Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 20, 16 May 1863 — KE KAAO O KE KEIKI PHAETON! [ARTICLE]

KE KAAO O KE KEIKI PHAETON!

I'nu'-iii» rri ;t 11«»k r» m-»i « ka»io i knpni » •»h«. K.«si« « n »*kna knnr a mc n n 1 1» '• * u :ihinf'." oia na I, i;i o Unhlko O k.'l piM' I(rjf-Dr.

IIEIiU 1. WI \F.-!'n\. KI-; KKIKI A PHOK'"I J • .-. ; I-, .'. '; •. k n I/ī '■ i'' "s m»'* K«'-; »"■•. k' aW'JI W.?!.jriO " h'i ;. t m< īi.-i r;;ih' v ." m VTt; !,.•; , • n *• w t\(: 1.1 'l'' 0 I'ii.iei 'i . .. 1, :.'i •'.i'i h'.-i mn kn hooj:i. ,;. •■ r»v ; •:•• j-s : i.{. '• k«-iki na k«- ak«ja."

\., k- = : • ■- ■ i : hu'uu !on ai. a h-u aku n' : ; .k,i. V .ii ah ii ku : k"'!'i kuhi• •; .'»..,•> k 1 j. •■ Io:i !i:>. hamu !<> ia inai :• ; •..,;, k'. i:.:;. »'■ k» kahi •> lia "hli.i k:!; • j>l- - • ;i . '<i l i': ■ •• kuu ::irvuri !i:!i fi i k ( ' - - r.-i';! h- •':■■..•' "ua :!.<■■! ia. a•• h"o;i<>.uo t><h<-; '•■ ,'i'i ;;.a ka hoo'.iina paa o kuu innkuR" !:.:'.< •; |* w > I-'n ;ho !i ka niak'iah ika !i".i ;•■■'! o k>- k« ;k: «• ik>- i kona mnkur, !;.• ■ . M'i i i tn-a hapa'. av !a n;:i i k<»na mau » h. ::,:i 1 k"i hu.i, a hoi.h;ki a" ! i ma ka i:i.-.a <» Kainkow» iiw» ■.i; i k:i i ana a<*. " K' 1 ka;-:i :>.ku i.>'i ;iu ■ki : i i ho'k'\ ikaw» a h>>! «• irina inai :"ia inaluna <» kaua. a r hai aku au ;a o.- i;.v ka «>iai<», ina h->i a u i a!aj.;vhj. <> ko'u inan:i\va h<>j»' k<ua <> ka iko ana ak:i i k"iia ui:tla:iia!atna.'' E ho<>!"hf tnai ,kiu k' iki, <• !:»■!<■ <»<• o hoiki' aku ia o<' iniua k<•'i n.ikuakano, i ka aina liikina. k: li! a ka ! a >• j >'• ika inai mi. a»»h<- k"na lua tna ka hooua: ka ;ii:• a ialai ia •• na j»a F" u>. a nw' iia j<a j-o!i iku o \*u!<N'ana : i kou inanawa o h:ki akii ai iiaiia, <• nmau ;iku <>" l k<- A!ii t,ui >i u.i aina i.i, 1 k<»u ma ku.a kan» l , a<> ho- :!,<■ ina! auan' i k< ]a la 1:1 iiii», oia no kou maku.akaiM'. ■ 1 k<< Pha»'tun loh'' 1 ann. hauoli iiui l<ia i!io !i ia i kana huakai h>U'- ma Inia. i ka aina «• waiho ['.oiiiii i inai ana i na kan'.a o ka Hi!.;na, kahi a ka la i jmka mai ai. a me ka i.aau i j>ilia ika nianao j»aa. ua einonk loa k"tia liiki ana aku i !;a |>a!«'na <> na aina, ma kaiu iio; a kona inakua!»ani' c !ioumal»'a mai ai <■ kiai ī ka La. Nana a»' la ia ika Hal«* Aiii o ka Ln e ku i'.na maiuna o na ko!atriu nioniolo kiekio, i a; uu a kikohukohn hoi i ke imla maomae a t:i»■ ko ilaimana, amo na p<t!iaku makamao jllii «i!r ika lo iuia, a v liinuhinu inai ana 11r• ho mau nilio Hloj)ani la ko ano o luna o ka Ilalo Alii; a o na puka komo ho (!a!a i kikikatia i ka momi, ka jjk;i i hana ole īa v n » ano kino kanaka. A mna nku la ia ia Vuh«'ana, iko aku la īa i ka uina. ka moann, a ine na inea ola hauu maluna o laua, i k:i lani luui nio kona :nau mea kino hoomalamalama. A mah>k»> o kv kai na i-a i iko oleia ko lak"'.i ano ma ki honua: a ma ka i!i kai kahi ī ;:;ni ai 111 (Nimeju.) akua wahine Nimepi m t'.una o na ai<\a o kokahi maluna o na ku•l- 1 <' na ia kahi i honholo ai a o kekahi poe r i 1 : i piii kaliakai laleou, e hoomaloo ana i k'• iikou mau lauolio kai omaomao. () k<» lak" - u ano ao!e i kue loa kekahi i kekain, a<>le no lioi i like loa. aka, m»' he mea !a ; »k«»ii no k:\ hanaima hookahi. o ka mua !a, a iin' kona imiii aku, a m«' kon.a mau !io- }»• aku mahojv ona. Ama ka aina maloo !.'<:. he iiiau kauhalt\ !ie u!:i!aau, he imi!.\\ai. a me na kanaku oka lahui i ike i ke .!•■•■> o k" A!»ua. a maluna ihoo na mea a jvin ( ;:a i:!:.:a •' ke <H } (nc-(hio for:i, opipio ana a pui:: ;;.i kih.i oka aiua VuU\'ana. A maiuna a.- o na jmka ka!a e kau aua na hoailona he nv:;mama!ua o ka j»o»'poe. \ niahoj>e iho o ki»na makaikai ana i ka 11 omr o kena makuakane; pn aku la ia ma

a!:ipit k:i h:»!o Aiii, a komo aku ia \.\ m:v ko kcon;i hoo!u.>!u o kona makuukane,' !M !.iki uma'.ahi walo :iku la ia iloko oua lv• ('u'.\ \\,no ka tr.oa, o ka wa no ia o kona ' jv.ak;i io hoo:i:inoa airi mo koua nnui; h.v\ o k.\ iv» o ka la, aka. ua noho liuliu aku . !.\ i.\ nia k.\h\ m:\mao. no ka hiki kupono 010 iaia ko nulania i kona mnu wawao ma ka y \\y\ h-'lo o ua rumi la, a koohi koko ui mai !\ kon.\ jnau kiionohi o nri kukuna olinolino. o k.\ La. la m \!i.\wa no hoi, puialeiaie ao la o Pho- » hus \ ko komoi kona aahu poni, (a kanahai: mai la na knkuna o ka La,) i im»:i hoi e oii!'.vi!mo «,>!o ai na niaka o ko koiki lVtone mai na kukuna ma'amalama o ka : l- \ mai. Nana aku la iu e noho ana kona makuakam iluna o ka noho Aiii i kikokohu ike »!aira:\!\a, n mo ka momi, a ma kona lima akau, vi iih' kona iima hemn, e ku ana na la. a me na maiama. a me na inakahiki, a ma ka anuu maialo iho, e ku aua na honi, na minute, u me na sekona. K ku pu ana no hoi o Sepirino, me ke kalaunu pua ina kona poo, a me Sumera no hoi, me kona aahu \o kn poe Polani) i hoo- , iuheiuheia ma nn aoao, me kona /W poo i like ke ano n»e he mau liuihui palaoa oo la. { ume Autumena, o kona inau wawae ua ula- | ula ike koko oka waina, me he mea la ia I iloko oke tabu waina kahi i hehi ai, a o Winutu ka niea hope loa o ko lakou ialani, ua mai kona piko poo a ka poli o kona \va. m

f--rni ;■.: !i o Pho^':> ! .:- e I*i K3i; o r.n no-po. 'J .-j Tis okn ;•. . ~i r'a r.n ;k- ioa oka Lv rni : .;-• 0 k- k---u: P-:ona P:.aetr.n-. & ii ::.v. !a o\n k- «"kmmmo ;.n oU\ o kwO":ab--'i'- ae ani i ko: ; -i .v:o i;:. ».•:*'i;i ?o o i:ke Mi" ka -'«i'ip• i■; u . ::m- -.,•» ', \ :;:koo k'* r.': " k-t '• r - T--. A ••'. ;,-jwiki k"k- -i<: la in o hm<:- . u ; .knku ih")U:i " kom is:;iksiak"ir. i *»'a i K kl I.OT! \-WWi] •:ui f> k"»"- p;;5 P»..>-I'jv. ~;• ku» m'ikM-ikano •- ' :•»11 i ku« h>ri* w:i a-i ī kuu k->|a ana aku <• ••• k"'u I'api. I.*- i ■<i •';.ku (■•-! ;iu r.i o»-. ♦ hnaw: vo k"k'i?ii īii o k-i'i \v:\;\v :;. ; e ni:;<"'!■•••'• r-«» a: !i'u o »v« :io k<» u īW' wuaKa- (!••," a ho'>nUU aku !:i :'i i kana mau J':'n ol—

'o h"jv; iioko o ka nahvna.h«'*. N«. ia īnea * ho'tkokok'.' mai ai koni inakuakan».\ a jv:likr tnai !a ia ;a, ka u\v" haa;>>■:!■'"»ll nui. a hooki-k:-.- a» la no hoi <>ia i kona !»-*o iiuna. 1 ka i ana ae, " Auwo kuu k':iki ! kuu k-'iki e Pha» nm »-* !ka mea ako ka honua a pnu i hauoh iiiii ai. nialuna ou i iio.-.noho in ai na'iii nin oka honua ! huuiia mai !a na tau<ani poha imkiii i ka mnnawa hookahi, a hoonnue ia ae hi i.a kuniu o ka h.»:;ua. ho."i;o av la hoi na }>uaii o kn lani i ko ni<v hauoli. ia Gcrevc. a mv M*:!o<!>iso, \ jtanaiia mai o ka !eo heno o ka .Mnmano, puia jtu ke ku!a i ka wawaio <\" A liuiiu wale. p<Vhaia a<' !a koua makuakan».-, a mama iki ;i" !a 1:0 hoi k" aloiia we-' ia o ko keiki, pam. 1 mai la ia, " K kuu k'-iki. owau io 110 kou makuakano p<<noi, a ke hai aku noi hoi au i ka hooiaio o na im*a a pnu, ako makualiine i iiaimaiai ia 00. Nolaila ea. e waiiio aku i kou kaua'iua 110 na mea a 11 1 hoike aku nei ia oe. a e noiioi mai !ioi i kau mea i uiakemake ai, a o haawiia ku no ia. K»> i'.oohiki aku noi au ma ka inoa o Kaiokoweliweii, ka mea au i īke ole ai i !ioike mawai ua o kaua ; aka. ua maa uao kakou na akua i ka poloai ana ae ma ona la. nolai!a. e wiki oe i ka hai mai 1 kau mea i mak< 1 - mak>' ai." Piiipu ilio la ia no kokahi manawa pokole. ■ a ine ka juin>iiioi nui, nonoi aku !a īa. I*. aeia uiai i hookahi ana la e hookelo aku ai i u.a kaakaua oka La. No ia mea. inihi nui loa iho la o Plioehus 110 kona hoohiki ana,. {)a-kolu a j)a-ha hoi kona 1 uli! u 1 i ana i kona j)oo, a hamau walo iho la. i ka i ana ihoiloko oua, " Ua olelo 11001100 ole ;iu, a he kalii walo 110 hoi keia nonoi a'u i makemako 010 ai 0 haawi aku." Nolaila, j)ano mai la ia iinua o ko keiki, " Ke nonoi hou aku noi au ia 00, e hoomoe ilio ia manao ou, no ka mea, aole ia he mea 0 pomaikai ai oe, aolo 110 hoi 110 kekahi mea e ao, he oj)iopio oe, a o ko'u niana iloko ou, aole ia i kujiono no ka hoo-, malu ana'ku i na lio ahi 0 ka La. h" nawaliwali loa oe, a ke nonoi mai n<'i oe i ka mea ma o loa aku o kou jxilena, iloko no ka hoi 0 kou ukulii naaupo. ua makemako ae oe e hana i ka mea hikiole ia Atlasko hana ; i ka mea nana e puili nei ka lumua iloko 0 kona mau lima, aole no hoi ia Jupiter, i ka mea nona ka iiuia kona liao weliweli, 0 kipehi mai ai mo na anapu uila, a auhee aku na kupu eu o ka lani imua 0 kona alo. aole no hoi i na mea e ae a jvui, owau walo 110 ka mea hiki ke hookele aku i na kan alii 0 ka La. ka lamaku 0 na honua ehiku, a me 11:1 mea kino lani he umikumamalua. " Eia hoi, o ka aj)ana mua okoalanui e hele aku ai. 'he palipali a he nihinihi 110 hoi, a ho hiki apuopue ka jui ana aku o na lio ma īa wahi, a o waenakonu aku o ko ala. ua kiokio loa iluna. iloko o na lani hpolipo. ho kakaikahi loa hoi ko'u liele ana ma'.aila me ka hoopuiwa ole ia ; i ka nana ana iho, ho akea weiiweli malalo ae. a o ka honua, a me na kai, a me na kujuia ano e 0 Auwaiiakika. he mau mea hoomakau nolakou, me he mea la tio hoi e hookuiia aku ana i na kijiaejxie o ka lani, a lelo kawahawaha aku iioko o ka hohonu lijio!ij>o o ka jx)uli. 0 kanaho ae nna malaio. a o ka apana ekolu 0 ke ala. ho iho* na kajvkejx»ke loa ko laila. inalaiia kahi pilikia loa. e hookele 110 hoi mo ko akamai loa. 0 hnule aku oe a īno na hoahi ilalo i ka honua. a e jx\u auanei ka honua a mo kona mea i piha ai ike ahi. .Malaila ko'u wahi tiv\kau loa, a haalulu pinepine no hoi au o kulou jxxt ia aku a jv\u mai i na mano nahu 0 ka !ewa ; aka hoi. ina aole o Tehi ma ua wahi !a kahi i noho ai. oia ko'u mea nana i ninknma mai i na wa a jviu a*u i hiki aku ai ilai!a, alaila. he oiaio no, ua ili mai keia niau piiikia nialuna o'u. •• Kia hou hoi. i kou wa eholoakuana me , na kaa ahi o ka La. e hu'i pu ana niea kino lanī a puni oe. me ka ahai pu mai ī na hoku me lakou. a malia paha e loohia ia mai aunnei 00 i ke poniuniu ilaila : a ho nui 110 hoi na alalai o ke alanui i pau 010 la'u \ ka hoomao:naoiu. " Ina p!\ha aue hauwi aku ia oe i ke kaa, ; jx i hea la auanei oe e hana aku ai ? E hiki • auei ia oe ke malaina mai i kou manao i ka | wa e lele ikaikn ai na lio, me he kikiao ina--1 kani la ! E niniu ana hoi na pokakaa malalo ' 011 ♦ malia paha o hoohihia ia ae kou manao I makahahi no ka ike ana aku i na ululaau, ,na kulanakauhale, a me kahi i noho ai na I kupua he uui, he nui wale no hoi ko lakou ! mau inea ano e, au i ike ole ui mamua, a Ihoopalaka oe i ke alakai pono ana 1 na lie 1 ma ke aianui kupono, no ka lilo o kou inanae 'kahaha no lakou.

:r.akn ; .:liC3u :r:v. n.nn ia e o\:u ia 00. k»? hoo-ri-.1 n0 n 0»': i.-11.1. S £T'iP kē is:l!. r\"n 'A 'ihi aku - ■ i!;:na o kona pcl'?na n;na. a e kiT'.:v i-;n i:>,..' ! k-'-k»" :na; i kr<ua i.;au weiiw- .; ; a ::akonu ai< .1 o ko koMoor,-..•;;»• n,c»u n ho nwa, 0 hlama mai ana ia <>••. a 0 '•::.r;.-.:i auanei .-»•? :;ai!n. ina aolo e.o e u:.i ,:;<> a i-aa ka hal• kaa. aia:ia. 0 aiia'i piha 1 >'• •:■ kn r.:;.0 awa o ka Mno'\u-;lo-a.wn. A»• p.''.<.>••.■ i aku ana hei k-; a'.a'•Ui ma ivih: a k \ Papai 0 apu inai a; 1 Kona mau n".e :<:>a no hoi • loaa ;ki n:ia i:\ «>•;* {.»• wahi k;j.unn oluolu, 0 hooke'.e ma:kai aku ni ina Lio. Ei.i hoi kokahi. ikawa e

hiki aku ai na Lm iwaenakonu o ke alaiiUi. e ikaika ioa aunnei ka ena»*na 0 na umauina 0 lakou, a e puka mai no h.oi ka lapaiapa okoko (, ko ahi ma ko lakou mau puka-ihu, 1 ko ';uoiu wa e hanu mni ni, a oia 110 hoi ko 'nkou m-inawa 0 uhu !oa nku ni. n tno ka ikaika !oa 0 ke kaohi ana mni i p.a kaula kaoiii, jv;!a e paa ai lakou ia'u, lio knknikahi wn!e no nne na mannwa i jr.i;i ai ia'u; aka.o ka nui o na mannwn a'u i hele ai. ao!e loa e }:aa iki ana ia'u. a no kuu'maa i ka holoana ma ia wahi. no'iaila i ioaa o!e ai ia'u ka pilikia. '■ E makaaia e kuu keiki, o Ii!o auaiiei au ho moa haawi aku.ia oe i ka haawina 0 ka make, a 0 hoi'noi aku.ho.i i kau mea i noi mai nei ia oe i!io, no ka me.n, ua 1101101 mai oe i ka mea e hoopoina" mai ai i kuu inoa inai waena aku o keia ola'ana, a 0 keia hoi, .uuhea la auanei ka moa e pani iho ma kou hakahaka, helo aku oe i ko ala hoi 010 mni ? E nana pu mai no hoi oe ia'u, n:alia jtaha e iko mai 00 i ka hupo 0 kou pa'pa. e hakhalo ana i ko kaumaha nui e loohiaia mai ai e ka j'oino malun.i o kana koiki aioha." Eia ka'u ok lo liojio loa ia 00, a mo ko'u nonoi lioj)o !oa, ma'.ia pnlia e hoomaliuia maioe niai kou manao j)aa aua. o hookelo aku i na kaa kaua o ka La. " E uana aku 00 a puni loua ao, o koho aku hoi i kau mea o makemake ni, o na inea e waiho aua ina ka ili o ka houua, a mal«>ko paha o ka honua, o na mea paha maluna o ka ili kai, a maloko j>aha o ko kai, o na mea : paha iloko o ka mahina, a ma ka lewa jialia, 0 na mea paha iloko 0 na lani, a me na lani o na laui, 0 na mea paha ma ke aupuni 0 Vtileeana. a u e na mea maloko 0 Foeu.s, koe nao na kaa kaua o ka La a me kona mau lio ahi, a o kau mea e nonoi mai ai noloko l oia maii mea. o ka'u ia e hooko kokeaku ai nou,a iloko 110 hoi 0 ka minute hookahi, e loaa ia ia oe," kakali aku la 0 Phoeh<is o ka ekomu mai o Pitona (Phaeton r ) a hanau ' wale iho la ia. (. /'»<»• i pan.)