Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 1, 3 January 1863 — He wahi kamailio hou me A. K. [ARTICLE]

He wahi kamailio hou me A. K.

| Aloiia oe e A. K, U;i ike iho nei au i ( kau palapala, i hoojmkaia e ka llolae Pakiplka, i ka la Kavitimasa i hala aku nei. Ke mea niai nei oe i kuu 11 lalau," a me na mea oluolu e ae oia ano. P«;la paha ; aka, aole oe } hoakaka mai. Ua kakauia iloko o ka īloku Pakipihā, meneia : " £ ike auanei ka!kou, aole i aeia'ku keia poe j\iisionari e hoo•mau i ko lakou ano aupuni ; aka, maloko o ko lakou palapala hoohui i haawiia'ku ia la- | kou no ka lakou mau hana, ua kapaia'ku la■kou, o " ka 4Ek.ilesia Katolika fla\vaii i hoo'ponopono liou ia." Ke ninau aku nei au ia joe e ke hoa : Iloko o ka hopunaolelo malu- | lui tie uel, ua pih Keiamau -- iaKeu" uiiuui fa 'wai? Aole anei i pili i ka huaolelo Misiona|ri ? A owni keia mau Misionari i oleloia īloko oia pauku ? Aole anei o na Kumu i pae mai nei mni Enelani mai ? Ina pela, aia la i hea kuu U lalau," ke ole ka lalau o ka llohi Pahipikal Eia ko'u manao ia oe e ke hoa : Aole oe e poho iki ke ae mai, A-e, ua heinahema keia pauku o ka llo'.u Pakipika. Ma j ka nana wale aku, ua pili io keia niau " la|kou" elima i ka huaolelo u Misionari," aole hoi i ka huaolelo u Synode," i hunaia iloko o : ka polikua. Ina pela, alaila, pau ka pnio a kaua ma ia mea uuku loa. JNla ka pauku e pili aua i kou hoohalahala ole, ke ike hou nei au.i' kou hoohalahala io* Ke ole'.o mai nei oe, ka inoa au i kapa hewa mai nei, o ka Haku Bihopa o ! Honoiulu." Oia la, o kou hoohalahala no ia. Aka, ua ike oe i kuu kapa hewa i hea ? Hookahi no inoa i hoopukaia e a'u, he u Kumu." Ua hewa anei ia kapa :ana ? Aole heKanawai kekapaia ke kauaka Jma na inoa a pau i kupono a kupouo ole paha ia ia. Ua koho au ma ka inoa i maopopo iVu. i Aia a akaka ke kupono o na inoa e ae; ialail i, e hiki no paha ia'u ke kapa aku me ka ;oiuolu o ka manao. Ke oleloia nei, aole he ,Bihopa io o na Bihopa o ka Ekalesia EnelaI ni o noho nei; no ka mea, aole i hoomaopoIpoia ke ano Bihopa o ka mea nana i hoomaj ka i ko lakou lalani. Ke hooleia nei ka ma« 'na o na'Lii, ame sa Kuhina ma iawahi; no ka mea, aole i ikeia iioko o ka Palapala < Heinolele, ua hooliloia na Aposetolo o ka iHaku i mau Bihopa e nalii oia wa, aole no ; i heluheluia, mai a Kaisnra mai, mai a He•;roiie mai p;\ha, mai a Pilato maipaha, ko la!kou palapala hookohu, a me kolakou mana, 'a me ko lakou hoounaia mai. Aole i loheia ! ua hoonohoia o lamcs;i i Bihopa o ferusale- | ma e Tiberio paha, e Ka!igula paha. Aole i loheia ua hoonolioia e na'lii e Timoieo ma, a inie na Bihopa e ae ma ia wahi aku ia wahi 'aku. Oia na kumu o kuukanalua ana, e ke Ihoa. I N*o ua huaeielo u okoa, kue, like ole," ua makaukau no au e " mihi imua o ka lehulefhu," ke hoahewa mai; aka, i kuu lohe ana, j ke hoapono mai nei no, a ke o'elo mai nei no |rne au, i papa inai ke Kmnukanawai i i ka hele i ka |w." • I kuu nana ona i«ka pauku umlalo iho, ke ihookahali i>ei oe i ka huaolelo " Katolijfca. v Ua pili ia huaolelo i na manawa a pau, a me na wahi a pau. O ka £kalesia |ku mau i ikeia ina h a pau, a e hoolahaia |ana ma na wahi a pau, oia ka Ekalesia i | kupono ia ia ka inoa he Kaiolika. O na v i ike oU ia i nt\ la a pau, a e hooilaha oie kmaua wahia p«iu, aole knpono ka {ino* Katolika h lakou. Nolaila, o ka Ekafesia Eneiani i hoomakaia e Henrv Vili, aole ia !he Kaiolika. Makehewa ke īawe wale oia i keia iuoa maikai he Kaloiika, aole e puka

Kiiua o k-.i I. i r\*.vo w..!-;;.- k:"Li .t «.* k£xaf:i i k i w.i :a He/no.oioie, iTo:n. 0. EF:.;n.Ak:i i.,n- ...:i i p°'la e k;i !vhule!iu. a ?:a hoopuv liu kihikrw:i ko iakou Oihaiui. Mai :0 00. ua hun.i au i ka inoa po!"I- i n»ao!i o ko'n Eknle c : \. Ua h«v»ko:r.o;a no kona iit-'-a poioioi ni-ioli iloko o kuu h-:-lu. o:a hoi ka Hoouiana Kaiolika, oia hoi ka Ekaksia Katciika,n ua iawa ia inoa ; no ka mea. 'aolehe 'iohulehu na Ekaies:Ā Kato!ika, !kv>kahi wale no; aol-' he Ekn!esia Katohka Heieue, aole he Ekal«\<ia Katolika Alemamn, aole he Eka:esia Kaiolika Eaelani, aole he Eka!esia Kat!»]ika Hawaii, aole loa no ; p.o ka mea, aoie īlaiia ke poo o ka Ekale<ia Kalolika. Aia no ma Koma, ma kalii i nolio i;i a make. lea niea i kohoia'i i Pamhakahaka no It.su Kric~. r o nia ka honua nei, i poo no ka I Aha Aposetolo, i Kiai-puka, ia ia na Ki o ke Aupuni o ka lani, ia ia ka wehe, ia ia ka .hoopaa, a i Kahu hoi, ia ia ka hanai i na hi!pa a me na keiki hip;\. NoKiila i hookuiia'i :ikekahi mawana, o ka hua Koma ia ia ; ;aka, ma ia hookuiia ana, aole i manaoia ma IKoma wale no ka Ekalesia Kaiolilm, aia no ! ia ma na wahi a pau, me ka pili pono mai o ;kona mau lala a pau ina ko lakou pooe noho |ana ma Koma. ! Ke manao nei oe, na ke Akuamai na hoo|mana a pau i heluia iloko o ko'u oielo pane ia oe ; aka, ke hoole aku nei au, aole ; no ka mea, aolo i loaa iloko o Kristo, aole i loaa iloko o kana olelo, " Ka hooia a me ka lioole." A irtl loaa no ia mau mea elua iwaena jo ua mau lioomana la. Ua heluheluia ma | [oane, " 0 kela uhane keia uhane e hooiaio jaku ana, ua hiki mai o lesu Kristo ma ke ]kino, na ke Akua ia." Aka, aole i hookaa- | waleia e ua Aposetolo fiei, o na hana e ae i ikauohaia; aole e hooliloia i mea ole keia |mau pauku o ka Euanelio. v, O ka mea i hoolohe ole i ka Ekalesia, e hoohalike ia i ia me ke kanaka e, a me ka Lunanaauhau." |Mat. 1S: 17. "0 ka mea hoolohe ia oukou, j oia ke hoolohe mai ia'u, n o ka mea hoowaihawaha ia oukou, oia ke hoowahawaha mai lia'u." Luka 10 : IG. " Ina makemake oe e ':komo i ke ola, e malama oe i na kanawai." iMat, 19 : 17. Aole kue o loane ia lakoho, e i ana, " O ka manaoio, ina oia wale no, aole ihann, ua make ia." Ke hooiaio nei ka poe jDemonio, uahiki mai o lesu Kristo ma ke |kino, na ke mai anei lakou ? E koiuo janei iloko o ke aupuni o ka lani o na mea a !pau e oielo aua, " E ka Haku, e ka Haku ?" jlve liōule nei o lesu 'ma Mat. 7: *JI. u ka jmea e malama i ka makeinake o kona ma- ! kua, ma na pauku a pau o ke kanawai, oia ke komo. Aka, o ka mea malama i nakanawai a pau, a haule ia iloko o ka mea hookahi, ua hewa no ia i na mea a pau." lakoko i~ : 10. Ua aoia kakou e losu Kristo i hiki |mai ma ke kino, " E malama i na mea a pau, ana i kauoha mai ai ia kakou." Mnt. Malaila wale no kakou e hooiaio ai me ka makepouo, ua hiki mai oia ma ke kino. Aka, he kupanaha ninoli oe e ke hoa. Ua haawi mai oe ia'u i ka inoa oiaio, wahi nu, o na hoomnna i hiki mai ma Hawaii nei ; n pau ia, ua hoike mai oe i kou manao no ua ihoomana la, meneia : " Ke o'elo nei au ia oe, a ke manao nei no hoi nu, na ke Akua mai jno, wahi a Paulo." A i mea e maopoopo ai ika olelo a Paulo, ke 'kuhikuhi mai nei oe i jka olelo a loane, (1 loane 4: 2.) A mahope i'iho, no ka poina paha, ke hoole nei oe i kou manao o luna, a hoopuka iho he manao e. Ma • kou manao o iunn, na ke Akua mai ua mau [hoomana la : ma ka manao o lalo. na Anikri>to |mai kekahi o lakou. Aole oe i kuhikuhi po|no mai i ua hoomana kupanaha nei, na ke [Akua mai ia. a na Anikristo mai no hoi; raka, ina o ka Ekalesia Koma, ke hai aku noi Jau ia oe, aole pili iki ia ia ka olelo a Geregorio ka nui, au i kuhikuhi mai nei. Maopojpo loa i ua Popo nui nei ke ano o ka Ekale|sia i kukulu ia maluna o Petero. Anle oia i Ihoole i ka noho pookela ana o Petero malujua o na Aposeiolo e ae. fna e heiuhelu oe i ikaua mau palapala, e loaa mai no keia mau • olelo malalo, iho nei. 1. " Petrus namque auctore Deo, Sancta» |Eeclesice Principatum tenens." (Keg-, Pas:oSral.) I Ma ka olelo Hawaii. " Xo kamea. enoho ,pookela ana o Petero, ma ie kauoha a ke j Akua, maluna o ka Ekalesia Hemolele." | 2. "Cunetis eniin Evangelium seientibus |hquet qu0..l voee dominica. sanctoet omnium | Apostolorum Petro Prineipi Apostolo, totiui •EeelesitD eura Commissa est." Lib. V. Epist. I |XX. ad iSfauriciom Augustum. j | Ma ka olelo Ha«raii. " !No ka mea akaaka ■ ioa no i na mea a pau i ike i ka Ewanelio, | ua haawiia'ku ia Petero Hemolele, ka Aposo- ? kolo Alii o na Aposetolo e ae a pau, ka oihaj«a e malama i ko ka Ekalesia a pau, a na |ka waha ponoi no o ka Haku i haawi aku." j j 3. "I!ludautem admonemus ut Apostolics| ?edb reverentia nuliius pn£Sumpdone turbe-j tur. Tunc enim status membroruni integer| manet si caput fidei nulia puls*?i m]uria."l (Lib. XIII. Ap. XXXVII.) " I Ma ka olelo Hawaii. " O ko makoo olelo j uio keb, mai Aa mai kekahi e hoonaueue iki j | i ka noho Apoiolo; no ka mea t ua hoomaiuia j j ua lala ke hoino oie ia ke poo o ka manaoio. j ; Oia !a ! na Geregono ka Nui keia mau olelo, | la noi no hoi na olelo e ae i like me keia ilo- j

kv. mnu pu'.ipila, a ua hain mau n? ia inaaiiiii o:-i ni-i •: oiēiM. Oia pana kouaiu i kapaia e oo };o An:kr^to/ Xo kn loliii o keia ka:.;ailio ana. aoio au o liai i keia la i ko'u no lea oielo a C«o--ro<jorio ka Nui i kuiiiiaihiia e eo. He wahi :.ir.;iii wale no ko'u ia oe ma ia mea. " Aia mahoa e īvx\:\"i la piuku. ina kona kiuo holookoa, iioko o na p/ilapala a ua nei ?" K oluohi paha •->•? e hai mai. .Me ke a'iolia. AF.:oc, V. M.