Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 13, 28 March 1863 — Untitled [ARTICLE]

; >17* Ika hele ana o ka Pai ipika i kana 'huakai kaapuni ia Hawaii a hoi mai nei, ua loohiaia oia e ka moeuhane ma ke ala, a no ka m?a hoi, o ka mea ku mau ma k» pane poo o kona waihona manao, oia no na kainu. A iloko o kona manao mau ana ma ia mea. ua !ohe aku kona mau pepeiao, a ua hoopui- ! waia no hoi kona manao e ka makau i ka mana," wahi ana, e kau nei maluna o ka |olelo a u na Kuniu," a lohe aku la ia iloko o kana moeuhane ana, he leo e kukala mai jana, 44 mai lawe i ka Pakipiia, he pepa ia na ke Debolo," a o ka mea e kahea ana, oia kekahi o na Kumu, na poe ana e hoino mau ' nei. Aka, i kona puoho ana'e nae, aia hoi he moeuhane, a no kona manao ana o maka--1 a!a ole auanei na aoao o ka Pakipika, nolaila, | ua hookumu hou mai nei e pane no na Kumu—no ko lakou kue nui i ua pepa la. Ua nui a manuanua wale ke kamaiiio ana 'no ia mea i na wa i kaahope ae nei, a nolaila, e waiho no inakou ia mea na ka lehulehu |e hooholo nolakou iho, e like me ka lakou i

j ike ai he pono ma na mea i kamailio mua ia iho nei. 0 ka makou wal'e no e kamailio ai i keia wa, oia no ka hoopololei aku i kejkahi o kana inau mea i olelo ai, ma kona imanao pepa o ka la 20 o Maraki nei,a penei ' no kekahi o kana mau olelo : | 44 Ua noho ke kanaka malalo o ka hoopili[meaai, malalo o ia kumu hookamani, e kue j loa ana i na manao kuokoa o ke kanaka i komo iloko o kekahi poe ma Honolulu nei, Lahaina a me na wahi a puni o keia pae aina." O ka olelo iho i ke kue o na Kumu i ka manao kuokoa o na kanaka, īloko o ko ma- ; kou manao, ua oiaio ole ia olelo ana ; aka, ua kokua nui na Kumu i ke kukulu ana a me ka hoopulapula ana i na manao kuokoa iloko o ka puuwai Hawaii, mai kela pea, a keia pea o ka aina. i hoike no keia hiipoi nui j ana o na Kumu ma ka manao kuokoa, ke koi nei makou i ua hoa nei o makou, e haka poIno ae i ke Kumukanawai o keia Aupuni, i I kukuluia me ka huipu okekahi o na Kumuana | e waha welawela mai nei, o lakou kekahi i hooikaika o kukulu i ke kumu e hiki ai ke ku iho ke kanaka Hawaii iluna o ka ilina hiehie o ke kuokoa ; aole oia wale, aka, ma na mea no ja lakou i ao aku ai i keia lahui, ma na mea e jpili ana i ka naauao, ua ao aku lakou i na ; mea o ka ike, a me ke ao pu uku no hoi i ka | pono a me ke ano o ka nolio kuokoa ana ; a ! inalia paha, na kekahi no hoi o ua mau kuimu la i ao mai ia oe iho a me kou puulu, i keia mea o ka ike, ka naauao, a me ka ma- | nao makamae i kou ano kuokoa, ma kou ano jnoho kanaka ana. * A ma ka noonoo ana i ikeia mau mea nui, ua koiia mai inakou e kaImailio, a e ike aku hoi, ī ke kukulu ana o !" na Kumu," i keia mea he manao kuokoa ' iloko o na puuwai o keia lahui kanaka mai o a o. He kuokoa anei ka noho ana o na ka--1 naka Hawaii mamua o ka hiki ana mai o na Kumu i Haw.iii nei ? E pono e noonoo oe, a e ninau i kou Lunaikehala, a e pane mai no keia ninau me ka oiaio hoopilimeaai ole. Eia hou no keia pane kuhihewa, a oiaio ole no hoi a ua hoa nei, ke i mai nei : " Ua lilo ke Kuokoa ia kakou ma kekahi ano i nupepa hookamani, e loli mau ana kona ano i mea e lawe nuiia'i e na kanaka." He kupanaha! ka i ana mai i ka loli wale ana o keia nupepa ma o a maanei, i mea ka e laweia'i ka pepa ; kainoa na ka lehulehu i keia pepa, a ua pane mai ua lehulehu la ma i ko lakou inoa iho, no na mea e pili ana ia ilakou, aka, o ka pepa ke ku nei oia i ka \va, ihe waha oia no ka lahuikanaka holookoa mai |o a o, aole oia he waha no kekahi poe uuku ! wale, e hilinai ana i ke aka o ko lakou ike a me ko lakou naauao iho.aole hoi ma ka ike a me kanaauaookapoee kueana ia lakou. Eia hou no kein mea au e ke hoa e hookomo iho iioko o kou ipu holoholona waihona manao, me ka hoomaopopo ; oia hoi o keia pepa, oia no ka pepa a na kanaka o kela ano keia ano, ;heauwnina lakou e hoopuka'i i ko lakou mau manao kuokoa, raa na mea a pau e pili ana i ko lakou noho ana; o lakou wale no ka poenanaehanaimai nei ikona ola,a o nawahi dala inaka-ala wale no a ka lehulehu i hookupu mai ai no koua ola kona mea e ola nei —aole hoi he poe o ke kulana kiekie i haawi j manawalea mai i na dala he 500, me ka ahai ; pu mai hoi i ko lakou mana kanaka a me ke koikoi o ko lakou kulana, a pela aku, i mea hoi e hoomau ai i ke ola o keia pepa; aole hoi keia pepa i lawe niai i ke kapukapu a me ka ihiihi o ka noho ana o keia ao, i mea e ma- ! nawalea mai ai i keia pepa, aole keia pepa i koi ■ wale aku me ka hoomakaukau aku no hoi i jna luna liilii o ke aupuni, e manawalea mai, 'a i ole paha ia o ke kuhalahak iho ka hope, a me ka hooleleia niar, mai ko lakou mau loihana mai» he ole loa no. A nolaila, he hoike ikupono keia—he hoike hiki ole ke kue ia rnai, j i ke kupono maoli o ke kapaia'na o kem pejpa ma ka inoa Kuokea, a ine ka olelo pono ia jno hoi he pepa oia na ke kanaka waiwai a [ rae ke kanaka ilihune, n ma ona'la e hiki ai i ! ka lehulehu hoiookoa mai oaokehoopuka i ♦ko lakou man manao me ka hoohaiki ole ia. | A o ka olelo iho he hoopilimeaai na kanaka | i keia pepa, ke olelo nei makou, aia ma ka \ aoao o ka Pakipika ka makole, he uwahi | koonei, a oiaio ole kana olelo ana pela.

He biki ia lakou ke peno no na Luiia Aupu* ni ke poloiei ole ka lakou hooko ana i na hana i waihoia na lakou e malama. ae hooko paha. E haiiu ae, a e nana aku no hoi ika huke mua o keia pepo, a me kela. a e ike auanei ka lehulehu, aole he kuemi hope iki o keia Kuokoa i na wehewehe ana i kona manao no »a mea a pau e pili ana i ke Aupuni, a me ka pono Kumukanawni o ke kanaka Hawaii.