i kona Aupuni, Ua oleloia mai hoi e kekahi hoalauna o Murata, i ka h&nau ana f e ka o ke Duka o Pama, (oia ke keiki a Nopoliona ine MariaTerisa, ke kaikamahine Alii o Auseteria,J a i ko Murata hoio ana mai hoi e hoike aku i koua olioli me ke aioha, aia hoi, hai mai lakona kaikoeke, ua hiki mai ka manawa a ua o Murata o waiho ai i ka Leialii ilalo. Nonoi aku o Murata, e kali kona kaikoeke i kana olelo pane, a i kekahi kakahiaka ae; aka, ia ia no a nalowale aku mai ke alo o Napoliona, o kona holoaku la no ia i ka po a me ke ao, a hiki i kona Aupuni, a hooiuaka koke iho la 110 hoi e hoomakaukau no ke kaua. I ka wa o na 1 kii hou ia mai ai e kekahi Aiii Koa o o Farani, e hele aku e haawi aku i ke Kalaunu o na ia Napoliona, ia wa no, hai aku oia i ka mea nana i kii mai, " E hele oe a 'e hai aku i kou llaku, e kii mai a e k lawe aku, a e ike auanei oia i ka hiki i ke kanaouo tauisani ke malama ia wahi," A no ko Napoliona ola e kue kekahi o kona Geucrala kauWnal™,! Bl ilīīwlWKil e«BßßßHrasg3iiV a«

|nae hoi o Napoīiona ma ka hoouka kaua j |» l>arestdana, me ke alualu aku no hoi i j i na enemi malalo a Gen, Bludier, ua| !ake ahii kana mau mea i hana'i ilaila, [ !ma na kahuakaua o Geremania, a me kor| |oa ho-a ana'ku hoi la Blucher ke Gene- j rala Lukini mai ka E!ba aku. Aka, mahope iho o ke pio ana o Napoliona ma \ ke kauai Lepasike, ua hoi koke o Mura-j ta i Napeh. a ma ia wa no hoi, ua hoo-| maka koke oia e hui aku me na Aupuni i e kuē ana ia Napoliona, a no ia me», ua \ hoohapaupau mau loa ia kona noho kau-j lana ana. . \ Ma ka M. H. 1814, ua kuikahi oia mei j Auseteria, o mau no kona noho Aiii aiia. \ • meka hoolako aku nae i 30,000 koa, i! 1 poe e komo ai i ke kaua kue i kona kai- \ | koeke. I ko Napoiiona lohe ana i keia mau mea, aoie oia i manaoio; no ka inea, aole oia i manaoe hiki mai ana keia ha-: na ino mai ke kane mai a kona kaikua-| hine, a no ia mea, ua kakau aku oia ia j |ia Murata no ia mea. Ma keia mau palapala, ua hiki ke hoomaopopo, ua hana paewaewa o Murata i kona kaikoeke, i mea e hoomauia'i kona Leialii. Iloko o ka Naapoliona palapala mua, olelo mai la oia i kona kaikoeke, " He koa maikai oe i ke kahuakaua ; aka hoi, mawaiio o ia wahi, aohe ou pono a aohe no hoi ou inoa kaulana. A nolaila, e hana kipi nmi oe i kou poe hui i pono nou, o ka makau waie no o'u ke kuniu o keia haawi ana'ku ia oe i keia wahi kauoha iki. Ke hilinai nei aji ma kou hooko ana i ka'u e kauoha aku nei ia oe, a me kau i hni mai nei. Kc manao neiau, ooe paha kekahi o na poe e manaoana ua make ka Liona ; ina o kou manao ia, ke haiaku neiau ia oe, ua hiiihewn kou manao ana, * * * Ua hoohuliia kou poo e ka inoa Moi, ina iie makemake kou e hoomauia kou mana, alaila, e hana pono mai oe ia'u, a e iiooko mai hoi i ka'u mau I olelo." | A ma ka lua o ka Napoiiona palapala ! i kona kaikoeke, ua hoomakaia penei: "E! kuu kaikaina, ua hai mua aku nei no au i ko'u manao no kau mau hana. Ua hoohuliia kou poo e ko kuiana. A na ko'u mau popilikia i hoohuli loa ia oe mai o'u aku nol» Uu huvrj»unl tnr -i(r ue iho me na kanaka e hoino ana ia Farani, j a me ka makemake pu hoi e hoopono ia | oe. Ua kue kau mau hana nie na inea au i hoike mai ai ia'u ma kau pulapala. Aka, e ike koke ana au i kau mau huna ma ke kahuakaua o Anakona, a malaila au e ike ai i ka mau o kou puuwai me Farani, a ; ma ia mea hoi e ikeia'i kou huli ana me i hai, no kn pilikia wale no. E hoomanao oe o kou Aupuni, ua nui ke koko o Farani i hookaheia, a nolaila,e hoomanao pu hoi oe i lilo oe i Alii, no ka manaoia o na mea e hoopomaikai mai ai i ka poe nana oe i hoonoho i Alii. * # * E hoomanao oe, i hooalii au ia oe, i hookoia'i na meaa'u i makemake-ai." O ke kumu hewa nui no, oia no ko Napoiiona hoonaukiuki mau i kona kaikoeke. No ko Murata alnalu mau i kona kaikoeke me ka hoomanawanui i kana mau iiuaolelo hoehaeha, nolaila paha ko Napoliona manao ana he hiki ia ia ke hoohuli ia ia me kona wahi manamanalima uuku, me ka manao ole hoi i ka hoeha aku i kona naau,» ma kana mau olelo hoohilahiia. Aka, ua ike nae ia i ka hiki ole ia ia ke hoonaukiuki mau loa'ku i ua koa kaulana la, ua hooki oia i kana hana ino ana'ku ia ia. Ma ia hope koke iho no, ua haalele o Napoliona i kona noho Aiii, a ua hoounaia oia i E!ba. Aka, mainua o ka hoo» holo ana o na Aupuni i ka ae, e hoomau ia Murata ma kona noho Alii a me ka ole, aia hoi, ua hooleleia ka oili o Europa a puui, i ka lohe ana mai, ua hiki hou o Napoliona i Faraln[i. Ma ia manawa, ua hoohui ae la o Murata ia ia iho me kona kaikoeke, a pela kona hoolaha ana ma kona Aupuni a pau. Aka, ua haaieleia oia e kona poe koa, a ua hoi wikiwiki aku oiaa hiki i Napela, n kiola aku ia ia iho iloko o ke apo pumehana o kana wahine o Kamlina» a pane aku la, " Ua lilo iia mea a pau, a ua koe kuu ola, o ke kuuiii o ke koe ana o ia nvea, no ka luki | ole no ia*u ke kiola'ku." » la ia i ike ihoai ua kumakaia ia oia ma! uaaoao a holo maluaku la oia \ malaila aku a hiki i Ista. A holo aku ma \ ka moku a hiki i Farani, a lele oia iuka ma Kane (Cauries ? } a malaila'ku koim hoouna j aoa i luna i o Fouse la, e noi ana ia ia ? e| hai aku ia NujK>liona, i kona hiki ana'ku Mh, No 'ia inaina o kona kaikoeke noJ mtm mau hana iao mtua ana mai ia ia, aj

hoi i kana mau kauoha, ?H>iai'a, hoouna aku la ia he wahi olelo poko|e, peoei: r E uoho no oia malaila. a hiki i ka puka" ana r e oka manao maikai oka Emepera/' No ka hik» ana mai o keia mau olelo anuanu, a aloha ole no hoi a kona kaikoeke. nolaila, ua komohia koke iloko ona ka inaina nui. Hoinoino aku !a no hoi ia i. kona kaikoeke, a kapa'ku laho hoi, oia ke kuiiiu i nele ai i kona Leialii. No kona makemake no nae e kokoke iki aku i Parisa, nolaila, ua holo aku oia a hiki i kekahi wahi i kapo'ia o Laiana, f Lyons,).-: a ia ia e hoomakaukau ana e kau iiuna o kekahi Lio hou ma Aupane, e pili la me Maseia, haiia mai ia ia ia i ke kaua poino nui a kona kaikoeke ma \Vatalu |Wa-: tesloo.) [ {Aole i ptiu.)