Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 6, 7 February 1863 — NA MEA O NA AINA E. [ARTICLE]

NA MEA O NA AINA E.

| —O ka nui o na dala i loaa mai nolojko mai o ke gula o Kalaponi, he 70.000,000 i keia makahiki iho nei. | —Ke manao ia nei he 30,000 wale no | kauwa ma ka mokuaina o Misouri; aka, o i ka hapa nae oia poe he poe kauwa mala- | lo o na kipi; a nolaila, e lanakila wale ana 1 ia poe me ka uku ole aku o ke aupuni o | Amenka Huipuia i ke dala no ko lakou lanakila ana. i j —Ma na palapala i hiki mai nei, ua ikea iho ka holo o ka hana a Gen. Lee, ; (Kipi) ma ka lawe ana i na kanaka a pau j malalo iho o na makahiki he 45, ua laweia lakou i poe koa no ka puali o ka Hema, me ke kue maoli nae o ka poe e laweiiaana pela. Ua laweia kekahi poe kuoī noono, oiai e hele ana lakou ma ke ala- ; nui me ka lakou mau wahine. —He 25000 ka nui o na kanaka o Saj vana; aka, i keia manawa, ua 15,000 wale no, a aohe kalepa nui ma ia wahi i ke- ! ia manawa, no ka paapono loa o ke awa i |ke paniia e na moku kaua o ke aupuni. j —Ua hoopaneeia ka mare ana o Ka . Mea Kiekie ke Alii Prince o Wales, me |kana Aliiwahine Ka MeaKiekie Prineess f Alcxandra o Deuemaka, aia a ka la 13 o jlanuari iho nei. | —No ka pii ana'e nei o ke kumukuai ;o ka pulupulu, nolaila, ua pi» ae ka wai-

wai o Bomat>e. he n"20.000.000. Hooka{ii kanaka oia wahi i h>aa na dala puka he 400.000. ma ka honpuknpuka ana iioko o ka pulupulu, Keukeu no hoi ua mea o ka pii o ka ioaa oia wahi. j —Ua hoaoia mai nei ka moku Passaic. oia no ka moku hao kaua iua o MonUa, j ua luinaia no e ka mea nana i hana ka mo- : ku kaua kaulana o 31&nita; ua ano «j iki nae keia, a ua oi ae no hoi ka inaikai 1 mamua o kona mua. Elua pu nui maluna ona, ka pu 15 iniha ke anawaena o ka waha, a me ka pu 11 iniha ke anawaena o ' ka waha. Ua hoaoia ke ki ana i kona pu maloko mai no o ka hale o luna o kamo-j ku. O ke kumu i hanaia'i peia, i komo oie mai ai ka make a ka enemi ma ka pu-. ka pu ; ua hoiopono no nae ka mea i ma- j naoia. Ka ninau no ka hoomoe i ke Kaua. L r a hoouna'e ke Kuhina o ko na Aina j e o Farani, ma ke kauoha a ka Emepera j Napoliona, he mau palapala i na Kuhina j oia Aupuni e noho nei ma Ladana, a me i £t. Petersburgma Rusia, e koi ana ia laua j e koi aku i na Aupuni a iaua e noho Ku- j hina la—oia hoj o Enelani a me Rusia, e ; huipu me ia ma ke koi maoli ana'ku i na j aoao e hoouka nei ma Amerika Huipuia, j e hoomoe i ke kaua ana. j Ua heluheluia keia palapala imua o ka I Earl Russell ko Beritania Nui Kuhina o| ko na ainr» e, ma ka la 10 o Novemaba | iho nei. Ua hoakaka mai ua palapaia la j i ka maopopo i na mea a pau, no ka like j loa o ka ikaika o na aoao a elua e hakaka ; nei, me ka lanakila nui ole nae hoi o ke- j kahi a me kekahi, mai ka wa i hoomaka | mui ai ke kaua ana, a aoie no hoi he ano j pau koke oia kaua ana. A no ia mea, I ua hiki ae la i ko ka Emepera Napoliona : noonoo maikai ana, ka wa kupono e koi hui aku o Rusia, Eneiani, a me Farani, i na.aoao kaua e hoomoe iki iho i ke kaua ana a hala kekahi mau malama eono, a e ; hooki loa no hoi i ke kaua ana ma ka aina a me ka moana. Wahi hoi a ke Kuhina o Farani 3 malia a hala kekahi manawa, e hui hou ae ana no na aoao a elua ma ko laua noho ana kahiko, mahope iho 0 ko laua kuka oluolu ana. Mahope iho o ko Earl Russell lolieana 1 ke ano o ka palapala a ke Kuhina o Farani, alaila, hoopuka aku no ia i ka manao inau o ke Aupuni o ke Aliiwahine o j Enelani, e hana hui me Farani, a penei i no kana mau olelo : j " Mahope iho o ke kaupaona ana i na |mea a pau i loheia mai Amerika Huipuia ;mai, a ua hooholo iho ke Aupuni o ka Moi Wahiue, aohe kumu pono i keia wa e manaolana aeai e ae mai ana ka Akau, e hoomoe e like me ka mea e waihoia'ku ana imuaonn, a ina e puka mai ka hoole mai ke Aupuni mai o Wasinetona, alaila, he mea ia e paakiki ai ke noi hou ana aku. A nolaila, ke manao nei ke Aupuni o ka Moi Wahine, e hakilo malie aku no i na mea e hanaia mai nei ma Amerika, a ina e loaa iki kahi kurnu e hiki ai ke manaolona a ke loii ae paha, alaila, e ;pono i keia mau Aha ekolu ke hui a hoopuka aku i ka manao maikai imua o laua. A e hoike mau aku no ke Aupuni o ka Moi Waliine i ke Aupuni o Farani, i na mea nui a pau e loheia mai ana mai Rikemona a me Wasinetona mai. M Ua hoike ae no ke Kuhinao Rusia, aia jaae u Farania me Enelani, aiaila, e kau|oha no ia i ka Barona Stoeckel ke Kuhij na o Rusia e noho nei ma Amenka, e kojkua ia laua, ma kona ano Aupuni, a me |kona ano kanaka no iioi. Ka olelo a <-aribaldi I KE AUPUNI O ENELANI. 1 Ke Aupuni Enelani.—Aia i ka wa e ehaia ana ke kino a me ka manao, ka wa e oi ai ka ike i ka maikai a me ka ino, e waiho ana i ka hilahila mau iluna o ka poe nana i hoeha mai, a i ke aloha mau hoi i ka poe nana ia i kokua mai. A ia oukou hoi e na kanaka o Enelani kuu aie nui ana, no na pomaikai he nui waie i haawiia m3i, a ke ike nei au ia mau mea iloko o ka iho o ko'u uhane. O oukou no ko'u mau makamaka i na la o ko'u noho hanohano ana, a o oukou no kai hoomau mai i ko oukou manao makamaka ia'u, iloko o ko'u mau !a o ka pilikia ana. Na ke Akua e uku mai ia oukou! A ua oi ka hohonu o ko'u manao aloha, e ka lahui lokomaikai, no ke aia ana mai o keia mau manao kokua a aloha hoi o oukou, maiuna'e o ka manao wale ana mai i ke kino o ka mea hookahi; a no ia mea, ua oi ka hemolele o ko oukou aloha i na au|puni a oukou e kokua mai nei. Ae! ua |ku oukou i ke alohaia e ka honua a pau, I no ka mea, ua haawi mai oukou i wahi hoomaha uo ka poe i hoopiiikiaia, me ka

manao ole ae hoi i kahi nona mai ka mea . i hoopilikiaia ; ua iiookamaaina oukou me ka pilikia, ua menemene aku. a ua hoopakele ae hoi i ka poe i hoopilikiaia. Ua loaa i ka poe i kijwkuia o Farani a me Napeia kahi malino e maiu ai ilokoo ko oukou maiu, kahi e pakele ai i ka hana» inoia e ka f>oe hana ino o ko lakou wahi, ponoi ; ua loaa ia j>oe ke alohaia, ua ko- j kuaia uo hui, no ka mea, ua kipakuaiaj mai oia, a ua oluolu ole kona noho ana. | O ka pee Haynaus—ka poe iima hana . o na'lii hookaumaha—ua ioaa ole ia poe» ka lioomaha ana iloko o ko oukou aina lo- ! komaikai, a ua heie aku iakou me ka ma-! kau, a me ka hoino waie ia e na keiki na- i au lokomaikai o ko oukou aina. A o ka , oiaio maoii, ina aole paha o oukou kekahi, • heaha iho ia ko Europa ano ? Ua hopuia ! aku ka poe i kipakuia e ka poe hookau- I maha ma na aina i ike oieia ka noho ma-; luiiia ana, kahi hoi he hoopunipuni ka huaoleio ianakila ; aka, iie wahi no nae no ia poe e maluhia'i ma ka lepo maiuhia 0 Alahiona Owau hoi e iike j me ka poe e ae, i ka ike ana'ku i na ku-! mu o ka oiaio a me ke kaulike e iiehiia j ana maialo o na wawae, ma na wahi le-j hulehu wale o ke ao nei, ana koke ae la j ka manao i ka holo mua ana o keia ao.! Aka, i ka huli ana'ku io oukou !a, ua hoo- ! .. . ! maaliliia ko'u noonoo—ua hoomaalilia i i ka noonoo ana iho i ko oukou makau ole i ī ka holo mua ana, i kahi e loohia mai i ke lao nei a pau ka noho ana i mnnaoia no ke jao nei. E hele oe ma ke ala au e hele iiiei, e ke aupuni nohomaiie, a pio ole no i jhoi, a mai lohi hoi i ke kahea aku i kou j jinau kaikuahine e heie pu mai me oe mo ! j ke ala e hoopomaikai ai i ko ke ao ivei. E j jkahea aku oe i ke aupuni Fvrani e hoo-j hui mai me oe. He kupono ia olua ke i lilo i mau palekaua no ka pono o ke ao 1 ; nei. Ae, e kahea ia ia ! A iloko o ko , olua hui ana, e hooiilo i ka manao lokahi j ji mea mau iwaena o oiua. Ae, e kahea ; jaku oe ia ia ! E hai aku oe ia ia, o ka' lanakila ma ke kaua ana i keia mau au he ; mea loli wale—a noloko mai hoi o ka ina- j • nao pono ole. No ke aha la kakou e ku- ! ;ko aku ai i ka aina o hni, oiai hoi he hoa- j ! hanau na kanaka a pau ? Ae, e kahea'ku : ia ia ! A nana no e pane mai me ke ku- • ipono i kau noi maikai aku. E kahea'ku ;ano no i na keiki koa o llelevetia, a e ! iapo aku hoi ia lakou i kou alo. Na kei-: ki ake kaua o ka Alapa—ka mea iiemo- | lele o ke ahi hiwahiwa o ka lanakila ana jo Europa—e hui mai ana no lakou me oe. Nani hoi ka puali nui ! E kahea'ku hoi 1 ke aupuni hui o Amerika, no ka mea, o ka oiaio maoli o kau kaikainaliine no ia,; ike hooikaika mai la e hoopau i ka hoo-; ikauwa kuapaa ana au i kinai ai me ka : noiau nui. E kokua aku ia ia i pakele j ai i ke kaua i kukulu kueia mai ia ia e ka jpoe e kalepa ana iloko o ka poe mea uha-' jne. E kokua aku ia ia a pau, e hoonoho ; ia ia ma kou aoao iloko o ka \va haiamu i . i o na aupuni, ka hopena o na iiana o ka : manao kanaka. E kaiiea aku ma kou no- j iao i na poe a pau e makemake ana e iainakila, a mai hoohala hoi i kekahi hora.! , Malia paha o ua hann kauiana ia e iilo j ana ia oe i keia la, e liīo ana ia hai i ka la lapopo. Na ke Akua e hoopakeie mai i ; ka ilihia ana mai oia poino ! Owai la ka [mea i oi ae mamuu o Farani, i ka aahu 'ana iho ia mau pilikia i ka M. 11. 1789? , Ia wa, ua iiapai oia i ka pono i ka lehu;lehu, ine ka hoopio i ka hookaumaha, a ; hoolilo iho hoi i ka noho ana hoahanau j lokahi ma ka lanakila. A ano la mahope jiho o ka aneane kaahope ana'e o ke Kejnetulia okoa, ua huli mai nei oia e kaua |kue i ka ianakila ana i hiipoi mua'i, a ke jhoomalu nei oia i ka poe hookaumaha, a |inaluna o ke kahua o ka pono kaiii ana i Ikau iho nei i ka hoailona oia mau hana jana. E ala'e e Beritania, a ano e aia ae :oe me kou kue maka wiwo ole, a e kuhijkuhi aku i na kanaka i ke alauui a lakou e hiki ai! A ina i kokuaia na hoa kuka nana e koho noloko mai o ka helu o na aupuni, alaila, he mea hiki ole mai ke kaua ana. A ma ia mea hoi, e hoopauia'i ke ku mau ana o na puali koa he lehulehu wale nana e keakea mai nei i ka laInakila ana i na mea hiki ole ke leiaa mai. jNani ke aiai nui! Nani ka mea pono e jkaua a e paieai paha ! Alaila, e liio na jmiiiona daia e hooiiloia nei no ke kuai |aku i mea e pepehi aku ai i ke ola o na ; kanaka, ī me<i nana e hooholo mai imua |i ko ke ao nei, ma na oihana imi waiwai, :me ka hoomama pu aku no hoi i ka neie jo ka poe iiihune o ka lahuikanaka. E ho;omaka ano e na kanaka o Enelani, a me ke aloha i ke Akua, e hoomaka ae e hoo(kui ae i keia hui nuiana, i iiiia maiai ke- : ia mau pomaikai i keia iianauna e oia nei.

Aia o Bdegtuma a me Switzer!an<| e j ;i mai nie oe, a me na aupuni e ae no n honua. e kauoia ana no e hui aku me o» ma ka ike ana mai i kau mau hai>a m a ,. kai, a e komo mai no hoi malalo o kn t] ! hae. E hoolilo ia Ladana i wahi no na | Luna Aupuni e hui ai o na aupuni a }>au. Na ke Akua e hoopomaikai ia oukou, a |Nana no hoi e uku mai no ka lokomaikai | ©ukou i hooili mao ole mai ai iluna n'i.-, ! Me ke aloha. GARiRAt.ni.